Ερωτήσεις από Αναγνώστες

◼ Όταν ο Αβραάμ (και αργότερα ο Ισαάκ) παρουσίασε τη γυναίκα του σαν αδελφή του, ήταν αυτό ένα παράδειγμα της σχέσης συζύγου-αδελφής που υπήρχε κάποτε στη Μέση Ανατολή;

Οι σύγχρονοι λόγιοι έχουν προωθήσει αυτή τη θεωρία, αλλά φαίνεται να τονίζει περισσότερο τη συμπεριφορά του Αβραάμ και του Ισαάκ.

Ο Καθηγητής Ε. Α. Σπέιζερ παρουσίασε την ιδέα για τη σύζυγο-αδελφή στο βιβλίο Δη Άνκορ Μπάιμπλ. Αναφέρει για ανακαλύψεις που έγιναν σχετικά με τους αρχαίους κατοίκους της Ουρ οι οποίοι προφανώς έζησαν στη βόρεια Μεσοποταμία, περιλαμβανομένης και της Χαράν όπου κατοίκησε για λίγο ο Αβραάμ και όπου ίσως έζησε η Ρεβέκκα. Ο Σπέιζερ έγραψε:

«Στην κοινωνία των κατοίκων της Ουρ οι δεσμοί του γάμου ήταν ισχυρότατοι και πολύ επίσημοι όταν η σύζυγος είχε ταυτόχρονα και τη νομική θέση της αδελφής, άσχετα με το αν υπήρχαν πραγματικά δεσμοί αίματος. Αυτός είναι ο λόγος που ένας άντρας μερικές φορές παντρευόταν μια κοπέλα και την αποδεχόταν ταυτόχρονα σαν αδελφή του, σε δυο ξεχωριστά βήματα που καταγράφονταν σε ανεξάρτητα νομικά έγγραφα. Οι παραβάσεις σ’ αυτές τις διευθετήσεις για την ιδιότητα της γυναίκας σαν αδελφής τιμωρούνταν πιο σοβαρά από την αθέτηση στις γαμήλιες υποσχέσεις . . . Η σχέση συζύγου-αδελφής έχει πρωτίστως επιβεβαιωθεί από το ανώτερο κοινωνικό στρώμα της κοινωνίας των κατοίκων της Ουρ . . . Η Ρεβέκκα όχι μόνο είχε πατρίδα τη Χαράν που κατεχόταν από τους κατοίκους της Ουρ αλλά είχε στην πραγματικότητα δοθεί σαν σύζυγος στον Ισαάκ, μέσω ενός μεσάζοντος, από τον αδελφό της τον Λαβαν. Υπάρχουν επομένως αρκετοί λόγοι για να τοποθετήσουμε τους δυο γάμους, του Αβραάμ με τη Σάρρα και του Ισαάκ με τη Ρεβέκκα, στην κατηγορία της συζύγου-αδελφής».

Η ιστορία της Γένεσης μας λέει ότι ο Αβραάμ παρουσίασε δυο φορές τη σύζυγο του Σάρρα (η οποία στην πραγματικότητα ήταν ετεροθαλής αδελφή του) σαν αδελφή του, όχι σαν σύζυγο του. Αυτό συνέβη όταν βρίσκονταν στην Αίγυπτο και στη Φιλισταία. (Γένεσις 12:10-20· 20:1-7) Ο Ισαάκ ακολούθησε μια παρόμοια πορεία με τη Ρεβέκκα. Ενώ ο Ισαάκ και η Ρεβέκκα είχαν σχέσεις, αυτός την αποκαλούσε αδελφή του.—Γένεσις 26:6-11.

Σ’ αυτές τις περιπτώσεις ο Αβραάμ και ο Ισαάκ ήθελαν να θεωρούνται οι γυναίκες τους ότι ήταν αδελφές τους επειδή κινδύνευαν οι άντρες-σύζυγοι αν γινόταν γνωστό ότι οι όμορφες γυναίκες ήταν παντρεμένες. (Γένεσις 12:12· 26:9) Έτσι δεν φαίνεται να κατέφευγαν οι άντρες σαν μέσον προστασίας σε μια δήθεν κατάσταση συζύγου-αδελφής· ο σκοπός ήταν να κρύψουν τη συζυγική κατάσταση της Σάρρας και της Ρεβέκκας.

Ο Αβραάμ παντρεύτηκε την ετεροθαλή αδελφή του πριν δώσει ο Θεός στον Ισραήλ νόμους που να απαγορεύουν τέτοιες στενές σχέσεις. Ακόμη πολλοί έχουν επικρίνει το γεγονός ότι αυτός (και ο Ισαάκ) παρουσίαζε τη γυναίκα του σαν αδελφή του. Φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Βίβλος μερικές φορές αφηγείται γεγονότα χωρίς να επιδοκιμάζει τη διαγωγή που περιλαμβάνεται. (Γένεσις 9:20, 21· 19:30-38) Ωστόσο, υπάρχουν τρόποι για να δούμε ότι αυτό που έκανε ο Αβραάμ με τη Σάρρα και ο Ισαάκ με τη Ρεβέκκα είναι συνεπές με την υποδειγματική τους στάση απέναντι στον Θεό.

Προτού λάβουν χώρα αυτά τα γεγονότα, ο Θεός είπε στον Αβραάμ: «Θέλω σε κάμει εις έθνος μέγα· και θέλω σε ευλογήσει, και θέλω μεγαλύνει το όνομα σου· και θέλεις είσθαι εις ευλογίαν και θέλω ευλογήσει τους ευλογούντας σε, και τους καταρωμένους σε θέλω καταρασθή- και θέλουσιν ευλογηθή εν σοι πόσαι αι φυλαί της γης». (Γένεσις 12:2, 3) Ο Ιεχωβά έδειξε επίσης ότι η ευλογία εξαρτιόταν από το σπέρμα του Αβραάμ. (Γένεσις 12:7· Παράβαλε Γένεσις 15:4, 5· 17:4-8· 22:15-18.) Έτσι, ο Αβραάμ (και αργότερα ο Ισαάκ) έπρεπε να παραμείνουν ζωντανοί για να παραγάγουν απογόνους.

Αυτό μπορεί κάλλιστα να υποκίνησε τον Αβραάμ και τον Ισαάκ να παρουσιάσουν τις πιστές τους συζύγους σαν αδελφές τους. Αν γινόταν δημόσια γνωστό ότι ο Αβραάμ ήταν ο νόμιμος σύζυγος της επιθυμητής Σάρρας, και ο Ισαάκ της χαριτωμένης Ρεβέκκας, θα κινδύνευε η γραμμή του σπέρματος, και ίσως αυτοί οι άντρες πίστης να αποφάσισαν ότι ήταν συνετό να μην αφήσουν να γίνει γνωστή αυτή η σχέση ενόσω βρίσκονταν σε επικίνδυνη περιοχή.

Η Σάρρα επιλέγεται σαν παράδειγμα πίστης και σαν γυναίκα που ‘έλπιζε στον Θεό’. (1 Πέτρου 3:5, 6· Εβραίους 11:11) Προτίμησε να δεχτεί τη θέση που πήρε ο αρχηγός της οικογένειας της και για ένα διάστημα δεν έκανε δημόσια γνωστή τη γαμήλια κατάσταση της. Θα ήταν καλό να το δούμε αυτό σαν μια πράξη ανιδιοτέλειας, ότι υπέταξε τα προσωπικά της αισθήματα και ενδιαφέροντα ώστε να μπορέσει να ευλογηθεί όλη η ανθρωπότητα και, βλέποντας ότι ο Ιεχωβά την προστάτευσε από τον Φαραώ και αργότερα από τον Αβιμέλεχ, τον βασιλιά των Γεράρων, δεν προκαλεί έκπληξη που η Ρεβέκκα ακολούθησε με πεποίθηση μια παρόμοια πορεία συνεργαζόμενη με τον Ισαάκ, ο οποίος ήταν επίσης ένας άντρας αξιοσημείωτης πίστης.—Εβραίους 11:20.

Συνεπώς, είτε ήξεραν οι άνθρωποι της Χαναάν και της Αιγύπτου για την κατάσταση συζύγου-αδελφής που φαίνεται να υπήρχε στη Χαράν είτε όχι, η πορεία που ακολούθησαν ο Αβραάμ με τη Σάρρα και ο Ισαάκ με τη Ρεβέκκα υποκινήθηκε, σύμφωνα με τα πράγματα που περιλαμβάνονταν, από υψηλές αρχές και στόχους.