Πώς οι Ψευδείς Θεοί Εδελέασαν τον Αρχαίο Ισραήλ
ΜΠΟΡΕΙ μια εξευτελισμένη μορφή λατρείας να είναι δελεαστική; Ποια αίτια θα μπορούσαν να κάμουν ένα λαό να μολύνη την αγνή λατρεία με την ψευδή; Η απάντησις σ’ αυτά τα ερωτήματα διακρίνεται σε ό,τι συνέβη στον αρχαίο Ισραήλ. Οι Ισραηλίται προειδοποιήθηκαν ότι αυτό θα συνέβαινε: «Οι θεοί αυτών [των Χαναναίων] θέλουσιν είσθαι παγίς εις εσάς.»—Κριτ. 2:3.
Και γιατί έγινε αυτό; Για να το βρούμε πρέπει πρώτα να εξετάσωμε τη φύσι του Βααλισμού, της θρησκείας των Χαναναίων.
Η ΦΥΣΙΣ ΤΟΥ ΒΑΑΛΙΣΜΟΥ
Ο πιο επιφανής από τους Χαναναίους θεούς ήταν ο Βάαλ. Κάθε τόπος στη Χαναάν και σε άλλες χώρες όπου υπήρχε ο Βααλισμός είχε τον δικό της Βάαλ, δηλαδή, όπως σημαίνει το όνομα «Βάαλ», τον δικό της «κύριο», «άρχοντα» ή ιδιοκτήτη. Στον τοπικό Βάαλ εδίδετο συχνά ένα όνομα που εσήμαινε την προσήλωσί του σε μια ειδική τοποθεσία. Ένα παράδειγμα τούτου είναι ο «Βάαλ του Φεγώρ». Αυτή η θεότης έλαβε το όνομά της από το Όρος Φεγώρ. Μολονότι υπήρχαν πολλοί τέτοιοι τοπικοί Βάαλ, οι Χαναναίοι και οι γειτονικοί λαοί εννοούσαν ότι οι τοπικοί Βάαλ αποτελούσαν απλώς εκδηλώσεις του ένας θεού Βάαλ.
Αρχαία κείμενα που ανακαλύφθηκαν στη Ρας Σαμρά της Συριακής ακτής αποκαλύπτουν ότι ο Βααλισμός αποτελούσε λατρεία γονιμότητος συγκεντρωμένη γύρω από τη γεωργία. Οι λάτρεις του Βάαλ απέδιδαν τις αλλαγές των εποχών και τις αντιδράσεις των σε πολεμικές ενέργειες των θεοτήτων. Επίστευαν ότι το τέλος της περιόδου των βροχών και το τέλος της φυτείας εσήμαινε τον θρίαμβο του Θεού Μοτ εναντίον του Βάαλ, με εξαναγκασμό του Βάαλ να απωθηθή στα βάθη της γης. Αλλ’ όταν άρχιζε η περίοδος των βροχών, οι λάτρεις του Βάαλ θεωρούσαν αυτό ως να εσήμαινε ότι ο Βάαλ ανεζωογονείτο, η δε αδελφή του Ανάθ κατανικούσε τον Μοτ. Νόμιζαν ότι η ένωσις του Βάαλ με τη σύζυγο του Ασταρώθ αυτή τη φορά εξησφάλιζε γονιμότητα στα γεννήματα, στα ποίμνια και στις αγέλες για το προσεχές έτος.
Οι λάτρεις του Βάαλ επίστευαν ότι η ενασχόλησις των σε προδιαγεγραμμένες τελετουργίες των θρησκευτικών εορτών τους θα εχρησίμευαν για να διεγείρουν τους θεούς ν’ ακολουθήσουν το ίδιο πρότυπο. Για να εορτάσουν λοιπόν την αφύπνισι του Βάαλ σε ζωή, για να ενωθή με την Ασταρώθ, επεδίδοντο σε σεξουαλικά όργια αχαλίνωτης ακολασίας. Αυτό ήταν ένα είδος συμπαθητικής μαγείας, που εγίνετο με την ελπίδα ότι οι θεοί θα εμιμούντο τους λάτρεις των κι έτσι θα εγγυώντο ένα γόνιμο και πλούσιο γεωργικό έτος.
Σε όλη τη Χαναάν υπήρχαν βωμοί προς τιμήν του Βάαλ όπου υπηρετούσαν άρρενες και θήλεις ιερόδουλοι και ιερουργούσαν ιερείς. Κοντά στα θυσιαστήρια έξω από τους βωμούς υπήρχαν λίθινοι στύλοι, ιερές στήλες (που παρίσταναν τη θεά Ασταρώθ) και θυμιατήρια. Τόσον οι ιεροί στύλοι όσον και οι ιερές στήλες ήσαν σεξουαλικά σύμβολα.
Στοιχεία των κειμένων του Ρας Σαμρά και των αρχαιολογικών ανακαλύψεων δείχνουν ότι ο Βααλισμός ήταν μια πολύ εξευτελιστική μορφή λατρείας. Οι θεές Ασταρώθ, Ανάθ και Ασερά συμβόλιζαν τόσο τη σεξουαλική λαγνεία όσο και τη σαδιστική βία και τον πόλεμο. Αγαλμάτια της Ασταρώθ που βρέθηκαν στη Μέση Ανατολή την παριστάνουν σαν μια γυμνή γυναίκα με αδρά εξωγκωμένα σεξουαλικά όργανα. Σ’ ένα από τα κείμενα του Ρας Σαμρά, όταν ο πατέρας της Ανάθ αποκρούη ένα αίτημά της, παριστάνεται η Ανάθ ως απαντώσα με τα εξής λόγια: ‘Θα σου σπάσω το κεφάλι, και θα κάμω τα λευκά μαλλιά σου να πλημμυρήσουν από αίμα και τα λευκά σου γένεια από πηχτό αίμα.’ Για το πάθος που είχε για αιματοχυσία, διαβάζομε: «Πολλές μάχες κάνει και αντικρύζει· τη μάχη της σκέπτεται η Ανάθ. Το συκώτι της πρήσκεται από τα γέλια, η καρδιά της γεμίζει από χαρά, το συκώτι της Ανάθ αγάλλεται· διότι βυθίζεται ως τα γόνατα στο αίμα των ιππέων, ως τους γοφούς στο πηχτό αίμα των ηρώων.» Μια σκανδαλώδης πράγματι εικόνα!
Όπως καταλαβαίνει κανείς, ο Ιεχωβά Θεός, σαν ένας στοργικός Πατέρας, ήθελε να προστατεύση τον λαό του, τους Ισραηλίτας, από τη βδελυκτή λατρεία του Βάαλ. Ο Νόμος του που δόθηκε μέσω του Μωυσέως καθιστούσε την ειδωλολατρία παράπτωμα άξιο θανάτου. (Δευτ. 13:6-10) Ο Ιεχωβά Θεός διέταξε τους Ισραηλίτας να καταστρέψουν κάθε τι που είχε σχέσι με την ψευδή λατρεία και να μη κάνουν συνθήκες με ειδωλολάτρας. (Δευτ. 7:2-5) Παρήγγειλε στους Ισραηλίτας ούτε να αναφέρουν καν το όνομα άλλων θεών, δηλαδή να μη τους αναφέρουν με λατρευτικό σεβασμό ή με τέτοιο τρόπο ώστε να πιστεύουν στην ύπαρξί των.—Έξοδ. 23:13.
Αλλ’ οι Ισραηλίται παρήκουσαν και δελεάσθηκαν από τη λατρεία του Βάαλ, της Ασταρώθ και της Ασερά. Γιατί;
ΓΙΑΤΙ ΗΤΑΝ ΔΕΛΕΑΣΤΙΚΗ
Ο Βααλισμός, όπως και όλες οι άλλες μορφές ειδωλολατρίας, ήταν έργο της «σαρκός.» (Γαλ. 5:19-21) Ως τέτοιος ήταν ελκυστικός στις αμαρτωλές τάσεις των ατελών ανθρώπων. Οι Ισραηλίται δεν ήσαν απρόσβλητοι από τα δελεάσματα της ειδωλολατρίας και άλλων έργων της σαρκός που συνδέονται με αυτήν.
Οι Ισραηλίται, αφού εγκαταστάθηκαν στη Γη της Επαγγελίας, θα παρετήρησαν ότι οι Χαναναίοι γείτονες των είχαν γενικά καλή επιτυχία με τη γη των και ίσως απεκόμιζαν μια καλή συγκομιδή. Επειδή οι Ισραηλίται δεν είχαν μεγάλη πείρα στην καλλιέργεια του εδάφους, δεν θα ήταν ασύνηθες για ένα Ισραηλίτη να ρωτήση έναν Χαναναίο για τη γεωργία. Όσο για τους Χαναναίους, ο Βάαλ έπρεπε να κατευνάζεται για ν’ απολαμβάνουν ένα ευτυχισμένο γεωργικό έτος. Αν ο Ισραηλίτης ενοχλείτο από την πρότασι ότι έπρεπε να κατευνάση τον τοπικό Βάαλ, ο Χαναναίος μπορούσε να καθησυχάση τους φόβους του γείτονά του λέγοντας ότι δεν υπήρχε αντίρρησις να συνεχίση ο Ισραηλίτης τη λατρεία του Ιεχωβά. Επρόκειτο απλώς για την αναγνώρισι και ευαρέστησι του τοπικού Βάαλ επίσης.
Ένας Ισραηλίτης, που δεν ανεγνώριζε ότι η πείρα και η γνώσις της γης αποτελούσαν τους πραγματικούς λόγους οποιασδήποτε επιτυχίας των Χαναναίων, μπορεί να άφηνε την επιθυμία του για υλικό όφελος να του γίνη παγίς. Θέλοντας ν’ αποκόμιση τη καλύτερη απόδοσι από τη γη του, μπορεί να δικαιολογούσε την ανέγερσι ενός θυσιαστηρίου στον Βάαλ μέσα στον αγρό του με την τοποθέτησι ενός ιερού στύλου και μιας ιεράς στήλης κατά μήκος αυτού. Μπορεί να διελογίζετο. Εγώ θα εξακολουθώ να λατρεύω τον Ιεχωβά.
Ένας άλλος παράγων υπαίτιος της αναμίξεως με τους ψευδείς θεούς ήταν ο γάμος με τους μη λάτρεις του Ιεχωβά. Ακόμη και ο σοφός Βασιλεύς Σολομών εξετράπη από την αληθινή λατρεία επειδή νυμφεύθηκε γυναίκες οι οποίες ελάτρευαν ψευδείς θεούς και θεές. (1 Βασ. 11:1-8) Δεν υπάρχει απόδειξις ότι ο Σολομών εγκατέλειψε τελείως τη λατρεία του Ιεχωβά και τις θυσίες του ναού στο Όρος Μοριά. Προφανώς αυτός ασκούσε ένα είδος πανθρησκείας για να ευαρεστήση τις ξένες συζύγους του, αλλ’ αυτό δυσαρέστησε τον Ιεχωβά.
Η αχαλίνωτη σεξουαλική επίδοσις που ήταν συνδεδεμένη με την ψευδή λατρεία επαγίδευσε και άλλους ακόμη. Στη Σιττείμ, στις πεδιάδες Μωάβ, χιλιάδες Ισραηλίται ενέδωσαν σ’ αυτόν τον πειρασμό και επεδόθησαν στην ψευδή λατρεία. Η Βίβλος αναγράφει τα εξής: «Και ήρχισεν ο λαός να πορνεύη μετά των θυγατέρων Μωάβ· αίτινες προσεκάλεσαν τον λαόν εις τας θυσίας των θεών αυτών· και έφαγεν ο λαός, και προσεκύνησε τους θεούς αυτών.»—Αριθμ. 25:1, 2.
Έπειτα, και οι θρησκευτικές εορτές, με τις παρατεταμένες ευωχίες και οινοποσίες, προσείλκυαν εκείνους που αγαπούσαν τις απολαύσεις. Στο βιβλίο του Αμώς 2:8 διαβάζομε: «Πλαγιάζουσι πλησίον παντός θυσιαστηρίου επί ενδυμάτων ενεχυριασμένων, και πίνουσιν εν τω οίκω των θεών αυτών τον οίνον των καταδυναστευομένων.» Η Βίβλος μάς λέγει τα εξής για μια θρησκευτική εορτή της Συχέμ: «Και εξήλθον εις τους αγρούς, και ετρύγησαν τας αμπέλους αυτών, και επάτησαν, και ευθύμησαν, και υπήγαν εις τον οίκον του Θεού αυτών, και έφαγον και έπιον, και κατηράσθησαν τον Αβιμέλεχ.»—Κριτ. 9:27.
Επί πλέον, η αβεβαιότης για το μέλλον (λόγω ελλείψεως πίστεως ή ενόχου συνειδήσεως απέναντι του Ιεχωβά) υπεκίνησε πολλούς να ζητήσουν βοήθεια μέσω της ψευδούς θρησκείας, ελπίζοντας ότι θα μπορούσαν να λάβουν κάποια διαβεβαίωσι ότι τα πράγματα θα πήγαιναν καλά γι’ αυτούς. Ένα παράδειγμα είναι ο Ισραηλίτης Βασιλεύς Οχοζίας, ο υιός του Αχαάβ και της Ιεζάβελ. Όταν τραυματίσθηκε σ’ ένα ατύχημα, έστειλε μηνυτάς να ρωτήσουν τον Βεελζεβούλ τον θεόν της Ακκαρών, για να διαπιστώση αν επρόκειτο να αναρρώση.—2 Βασ. 1:2, 3.
ΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΑΞΙΟ ΠΡΟΣΟΧΗΣ
Όταν λάβωμε υπ’ όψιν τι συνέβη στον Χριστιανικό κόσμο, η παγίδευσις του Ισραήλ από την ειδωλολατρία δεν πρέπει να μας εκπλήσση. Σήμερα στον Χριστιανικό κόσμο μορφωμένοι άνθρωποι συμβουλεύονται μάντεις, ασχολούνται ερασιτεχνικά με τον αποκρυφισμό, φορούν φυλαχτά και, σε μερικά μέρη του κόσμου, πηγαίνουν ακόμη και σε μάγους με την ελπίδα να ανακουφισθούν από ασθένειες. Ταυτοχρόνως, όπως οι άπιστοι αρχαίοι Ισραηλίται, ισχυρίζονται ότι υπηρετούν τον Θεό της Αγίας Γραφής. Επίσης, η σεξουαλική ανηθικότης, η πολυφαγία και η πολυποσία, η ανεντιμότης και άλλα έργα της σαρκός αφθονούν στον Χριστιανικό κόσμο.
Αυτή η κατάστασις επιβεβαιώνει το γεγονός ότι οι άνομοι οπαδοί των εκκλησιών του Χριστιανικού κόσμου δεν θα διαφύγουν την εκτέλεσι της κρίσεως του Θεού. Ο Ιεχωβά Θεός δεν εφείσθη του απίστου Ισραήλ και, ως αναλλοίωτος Θεός, θα είναι πάλι «μάρτυς σπεύδων εναντίον των μάγων, και εναντίον των μοιχευόντων, και εναντίον των επίορκων, και εναντίον των αποστερούντων τον μισθόν του μισθωτού, των καταδυναστευόντων την χήραν και τον ορφανόν, και των αδικούντων τον ξένον, και των μη φοβουμένων με, λέγει ο Ιεχωβά των δυνάμεων.»—Μαλ. 3:5, 6, ΜΝΚ.
Είναι επείγον λοιπόν για όλους όσοι ζητούν την επιδοκιμασία του Θεού ν’ αποφεύγουν την παγίδευσι από την ειδωλολατρία ή από οτιδήποτε άλλο έργο της αμαρτωλής σαρκός. Αν το επιθυμήτε αυτό, καλλιεργήστε ένα έντονο μίσος για ό,τι καταδικάζει ο Θεός, μη επιτρέποντας στη διάνοιά σας να προσηλώνεται σε σαρκικές επιθυμίες. Ενεργώντας έτσι, μπορείτε να διαφύγετε τα θανατηφόρα δελεάσματα αυτού του κόσμου. Όπως έγραψε ο απόστολος Ιωάννης: «Μη αγαπάτε τον κόσμον μηδέ τα εν τω κόσμω. Εάν τις αγαπά τον κόσμον, η αγάπη του Πατρός δεν είναι εν αυτώ· διότι παν το εν τω κόσμω, η επιθυμία της σαρκός, και η επιθυμία των οφθαλμών, και η αλαζονεία του βίου, δεν είναι εκ του Πατρός, αλλ’ είναι εκ του κόσμου. Και ο κόσμος παρέρχεται, και η επιθυμία αυτού· όστις όμως πράττει το θέλημα του Θεού, μένει εις τον αιώνα.»—1 Ιωάν. 2:15-17.