Οι Άνθρωποι Τρέχουν!

Οι στατιστικές δείχνουν ότι το ελαφρύ τρέξιμο (Αγγλικά jogging) αποτελεί μέρος της καθημερινής ζωής του ενός τρίτου του πληθυσμού στη Σοβιετική Ένωσι. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με πρόσφατους υπολογισμούς τρέχουν είκοσι πέντε εκατομμύρια άνθρωποι. Η μανία για το τρέξιμο άρχισε τη δεκαετία του 1960. Ποια είναι τα οφέλη και οι κίνδυνοι;

ΤΑ ΠΟΝΤΙΚΙΑ που ασκούνται ζουν 25 τοις εκατό περισσότερο από αυτά που δεν ασκούνται.» Πειράματα το έχουν ήδη αποδείξει αυτό. Στην περίπτωσι ανθρώπων δεν έχει ακόμη επαληθευθή, αλλά οι ενδείξεις δείχνουν ότι η μακροβιότητα επηρεάζεται ευνοϊκά από την άσκησι.

Ένας παθολόγος είπε ότι, με βάσι τις αυτοψίες που έχει κάνει, δυο στους τρεις θανάτους είναι πρόωροι και σχετίζονται με την καρδιά του τεμπέλη, τα πνευμόνια του καπνιστή και το συκώτι του πότη. Η Αρμόδια Υπηρεσία για το Γήρας, των Η.Π., είπε: «Η δυσχρηστία είναι ο θανάσιμος εχθρός του ανθρώπινου σώματος. Σήμερα ξέρομε ότι, το πώς ζη ένα άτομο και όχι το πόσο ζη, είναι υπεύθυνο για πολλά από τα σωματικά προβλήματα που συνδέονται συνήθως με την προχωρημένη ηλικία.» Ομοίως ένας γιατρός παρατήρησε: «Οι περισσότεροι από μας δεν φθειρόμαστε. Σκουριάζομε.»

Σε όλους αρέσει κάποιο είδος ασκήσεως, αλλά πολλοί παραβλέπουν την αξία του ιδρώτα. Εύκολες λύσεις, κάθε βδομάδα μισή ώρα ελαφρές και χωρίς ίδρωτα ασκήσεις και ένα διαιτολόγιο—αυτό είναι το σημερινό ασήμαντο σύνδρομο. Η Επιτροπή Ασκήσεως και Σωματικής Υγείας του Αμερικανικού Ιατρικού Συνδέσμου, καταδίκασε αυτούς που ασκούνται χωρίς αποτέλεσμα: «Δεν προσφέρουν κρυμμένα οφέλη ή αξίες. Η πιο σοβαρή τους έλλειψι είναι ότι οι περισσότεροι απ’ αυτούς κάνουν πολύ λίγο για να βελτιώσουν την υγεία της καρδιάς και των πνευμόνων, τα οποία χρειάζονται πιο πολύ την άσκησι σήμερα.» Η επιτροπή είπε ότι εκείνο που χρειάζεται είναι έντονη και παρατεταμένη άσκησι.

Το τρέξιμο σας βοηθά να χάσετε βάρος—πλεονέκτημα για την καρδιά σας. Όχι μόνο καίει τα λίπη, αλλά επίσης περιορίζει και την πείνα. Η χαμηλή ποσότητα ζάχαρης στο αίμα διεγείρει την πείνα, αλλά η άσκησις διοχετεύει λίπη στο αίμα για ενέργεια κι έτσι η ποσότητα της ζάχαρης στο αίμα δεν πέφτει αισθητά. Είναι ενδιαφέρον το ότι μια έρευνα με χοιρίδια το επιβεβαίωσε αυτό. Σαράντα πέντε χοιρίδια έτρεχαν σε τροχούς, ενώ μια άλλη ομάδα τεμπέλιαζε. Και στις δύο ομάδες προσφερόταν τροφή. Τα τεμπέλικα χοιρίδια έτρωγαν περισσότερο απ’ αυτά που έτρεχαν και στο τέλος του πειράματος τα γουρούνια που έτρεχαν ζύγιζαν 20 πάουντςa λιγότερο από ’κείνα που τεμπέλιαζαν.

Κοινώς πιστεύεται ότι εκείνοι που κάνουν βαρειά άσκησι, ή εργασία, χρειάζονται κρέας. Αλλά αυτό που χρειάζεται στην έντονη άσκησι είναι η ενέργεια, και η οποία δεν προέρχεται από την κατανάλωσι κρεάτων. Οι φημισμένοι Ινδιάνοι Ταραχουμάρα του Μεξικού τρέχουν για διασκέδασι σε κούρσες των 150 μιλίων,b σε ορεινές περιοχές, χωρίς να τρώνε σχεδόν καθόλου κρέας, γάλα ή αυγά. Το κύριο φαγητό τους είναι φασόλια, κολοκύθια και καλαμπόκι. Και όχι μόνο έχουν τέτοια εκπληκτική αντοχή, αλλά και ζουν, κατά μέσον όρο, πολύ περισσότερα χρόνια. Ένα καλομελετημένο διαιτολόγιο με λαχανικά καλύπτει τις ανάγκες του σώματος.

Είναι ενδιαφέρον το ότι ένας καθηγητής πανεπιστημίου διαπίστωσε ότι σε διάστημα τεσσάρων και πλέον ετών, οι ιατρικές αξιώσεις ανθρώπων με καθιστική ζωή στοίχιζαν κατά μέσον όρο 400 δολλάρια (Η.Π.), ενώ γι’ αυτούς που ασκούντο τακτικά στοίχιζαν 200 δολλάρια. Μια εταιρία ασφαλειών ζωής μείωσε τα ασφάλιστρα μέχρι 20 τοις εκατό για κείνους που ασκούντο 20 λεπτά, τρεις φορές τη βδομάδα, πράγμα που έκανε την καρδιά τους και τα πνευμόνια τους να εργάζωνται σκληρά.

Υπερβολικοί Ισχυρισμοί

Ο Δρ Τ. Τζ. Μπάσσλερ, παθολόγος μαραθωνοδρόμων, υποστηρίζει: «Είναι βιολογικά αδύνατον να παρουσιασθή αρτηριοσκλήρυνσις σε κάποιον που μπορεί έστω και να περπατήση τα 42 χιλιόμετρα [τη διαδρομή του μαραθώνιου].» Και συνεχίζει: «Μέχρις ότου αποδειχθή με νεκροψία, θάνατος από αρτηριοσκλήρυνσι σε κάποιο μαραθωνοδρόμο, φαίνεται φρόνιμο να συνιστάται αυτός ο τρόπος ζωής για την πρόληψι αυτής της ασθένειας.»

Η Ιατρική Εφημερίδα της Νέας Αγγλίας, ανέφερε περίπτωσι νεκροψίας που έδειξε ότι αυτή η ασθένεια προκάλεσε το θάνατο σ’ ένα δρομέα, και άλλες περιπτώσεις όπου η νεκροψία, έδειξε προχωρημένη αρτηριοσκλήρυνσι. Είναι γνωστές επίσης αρκετές περιπτώσεις όπου δρομείς μεγάλων αποστάσεων, ακόμη και μαραθωνοδρόμοι, πέθαναν από καρδιακή προσβολή. Δεν υπάρχει αμφιβολία για το ότι η άσκησις είναι πολύτιμη, αλλά το πρόγραμμα ασκήσεως πρέπει να προσαρμόζεται στο άτομο.

Ο Δρ Κρις Μπάρναρντ χειρουργός μεταμοσχεύσεων καρδιάς, ασκείται κάπως με ελαφρύ τρέξιμο. Ωστόσο, δεν συμφωνεί με το ότι έχει γίνει μανία. Ιδιαίτερα ενδιαφέρεται για το πού γίνεται το περισσότερο τρέξιμο—στις πόλεις. «Μια έρευνα που έγινε στο Κεντ Τάουν, πριν από μερικά χρόνια,» λέει ο Μπάρναρντ, «απέδειξε ότι τα περιστέρια των πόλεων είχαν επταπλάσιο μόλυβδο στα κόκκαλά τους απ’ όσο τα περιστέρια της υπαίθρου.» Και προσθέτει: «Κάθε μεγάλος δρόμος είναι οχετός δηλητηριωδών αερίων από τις εξατμίσεις των αυτοκινήτων.»

Χιλιάδες Μαραθωνοδρόμοι!

Εκατομμύρια δρομείς τρέχουν λίγα μίλια δυο ή τρεις φορές τη βδομάδα, αλλά πολλές χιλιάδες δεν αρκούνται σ’ αυτό και τρέχουν στους μαραθώνιους—διαδρομή 42 χιλιομέτρων. Για παράδειγμα, πέρυσι πήραν μέρος στο μαραθώνιο της Νέας Υόρκης 14.012 άτομα. Απ’ αυτούς τερμάτισαν οι 12.622. 4.000 άτομα έπαιρναν μέρος σ’ αυτό το μαραθώνιο για πρώτη φορά. Ανάμεσα στους δρομείς υπήρχαν εκατοντάδες ξένοι από 44 χώρες. Περίπου δυο εκατομμύρια θεατές είχαν παραταχθή στους δρόμους για να τους χειροκροτήσουν.

Νικητής αναδείχθηκε ο Αλμπέρτο Σαλαζάρ, με 2 ώρες, 9 λεπτά, 41 δευτερόλεπτα. 74ος νικητής ήταν η Γκρητ Γουέιτζ, η πρώτη γυναίκα που τερμάτισε και έσπασε το παγκόσμιο ρεκόρ γυναικών—χρόνος, 2 ώρες, 25 λεπτά, 41 δευτερόλεπτα. Ο γηραιότερος δρομέας που τερμάτισε ήταν 77 ετών, ο νεώτερος 10. Στους μαραθώνιους μετέχουν δρομείς ηλικίας από πέντε ετών μέχρι 84. Επίσης, μερικοί σε αναπηρικές καρέκλες, μερικοί τυφλοί και μερικοί με τεχνητά πόδια.

Δρομείς της Αρχαιότητας

Πριν από 2.500 χρόνια, ο Έλληνας αγγελιαφόρος Φειδιππίδης, έτρεξε 35 περίπου χιλιόμετρα από τη μάχη του Μαραθώνα μέχρι την Αθήνα για να φέρη τα νέα για τη νίκη των Ελλήνων κατά των Περσών. Η παράδοσις λέει ότι είπε τις καλές ειδήσεις με σβησμένη φωνή και έπεσε νεκρός. Η διαδρομή που έκανε τιμάται τώρα στους μαραθώνιους.

Αλλά ο Φειδιππίδης δεν ήταν ο πρώτος που έτρεξε τόση απόστασι. Ο προφήτης Ηλίας έκανε μαραθώνιο 400 χρόνια πριν από τον Έλληνα αγγελιαφόρο. Από το Όρος Κάρμηλο, κοντά στη Μεσόγειο Θάλασσα, μέχρι την Ιεζραέλ, περίπου 40 χιλιόμετρα. Ο Ηλίας έκανε αυτή τη διαδρομή με τη δύναμι του Ιεχωβά: «Και χειρ Κυρίου εστάθη επί τον Ηλίαν· και συνέσφιγξε την οσφύν αυτού και έτρεχεν έμπροσθεν του Αχαάβ [που έτρεχε με άρμα], έως της εισόδου της Ιεζραέλ.»—1 Βασ. 18:46.

Το τρέξιμο είναι καλό. Έχει οφέλη αλλά και κινδύνους. Είναι φρόνιμο να προσέχετε και να είσθε μετριοπαθείς. Και μην το κάνετε θρησκεία, όπως μερικοί. Τα τρία άρθρα που ακολουθούν δίνουν περισσότερες εξηγήσεις.

[Υποσημειώσεις]

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 6]

ΠΩΣ Ν’ ΑΡΧΙΣΕΤΕ ΤΟ ΤΡΕΞΙΜΟ

Αν είσθε πάνω από 30, συμβουλευθήτε το γιατρό σας· αν είσθε πάνω από 40, συνιστάται ένα γενικό τσεκ-απ.

Αρχίστε αργά, και προχωράτε προοδευτικά, μην καταπονείσθε. Μην επιμένετε άκαμπτα σ’ ένα πρόγραμμα που είναι πολύ δύσκολο. Μετριάστε το.

Μη λυπάσθε τα χρήματα για παπούτσια. Πάρτε καλά παπούτσια που αφήνουν αρκετό χώρο στα δάχτυλα, έχουν μαλακές σόλες και κρατούν σταθερά τη φτέρνα.

Κόβετε συχνά τα νύχια των ποδιών σας. Τα δάχτυλα πιέζονται από το μπροστινό τμήμα των παπουτσιών, και τα νύχια μαυρίζουν και πληγιάζουν στην άκρη.

Κάνετε έντονες ασκήσεις πριν και μετά το τρέξιμο, όχι απλή γυμναστική.

Τρέχετε ήρεμα και χαλαρά, άνετα για σας. Μην πατάτε στις άκρες των ποδιών, αλλά σ’ όλο το πέλμα και προωθηθήτε.

Ο ρυθμός δεν πρέπει να σας κόβη την ανάσα, αλλά να μπορείτε να μιλάτε καθώς τρέχετε. Στην αρχή μπορεί να χρειασθή να εναλλάσσετε το περπάτημα με ελαφρύ τρέξιμο.

Πίνετε υγρά πριν από το τρέξιμο και καθώς τρέχετε αν η απόστασις είναι μεγάλη. Η αφυδάτωσις είναι επικίνδυνη. Αν ιδρώνετε υπερβολικά, μπορεί να χρειασθήτε περισσότερο αλάτι.

Στην αρχή, μερικοί τρέχουν κάθε μέρα. Πολλοί δρομείς προτιμούν τρεις μέρες τη βδομάδα για την τακτική τους άσκησι. Η επαρκής ανάπαυσις είναι ουσιώδης.

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 6]

ΤΟ ΤΡΕΞΙΜΟ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΒΛΑΒΕΡΟ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΑΣ

Πόνος στους μυς και κράμπες, πόνο στα πλευρά καθώς τρέχετε, είναι συνηθισμένα στους αρχάριους. Δυσάρεστα, αλλά παροδικά.

Οι φουσκάλες είναι συνήθως προσωρινό πρόβλημα, αλλά πρέπει να τις φροντίσετε.

Μώλωπες των οστών—φλόγωσις της φτέρνας από τα επανειλημμένα χτυπήματα.

Φλόγωσις των συνδέσμων του ποδιού. Συνήθως το σύμπτωμα είναι πόνος στη φτέρνα και μπορεί να καταλήξη σε εξόγκωσι της φτέρνας—σε εξόγκωσι του οστού της φτέρνας.

Τενοντίτις του Αχιλλέως, φλόγωσις του περικαλύμματος μέσα στο οποίο εισέρχεται ο μεγάλος τένοντας που συνδέει τη φτέρνα με την γαστροκνημία.

Ερεθισμός της κνήμης, (κ. καλάμι), οδυνηρή φλόγωσις των μυών και των τενόντων της κνήμης.

Μικρές θλάσεις από την πίεσι στα οστά του ποδιού και των κάτω άκρων.

Υπερβολική φθορά ανάμεσα στην επιγονατίδα και στο άνω μέρος της κνήμης, το μηριαίον οστούν. Ο χόνδρος της επιγονατίδας φθείρεται, και ακολουθεί πόνος και πρήξιμο.

Προειδοποιητικά σημεία ότι ασκείσθε πέραν από τις δυνατότητές σας: πόνος στο στήθος στη διάρκεια της ασκήσεως, ακατάστατοι παλμοί της καρδιάς ενώ κάθεσθε, και ξαφνική ζαλάδα. Σταματήστε την άσκησι και δείτε το γιατρό σας.