Το Δευτερονόμιο μας Παροτρύνει να Υπηρετούμε τον Ιεχωβά με Καρδιά Γεμάτη Χαρά
ΟΙ ΛΑΤΡΕΙΣ του Ιεχωβά πρέπει να τον υπηρετούν πιστά και με καρδιά γεμάτη χαρά. Αυτό το κάνει σαφές το βιβλίο της Γραφής που λέγεται Δευτερονόμιο. (Δευτερονόμιον 28:45-47) Η παρότρυνσή του για τέτοια πιστή, χαρωπή υπηρεσία έχει μεγάλη σημασία στη ζωή των μαρτύρων του Ιεχωβά του 20ου αιώνα.
Το Δευτερονόμιο γράφτηκε από τον Εβραίο προφήτη Μωυσή στις πεδιάδες του Μωάβ το 1473 π.Χ. και καλύπτει λίγο περισσότερο από δύο μήνες. Πιθανώς, το τελευταίο κεφάλαιο προστέθηκε από τον Ιησού του Ναυή ή τον Αρχιερέα Ελεάζαρ. Το Δευτερονόμιο αποτελείται από τέσσερις ομιλίες, καθώς και από έναν ύμνο και μία ευλογία από το Μωυσή όταν ο Ισραήλ επρόκειτο να μπει στην Υποσχεμένη Γη. (Δευτερονόμιον 1:3· Ιησούς του Ναυή 1:11· 4:19) Στο Δευτερονόμιο ο Μωυσής εξήγησε και έδωσε λεπτομέρειες σε ορισμένα σημεία του Νόμου. Μεταξύ άλλων, το βιβλίο δείχνει ότι ο Ιεχωβά απαιτεί αποκλειστική αφοσίωση. Προειδοποιεί επίσης εναντίον της ψεύτικης λατρείας και παροτρύνει το λαό του Θεού να είναι πιστός στην ιερή του υπηρεσία.
Ωστόσο, με ποιους συγκεκριμένους τρόπους βοήθησαν τους Ισραηλίτες τα λόγια που γράφτηκαν στο Δευτερονόμιο; Και πώς μπορεί αυτό το βιβλίο να ωφελήσει τους Μάρτυρες του Ιεχωβά σήμερα;
Οι Ισραηλίτες βρίσκονται στην έρημο για 40 χρόνια περίπου όταν ο Μωυσής τους μιλάει τώρα. Κατ’ αρχή, τους αφηγείται το διορισμό των κριτών για να τον βοηθάνε. Αναφέρει την κακή έκθεση των δέκα κατασκόπων που οδήγησε σε ανταρσία και στις περιπλανήσεις στην έρημο. Τους ξαναθυμίζει επίσης, τις νίκες που τους έδωσε ο Ιεχωβά. Τους προειδοποιεί εναντίον της κατασκευής ειδώλων και το υπογραμμίζει αυτό δηλώνοντας: Ιεχωβά ο Θεός σας είναι φωτιά που καταναλώνει, Θεός που απαιτεί αποκλειστική αφοσίωση’. Κατόπιν τους παροτρύνει να υπακούουν στον Ιεχωβά.—Δευτερονόμιον 1:1-4:49.
Στη δεύτερη ομιλία, ο Μωυσής αναφέρει πρώτα τις Δέκα Εντολές και αφηγείται πώς δόθηκε ο Νόμος. Δίνεται έμφαση στο ν’ αγαπάει κανείς τον Ιεχωβά με όλη την καρδιά, την ψυχή και τη δύναμή του. Τονίζεται η εκπαίδευση των παιδιών. Εφτά έθνη της Χαναάν και όλα όσα χρησιμοποιούσαν στην ψεύτικη λατρεία τους είναι προορισμένα για καταστροφή. Λέγεται στους Ισραηλίτες ότι είχαν διαλεχτεί όχι για τη δικαιοσύνη τους αλλά για την πιστότητα του Ιεχωβά σαν τηρητή διαθήκης. Αφού μπουν στην Υποσχεμένη Γη, θα πρέπει να παραμείνουν υπάκουοι και να μην ξεχάσουν το Θεό. Ανασκοπούνται περιπτώσεις ανυπακοής, και δείχνεται ότι είναι αναγκαία η ολόκαρδη αγάπη και ο φόβος του Θεού. Ευλογίες και κατάρες θέτονται μπροστά στον Ισραήλ, και γίνεται παρότρυνση για υπακοή στο Θεό.—Δευτερονόμιον 5:1-11:32.
Μετά αναφέρονται νόμοι που επηρεάζουν τη ζωή στην Υποσχεμένη Γη. Μεταξύ αυτών είναι οι κανονισμοί για την καταστροφή των υπολειμμάτων της ακάθαρτης θρησκείας, η βρώση κρέατος και ο τρόπος χρήσης του αίματος, η αντιμετώπιση των ψεύτικων προφητών και της αποστασίας, οι καθαρές και οι ακάθαρτες τροφές και τα δέκατα. Παρέχονται λεπτομέρειες για την απαλλαγή από τα χρέη, τη δουλεία και τα πρωτότοκα ζώα. Εξετάζονται οι τρεις ετήσιες γιορτές, όπως και μερικά δικαστικά ζητήματα και νόμοι για τους βασιλιάδες και τους Λευίτες. Μετά τις προειδοποιήσεις εναντίον του πνευματισμού, προλέγεται ο ερχομός ενός προφήτη σαν το Μωυσή.—Δευτερονόμιον 12:1-18:22.
Ανάμεσα σε άλλους κανονισμούς που αναφέρονται είναι εκείνοι σχετικά με τις πόλεις του καταφυγίου, την απαλλαγή από τη στράτευση, τον καθαρισμό από ενοχή αίματος, το γάμο με αιχμάλωτες γυναίκες, το δικαίωμα του πρωτότοκου, τους στασιαστικούς γιους, το σεβασμό για την περιουσία και για τη ζωή των άλλων, τα σεξουαλικά ζητήματα και τη στέρηση δικαιώματος για συμμετοχή στην εκκλησία. Ακόμη άλλοι νόμοι έχουν να κάνουν με τους δούλους, τους τόκους και τις ευχές. Κανονισμοί σε τέτοια ζητήματα όπως το διαζύγιο, τα δάνεια, η καλοσύνη στα ορφανά και στις χήρες, ο ανδραδελφικός γάμος, τα ακριβή ζύγια, η προσφορά των πρωτοκαρπίων και τα δέκατα κλείνουν αυτή την ομιλία.—Δευτερονόμιον 19:1-26:19.
Η τρίτη ομιλία του Μωυσή ανοίγει με οδηγίες να γραφτεί ο Νόμος σε μεγάλες πέτρες. Οι ευλογίες πρέπει να εξαγγελθούν από το Όρος Γαριζίν και οι κατάρες από το Όρος Εβάλ. Οι ευλογίες για την υπακοή στις εντολές του Θεού αντιπαραβάλλονται με τις κατάρες που θα πρέπει να αναμένονται για την ανυπακοή.—Δευτερονόμιον 27:1-28:68.
Σχετικά με την τέταρτη ομιλία του Μωυσή, υπάρχει μια ανανέωση της διαθήκης μεταξύ του Ιεχωβά και των Ισραηλιτών. Ο Μωυσής αφηγείται πώς τους φρόντισε ο Θεός στην έρημο. Δίνεται προειδοποίηση εναντίον της ανυπακοής, και τονίζεται το έλεος του Ιεχωβά. Τελικά, παρουσιάζεται η εκλογή ζωής ή θανάτου. Ο λαός του Ισραήλ μπορεί ‘να διατηρηθεί ζωντανός με το να αγαπάει τον Ιεχωβά, να ακούει τη φωνή του και να είναι προσκολλημένος σ’ αυτόν’.—Δευτερονόμιον 29:1-30:20.
Ο Μωυσής παρακινεί τους Ισραηλίτες να είναι θαρραλέοι όταν θα μπουν στην Υποσχεμένη Γη, γιατί ο Ιεχωβά προχωρεί μαζί τους. Ο διορισμός του Ιησού του Ναυή σαν αρχηγού ακολουθείται από μια προφητεία σχετικά με την ανταρσία του Ισραήλ. Μετά, ο Μωυσής με ύμνο εξυψώνει τον Ιεχωβά, προλέγει ουαί για την απιστία του Ισραήλ αλλά τελειώνει με τη διαβεβαίωση της θείας εκδίκησης που συνοδεύεται από το κάλεσμα, «Ευφράνθητε έθνη μετά του λαού αυτού». Ο Μωυσής δίνει τις τελευταίες ευλογίες, μετά τις οποίες ο 120 χρόνων προφήτης βλέπει την Υποσχεμένη Γη, πεθαίνει και θάβεται από τον Ιεχωβά σ’ έναν άγνωστο τάφο.—Δευτερονόμιον 31:1-34:12.
Η περίληψη που προηγήθηκε μπορεί να σας άνοιξε την πνευματική σας όρεξη. Αλλά καθώς διαβάζετε το Δευτερονόμιο, μπορεί να εγερθούν σπουδαίες ερωτήσεις. Ας δούμε τώρα μερικές απ’ αυτές και τις απαντήσεις τους.
Η Πρώτη Ομιλία του Μωυσή
• 4:15-24—Μήπως αυτά τα λόγια εναντίον της κατασκευής εικόνων σημαίνουν ότι είναι εσφαλμένο να έχουμε φωτογραφίες ατόμων;
Αυτά τα εδάφια απαγορεύουν την κατασκευή εικόνων για ψεύτικη λατρεία, αλλά δεν απαγορευόταν στους Ισραηλίτες να κάνουν εικόνες για άλλους σκοπούς. Για παράδειγμα, υπήρχαν οι ομοιότητες των χερουβείμ που είχε επιδοκιμάσει ο Θεός στα υφάσματα της σκηνής του μαρτυρίου και στο κάλυμμα της ιερής κιβωτού. Θα ήταν ακατάλληλο να ταυτίσουμε με την ειδωλολατρία τη συνήθεια να βγάζουμε και να επιδείχνουμε φωτογραφίες εκτός αν χρησιμοποιούνται εσκεμμένα για ψεύτικους θρησκευτικούς σκοπούς. Συνήθως, δεν υπάρχει Γραφική αντίρρηση για τις φωτογραφίες, τους πίνακες ζωγραφικής και τη γλυπτική που χρησιμοποιούνται για χρήσιμους ή καλλιτεχνικούς σκοπούς για να απεικονιστούν άτομα ή πράγματα.
Η Δεύτερη Ομιλία του Μωυσή
• 6:6-9—Μήπως πρέπει να κατανοηθεί κατά γράμμα αυτή η εντολή ‘να δένουν επί της χειρός το νόμο του Θεού’;
Αυτά τα εδάφια δεν υποστηρίζουν την συνήθεια τού να φορούν φυλαχτά (μικρές θήκες που περιείχαν Γραφικά εδάφια). Μάλλον, αυτά τα λόγια είναι συμβολικά. (Παράβαλε Έξοδος 13:9· Παροιμίαι 7:2, 3.) Δε λέγεται ότι οι εντολές έπρεπε να γραφτούν σε κάτι και μετά να φοριούνται από ένα άτομο ή να τίθενται στους παραστάτες των θυρών ή στις πύλες. Οι Ισραηλίτες έπρεπε να έχουν υπόψη τους τις εντολές του Θεού πάντοτε, είτε βρίσκονταν στο σπίτι, είτε στο δρόμο είτε κοντά στις πύλες της πόλης, όπου οι πρεσβύτεροι χειρίζονταν νομικές υποθέσεις. Έπρεπε να τηρούν το νόμο στην καρδιά, να τον διδάσκουν στα παιδιά τους και να δείχνουν με έργα (όπως συμβολίζεται από τα χέρια) ότι τον ακολουθούσαν. Οι άνθρωποι έπρεπε να δείχνουν δημόσια ότι υποστήριζαν το νόμο του Ιεχωβά, σαν να ήταν γραμμένος ανάμεσα στα μάτια τους ώστε όλοι να τον βλέπουν. Παρόμοια, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά σήμερα ζητούν να αποδειχθούν υπάκουοι δούλοι του Θεού. Η καρδιά τους τούς παρακινεί να υπακούουν στο Λόγο του, και γεμίζουν τη διάνοιά τους με πράγματα που είναι αληθινά, σοβαρά, δίκαια, αγαπητά, ενάρετα και επαινετά. Με κάθε τρόπο προσπαθούν να δείξουν ότι οι εντολές του Ιεχωβά βρίσκονται μπροστά τους πάντοτε.—Φιλιππησίους 4:8· Κολοσσαείς 3:23.
• 8:3, 4—Μήπως αυτό σημαίνει μόνο ότι ο ρουχισμός αναπληρωνόταν;
Η προμήθεια του μάννα ήταν ένα συνεχές θαύμα. Έτσι ήταν και το γεγονός ότι ο ρουχισμός τους δεν πάλιωσε και τα πόδια τους δεν πρίστηκαν στη διάρκεια των 40 ετών στην έρημο. Αν ο ρουχισμός απλά ανανεωνόταν κανονικά, αυτό δε θα ήταν θαύμα. Δε θα ήταν δύσκολο να χρησιμοποιούν τον ίδιο ρουχισμό για όλα εκείνα τα χρόνια, γιατί τα ρούχα των παιδιών θα μπορούσαν να δοθούν στα νεότερα παιδιά και ο ρουχισμός θα μπορούσε να διατεθεί σε άλλους καθώς πέθαιναν οι μεγάλοι. Αφού ο αριθμός των Ισραηλιτών ήταν σχεδόν ο ίδιος στο τέλος της οδοιπορίας της ερήμου όπως στην αρχή, ο αρχικός ρουχισμός, θα ήταν περίπου ο απαιτούμενος για όλα τα 40 χρόνια.—Αριθμοί 2:32· 26:51.
• 14:21—Αφού οι Ισραηλίτες δεν μπορούσαν να φάνε «ουδέν θνησιμαίον», γιατί μπορούσε να δοθεί σε ξένο ή να πουληθεί σε αλλογενή;
Σαν Υπέρτατος Νομοθέτης, ο Ιεχωβά είχε το δικαίωμα να βάλει ορισμένους περιορισμούς, μόνο πάνω στους Ισραηλίτες. Αυτοί ήταν ‘ένας άγιος λαός’ γι’ αυτόν. Άλλα έθνη δεν τηρούσαν αυτή την απαγόρευση, να τρώνε ένα ζώο που είχε ψοφήσει. Δεν υπήρχε τίποτα το άδικο στο να δώσουν ένα νεκρό ζώο που δεν είχε χυθεί το αίμα του σ’ έναν ξένο ή να το πουλήσουν σ’ έναν αλλογενή, γιατί οι Ισραηλίτες δεν απέκρυπταν το γεγονός και αυτός που το έπαιρνε ενεργούσε εθελοντικά. Μπορεί να προστεθεί ότι το Δευτερονόμιον 14:21 εναρμονίζεται με το Λευιτικόν 17:10 που απαγόρευε σ’ έναν ξένο να φάει αίμα. Ένας ξένος που ήταν προσήλυτος δεν έπρεπε να φάει αίμα, αλλά αυτή η απαγόρευση δεν εφαρμοζόταν στον ξένο που δεν ήταν ένας πλήρης προσήλυτος. Ένα τέτοιο άτομο μπορούσε να χρησιμοποιήσει το πτώμα ενός ζώου που δεν είχε χυθεί το αίμα του πράγμα που θεωρούνταν ακάθαρτο από έναν πιστό Ισραηλίτη ή προσήλυτο.
• 17:5-7—Γιατί απαιτούνταν το χέρι των μαρτύρων να είναι πρώτο εναντίον ενός που καταδικάστηκε σε θάνατο;
Ο καθένας στον Ισραήλ έπρεπε να είναι ζηλωτής στην αληθινή λατρεία και να ενδιαφέρεται να παραμένει η οργάνωση καθαρή και ότι καμιά μομφή δε θα ερχόταν στο όνομα του Ιεχωβά. Οι μάρτυρες έπρεπε να δείξουν τέτοιο ζήλο παίρνοντας την ηγεσία στην εκτέλεση της κρίσης. (Παράβαλε Αριθμοί 25:6-9· Δευτερονόμιον 13:6-11.) Βέβαια, είναι άλλο πράγμα να δίνεις μαρτυρία εναντίον κάποιου και εντελώς άλλο πράγμα να εκτελέσεις το άτομο. Αυτό θα έκανε ένα μάρτυρα να σκεφτεί προσεχτικά όταν έκανε κατάθεση, και μόνο ένα κακό άτομο θα έδινε ψεύτικη μαρτυρία γνωρίζοντας ότι θα ήταν ο πρώτος που θα ενεργούσε θανατώνοντας τον άντρα ή τη γυναίκα. Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά μπορούν να εφαρμόσουν αυτές τις αρχές με το να είναι ζηλωτές για την καθαρότητα της εκκλησίας και επίσης πολύ προσεχτικοί να δίνουν αληθινή κατάθεση. Σε τελευταία ανάλυση ο καθένας μας θα πρέπει να δώσει λόγο στον Υπέρτατο Κριτή, τον Ιεχωβά.—Ματθαίος 12:36, 37.
• 22:5—Έχοντας υπόψη αυτή την απαγόρευση, είναι κατάλληλο για μια γυναίκα να φοράει παντελόνια;
Ο πραγματικός σκοπός αυτού του νόμου ήταν να εμποδίσει τις καταχρήσεις του σεξ και τη σύγχυση της ταυτότητας του φύλου. Στην εμφάνιση και στο ντύσιμο, συνήθως ένας άντρας θέλει να φαίνεται σαν άντρας και μια γυναίκα σαν γυναίκα. Το να ενεργήσει αντίθετα ένας Ισραηλίτης σ’ αυτή την εσωτερική αίσθηση της ευπρέπειας θα μπορούσε να οδηγήσει στην ομοφυλοφιλία. Αν και οι άντρες και οι γυναίκες τότε φορούσαν ρούχα που έμοιαζαν με χιτώνες, υπήρχε διαφορά στη φορεσιά των αντρών και των γυναικών. Παρόμοια και σήμερα, σε μερικά μέρη του κόσμου, οι άντρες και οι γυναίκες φοράνε παντελόνια, αν και ο τύπος τους διαφέρει για κάθε φύλο. Η αρχή σ’ αυτό το εδάφιο δε θα απέκλειε μια Χριστιανή γυναίκα να φοράει μερικές φορές παντελόνια, όπως όταν εργάζεται στο σπίτι ή σ’ ένα αγρόκτημα. Και σύμφωνα με το τοπικό έθιμο και την ανάγκη, τα παντελόνια θα μπορούσαν να είναι μια επιθυμητή ενδυμασία σε πολύ κρύα κλίματα. Η Γραφή συμβουλεύει τις γυναίκες να ‘στολίζονται με ευπρεπή ρούχα με σεμνότητα και με λογικότητα’.—1 Τιμόθεον 2:9, 10.
• 24:6—Πώς είναι δυνατό να εξομοιώνεται το ενέχυρο ψυχής με την κατάσχεση της πάνω ή της κάτω πέτρας ενός χειρόμυλου;
Συνήθως, το ψωμί ψηνόταν καθημερινά και το στάρι το άλεθαν τακτικά για να γίνει αλεύρι. Έτσι το καθημερινό ψωμί μιας οικογένειας εξαρτιόταν από το χειρόμυλο. Με ελεήμονα τρόπο λοιπόν, ο νόμος του Θεού απαγόρευε την κατάσχεση του χειρόμυλου ενός ατόμου ή της πάνω πέτρας του μύλου. Το να κατάσχει κανείς οποιαδήποτε από τις δύο πέτρες θα κατέληγε στην αποστέρηση του καθημερινού ψωμιού της οικογένειας και θα ισοδυναμούσε με την κατάσχεση «μιας ψυχής» ή «των μέσων της ζωής».
Τελικές Ομιλίες, Ωδή και Ευλογία
• 32:39—Πώς είναι δυνατόν να μην υπάρχουν θεοί μαζί με τον Ιεχωβά εφόσον το Ιωάννης 1:1 λέει ότι ‘ο Λόγος ήταν μαζί με το Θεό και ήταν ένας θεός’;
Αυτά τα εδάφια ασχολούνται με εντελώς διαφορετικά ζητήματα. Το σημείο που τονίζεται στο Δευτερονόμιο 32:39 είναι ότι οι ψεύτικοι θεοί δεν έχουν καμιά συμμετοχή με τον αληθινό Θεό, τον Ιεχωβά, στις σωτήριες πράξεις του. Δεν μπορούν να ελευθερώσουν τους λάτρεις τους από συμφορά, και τέτοιοι θεοί δεν ήταν με τον Ιεχωβά σε οτιδήποτε έκανε. Αν και ο «Λόγος» είναι ένας θεός ή ισχυρός, δεν αντιστέκεται στον Ιεχωβά ούτε ενεργεί σαν αντίπαλός του, όπως συνέβαινε με τους ψεύτικους θεούς.—Δευτερονόμιον 32:12, 37, 38.
• 33:1-29—Γιατί δεν αναφέρεται ο Συμεών σ’ αυτή την ευλογία;
Ο Συμεών και ο Λευί είχαν συνεργαστεί σε μια πράξη σκληρότητας, και αν και τους δόθηκαν μερίδια γης στον Ισραήλ, αυτά δεν έμοιαζαν σαν εκείνα των άλλων φυλών. Στους Λευίτες δόθηκαν 48 πόλεις σε όλη τη γη, ενώ το μερίδιο του Συμεών περιλαμβανόταν μέσα στην περιοχή του Ιούδα. (Γένεσις 34:13-31· 49:5-7· Ιησούς του Ναυή 19:9· 21:41, 42) Έτσι όταν ο Μωυσής έστρεψε την προσοχή του στον Ιούδα, γνώριζε καλά ότι το μερίδιο του Συμεών περιλαμβανόταν μέσα σ’ αυτό. Επιπλέον, η φυλή του Συμεών ήρθε κάτω από τη γενική ευλογία: «Μακάριος συ, Ισραήλ. Τις όμοιός σου, λαέ σωζόμενε υπό του Κυρίου;»—Δευτερονόμιον 33:29.
Διαρκές Βοήθημα στους Πιστούς Δούλους
Το Δευτερονόμιο έχει διαρκή ωφέλεια για τους δούλους του Ιεχωβά, και μπορούμε ν’ αποκομίσουμε πολύτιμη διδασκαλία από αυτό. Για παράδειγμα, στη διάρκεια της εισβολής στη Χαναάν, ο Ιησούς του Ναυή ακολούθησε απόλυτα τη συμβουλή που βρίσκεται τώρα γραμμένη σ’ αυτό το βιβλίο. Παρόμοια, κι εμείς θα πρέπει πρόθυμα να δεχόμαστε θεία καθοδηγία. (Δευτερονόμιον 20:15-18· 21:23· Ιησούς του Ναυή 8:24-29) Ο Ιησούς Χριστός αναφέρθηκε στο Δευτερονόμιο με επιτυχία όταν αντιστεκόταν στο Σατανά. Σαν τον Ιησού, αναγνωρίζουμε ότι ο άνθρωπος πρέπει να ζει με τα λεγόμενα του Ιεχωβά, ότι δε θα πρέπει να δοκιμάζουμε το Θεό και ότι θα πρέπει να αποδίδουμε ιερή υπηρεσία μόνο σ’ αυτόν.—Ματθαίος 4:1-11· Δευτερονόμιον 5:9· 6:13, 16· 8:3.
Αυτό το βιβλίο χαρακτηρίζει τον Ιεχωβά σαν ένα Θεό που απαιτεί αποκλειστική αφοσίωση. (Δευτερονόμιον 4:24· 6:15) Διακηρύττει επίσης: «Και θέλεις αγαπά Κύριον τον Θεόν σου εξ όλης της καρδίας σου και εξ όλης της ψυχής σου και εξ όλης της δυνάμεως σου». (Δευτερονόμιον 6:5) Στην ουσία, λοιπόν, το Δευτερονόμιο μας παροτρύνει να υπηρετούμε τον Ιεχωβά πιστά. Γι’ αυτό λοιπόν, είθε να αποδίδουμε ιερή υπηρεσία σ’ αυτόν με καρδιά γεμάτη χαρά.