Η Αγάπη Που Οδηγεί σε Ζωή

«Ο καρπός του πνεύματος είναι αγάπη.»—Γαλ. 5:22.

 1. Ποιες ερωτήσεις δείχνουν τη λογικότητα του ότι οι Έλληνες χρησιμοποιούν τέσσερες λέξεις για εκφράσουν την αγάπη; Και γιατί οφείλομε να ενδιαφερθούμε για τις απαντήσεις;

ΕΝΑ Αγγλικό γνωμικό λέγει: ότι «Οι Έλληνες είχαν μια λέξι γι’ αυτό.» Και αυτό φαίνεται ν’ αληθεύη, όταν πρόκειται για το θέμα της αγάπης, διότι οι Έλληνες είχαν, όχι μία αλλά τέσσερες λέξεις για να εκφράσουν την ιδέα της αγάπης, όταν την βλέπη κανείς από διαφορετικές απόψεις: έρως, στοργή, φιλία και αγάπη. Αυτό είναι λογικό, διότι η αγάπη είναι μια πολυσύνθετη ιδιότης, και έχετε μόνο ανάγκη να σταματήσετε και να προσπαθήσετε να την καθορίσετε για τον εαυτό σας, για να βεβαιωθήτε ποιο είδος είναι. Πράγματι, τι είναι αγάπη; Είναι μόνον ένα αίσθημα, μια ώθησις; Πρέπει μήπως να συνοδεύεται από στοργή, και πρέπει να εκδηλώνεται μόνον απέναντι εκείνων, για τους οποίους αισθανόμεθα θαυμασμό, έλξι, ή τουλάχιστον κάποια αφοσίωσι, λόγω των ιδιοτήτων που κατέχουν; Θα μπορούσατε ν’ αγαπάτε κάποιον που δεν σας αρέσει; Ποια είναι η πηγή, απ’ την οποία πηγάζει η αγάπη. Είναι η καρδιά ή η διάνοια ή και τα δύο; Και, τελικά, ποιό είναι το μέσον, αν υπάρχη κάποιο, με το οποίον η αγάπη μπορεί να μετρηθή για να δοκιμασθή η γνησιότης και η αξία της; Πρέπει να το γνωρίζωμε αυτό, διότι, όπως «κάθε τι που λάμπει δεν είναι χρυσός» έτσι και κάθε τι που παρουσιάζεται ως αγάπη δεν είναι πάντοτε αγάπη. Μπορεί να είναι τόσο ψευδής όσο και το τελευταίο φίλημα του Ιούδα, τρυφερό αλλά προδοτικό.—Μάρκ. 14:44, 45.

 2. Τι δείχνει ότι η αγάπη μπορεί να διδαχθή;

² «Η αγάπη είναι το δυσκολώτερο μάθημα στη Χριστιανοσύνη· αλλά γι’ αυτόν τον λόγο, θα έπρεπε να έχωμε περισσότερο ενδιαφέρον να το μάθωμε.» Αυτά έγραψε ο Ουίλλιαμ Πεν, ιδρυτής της πολιτείας της Πενσυλβανίας. Μολονότι πιθανόν να φαίνεται περίεργο ν’ αντιληφθή κανείς ότι η αγάπη μπορεί να διδαχθή, εν τούτοις η Γραφή σαφώς δείχνει ότι αυτό μπορεί να γίνη. (1 Θεσ. 4:9, 10) Η λέξις «μαθητής» κατά γράμμα σημαίνει διδασκόμενος ή μαθητευόμενος, και ο Υιός του Θεού την προηγουμένη νύχτα του θανάτου του, είπε σ’ εκείνους, τους οποίους είχε εκπαιδεύσει και διδάξει: «Εκ τούτου θέλουσι γνωρίσει πάντες ότι είσθε μαθηταί μου, εάν έχητε αγάπην προς αλλήλους.»—Ιωάν. 13:35.

 3. (α) Γιατί είναι η γνησία αγάπη το διακριτικό γνώρισμα των αληθινών Χριστιανών; (β) Ποιος κίνδυνος υφίσταται σήμερα για τη Χριστιανική εκκλησία;

³ Αυτού του είδους η αγάπη πρέπει να είναι σπανία, τόσο σπανία ώστε να κάμη τους αληθινούς μαθητάς του Ιησού ν’ αποχωρισθούν από όλους τους άλλους ανθρώπους πάνω στη γη και να είναι το διακριτικό τους γνώρισμα. Στις ημέρες του Ιησού το έκανε αυτό· το κάνει και σήμερα; Παρατηρήστε τις εφημερίδες, παρακολουθήστε τις ραδιοφωνικές εκπομπές, ή απλώς εξετάστε την κατάστασι γύρω σας οπουδήποτε κι αν συμβαίνη τώρα να βρίσκεσθε. Δεν βλέπετε μήπως αυτά που ο απόστολος Παύλος είπε ότι θα βλέπατε όταν έγραψε: «Γίνωσκε δε τούτο, ότι εν ταις εσχάταις ημέραις θέλουσιν ελθεί καιροί κακοί· διότι θέλουσιν είσθαι οι άνθρωποι φίλαυτοι, φιλάργυροι, . . . απειθείς εις τους γονείς, αχάριστοι, ανόσιοι, άσπλαγχνοι, . . . αφιλάγαθοι, . . . τετυφωμένοι, φιλήδονοι μάλλον παρά φιλόθεοι, έχοντες μεν μορφήν ευσεβείας, ηρνημένοι δε την δύναμιν αυτής. Και τούτους φεύγε»; (2 Τιμ. 3:1-5) Ναι, ο Ιησούς προείπε ότι η έλλειψις αληθινής αγάπης θα ήταν τόσο μεγάλη, ώστε θα επηρέαζε σοβαρά και αυτή τη δική του Χριστιανική εκκλησία. Θυμηθήτε ότι δεν αφορούσε τον κόσμο γενικά, αλλά αυτούς, που θα ωμολογούσαν ότι είναι ακόλουθοί του στον έσχατο καιρό, εκείνο, που είπε: «Και επειδή θέλει πληθυνθή η ανομία, η αγάπη των πολλών θέλει ψυχρανθή.» Αυτό σημαίνει κίνδυνο.—Ματθ. 24:12.

 4. Τι είναι αίσθημα, και τίνος η πείρα αποδεικνύει ότι δεν είναι το αυτό με την γνησία αγάπη;

⁴ Τι είδους αγάπη έχετε; Θα μπορούσε αυτή να σας κάνη να διακρίνεσθε από τους ανθρώπους γενικά και να σας προοδιορίση ως ένα ακόλουθο, μαθητή του Χριστού Ιησού, και το κάνει αυτό; Ή μήπως η αγάπη σας είναι κυρίως ζήτημα αισθήματος; Αίσθημα, όπως ορίζεται στο λεξικό, είναι «μία διάθεσις, σκέψις ή κρίσις που διαπνέεται ή υποκινείται από συγκίνησι.» Πολλοί άνθρωποι ενεργούν από ένα αυθόρμητο αίσθημα ή συγκίνησι και κάνουν ή λέγουν ωρισμένα πράγματα που νομίζουν ότι αποτελούν έκφρασι αγάπης. Ο απόστολος Πέτρος στην αρχή της σταδιοδρομίας του ως μαθητού είχε τάσι προς τέτοιες πράξεις, και αυτό του έφερε δυσκολίες σε περισσότερες από μία περιπτώσεις. Έτσι, όταν ο Ιησούς είπε στους μαθητάς του για τα μέλλοντα παθήματα και τον θάνατό του, ο Πέτρος αυθόρμητα πήρε τον Ιησού ιδιαιτέρως και ήγειρε σοβαρές αντιρρήσεις, λέγοντας: «Γενού ίλεως εις σεαυτόν, Κύριε· δεν θέλει γείνει τούτο εις σε.» Εδέχθη ο Ιησούς αυτή τη συναισθηματική έκκλησι ως μια έκφρασι γνησίας αγάπης; Η αφήγησις λέγει: «Εκείνος δε στραφείς είπε προς τον Πέτρον, Ύπαγε οπίσω μου, Σατανά [εναντιούμενε], σκάνδαλόν μου είσαι· διότι δεν φρονείς τα του Θεού, αλλά τα των ανθρώπων.»—Ματθ. 16:21-23.

 5. Τι είναι εκείνο που κυβερνά το αισθηματικό άτομο, και πώς η αληθινή αγάπη είναι ανώτερη;

⁵ Το αίσθημα αφήνει τη συγκίνησι μάλλον παρά την αλήθεια να κυριαρχή στη διάνοια· και εφόσον το αίσθημα βασίζεται στη συγκίνησι για να εύρη τον δρόμο του, ομοιάζει μ’ ένα τυφλό άνθρωπο. Το αισθηματικό άτομο, στην πραγματικότητα, κλείνει τα μάτια του στην ανάγκη λογικής σκέψεως και σταθμίσεως των πραγμάτων για να καθορίση ποιο θα είναι πράγματι το κάλλιστο συμφέρον του άλλου ατόμου ή εκείνο που θα έχη τα καλύτερα αποτελέσματα για όλους τους ενδιαφερομένους. Η γνησία αγάπη, αντιθέτως, παίρνει μια μακρόπνοη άποψι των ζητημάτων και δεν αφήνει τα ηνία στις συγκινήσεις ώστε ν’ ανοιχθή σε αβέβαια μονοπάτια. Προσέχει ώστε κάθε συναίσθημα ή συγκίνησις που παρουσιάζεται να χρησιμοποιήται στο να δώση ενίσχυσι προς την ορθή κατεύθυνσι, την οποία η διάνοια έχει ήδη εκλέξει.—Ρωμ. 8:5-8.

 6. (α) Η δική μας υγιής σκέψις επί του θέματος της αγάπης τι είναι πιθανόν να μας οδηγήση να σκεφθούμε γι’ αυτήν; (β) Γιατί η ειλικρίνεια μας υποχρεώνει ν’ αναγνωρίσωμε την ανάγκη που έχομε της θείας καθοδηγήσεως για να εκφράσωμε αγάπη;

⁶ Υπεράνω όλων, όμως, η αγάπη συμφωνεί με τις ‘βουλές του Θεού’. Αναγνωρίζει την αλήθεια της δηλώσεώς του ότι «όσον είναι υψηλοί οι ουρανοί από της γης, ούτως αι οδοί μου είναι υψηλότεραι των οδών υμών, και αι βουλαί μου των βουλών υμών.» (Ησ. 55:9) Οι δικές μας δυνάμεις λογικεύσεως πιθανόν να μας λέγουν ότι η ανθρωπίνη οικογένεια επλάσθη προφανώς για να έχη αλληλοεξάρτησι, ότι όλοι έχομε ανάγκες, σωματικές, διανοητικές και πνευματικές· και ότι, ενώ μπορούμε να ικανοποιήσουμε μερικές από αυτές τις ανάγκες μόνοι μας, πρέπει να επαναπαυώμεθα σ’ εκείνους που μας αγαπούν για την ικανοποίησι άλλων, και ότι μόνον, όταν ικανοποιηθούν αυτές οι ανάγκες, μπορεί να υπάρξη ευτυχία. Η λογική πιθανόν να μας λέγη ότι ένα αγαπητό πρόσωπο είναι εκείνο που διέκρινε αυτές τις ανάγκες και προσεπάθησε να τις ικανοποίηση κατά το μέτρον των δυνάμεών του, και ότι, εφόσον οι δυνάμεις του είναι περιωρισμένες, η αγάπη του θα ωθήση το άτομο αυτό να προσδιορίση τις σπουδαιότερες ανάγκες και να συγκεντρώση την προσοχή του σ’ αυτές. Η νοημοσύνη μας μπορεί να μας πη ότι πολλοί συντελεσταί και περιστάσεις θα έπρεπε να ληφθούν υπ’ όψιν, και ότι η αληθινή αγάπη μπορεί να προσδιορισθή όχι από αυτό που εμείς προτιμούμε να κάνωμε για τον άλλον, ούτε από ό,τι οι άλλοι πιθανόν να νομίζουν ότι πρέπει να γίνη, ούτε ακόμη από ό,τι το άτομο το ίδιο μπορεί να θέλη τη στιγμή εκείνη, αλλά, μάλλον, από εκείνο που τα γεγονότα δείχνουν ότι θα είναι για το μελλοντικό του καλό. Η λογική σκέψις ίσως να μας πη, επίσης, ότι, επιπρόσθετα σε όλα αυτά, η αγάπη απαιτεί μια εγκάρδια επιθυμία να το κάμη αυτό για το άλλο πρόσωπο. Εν τούτοις, αν είμεθα ειλικρινείς, θ’ αναγνωρίσωμε ότι έχομε ανάγκη από τον ‘νουν του Θεού’ για να μας πη πώς μπορούμε καλύτερα να ικανοποιήσωμε τις ανάγκες των άλλων, ποιες είναι πράγματι οι μεγαλύτερες ανάγκες των, και τι θα προκύψη για το κάλλιστο συμφέρον των, τόσο τώρα όσο και στο μέλλον, καθώς επίσης και για να οικοδομήση σ’ εμάς την επιθυμία να κάνωμε αυτά τα πράγματα. Δεν θα διαπράξωμε ποτέ σφάλμα, αν αποβλέπωμε σ’ αυτόν, διότι «πάσα δόσις αγαθή, και παν δώρημα τέλειον, είναι άνωθεν, καταβαίνον εκ του Πατρός των φώτων, εις τον οποίον δεν υπάρχει αλλοίωσις ή σκιά μεταβολής.»—Ιάκ. 1:17.

Η ΑΓΑΠΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

 7. Ποια είναι η βασική σημασία κάθε μιας από τις τέσσερες Ελληνικές λέξεις για την αγάπη;

⁷ Αυτό είναι το σημείο, όπου οι Έλληνες και οι τέσσερες λέξεις των για την αγάπη επανέρχονται επί της σκηνής. Στα Βιβλικά χρόνια οι Έλληνες χρησιμοποιούσαν τη λέξι έρως για να περιγράψουν αυτό που σήμερα ονομάζομε ρωμαντική αγάπη, ή αγάπη μεταξύ των φύλων. Η αγάπη μεταξύ μελών της αυτής οικογενείας, όπως αγάπη των γονέων προς τα τέκνα, εξεφράζετο με τη λέξι στοργή. Η λέξις φιλία μετέδιδε τη σκέψι της αφοσιώσεως που αισθανόμεθα για φίλους, μιας αγάπης που χαρακτηρίζεται από συμπάθεια ή προσήλωσι οφειλόμενη σε αμοιβαία έλξι των προσωπικοτήτων. Τελικά, χρησιμοποιούσαν τη λέξι αγάπη για να εκφράσουν το αίσθημα, που στηρίζεται σε αρχές και το οποίον προέρχεται από την εσκεμμένη εξάσκησι της κρίσεως και θελήσεως ενός ατόμου, μια αγάπη ελεύθερη από ιδιοτελή συμφέροντα.

 8. (α) Σε ποιον είμεθα χρεώσται για τη σαφή κατανόησι αυτών των λέξεων; (β) Πώς η χρησιμοποίησις από αυτούς της λέξεως αγάπη δείχνει ότι αυτή είναι η αγάπη που οδηγεί σε ζωή;

⁸ Οι Έλληνες μάς έδωσαν τις λέξεις, αλλά, πολύ παραδόξως, οι Εβραίοι, που συνέγραψαν στην Ελληνική, είναι εκείνοι που μας έδωσαν τη σαφέστερη κατανόησι της σημασίας των. Αυτοί ήσαν οι συγγραφείς των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών της Βίβλου, και η σαφής κατανόησις που μας έδωσαν οφείλεται κυρίως στη μοναδική εκ μέρους των χρήσι της λέξεως αγάπη, αναφερόμενη στην αγάπη που βασίζεται σε αρχή (μάλλον παρά σε έλξι του φύλου, οικογενειακή σχέσι, ή συμφωνία χαρακτήρων). Πράγματι, το Λεξικόν της Γραφής του Ντάγκλας μάς λέγει ότι αγάπη είναι «μία από τις ολιγώτερο κοινές λέξεις στα κλασσικά Ελληνικά συγγράμματα.» Έτσι, ενώ ο Πλάτων, ο Σωκράτης και ο Αριστοτέλης σπανίως εχρησιμοποίησαν αυτή τη λέξι, ο Πέτρος, ο Παύλος, ο Ιωάννης και οι άλλοι συγγραφείς των βιβλίων από το Ευαγγέλιο του Ματθαίου ως την Αποκάλυψι την εχρησιμοποίησαν όσο δεν είχε χρησιμοποιηθή ποτέ προηγουμένως. Στα συγγράμματά των η λέξις έρως δεν υπάρχει, στοργή παρουσιάζεται μόνο τρεις φορές, και το ρήμα φιλώ εμφανίζεται λιγώτερο από εκατό φορές, αλλά η λέξις αγάπη συναντάται 250 περίπου φορές στις Ελληνικές Γραφές. Ο απόστολος Ιωάννης την εχρησιμοποίησε, όταν έγραψε: «Ο Θεός είναι αγάπη». (1 Ιωάν. 4:8) Ανέφερε ότι ο Ιησούς την εχρησιμοποίησε, όταν είπε ότι οι μαθηταί του θα εγνωρίζοντο ‘εάν είχαν αγάπην προς αλλήλους’. (Ιωάν. 13:35) Ο Παύλος την εχρησιμοποίησε, όταν είπε ότι ο «καρπός του πνεύματος είναι αγάπη.» (Γαλ. 5:22) Και αφού «ο σπείρων εις το πνεύμα [είναι εκείνος ο οποίος] θέλει θερίσει εκ του πνεύματος ζωήν αιώνιον», καθίσταται ζήτημα ζωής ή θανάτου για μας να μάθωμε αυτό το είδος τής βάσει αρχών αγάπης που παράγεται από το πνεύμα του Θεού. (Γαλ. 6:8) Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο τοποθετεί το ζήτημα ο απόστολος Ιωάννης, όταν λέγη: «Ημείς εξεύρομεν ότι μετέβημεν εκ του θανάτου εις την ζωήν, διότι αγαπώμεν τους αδελφούς· όστις δεν αγαπά τον αδελφόν, μένει εν τω θανάτω.»—1 Ιωάν. 3:14.

 9. (α) Ποιο ζήτημα ηγέρθη λόγω ελλείψεως αγάπης στην αρχή της ανθρωπίνης ιστορίας; (β) Πώς αντέδρασε ο Ιεχωβά Θεός σ’ αυτή την έκφρασι ιδιοτελείας;

⁹ Ποιες είναι οι αρχές, κάτω από τις οποίες εργάζεται η ανιδιοτελής αυτή αγάπη; Στον γραπτό του Λόγο ο Θεός μάς αποκαλύπτει το μεγάλο ζήτημα της παγκοσμίου κυριαρχίας, το οποίον ηγέρθη όταν ένας από τους πνευματικούς υιούς του Θεού εστράφη εναντίον του Δημιουργού του και με κακεντρέχεια εψεύσθη σχετικά με αυτόν στο πρώτο ανθρώπινο ζεύγος στην Εδέμ για να τους κερδίση με το μέρος του, ακόμη και με δαπάνη της ζωής των. Ο πρώτος άνθρωπος, ο Αδάμ, έδειξε μόνο ερωτική αγάπη, σαρκική επιθυμία για την σύζυγό του, την Εύα, κι έστρεψε νώτα προς τον ουράνιο Πατέρα του για να ενωθή μαζί της στην ανυπακοή της. Με το να περιφρονήση τη δικαία του στάσι ενώπιον του Ιεχωβά Θεού και να χάση την ανθρώπινη τελειότητά του εμείωσε αποφασιστικά την ικανότητά του να δείξη αληθινή αγάπη για τη σύζυγο του. Τα παιδιά του αναπόφευκτα επρόκειτο να γεννηθούν ατελή, με έμφυτη αμαρτία, και σε κατάστασι θνησιμότητος όπως ο ίδιος. Αλλά και απέναντι σε όλη αυτή την ιδιοτελή αχαριστία η αγάπη του Ιεχωβά δεν εψυχράνθη. Και όταν ακόμη επρόφερε τη δικαία καταδίκη εναντίον των τριών στασιαστών, ανεκοίνωσε συγχρόνως τον σκοπό του να παραγάγη τελικά ένα Σπέρμα, το οποίον θα ετερμάτιζε όλο το κακό που είχε αρχίσει ο αντίπαλος του Θεού. Το θέμα αυτό διατρέχει ολόκληρη τη Γραφή καθώς αυτή χαράσσει την ανάπτυξι των ζητημάτων του Θεού δια μέσου των τεσσάρων χιλιάδων ετών μέχρι της εποχής που απέστειλε τον αγαπητότατο Υιό του στη γη, πρώτα για να υποστηρίξη το μέρος του Πατρός του στο επίμαχο ζήτημα και να επιδείξη αδιάσπαστη ακεραιότητα σ’ αυτόν ως τον Δικαιωματικό Κυρίαρχο, και έπειτα για ν’ ανταποκριθή στη μεγίστη ανάγκη του ανθρωπίνου γένους: την προμήθεια ενός αντιλύτρου να το απαλλάξη από την καταδίκη της αμαρτίας και του θανάτου κι έτσι να το συμφιλιώση με τον ουράνιο Πατέρα του.—Γεν. 3:14-24· Ιωάν. 3:16, 36.

10. (α) Ποιες προσδοκίες επιφυλάσσουν οι Βιβλικές προφητείες για κείνους που δείχνουν γνησία αγάπη σήμερα; (β) Σε ποια δράσι τους υποκινεί η αγάπη να επιδοθούν;

¹⁰ Η Γραφή δείχνει, επίσης, ότι αυτά τα οφέλη θα επεκταθούν σε ευπειθείς και στοργικούς άνδρες και γυναίκες μέσω μιας κυβερνήσεως Βασιλείας υπό τον Χριστό Ιησού, και ότι αυτό θα καταλήξη σε μια τελείως νέα διάταξι γι’ αυτή τη γη· η παλαιά διάταξις που εστηρίχθη στην ιδιοτέλεια, στη βία και στην ανυπακοή προς τον Θεό θα εξαλειφθή κατά τον παγκόσμιο πόλεμο του Αρμαγεδδώνος. Οι Βιβλικές προφητείες συμφωνούν με τα γεγονότα και τις συνθήκες της εποχής μας για ν’ αποδείξουν ότι τώρα ζούμε στις ‘έσχατες ημέρες’ της παλαιάς αυτής διατάξεως από το 1914, και ότι η γενεά μας θα ιδή συντόμως τον καθαρισμό της γης από το μίσος, την απληστία, τη διαμάχη, τον φόνο, την κλοπή, την καταπίεσι, τη μοιχεία, τη συκοφαντία, και όλους τους άλλους καρπούς ενός δίχως αγάπη κόσμου κενού από το πνεύμα του Θεού. (Ματθ. 24:7-14, 33-35· Γαλ. 5:21) Αυτό δείχνει, επίσης, ότι, μολονότι η αγάπη πολλών από εκείνους που ισχυρίζονται ότι είναι μαθηταί του Ιησού «θέλει ψυχρανθή», άλλοι θα υπομείνουν και θα εκτελέσουν ένα πολύ καλό έργο. Ποιο θα ήταν αυτό; Ο Ιησούς είπε: «Και θέλει κηρυχθή τούτο το ευαγγέλιον της βασιλείας εν όλη τη οικουμένη, προς μαρτυρίαν εις πάντα τα έθνη· και τότε θέλει ελθεί το τέλος.»—Ματθ. 24:14.

11. Ποιος πράγματι μας διδάσκει την αληθινή σημασία της αγάπης;

¹¹ Μπορούμε, τώρα, να ιδούμε γιατί το εδάφιο 1 Ιωάν. 4:19 λέγει: «Ημείς αγαπώμεν αυτόν, διότι αυτός πρώτος ηγάπησεν ημάς.» Η γνώσις των στοργικών πράξεων και σκοπών του Θεού προμηθεύει την ορθή κατανόησι της αγάπης και πρέπει να μας υποκινήση όσο κανένα άλλο πράγμα στο να τον μιμηθούμε. Εφόσον ο άνθρωπος επλάσθη αρχικά κατ’ εικόνα Θεού, αποτελεί υποχρέωσί μας να εκφράζωμε αγάπη σαν τη δική Του.—Γέν. 1:26, 27.

ΡΩΜΑΝΤΙΚΗ ΑΓΑΠΗ

12, 13. (α) Μήπως η Γραφή αγνοεί ή απορρίπτει την αγάπη μεταξύ διαφορετικού φύλου, και πώς το γνωρίζομε; (β) Τι χρειάζεται αυτή η ρωμαντική αγάπη για να είναι ένας παράγων που συντελεί στην ευτυχία, και πώς φαίνεται αυτό στην περίπτωσι των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων;

¹² Ας εξετάσωμε πρώτα την αγάπη μεταξύ των φύλων, που οι Έλληνες ωνόμαζαν έρως. Ίσως να διερωτηθήτε ποιά σχέσις μπορεί να υπάρχη μεταξύ μιας τέτοιας αγάπης και της στηριζομένης σε αρχές αγάπης, για την οποία εγράψαμε. Είναι αλήθεια ότι οι Χριστιανοί συγγραφείς δεν εχρησιμοποίησαν τη λέξι έρως, αλλ’ ωστόσο η Γραφή εξετάζει αυτή την αγάπη και το κάνει αυτό σε σαφή, ειλικρινή γλώσσα, όπως οφείλει ν’ αναγνωρίση καθένας που διαβάζει στη Γένεσι την αφήγησι όσον αφορά τον Αδάμ και την Εύα, τον Ισαάκ και τη Ρεβέκκα, τον Ιακώβ και τη Ραχήλ, ή στο βιβλίο του Άσματος Ασμάτων, ή στις Παροιμίες τη συμβουλή των εδαφίων 5:15-19. Δεν θεοποιεί, όμως, αυτή την αγάπη. Μολονότι διαβάζομε ότι η Ρεβέκκα ήταν «ωραία την όψιν σφόδρα», και η Ραχήλ ήταν «ευειδής, και ωραία την όψιν», εν τούτοις η Γραφή δείχνει ότι η πραγματική καλλονή των ήταν η αφοσίωσίς των στον αληθινό Θεό Ιεχωβά και η συζυγική αφοσίωσίς των στους συζύγους των. (Γεν. 24:16· 29:17) Στις Χριστιανικές Γραφές ο απόστολος Παύλος δίνει πολύ σαφή συμβουλή για τη γαμήλια αγάπη στην πρώτη του προς Κορινθίους επιστολή, έβδομο κεφάλαιο, και ασφαλώς δεν υπάρχει τίποτε το σεμνότυφο στον τρόπο που χειρίζεται το ζήτημα.

¹³ Αλλά σε όλα όσα έχει να πη η Γραφή, τούτο το γεγονός παραμένει σαφές: Αυτή η ρωμαντική αγάπη μπορεί να συντελέση στην ευτυχία μόνον όταν ελέγχεται, όχι λατρεύεται· και, για να την ελέγχωμε, έχομε ανάγκη της αγάπης που στηρίζεται σε αρχές. Σήμερα όλος ο κόσμος φαίνεται να διαπράττη το ίδιο σφάλμα με τους αρχαίους Έλληνας. Εκείνοι ελάτρευαν τον Έρωτα ως Θεό, υπεκλίνοντο στο βωμό του και του προσέφεραν θυσίες. Οι Ρωμαίοι έκαναν το ίδιο με τον Θεό τους Κιούπιντ, το Ρωμαϊκό αντίστοιχο του Έρωτος. Η ιστορία, όμως, δείχνει ότι αυτή η λατρεία της σεξουαλικής αγάπης έφερε μόνο κατάπτωσι, διαφθορά και διάλυσι. Ίσως αυτός να είναι ο λόγος, για τον οποίον οι συγγραφείς της Βίβλου δεν έκαναν χρήσι της λέξεως.

14. Πώς θα μπορούσε η βασισμένη σε αρχές αγάπη να λύση τα μεγαλύτερα αλλά και τα πιο στενώς οικογενειακά γαμήλια προβλήματα;

¹⁴ Προβλήματα ασυμφωνίας κάνουν σήμερα τον αριθμό των διαζυγίων ν’ ανέρχεται σε πολλές χώρες, σε μερικές δε πολιτείες των Ηνωμένων Πολιτειών η αναλογία είναι τώρα ένα διαζύγιο για κάθε δύο γάμους. Πόσο μεγάλη ανάγκη υπάρχει γι’ αγάπη που βασίζεται σε αρχές! Ανδρες και γυναίκες θα μπορούσαν να βρουν τη λύσι σε μερικά από τα πιο συνήθη προβλήματα του γάμου, όταν ενθυμούνται ότι η αγάπη «δεν ασχημονεί, δεν ζητεί τα εαυτής, δεν παροξύνεται.» (1 Κορ. 13:5) Οι ρίζες για τις γαμήλιες διαμάχες και έριδες θα μπορούσαν να εξαφανισθούν με την ισορροπημένη συμβουλή που δίνει ο Παύλος: «Πλην και σεις οι καθ’ ένα, έκαστος την εαυτού γυναίκα ούτως ας αγαπά ως εαυτόν· η δε γυνή ας σέβηται τον άνδρα.» (Εφεσ. 5:33) Εκεί, όπου ο σύζυγος και η σύζυγος έχουν τέτοια αγάπη, ο σκοπός των θα είναι, όχι να σφετερίζωνται αλλά να μοιράζωνται αυτή την αγάπη. Αντί να μεταχειρίζωνται λέξεις όπως «Εγώ», «εμένα», «δικό μου», θα μεταχειρίζονται λέξεις όπως «εμείς», «εμάς», «δικό μας». Ο καθένας θα προσπαθή να γνωρίση τις ανάγκες του άλλου και τις επιθυμίες του κι έπειτα με αγάπη θα χρησιμοποιήση αυτή τη γνώσι για την ευτυχία του άλλου.

ΑΓΑΠΗ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΚΥΚΛΟ

15. Πώς είναι η αγάπη που εκφράζεται με τη λέξι στοργή τώρα σ’ έναν καιρό κρίσεως, και τι χρειάζεται για να την προστατεύση;

¹⁵ Πόσο θελκτικό πράγμα είναι μια ενωμένη, στοργική οικογένεια! Έχει μια δική της ομορφιά, μια χάρι, η οποία κάνει τον χρόνο που εδαπανήθη μέσα στα όριά της μια πραγματική ευχαρίστηση. Αυτή τη φυσική στοργή των μελών της οικογενείας μεταξύ τους εχρησιμοποίησε ο Παύλος για να τονίση τη στενή οικογενειακή σχέσι που έπρεπε να υπάρχη μεταξύ Χριστιανών. (Ρωμ. 12:10) Αλλά προείπε, επίσης, ότι στην εποχή μας οι άνθρωποι γενικά θα ήσαν «άσπλαγχνοι». (2 Τιμ. 3:3) Ο οικογενειακός κύκλος του παλιού καιρού είναι βέβαιο ότι διασπάται σήμερα κάτω από τις πιέσεις του συγχρόνου τρόπου ζωής. Σε ολοένα περισσότερες περιπτώσεις, οι οικογένειες δεν παίρνουν πια τα γεύματα τους μαζί, ούτε και συγκεντρώνονται στο σαλόνι τους για ν’ απολαύσουν τη συντροφιά αλλήλων. Η εγκληματικότης, τόσο των ενηλίκων όσο και των ανηλίκων, εξακολουθεί να διαιρή τις οικογένειες τη μία μετά την άλλη. Αυτό συμβαίνει διότι η στοργή μόνη της δεν μπορεί να σταθή κάτω από την πίεσι της εποχής μας. Αλλά η βασιζόμενη σε αρχές αγάπη μπορεί να συγκρατήση την οικογένεια μαζί, διότι η ‘αγάπη . . . είναι σύνδεσμος της τελειότητος’.—Κολ. 3:14.

16. Ποια Γραφική συμβουλή δίδεται στους γονείς, που ενδιαφέρονται απ’ την καρδιά τους για τα συμφέροντα της ζωής των παιδιών τους;

¹⁶ Σεις γονείς, θέλετε να σας αγαπούν τα παιδιά σας και να γίνουν σαν εκείνα προς τα οποία απευθύνεται η Γραφή, όταν λέγη: «Τα τέκνα, υπακούετε εις τους γονείς σας εν Κυρίω· διότι τούτο είναι δίκαιον. “Τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα”, ήτις είναι εντολή πρώτη με επαγγελίαν “δια να γείνη εις σε καλόν, και να ήσαι μακροχρόνιος επί της γης”»; Θέλετε να κερδίσουν αιώνια ζωή στην παραδεισιακή γη υπό την βασιλεία του Θεού; Τότε τι κάνετε πράγματι για να εκπληρώσετε το μέρος σας όπως εκφράζεται στα επόμενα λόγια: «Και οι πατέρες, μη παροργίζετε τα τέκνα σας, αλλ’ εκτρέφετε αυτά εν παιδεία και νουθεσία Ιεχωβά»; Για να γίνη αυτό σ’ αυτές τις ημέρες, χρειάζεται περισσότερο από απλή στοργή· χρειάζεται το είδος της αγάπης που βασίζεται σε αρχές.—Εφεσ. 6:1-4, ΜΝΚ.

17. (α) Γιατί δεν είναι απόδειξις αληθινής αγάπης το να παραχαϊδεύη κανείς ένα παιδί; (β) Πώς η κατακράτησις της παιδείας είναι καταστρεπτική τόσο για τον γονέα όσο και για το παιδί;

¹⁷ Ο γονεύς, ο οποίος αποφεύγει την κατάλληλη παιδεία και ενδίδει σε κάθε ιδιοτροπία του παιδιού, στην πραγματικότητα δείχνει αγάπη μόνο για τον εαυτό του. Ένας τέτοιος γονεύς συχνά λέγει, «Γνωρίζω ότι δεν είναι πράγματι καλό να δώσω στο παιδί μου αυτό, αλλά τόσο πολύ το έχει βάλει στην καρδιά του, ώστε δεν θα ήθελα να το δυσαρεστήσω.» Έτσι δείχνεται ενδιαφέρον, όχι για τη μελλοντική ευτυχία τού παιδιού, αλλά ιδιοτελώς εκ μέρους του γονέως από φόβο μήπως στερηθή τη στοργή του παιδιού προσωρινώς λόγω καταλλήλου ασκήσεως της παιδείας. Ποιος γονεύς θα έδινε στο παιδί του μια ωρολογιακή βόμβα για παιγνίδι; Εν τούτοις, μερικοί το κάνουν υπό τύπον ενός αυτοκινήτου που του χαρίζουν όταν ο γυιός είναι πολύ νέος για να εκτιμήση την ευθύνη που το συνοδεύει, ή με το να παραχωρούν σε μια κόρη ευρύτερο πεδίον ελευθερίας από όσο η ηλικία της λογικώς θα επέτρεπε. Η θυσία αρχών στον βωμό της στοργής είναι απλώς μια ψευδής λατρεία, και πολύ συχνά στα μετέπειτα χρόνια οι γονείς που ενεργούν εσφαλμένα διψούν για αγάπη που δεν την βρίσκουν πια. Πόσο σοφή είναι η παροιμία που λέγει: «Ο φειδομένος της ράβδου αυτού, μισεί τον υιόν αυτού· αλλ’ ο αγαπών αυτόν, παιδεύει αυτόν εν καιρώ.» (Παροιμ. 13:24) Παιδεία σημαίνει διδασκαλία και εξάσκησις· και όπως ο ουράνιος Πατήρ μας μάς εκπαιδεύει και μας διδάσκει, έτσι οφείλομε να ενεργούμε κι εμείς με τα παιδιά μας, αν πρόκειται η αγάπη μας να είναι γνησία.—Εβρ. 12:5-11.

ΑΓΑΠΗ ΜΕΤΑΞΥ ΦΙΛΩΝ

18, 19. (α) Πού στηρίζεται η φιλία, και τι δείχνει ότι είναι κατάλληλη; (β) Τι χρειάζεται αυτή η αγάπη προς φίλους για να είναι διαρκούς αξίας, και γιατί;

¹⁸ Πλουτίζουσα είναι, επίσης, η αγάπη προς φίλους, η φιλία. Πόσο στείρα θα ήταν η ζωή δίχως φίλους! Η φιλία συνήθως γεννάται από το να βλέπη ένα άτομο σ’ ένα άλλο προσόντα που απλώς του αρέσουν, τα εκτιμά, τα απολαμβάνει· ή πιθανόν από το να συμμερίζωνται τις ίδιες πείρες επί ένα χρονικό διάστημα, το οποίον θέτει τα θεμέλια μιας συμπαθείας, στοργής και πιστότητος. Αμοιβαία εμπιστοσύνη και πεποίθησις ρέουν μεταξύ φίλων. Ο Χριστός Ιησούς ο ίδιος έδειξε μια ειδική φιλία προς τρεις από τους μαθητάς του, τον Πέτρο, τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη, και από τους τρεις, ο Ιωάννης αναφέρεται ότι απελάμβανε ιδιαιτέρας αγάπης από τον Ιησούν.—Ιωάν. 19:26· 20:2.

¹⁹ Εν τούτοις, για να έχη η φιλία μας διαρκή αξία, πρέπει να συνδυάζεται με αγάπη που στηρίζεται σε αρχές και γι’ αυτό η προτροπή του αποστόλου Πέτρου είναι να ‘προσθέσωμεν εις . . . την φιλαδελφίαν την αγάπην’. (2 Πέτρ. 1:7) Αλλιώς, η φιλική στοργή μας θα μπορούσε εύκολα να εκφυλισθή σε κολακεία και να φθαρή· θα μπορούσε να μας ωθήση στο να συμμετάσχωμε με άλλους σε πράγματα, τα οποία δεν είναι ορθά και όχι για το καλό του ενός ή του άλλου, σε πράγματα, που φέρουν όνειδος στον Θεό και είναι επιζήμια για τον πλησίον μας. Αλλά «η αγάπη κακόν δεν κάμνει εις τον πλησίον.»—Ρωμ. 13:10.

20. Πώς η έκφρασις φιλίας από τον Θεό μάς οδηγεί στο να την εκφράσωμε κι εμείς;

²⁰ Η αγάπη που στηρίζεται σε αρχές θα έπρεπε, πράγματι, να μας καθοδηγή ακόμη και κατά την αρχική εκλογή και καλλιέργεια των φίλων μας. Πόσο συγκινητικό πρέπει να ήταν για τους μαθητάς του Ιησού να τον ακούουν να λέγη: «Αυτός ο Πατήρ σάς αγαπά.» Γιατί, όμως, είχαν τόσο τιμηθή από τον Θεό; Οι επόμενοι λόγοι του Ιησού απαντούν: «Επειδή σεις ηγαπήσατε εμέ, και επιστεύσατε ότι εγώ παρά του Θεού εξήλθον.» (Ιωάν. 16:27) Ναι, ο Θεός αγαπά, ή παρέχει τη φιλία του μόνο σ’ εκείνους που την αξίζουν. (Ιάκ. 2:23) Ορθώς, λοιπόν, προειδοποιούμεθα ότι «όστις λοιπόν θελήση να ήναι φίλος του κόσμου, εχθρός του Θεού καθίσταται.» Οι φίλοι μας θα έπρεπε να είναι, πριν απ’ όλα, εκείνοι που δείχνουν φιλία και αγάπη προς τον Θεό.—Ιάκ. 4:4.

21. Γιατί αυτή η κατανόησις δεν περιορίζει την έκφρασι της αγάπης μας σε λίγα μόνο πρόσωπα;

²¹ Μήπως αυτό μας περιορίζει, θέτει ένα φραγμό γύρω στην έκφρασι της αγάπης μας; Όχι, διότι η αγάπη που στηρίζεται σε αρχές μπορεί και πρέπει να δίδεται εκεί όπου η φιλία μπορεί να μην τολμά ή ακόμη να αισθάνεται ότι ελκύεται. Το βραβείο της αιωνίου ζωής δεν είναι για κείνους που απλώς εκφράζουν αγάπη και αφοσίωσι μόνο σε γαμηλίους συντρόφους, σε οικογένεια ή σε στενό φιλικό κύκλο. Ο Ιησούς είπε: «Διότι εάν αγαπήσητε τους αγαπώντας σας, ποίον μισθόν έχετε; και οι τελώναι δεν κάμνουσι το αυτό; και εάν ασπασθήτε τους αδελφούς σας μόνον, τι περισσότερον κάμνετε; και οι τελώναι δεν κάμνουσιν ούτως; έστε λοιπόν σεις τέλειοι, καθώς ο Πατήρ σας ο εν τοις ουρανοίς είναι τέλειος.» (Ματθ. 5:46-48) Πολύ σαφώς, λοιπόν, μπορούμε ν’ αγαπούμε άτομα μολονότι δεν μας είναι αρεστά. Η ζωή μας εξαρτάται από το αν κάνωμε ακριβώς αυτό.

22. Ποιες ερωτήσεις είναι άξιες σοβαράς εξετάσεως από τον καθένα μας;

²² Σταθήτε και ρωτήστε τώρα τον εαυτό σας: Πώς ανταποκρίνεται η αγάπη μου; Βασίζεται σε αρχές ή μόνον σε αισθήματα; Μήπως δείχνω αγάπη μόνο για κείνους που είναι φυσικό ν’ αγαπώ: τον γαμήλιο σύντροφο, τους γονείς, τα τέκνα, ή φίλους, των οποίων η προσωπικότης μ’ ελκύει; Και είναι η αγάπη που τρέφω γι’ αυτούς πραγματικά με τη σκέψι της αιωνίου ευημερίας των στην καρδιά μου, ή είναι απλώς μία έκφρασις στοργής λόγω της ικανοποιήσεως που μου προσφέρει η σχέσις μου μ’ αυτούς; Πόσο γνησία είναι η αγάπη μου; Η αξία της όλης ζωής σας καθώς και το αν θα γίνετε άξιος αυτής μπορούν να μετρηθούν από τις απαντήσεις σας.—1 Κορ. 13:1-3.