ΧΕΡΟΥΒ
1. Αγγελικό πλάσμα που κατέχει υψηλή θέση ιεραρχικά, καθώς και ειδικά καθήκοντα. Τα χερουβείμ διαχωρίζονται από την τάξη των σεραφείμ. Η πρώτη από τις 92 φορές που αναφέρονται στην Αγία Γραφή είναι στο εδάφιο Γένεση 3:24. Αφού ο Θεός έδιωξε τον Αδάμ και την Εύα από την Εδέμ, τοποθετήθηκαν χερουβείμ (εβρ., κερουβίμ) στην ανατολική είσοδο, και μαζί η φλογερή λεπίδα ενός σπαθιού, «για να φυλάνε το δρόμο προς το δέντρο της ζωής». Το αν τα χερουβείμ που είχαν τοποθετηθεί εκεί ήταν περισσότερα από δύο δεν αποκαλύπτεται.
Παραστάσεις που απεικόνιζαν χερουβείμ περιλαμβάνονταν στον εξοπλισμό της σκηνής της μαρτυρίας η οποία στήθηκε στην έρημο. Στις άκρες του καλύμματος της Κιβωτού υπήρχαν δύο χερουβείμ από σφυρήλατο χρυσό. Βρίσκονταν αντικριστά το ένα από το άλλο και ήταν σκυμμένα προς το κάλυμμα σε στάση προσκύνησης. Το καθένα είχε δύο φτερούγες που ήταν απλωμένες προς τα πάνω και σκέπαζαν το κάλυμμα με τέτοιον τρόπο ώστε να το προφυλάσσουν και να το προστατεύουν. (Εξ 25:10-21· 37:7-9) Επίσης, τα υφάσματα της σκηνής από τα οποία αποτελούνταν το εσωτερικό κάλυμμα της σκηνής και η κουρτίνα που χώριζε τα Άγια από τα Άγια των Αγίων είχαν κεντημένα χερουβείμ.—Εξ 26:1, 31· 36:8, 35.
Δεν επρόκειτο για αλλόκοτες μορφές, εμπνευσμένες από τα τερατώδη φτερωτά είδωλα που λάτρευαν τα γύρω ειδωλολατρικά έθνη, όπως διατείνονται μερικοί. Σύμφωνα με την ομόφωνη μαρτυρία που παρέχει η αρχαία Ιουδαϊκή παράδοση (η Αγία Γραφή δεν αναφέρεται σε αυτό το ζήτημα), αυτά τα χερουβείμ είχαν ανθρώπινη μορφή. Ήταν έξοχα έργα τέχνης τα οποία απεικόνιζαν αγγελικά πλάσματα εκπληκτικής ομορφιάς, και μέχρι την παραμικρή λεπτομέρεια είχαν κατασκευαστεί «σύμφωνα με . . . το υπόδειγμα» που έλαβε ο Μωυσής από τον ίδιο τον Ιεχωβά. (Εξ 25:9) Ο απόστολος Παύλος τα περιγράφει ως «ένδοξα χερουβείμ που επισκίαζαν το εξιλαστήριο κάλυμμα». (Εβρ 9:5) Αυτά τα χερουβείμ συνδέονταν με την παρουσία του Ιεχωβά: «Και θα παρουσιάζομαι εκεί σε εσένα και θα μιλώ μαζί σου πάνω από το κάλυμμα, ανάμεσα από τα δύο χερουβείμ που βρίσκονται πάνω στην κιβωτό της μαρτυρίας». (Εξ 25:22· Αρ 7:89) Γι’ αυτόν το λόγο, ειπώθηκε ότι ο Ιεχωβά “καθόταν πάνω [ή ανάμεσα] στα χερουβείμ”. (1Σα 4:4· 2Σα 6:2· 2Βα 19:15· 1Χρ 13:6· Ψλ 80:1· 99:1· Ησ 37:16) Σε συμβολική γλώσσα, τα χερουβείμ αποτελούσαν «παράσταση του άρματος» του Ιεχωβά πάνω στο οποίο επέβαινε εκείνος (1Χρ 28:18), και οι φτερούγες των χερουβείμ παρείχαν προφύλαξη και προστασία αλλά και ταχύτητα στην κίνηση. Γι’ αυτό και ο Δαβίδ περιέγραψε με ποιητικά λόγια την ταχύτητα με την οποία πρόστρεξε ο Ιεχωβά σε βοήθειά του, παρουσιάζοντάς τον σαν να ήταν «ανεβασμένος σε ένα χερούβ», και σαν να είχε έρθει «πετώντας», «πάνω στις φτερούγες ενός πνεύματος».—2Σα 22:11· Ψλ 18:10.
Τα λεπτομερή αρχιτεκτονικά σχέδια του μεγαλοπρεπούς ναού του Σολομώντα προέβλεπαν δύο τεράστια χερουβείμ στα Άγια των Αγίων. Αυτά κατασκευάστηκαν από ξύλο ελαιώδους δέντρου επικαλυμμένο με χρυσό και ορθώνονταν σε ύψος δέκα πήχεων (4,5 μέτρων). Και τα δύο είχαν τα πρόσωπά τους στραμμένα προς την ανατολή και βρίσκονταν στην ίδια ευθεία, πάνω στον άξονα βορρά-νότου, που πιθανώς περνούσε από το κέντρο του δωματίου. Παρότι βρίσκονταν σε απόσταση δέκα πήχεων το ένα από το άλλο, η φτερούγα του ενός χερούβ ακουμπούσε την άκρη της απλωμένης φτερούγας του άλλου χερούβ στο κέντρο του δωματίου, επισκιάζοντας την κιβωτό της διαθήκης και τα κοντάρια της που βρίσκονταν από κάτω. Οι έξω φτερούγες των χερουβείμ ακουμπούσαν στο βόρειο και στο νότιο τοίχο αντίστοιχα. Έτσι λοιπόν, οι φτερούγες των χερουβείμ εκτείνονταν σε όλο το πλάτος του δωματίου, το οποίο ήταν 20 πήχεις. (Βλέπε ΝΑΟΣ.) Σκαλιστά λαξεύματα που παρίσταναν χερουβείμ, επικαλυμμένα με χρυσό, κοσμούσαν επίσης τους τοίχους και τις πόρτες του ναού. Οι πλευρές των χάλκινων υδροφόρων καροτσιών ήταν και αυτές διακοσμημένες με χερουβείμ. (1Βα 6:23-35· 7:29-36· 8:6, 7· 1Χρ 28:18· 2Χρ 3:7, 10-14· 5:7, 8) Παρομοίως, λαξευμένα χερουβείμ κοσμούσαν τους τοίχους και τις πόρτες του ναού που είδε σε όραμα ο Ιεζεκιήλ.—Ιεζ 41:17-20, 23-25.
Ο Ιεζεκιήλ αφηγείται επίσης διάφορα οράματα στα οποία είδε συμβολικά χερουβείμ με ασυνήθιστη όψη. Αφού αναφέρεται σε αυτά ως «ζωντανά πλάσματα» (Ιεζ 1:5-28), στη συνέχεια τα προσδιορίζει ως «χερουβείμ». (Ιεζ 9:3· 10:1-22· 11:22) Σε αυτά τα γεμάτα εικόνες οράματα, τα χερουβείμ συνδέονται στενά με το ένδοξο πρόσωπο του Ιεχωβά και τον υπηρετούν διαρκώς.
Στο προφητικό βιβλίο του, ο Ιεζεκιήλ έλαβε επίσης την οδηγία να υψώσει «θρηνωδία για το βασιλιά της Τύρου», στην οποία αποκαλεί το βασιλιά ένδοξο χερούβ που καλύπτει και που βρισκόταν κάποτε «στην Εδέμ, στον κήπο του Θεού», αλλά του αφαιρέθηκε η ομορφιά του και έγινε σαν στάχτη πάνω στο έδαφος. «Αυτό είπε ο Υπέρτατος Κύριος Ιεχωβά: . . . “Εσύ είσαι το χρισμένο χερούβ το οποίο καλύπτει, και σε τοποθέτησα εγώ. Στο άγιο βουνό του Θεού βρισκόσουν. Ανάμεσα σε πύρινες πέτρες περπατούσες. Ήσουν άψογος στις οδούς σου από την ημέρα κατά την οποία δημιουργήθηκες, ώσπου βρέθηκε αδικία σε εσένα. . . . Θα σε εκδιώξω ως βέβηλο από το βουνό του Θεού και θα σε εξολοθρεύσω . . . , εσένα το χερούβ το οποίο καλύπτει [«φύλακα χερούβ», ΜΠΚ]”».—Ιεζ 28:11-19.
2. Πόλη στη Βαβυλωνία από την οποία επέστρεψαν στην Ιερουσαλήμ ορισμένοι εξόριστοι το 537 Π.Κ.Χ. Τα άτομα αυτά δεν ήταν σε θέση να βρουν στοιχεία για τη γενεαλογία τους και ως εκ τούτου δεν μπόρεσαν να αποδείξουν αν ήταν Ισραηλίτες.—Εσδ 2:59· Νε 7:61.