-
ΠροσκύνησηΕνόραση στις Γραφές, Τόμος 2
-
-
Από τα παραπάνω παραδείγματα γίνεται σαφές ότι ο εν λόγω εβραϊκός όρος από μόνος του δεν έχει κατ’ ανάγκην θρησκευτική χροιά ούτε υποδηλώνει οπωσδήποτε λατρεία. Μολαταύτα, σε πάμπολλες περιπτώσεις χρησιμοποιείται αναφορικά με τη λατρεία είτε του αληθινού Θεού (Εξ 24:1· Ψλ 95:6· Ησ 27:13· 66:23) είτε ψεύτικων θεών. (Δευ 4:19· 8:19· 11:16) Κάποιοι ίσως προσκυνούσαν όταν προσεύχονταν στον Θεό (Εξ 34:8· Ιωβ 1:20, 21) και πολλές φορές πρόσπεφταν όταν λάβαιναν κάποια αποκάλυψη από Αυτόν ή κάποια έκφραση ή απόδειξη της εύνοιάς Του, δείχνοντας έτσι την ευγνωμοσύνη, την ευλάβεια και την ταπεινή υποταγή τους στο θέλημά Του.—Γε 24:23-26, 50-52· Εξ 4:31· 12:27, 28· 2Χρ 7:3· 20:14-19· παράβαλε 1Κο 14:25· Απ 19:1-4.
Η προσκύνηση ανθρώπων ως πράξη απόδοσης σεβασμού ήταν αποδεκτή, αλλά η προσκύνηση οποιουδήποτε άλλου ως θεού πέραν του Ιεχωβά απαγορευόταν από Αυτόν. (Εξ 23:24· 34:14) Παρόμοια, η λατρευτική προσκύνηση θρησκευτικών εικόνων ή οποιουδήποτε δημιουργήματος καταδικαζόταν ρητά. (Εξ 20:4, 5· Λευ 26:1· Δευ 4:15-19· Ησ 2:8, 9, 20, 21) Συνεπώς, στις Εβραϊκές Γραφές, όταν ορισμένοι υπηρέτες του Ιεχωβά πρόσπεσαν σε αγγέλους, το έκαναν απλώς για να δείξουν ότι τους αναγνώριζαν ως εκπροσώπους του Θεού και όχι για να τους προσκυνήσουν ως θεούς.—Ιη 5:13-15· Γε 18:1-3.
-
-
ΠροσκύνησηΕνόραση στις Γραφές, Τόμος 2
-
-
Όπως συμβαίνει με τον εβραϊκό όρο, έτσι και εδώ πρέπει να λαβαίνονται υπόψη τα συμφραζόμενα προκειμένου να προσδιοριστεί αν το ρήμα προσκυνέω αναφέρεται απλώς σε εκδήλωση μεγάλου σεβασμού ή σε έκφραση θρησκευτικής λατρείας. Όποτε υπάρχει άμεση αναφορά στον Θεό (Ιωα 4:20-24· 1Κο 14:25· Απ 4:10) ή σε ψεύτικους θεούς και στα είδωλά τους (Πρ 7:43· Απ 9:20), είναι προφανές ότι η πράξη αυτή υπερβαίνει τα όρια της αποδεκτής ή εθιμοτυπικής προσκύνησης ανθρώπων και υπεισέρχεται στο πεδίο της λατρείας. Παρόμοια, όποτε δεν δηλώνεται το αντικείμενο της προσκύνησης, εννοείται ότι αυτή απευθύνεται στον Θεό. (Ιωα 12:20· Πρ 8:27· 24:11· Εβρ 11:21· Απ 11:1) Από την άλλη πλευρά, η ενέργεια εκείνων «από τη συναγωγή του Σατανά» που αναγκάζονται «να έρθουν και να προσκυνήσουν» μπροστά στα πόδια των Χριστιανών σαφώς δεν αποτελεί λατρεία.—Απ 3:9.
-
-
ΠροσκύνησηΕνόραση στις Γραφές, Τόμος 2
-
-
Η προσκύνηση που αποδίδεται στον δοξασμένο Ιησού Χριστό. Από την άλλη πλευρά, ο Χριστός Ιησούς έχει εξυψωθεί από τον Πατέρα του σε θέση που είναι δεύτερη μόνο σε σχέση με τη θέση του Θεού, ώστε «στο όνομα του Ιησού να λυγίσει κάθε γόνατο εκείνων που είναι στον ουρανό και εκείνων που είναι στη γη και εκείνων που είναι κάτω από το έδαφος, και κάθε γλώσσα να ομολογήσει φανερά ότι ο Ιησούς Χριστός είναι Κύριος για τη δόξα του Θεού του Πατέρα». (Φλπ 2:9-11· παράβαλε Δα 7:13, 14, 27.) Το εδάφιο Εβραίους 1:6 επίσης δείχνει ότι ακόμη και οι άγγελοι προσκυνούν τον αναστημένο Ιησού Χριστό. Διάφορες μεταφράσεις αποδίδουν το ρήμα προσκυνέω αυτού του εδαφίου ως «λατρεύω», ενώ μερικές το αποδίδουν με εκφράσεις όπως «υποκλίνομαι» (AT· Yg) και «αποδίδω τιμή» (NE). Άσχετα με το ποια απόδοση χρησιμοποιείται, η λέξη του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου είναι παντού η ίδια και η κατανόηση για το τι αποδίδουν οι άγγελοι στον Χριστό πρέπει να συμφωνεί με τις υπόλοιπες Γραφές. Ο ίδιος ο Ιησούς δήλωσε κατηγορηματικά στον Σατανά: «Τον Ιεχωβά τον Θεό σου πρέπει να λατρεύεις [προσκυνήσεις, Κείμενο] και σε αυτόν μόνο πρέπει να αποδίδεις ιερή υπηρεσία». (Ματ 4:8-10· Λου 4:7, 8) Παρόμοια, ειπώθηκε στον Ιωάννη από τον άγγελο (ή τους αγγέλους) “να λατρέψει τον Θεό” (Απ 19:10· 22:9), και αυτή η εντολή δόθηκε μετά την ανάσταση και την εξύψωση του Ιησού, πράγμα που δείχνει ότι δεν είχε αλλάξει τίποτα ως προς αυτό το θέμα. Είναι αλήθεια ότι ο 97ος Ψαλμός, από τον οποίο προφανώς παραθέτει ο απόστολος Παύλος στο εδάφιο Εβραίους 1:6, αναφέρει τον Ιεχωβά Θεό ως το αντικείμενο της “προσκύνησης”, και παρ’ όλα αυτά το συγκεκριμένο εδάφιο εφαρμόστηκε στον Χριστό Ιησού. (Ψλ 97:1, 7) Ωστόσο, ο απόστολος είχε δείξει πρωτύτερα ότι ο αναστημένος Χριστός είναι «η αντανάκλαση της δόξας του [Θεού] και η ακριβής απεικόνιση της ίδιας του της οντότητας». (Εβρ 1:1-3) Επομένως, αν αυτό που αντιλαμβανόμαστε ως «λατρεία» απευθύνεται φαινομενικά στον Γιο από τους αγγέλους, στην πραγματικότητα απευθύνεται μέσω αυτού στον Ιεχωβά Θεό, τον Υπέρτατο Κυρίαρχο, «Εκείνον που έκανε τον ουρανό και τη γη και τη θάλασσα και τις πηγές των νερών». (Απ 14:7· 4:10, 11· 7:11, 12· 11:16, 17· παράβαλε 1Χρ 29:20· Απ 5:13, 14· 21:22.) Από την άλλη πλευρά, οι αποδόσεις «υποκλίνομαι» και «αποδίδω τιμή» (αντί του «λατρεύω») δεν είναι καθόλου άστοχες ως προς την πρωτότυπη γλώσσα—είτε την εβραϊκή του εδαφίου Ψαλμός 97:7 είτε την ελληνική του εδαφίου Εβραίους 1:6—διότι μεταδίδουν τη βασική έννοια τόσο της λέξης χισταχαβάχ όσο και της λέξης προσκυνέω.
-
-
ΠροσκύνησηΕνόραση στις Γραφές, Τόμος 2
-
-
Μολονότι μερικοί μεταφραστές χρησιμοποιούν την απόδοση «λατρεύω» στις περισσότερες περιπτώσεις όπου η λέξη προσκυνέω περιγράφει τις ενέργειες διαφόρων ατόμων προς τον Ιησού, οι αποδείξεις δεν δικαιολογούν την ανεπιφύλακτη αποδοχή αυτής της απόδοσης. Τουναντίον, οι περιστάσεις που αποτέλεσαν την αφορμή για να προσκυνήσουν τέτοια άτομα τον Ιησού μοιάζουν πολύ με εκείνες που έκαναν κάποιους άλλους να προσκυνήσουν τους αρχαίους προφήτες και βασιλιάδες. (Παράβαλε Ματ 8:2· 9:18· 15:25· 20:20 με 1Σα 25:23, 24· 2Σα 14:4-7· 1Βα 1:16· 2Βα 4:36, 37.) Οι ίδιες οι εκφράσεις των εν λόγω ατόμων αποκαλύπτουν συχνά ότι, αν και αναγνώριζαν σαφώς τον Ιησού ως τον εκπρόσωπο του Θεού, τον προσκύνησαν, όχι ως τον Θεό ή κάποια θεότητα, αλλά ως “τον Γιο του Θεού”, τον προειπωμένο «Γιο του ανθρώπου», τον Μεσσία που διέθετε θεϊκή εξουσία. Σε πολλές περιπτώσεις εξέφρασαν με την προσκύνησή τους ευγνωμοσύνη για κάποια θεϊκή αποκάλυψη ή ένδειξη εύνοιας, ανάλογα με ό,τι συνέβαινε παλιότερα.—Ματ 14:32, 33· 28:5-10, 16-18· Λου 24:50-52· Ιωα 9:35, 38.
-