[Πίνακας στη σελίδα 1328-1330]

ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΕΣ Κατά την Περίοδο των Βασιλιάδων του Ιούδα και του Ισραήλ

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Σκοπός αυτού του πίνακα είναι να παράσχει ένα κατατοπιστικό διάγραμμα των βασικών γεγονότων που συνδέονται με τους βασιλιάδες του Ιούδα και του Ισραήλ. Τα έτη διακυβέρνησης των διαφόρων βασιλιάδων του Ιούδα, όπως αναφέρονται στην Αγία Γραφή, χρησιμοποιήθηκαν ως βάση για τον προσδιορισμό άλλων χρονολογιών. Οι χρονολογίες που δίνονται για τη διακυβέρνηση των βασιλιάδων του Ιούδα ξεκινούν από την άνοιξη του αναφερόμενου έτους και τελειώνουν την άνοιξη του επόμενου. Ο προσδιορισμός των χρονολογιών που αφορούν τις περιόδους διακυβέρνησης των βασιλιάδων του Ισραήλ έγινε με βάση τις αντίστοιχες χρονολογίες για τους βασιλιάδες του Ιούδα. Στην Αγία Γραφή υπάρχουν αρκετοί συγχρονισμοί, οι οποίοι λήφθηκαν υπόψη για τον καθορισμό αυτών των χρονολογιών.

Οι αρχιερείς και οι προφήτες των οποίων τα ονόματα συνδέονται στο Βιβλικό υπόμνημα με τους διάφορους βασιλιάδες αναφέρονται εδώ. Ωστόσο, αυτός ο κατάλογος δεν είναι πλήρης. Το Ααρωνικό ιερατείο υπηρέτησε πρώτα στη σκηνή της μαρτυρίας και κατόπιν στο ναό, προφανώς χωρίς διακοπή, μέχρι τη βαβυλωνιακή εξορία. Εξάλλου η Αγία Γραφή δείχνει ότι, εκτός από τους προφήτες που κατονομάζονται, υπηρέτησαν και πολλοί άλλοι σε αυτό το ιερό αξίωμα.—1Βα 18:4· 2Χρ 36:15, 16.

ΔΩΔΕΚΑΦΥΛΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ

Χρονολογίες Π.Κ.Χ.

Ο ΣΑΟΥΛ άρχισε να βασιλεύει και στις 12 φυλές (40 χρόνια)

Προφήτης: Σαμουήλ

Αρχιερείς: Αχιά, Αχιμέλεχ

1117

Γέννηση του Δαβίδ

1107

Ο Σαμουήλ ολοκλήρωσε το βιβλίο των Κριτών

περ. 1100

Ο Σαμουήλ ολοκλήρωσε το βιβλίο της Ρουθ

περ. 1090

Ολοκληρώθηκε το βιβλίο Πρώτο Σαμουήλ

περ. 1078

Ο ΔΑΒΙΔ άρχισε να βασιλεύει ως βασιλιάς του Ιούδα στη Χεβρών (40)

Προφήτες: Νάθαν, Γαδ, Σαδώκ

Αρχιερέας: Αβιάθαρ

1077

Ο Δαβίδ έγινε βασιλιάς σε όλο τον Ισραήλ· κατέστησε πρωτεύουσά του την Ιερουσαλήμ

1070

Ο Γαδ και ο Νάθαν ολοκλήρωσαν το βιβλίο Δεύτερο Σαμουήλ

περ. 1040

Ο ΣΟΛΟΜΩΝ άρχισε να βασιλεύει (40)

Προφήτες: Νάθαν, Αχιά, Ιδδώ

Αρχιερείς: Αβιάθαρ, Σαδώκ

1037

Άρχισε η οικοδόμηση του ναού του Σολομώντα

1034

Ολοκληρώθηκε ο ναός που οικοδόμησε ο Σολομών στην Ιερουσαλήμ

1027

Ο Σολομών έγραψε το Άσμα Ασμάτων

περ. 1020

Ο Σολομών έγραψε το βιβλίο του Εκκλησιαστή

πρ. 1000

ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΟΥ ΙΟΥΔΑ

Χρονολογίες Π.Κ.Χ.

ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΟΥ ΙΣΡΑΗΛ

Ο ΡΟΒΟΑΜ άρχισε να βασιλεύει (17 χρόνια)· το έθνος διαιρέθηκε σε δύο βασίλεια

Προφήτες: Σεμαΐας, Ιδδώ

997

Ο ΙΕΡΟΒΟΑΜ άρχισε να βασιλεύει στις 10 βόρειες φυλές, προφανώς πρώτα από τη Συχέμ και έπειτα από τη Θερσά (22 χρόνια)

Προφήτης: Αχιά

Ο Σισάκ της Αιγύπτου εισέβαλε στον Ιούδα και πήρε θησαυρούς από το ναό της Ιερουσαλήμ

993

Ο ΑΒΙΑ (ΑΒΙΑΜ) άρχισε να βασιλεύει (3)

Προφήτης: Ιδδώ

980

Ο ΑΣΑ προφανώς άρχισε να βασιλεύει (41), αλλά το πρώτο βασιλικό έτος του υπολογίζεται από το 977

Προφήτες: Αζαρίας, Ωδήδ, Ανανί

978

περ. 976

Ο ΝΑΔΑΒ άρχισε να βασιλεύει (2)

περ. 975

Ο ΒΑΑΣΑ δολοφόνησε τον Ναδάβ και στη συνέχεια άρχισε να βασιλεύει (24)

Προφήτης: Ιηού (γιος του Ανανί)

Ο Ζερά ο Αιθίοπας εκστράτευσε κατά του Ιούδα

967

περ. 952

Ο ΗΛΑ άρχισε να βασιλεύει (2)

περ. 951

Ο ΖΙΜΒΡΙ, ένας στρατιωτικός αρχηγός, δολοφόνησε τον Ηλά και στη συνέχεια έγινε βασιλιάς (7 ημέρες)

περ. 951

Ο ΑΜΡΙ, αρχηγός του στρατεύματος, άρχισε να βασιλεύει (12)

περ. 951

Ο Θιβνί άρχισε να βασιλεύει σε μια μερίδα του λαού, προκαλώντας και άλλη διαίρεση στο έθνος

περ. 947

Ο Αμρί έκαμψε την αντίσταση του Θιβνί και έγινε ο μοναδικός βασιλιάς στον Ισραήλ

περ. 940

Ο ΑΧΑΑΒ άρχισε να βασιλεύει (22)

Προφήτες: Ηλίας, Μιχαΐας

Ο ΙΩΣΑΦΑΤ προφανώς άρχισε να βασιλεύει (25), αλλά το πρώτο βασιλικό έτος του υπολογίζεται από το 936

Προφήτες: Ιηού (γιος του Ανανί), Ελιέζερ, Ιααζιήλ

Αρχιερέας: Αμαρίας

937

περ. 920

Ο ΟΧΟΖΙΑΣ, γιος του Αχαάβ, «έγινε βασιλιάς» (2)· προφανώς ενώ ο πατέρας του ήταν ακόμη εν ζωή·

Τα έτη βασιλείας του Οχοζία ίσως υπολογίζονται από το 919 περ.

Προφήτης: Ηλίας

Ο Ιωράμ, γιος του Ιωσαφάτ, άρχισε να συνεργάζεται κατά κάποιον τρόπο με τον πατέρα του στη διακυβέρνηση

περ. 919

περ. 917

Ο ΙΩΡΑΜ, γιος του Αχαάβ, άρχισε να βασιλεύει ως ο μοναδικός βασιλιάς του Ισραήλ (12), αλλά τουλάχιστον σε ένα εδάφιο η σύντομη βασιλεία του αδελφού του, του Οχοζία, που πέθανε χωρίς να αποκτήσει γιο, ίσως αποδίδεται σε αυτόν

Προφήτης: Ελισαιέ

Ο ΙΩΡΑΜ έγινε επίσημα συμβασιλιάς του Ιωσαφάτ, και η βασιλεία του μπορεί να υπολογίζεται από τότε (8)

Προφήτης: Ηλίας

913

Ο Ιωσαφάτ πέθανε και ο Ιωράμ έγινε ο μοναδικός κυβερνήτης

περ. 911

Ο ΟΧΟΖΙΑΣ, γιος του Ιωράμ, άρχισε να βασιλεύει (1), αν και ίσως χρίστηκε βασιλιάς το 907 περ.

Αρχιερέας: Ιωδαέ

περ. 906

Η ΓΟΘΟΛΙΑ σφετερίστηκε το θρόνο (6)

περ. 905

Ο ΙΗΟΥ, ένας στρατιωτικός αρχηγός, φόνευσε τον Ιωράμ και άρχισε να βασιλεύει (28), αλλά φαίνεται ότι τα έτη της βασιλείας του υπολογίζονται από το 904 περ.

Προφήτης: Ελισαιέ

Ο ΙΩΑΣ, γιος του Οχοζία, άρχισε να βασιλεύει (40)

Αρχιερέας: Ιωδαέ

898

876

Ο ΙΩΑΧΑΖ άρχισε να βασιλεύει (17)

περ. 862

Ο Ιωάς προφανώς έγινε συμβασιλιάς με τον πατέρα του, τον Ιωάχαζ

περ. 859

Ο ΙΩΑΣ, γιος του Ιωάχαζ, άρχισε να βασιλεύει μόνος του στον Ισραήλ (16)

Προφήτης: Ελισαιέ

Ο ΑΜΑΖΙΑΣ άρχισε να βασιλεύει (29)

858

Ο Ιωάς του Ισραήλ αιχμαλώτισε τον Αμαζία, προκάλεσε ρήγμα στο τείχος της Ιερουσαλήμ και πήρε θησαυρούς από το ναό

μτ. 858

περ. 844

Ο ΙΕΡΟΒΟΑΜ Β΄ άρχισε να βασιλεύει (41)

Προφήτες: Ιωνάς, Ωσηέ, Αμώς

Γράφτηκε το βιβλίο του Ιωνά

Ο ΟΖΙΑΣ (ΑΖΑΡΙΑΣ) άρχισε να βασιλεύει (52)

Προφήτες: Ωσηέ, Ιωήλ (;), Ησαΐας

Αρχιερέας: Αζαρίας (Β΄)

829

Ίσως γράφτηκε το βιβλίο του Ιωήλ

περ. 820

Ο Οζίας «έγινε βασιλιάς» κατά μία ειδική έννοια, ενδεχομένως με την έννοια ότι τότε απαλλάχτηκε από την επικυριαρχία του Ιεροβοάμ Β΄

περ. 818

Γράφτηκε το βιβλίο του Αμώς

περ. 804

περ. 803

Ο ΖΑΧΑΡΙΑΣ «άρχισε να βασιλεύει» κατά μία έννοια, αλλά προφανώς η βασιλεία του δεν εδραιώθηκε πλήρως πριν από το 792 περ. (6 μήνες)

περ. 791

Ο ΣΑΛΛΟΥΜ δολοφόνησε τον Ζαχαρία και ακολούθως έγινε βασιλιάς (1 μήνα)

περ. 791

Ο ΜΕΝΑΗΜ δολοφόνησε τον Σαλλούμ και ακολούθως άρχισε να βασιλεύει, αλλά φαίνεται ότι τα έτη της βασιλείας του μετρούν από το 790 περ. (10)

περ. 780

Ο ΦΕΚΑΪΑΣ άρχισε να βασιλεύει (2)

περ. 778

Ο ΦΕΚΑ δολοφόνησε τον Φεκαΐα και ακολούθως άρχισε να βασιλεύει (20)

Προφήτης: Ωδήδ

Ο ΙΩΘΑΜ άρχισε να βασιλεύει (16)

Προφήτες: Μιχαίας, Ωσηέ, Ησαΐας

777

Ο ΑΧΑΖ άρχισε προφανώς να βασιλεύει (16), αλλά το πρώτο βασιλικό έτος του υπολογίζεται από το 761

Προφήτες: Μιχαίας, Ωσηέ, Ησαΐας

Αρχιερέας: Ουριγίας (;)

762

Ο Άχαζ προφανώς έγινε υποτελής του Θεγλάθ-φελασάρ Γ΄ της Ασσυρίας

περ. 759

περ. 758

Ο ΩΣΙΕ δολοφόνησε τον Φεκά και ακολούθως «άρχισε να βασιλεύει» αντ’ αυτού, αλλά φαίνεται ότι απέκτησε τον πλήρη έλεγχο ή ίσως έλαβε τη στήριξη του Ασσύριου μονάρχη Θεγλάθ-φελασάρ Γ΄ το 748 περ. (9 χρόνια)

Ο ΕΖΕΚΙΑΣ προφανώς άρχισε να βασιλεύει (29), αλλά το πρώτο βασιλικό έτος του υπολογίζεται από το 745

Προφήτες: Μιχαίας, Ωσηέ, Ησαΐας

Αρχιερέας: Αζαρίας (Β΄ ή Γ΄)

746

μτ. 745

Ολοκληρώθηκε το βιβλίο του Ωσηέ

742

Ο ασσυριακός στρατός άρχισε να πολιορκεί τη Σαμάρεια

740

Η Ασσυρία κατέκτησε τη Σαμάρεια, υπέταξε τον Ισραήλ· το βόρειο βασίλειο έπαψε να υφίσταται

Ο Σενναχειρείμ εισέβαλε στον Ιούδα

732

Ολοκληρώθηκε το βιβλίο του Ησαΐα

μτ. 732

Ολοκληρώθηκε το βιβλίο του Μιχαία

πρ. 717

Ολοκληρώθηκε η σύνταξη του βιβλίου των Παροιμιών

περ. 717

Ο ΜΑΝΑΣΣΗΣ άρχισε να βασιλεύει (55)

716

Ο ΑΜΩΝ άρχισε να βασιλεύει (2)

661

Ο ΙΩΣΙΑΣ άρχισε να βασιλεύει (31)

Προφήτες: Σοφονίας, Ιερεμίας, προφήτισσα Όλδα

Αρχιερέας: Χελκίας

659

Γράφτηκε το βιβλίο του Σοφονία

πρ. 648

Γράφτηκε το βιβλίο του Ναούμ

πρ. 632

Ο ΙΩΑΧΑΖ έγινε βασιλιάς (3 μήνες)

628

Ο ΙΩΑΚΕΙΜ άρχισε να βασιλεύει ως υποτελής της Αιγύπτου (11)

Προφήτες: Αββακούμ (;), Ιερεμίας

628

Ίσως γράφτηκε το βιβλίο του Αββακούμ

περ. 628

Ο Ναβουχοδονόσορ Β΄ έκανε τον Ιωακείμ υποτελή στη Βαβυλώνα

620

Ο ΙΩΑΧΙΝ άρχισε να βασιλεύει (3 μήνες 10 ημέρες)

618

Ο Ναβουχοδονόσορ Β΄ πήρε Ιουδαίους αιχμαλώτους και τους θησαυρούς του ναού στη Βαβυλώνα

617

Ο ΣΕΔΕΚΙΑΣ άρχισε να βασιλεύει (11)

Προφήτες: Ιερεμίας, Ιεζεκιήλ

Αρχιερέας: Σεραΐας

617

Ο Ναβουχοδονόσορ Β΄ εισέβαλε ξανά στον Ιούδα· άρχισε η πολιορκία της Ιερουσαλήμ

609

Ανοίχτηκε ρήγμα στα τείχη της Ιερουσαλήμ την 9η ημέρα του 4ου μήνα

607

Η Ιερουσαλήμ και ο ναός κάηκαν τη 10η ημέρα του 5ου μήνα

607

Οι τελευταίοι Ιουδαίοι εγκατέλειψαν τον Ιούδα περίπου στα μέσα του 7ου μήνα

607

Ο Ιερεμίας έγραψε το βιβλίο των Θρήνων

607

Γράφτηκε το βιβλίο του Αβδιού

περ. 607

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Μετά την κατάκτηση της Σαμάρειας, οι δέκα φυλές του βασιλείου του Ισραήλ εξορίστηκαν. Η γη, όμως, δεν ερημώθηκε, όπως συνέβη στον Ιούδα μετά την καταστροφή της Ιερουσαλήμ το 607 Π.Κ.Χ. Ο βασιλιάς της Ασσυρίας έφερε ανθρώπους από τη Βαβυλώνα, τη Χουθά, την Αβά, την Αιμάθ, και τη Σεφαρβαΐμ στις πόλεις του Ισραήλ για να κατοικούν εκεί. Οι απόγονοί τους ήταν ακόμη εκεί όταν οι Ιουδαίοι επέστρεψαν στην Ιερουσαλήμ το 537 Π.Κ.Χ. για να ξαναχτίσουν το ναό.—2Βα 17:6, 24· Εσδ 4:1, 2.

Από το 997 Π.Κ.Χ. ως την ερήμωση της Ιερουσαλήμ. Ένας πρακτικός οδηγός που μας βοηθάει να προσδιορίσουμε τη συνολική διάρκεια αυτής της περιόδου των βασιλιάδων βρίσκεται στα εδάφια Ιεζεκιήλ 4:1-7, όπου ο προφήτης Ιεζεκιήλ, κατόπιν εντολής του Θεού, έκανε μια αναπαράσταση της πολιορκίας της Ιερουσαλήμ. Ο Ιεζεκιήλ έπρεπε να πλαγιάσει πάνω στο αριστερό του πλευρό 390 ημέρες για να “βαστάξει το σφάλμα του οίκου του Ισραήλ” και πάνω στο δεξί του πλευρό 40 ημέρες για να “βαστάξει το σφάλμα του οίκου του Ιούδα”, και καθεμιά από αυτές τις ημέρες θα αντιπροσώπευε ένα έτος. Οι δύο περίοδοι (390 χρόνια και 40 χρόνια) που συμβολίζονται με αυτόν τον τρόπο προφανώς αντιπροσώπευαν τη διάρκεια της ανοχής που επέδειξε ο Ιεχωβά για την ειδωλολατρική πορεία των δύο βασιλείων. Οι Εβραίοι κατανοούν ως εξής αυτή την προφητεία, σύμφωνα με το έργο Τα Βιβλία της Αγίας Γραφής, του Εκδοτικού Οίκου Σοντσίνο ([Soncino Books of the Bible] σχολιολόγιο για τον Ιεζεκιήλ, σ.  20, 21): «Η ενοχή του Βόρειου Βασιλείου διήρκεσε μια περίοδο 390 χρόνων ([σύμφωνα με το] Σέντερ Ολάμ [το αρχαιότερο χρονικό της μεταιχμαλωσιακής περιόδου που σώζεται στην εβραϊκή γλώσσα], [και τους ραβίνους] Ρασί και Ιμπν Έζρα). Ο Αβαρβανέλ, τα λόγια του οποίου παραθέτει ο Μαλμπίμ, υπολογίζει την περίοδο της ενοχής της Σαμάρειας από τότε που έλαβε χώρα το σχίσμα υπό τον Ροβοάμ . . . ως την πτώση της Ιερουσαλήμ. . . . Το δεξί [πλευρό πάνω στο οποίο πλάγιαζε ο Ιεζεκιήλ] υποδηλώνει το νότο, δηλαδή το Βασίλειο του Ιούδα που βρισκόταν στα νότια ή αλλιώς στα δεξιά. . . . Η διαφθορά του Ιούδα διήρκεσε σαράντα χρόνια, με αρχή κάποιο χρονικό σημείο λίγο μετά την πτώση της Σαμάρειας. Σύμφωνα με τον Μαλμπίμ, το διάστημα αυτό υπολογίζεται από το δέκατο τρίτο έτος της βασιλείας του Ιωσία . . . όταν ο Ιερεμίας άρχισε τη διακονία του. (Ιερ. 1:2)».—Επιμέλεια Α. Κοέν, Λονδίνο, 1950.

Από τη διαίρεση του βασιλείου το 997 Π.Κ.Χ. ως την πτώση της Ιερουσαλήμ το 607 Π.Κ.Χ. μεσολάβησαν 390 χρόνια. Αν και είναι αλήθεια ότι η Σαμάρεια, η πρωτεύουσα του βόρειου βασιλείου, είχε ήδη υποκύψει στους Ασσυρίους το 740 Π.Κ.Χ., το έκτο έτος του Εζεκία (2Βα 18:9, 10), είναι πολύ πιθανό ότι μέρος του πληθυσμού διέφυγε στο νότιο βασίλειο πριν από την προέλαση των Ασσυρίων. (Υπόψη επίσης ποια ήταν η κατάσταση στον Ιούδα μετά τη διαίρεση του βασιλείου, σύμφωνα με την περιγραφή των εδ. 2Χρ 10:16, 17.) Αλλά, κυρίως, το γεγονός ότι ο Ιεχωβά Θεός συνέχισε να έχει κατά νου τους Ισραηλίτες του εξόριστου βόρειου βασιλείου—δεδομένου ότι τα αγγέλματα των προφητών του εξακολούθησαν να τους περιλαμβάνουν πολύ καιρό μετά την πτώση της Σαμάρειας—δείχνει ότι η αντιπροσώπευση των συμφερόντων τους γινόταν ακόμη από την πρωτεύουσα, την Ιερουσαλήμ, και ότι η πτώση της το 607 Π.Κ.Χ. αποτελούσε έκφραση της κρίσης του Ιεχωβά, όχι μόνο κατά του Ιούδα, αλλά κατά του έθνους του Ισραήλ συνολικά. (Ιερ 3:11-22· 11:10-12, 17· Ιεζ 9:9, 10) Όταν η πόλη έπεσε, οι ελπίδες του έθνους ως συνόλου (με εξαίρεση τους λίγους που κράτησαν την αληθινή πίστη) κατέρρευσαν.—Ιεζ 37:11-14, 21, 22.

Στον πίνακα που ακολουθεί, έχουμε δεχτεί αυτή την περίοδο των 390 χρόνων ως αξιόπιστο χρονολογικό οδηγό. Το άθροισμα των ετών διακυβέρνησης που αποδίδει το υπόμνημα σε όλους τους βασιλιάδες του Ιούδα, από τον Ροβοάμ ως τον Σεδεκία, είναι 393. Αν και μερικοί Βιβλικοί χρονολόγοι προσπαθούν να συγχρονίσουν τα στοιχεία που αφορούν τους βασιλιάδες μέσω πολυάριθμων συμβασιλειών και «μεσοβασιλειών» στην πλευρά του Ιούδα, φαίνεται απαραίτητο να υποδείξουμε μόνο μία συμβασιλεία. Πρόκειται για την περίπτωση του Ιωράμ, για τον οποίο αναφέρεται (τουλάχιστον στο Μασοριτικό κείμενο και σε μερικά από τα παλιότερα χειρόγραφα της Αγίας Γραφής) ότι έγινε βασιλιάς «ενόσω ο Ιωσαφάτ ήταν βασιλιάς του Ιούδα», γεγονός που καθιστά κατά κάποιον τρόπο βάσιμη την υπόθεση ότι επρόκειτο για συμβασιλεία. (2Βα 8:16) Με αυτόν τον τρόπο η συνολική περίοδος δεν ξεπερνά το όριο των 390 χρόνων.

Ο πίνακας αυτός δεν πρέπει να εκληφθεί ως απόλυτος χρονολογικός κατάλογος, αλλά μάλλον ως προτεινόμενη παρουσίαση των περιόδων διακυβέρνησης και στα δύο βασίλεια. Οι αρχαίοι θεόπνευστοι συγγραφείς ασχολούνταν με γεγονότα και αριθμούς που γνώριζαν καλά τόσο οι ίδιοι όσο και ο Ιουδαϊκός λαός τότε, και οι διαφορετικές χρονολογικές προσεγγίσεις που ακολούθησαν σε ορισμένα σημεία δεν αποτελούσαν πρόβλημα. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει σήμερα, και γι’ αυτό μπορούμε να είμαστε ικανοποιημένοι παρουσιάζοντας απλώς ένα διάγραμμα που εναρμονίζεται σε λογικό βαθμό με τη Βιβλική αφήγηση.