και εκτύπησε τα ύδατα, και διηρέθησαν ένθεν και ένθεν, και διέβησαν αμφότεροι δια ξηράς.» (2 Βασιλέων 2:7, 8) Εκεί κοντά, πριν από πεντακόσια και πλέον χρόνια, το έθνος Ισραήλ είχε διαβή τον Ιορδάνη από την αντίπερα όχθη με θαυματουργικό διαχωρισμό των υδάτων. Αυτό είχε γίνει με τη δύναμι του Θεού του Ηλία.

63. Στην άλλη όχθη, τι εζήτησε από τον Ηλία ο Ελισσαιέ, και πώς εννοούμε το αίτημά του;

⁶³ «Και ότε διέβησαν, είπεν ο Ηλίας προς τον Ελισσαιέ, Ζήτησον τι να σοι κάμω, πριν αναληφθώ από σου. Και είπεν ο Ελισσαιέ, Διπλασία μερίς του πνεύματός σου ας ήναι, παρακαλώ, επ’ εμέ.» Ο Ελισσαιέ επιθυμούσε να έχη ένα πνεύμα όμοιο με του Ηλία. Δεν εζήτησε όλο το πνεύμα του Ηλία, ούτε διπλάσιο από το πνεύμα του Ηλία. Μια μερίς είναι μια μερίς, απλώς ένα μέρος του όλου· ο δε Ελισσαιέ εζήτησε δύο μερίδες του πνεύματος του Ηλία, σαν να ήταν αυτός ο πρωτότοκος υιός του Ηλία, στον οποίον ωφείλετο μια πρόσθετη μερίς από τις μερίδες που ανήκαν στους άλλους υιούς. Ο Ελισσαιέ επιθυμούσε να έχουν κι οι άλλοι προφήται την οφειλομένη μερίδα τους από το πνεύμα του Ηλία. Εν τούτοις, αν επρόκειτο να είναι διάδοχος του Ηλία και ν’ αναλάβη την ηγεσία, όπως είχε κάμει κι ο Ηλίας, τότε εχρειάζετο από το πνεύμα του Ηλία διπλάσιο απ’ όσο είχε οποιοσδήποτε από τους άλλους προφήτας. Πώς, λοιπόν, μπορούσε ο Ελισσαιέ να λάβη τις δύο μερίδες του πρωτοτόκου;

64. Τι είπε ο Ηλίας απαντώντας στον Ελισσαιέ, και τι αυτό απαιτούσε να κάμη ο Ελισσαιέ;

⁶⁴ Ο Ηλίας, φορώντας ακόμη τη μηλωτή του, είπε στον Ελισσαιέ: «Σκληρόν πράγμα εζήτησας· πλην εάν με ίδης αναλαμβανόμενον από σου, θέλει γείνει εις σε ούτως· ει δε μη, δεν θέλει γείνει.» (2 Βασιλέων 2:9, 10) Αυτό εσήμαινε ότι πραγματικά ο Θεός ήταν εκείνος που μετέδιδε το πνεύμα με οποιοδήποτε μέτρον· και αν ο Θεός ευνοούσε τον Ελισσαιέ με το προνόμιο να ιδή τον Ηλία αναλαμβανόμενον απ’ αυτόν θαυματουργικά, αυτό θα εσήμαινε ότι ο Θεός θα ευνοούσε, επίσης, τον Ελισσαιέ με δύο μερίδες από το πνεύμα του κυρίου του. Παρέστη ανάγκη, λοιπόν, να μείνη ο Ελισσαιέ στο πλευρό του Ηλία ως το τέλος.

65. Πώς ο Ηλίας ανεχώρησε από τον Ελισσαιέ, και τι εβόα ο Ελισσαιέ;

⁶⁵ «Και ενώ αυτοί περιεπάτουν έτι λαλούντες, ιδού, άμαξα πυρός, και ίπποι πυρός, και διεχώρισαν αυτούς αμφοτέρους· και ανέβη ο Ηλίας με ανεμοστρόβιλον εις τον ουρανόν. Ο δε Ελισσαιέ έβλεπε, και εβόα, Πάτερ μου, πάτερ μου, άμαξα του Ισραήλ και ιππικόν αυτού! Και δεν είδεν αυτόν πλέον και επίασε τα ιμάτια αυτού, και διέσχισεν αυτά εις δύο τμήματα.»—2 Βασιλέων 2:11, 12.

66. (α) Έτσι ύστερ’ από πόσον καιρό από τη φυγή του στο Χωρήβ ετερμάτισε ο Ηλίας τη δημοσία σταδιοδρομία του, και τι πραγματικά είχε επιτελέσει; (β) Σε ποια κατάστασι σχέσεως με τον Θεό ευρίσκετο ο Ηλίας όταν ανελήφ0η, και σε ποια εξάρτησι τον είδε ο Ελισσαιέ αναλαμβανόμενον;

⁶⁶ Μ’ αυτόν τον αξιοσημείωτο τρόπο ετερμάτισε ο Ηλίας τη δημοσία σταδιοδρομία του στο δεκάφυλο βασίλειο του Ισραήλ ως προφήτης του αληθινού Θεού, Ιεχωβά. Αναφέρεται ότι διηκόνησε στον Ισραήλ περισσότερα χρόνια μετά την πύρινη δοκιμασία του Όρους Καρμήλου και τη φυγή του στο όρος Χωρήβ παρά προηγουμένως. Δεν υπηρέτησε ματαίως ως ένας μάρτυς του Ιεχωβά. Αποκατέστησε το όνομα του Ιεχωβά σε έντιμη θέσι στον Ισραήλ, τουλάχιστον με το υπόλοιπο των επτά χιλιάδων που δεν είχαν κλίνει γόνυ στον Βάαλ. Τουλάχιστον τις καρδιές τους αυτός, ως αντιπρόσωπος του Ιεχωβά, τις επανέστρεψε προς τον μόνον ζώντα και αληθινό Θεό, τον Θεό που μπόρεσε να κατεβάση πυρ από τον ουρανό και που είναι, επίσης, Βροχοποιός. (1 Βασιλέων 18:37, 38, 45) Η ανάληψίς του στον ουρανό δεν ήταν μια έμφοβη φυγή από την Βασιλομήτορα Ιεζάβελ, όπως ήταν στις ημέρες που ζούσε ο σύζυγός της Βασιλεύς Αχαάβ. Ο Ηλίας δεν απεχωρίσθη από τον διάδοχό του, τον Ελισσαιέ, σε κάποιο καιρό θείας δυσμενείας, σε καιρό οργής του Θεού εναντίον του. Ο Ηλίας ελήφθη μακριά με άνοδο προς τον ουρανό υπό την επιδοκιμασία του Θεού, ύστερ’ από λίγον καιρό αφότου ο Θεός εχρησιμοποίησε τον Ηλία για να εκτελέση ένα από τα μεγαλύτερα θαύματα της σταδιοδρομίας του. Αυτό έγινε σε απόστασι μικρότερη των είκοσι δύο χιλιομέτρων απ’ εκεί όπου είχε πεθάνει ο προφήτης Μωυσής στο Όρος Νεβώ, ανατολικά του Ιορδάνου Ποταμού. Ο Ηλίας ανελήφθη με ανεμοστρόβιλο, με το πύρινο άρμα και τους πυρίνους ίππους, που ο Ελισσαιέ ωνόμασε «άμαξα του Ισραήλ, και ιππικόν αυτού!» Ήταν η θαυματουργική πολεμική εξάρτησις του Ιεχωβά των δυνάμεων.

67. Τι χάρισμα κατέλιπε ο Ηλίας στον διάδοχό του;

⁶⁷ Το χάρισμα, που κατέλιπε ο Ηλίας στον διάδοχό του Ελισσαιέ, δεν ήταν πνεύμα φόβου και αθυμία για δυσμένεια του Θεού. Ήταν ‘δύο μερίδες’ πνεύματος θάρρους και απολύτου ζήλου «υπέρ του Ιεχωβά, του Θεού των δυνάμεων—1 Βασιλέων 19:10, 14.

68. Γιατί ο Ελισσαιέ δεν ετήρησε περίοδον πένθους για τον Ηλία;

⁶⁸ Περίλυπος ο Ελισσαιέ διέσχισε τα ιμάτιά του σε δυο τμήματα, επειδή απεχωρίσθη από τον αγαπημένο του κύριο· αλλά δεν ήταν καιρός πένθους, εφόσον ο Ηλίας ανηρπάγη ζωντανός. Ο Ελισσαιέ δεν ετήρησε περίοδον πένθους για την απομάκρυνσι του Ηλία. Ο Ελισσαιέ πήγε να εργασθή αμέσως κατόπιν, κι έτσι δεν υπήρχε διακοπή στην προφητική διακονία στην οποία ετέθη ως διάδοχος ο Ελισσαιέ. Ο Ηλίας απεδήμησε ζωντανός σε μια υπερφυσική δόξα, αφήνοντας το έργον σε καλά εξησκημένα χέρια.

69, 70. (α) Πώς γνωρίζομε αν ο Ηλίας ανέβη στην αόρατη παρουσία του Ιεχωβά Θεού; (β) Τι λέγει η επιστολή προς τον Βασιλέα Ιωράμ του Ιούδα, κι έτσι ο Ηλίας απεδείχθη ότι ήταν προφήτης σε ποιο Βασίλειο επίσης;

⁶⁹ Ο Ηλίας δεν πήγε στον ουρανό με την έννοια της μεταβάσεως στο αόρατο πνευματικό βασίλειο στο οποίον ζουν ο Θεός κι ο μονογενής του Υιός και οι ουράνιοι άγγελοι. Ύστερ’ από εννεακόσια πενήντα χρόνια, ο Υιός του Θεού από τον ουρανό ήλθε εδώ στη γη ως άνθρωπος, και είπε στον Ιουδαίο άρχοντα Νικόδημο: «Ουδείς ανέβη εις τον ουρανόν, ειμή ο καταβάς εκ του ουρανού, ο Υιός του ανθρώπου.» (Ιωάννης 3:13) Επί πλέον, υπάρχει απόδειξις ότι ο Ηλίας δεν πέθανε ευθύς αμέσως μετά τον αποχωρισμό του από τον Ελισσαιέ. Ο προφήτης Ηλίας, επτά χρόνια και πλέον μετά την ανάληψί του, έστειλε από κάπου μια επιστολή στον γαμβρό του Βασιλέως Αχαάβ, στον Βασιλέα Ιωράμ του Ιούδα στην Ιερουσαλήμ. Αναγινώσκομε:

⁷⁰ «Και ήλθε προς αυτόν έγγραφον παρά του Ηλία του προφήτου, λέγον, Ούτω λέγει Ιεχωβά ο Θεός του Δαβίδ του πατρός σου· Επειδή δεν περιεπάτησας εν ταις οδοίς Ιωσαφάτ του πατρός σου, και εν ταις οδοίς του Ασά βασιλέως του Ιούδα, αλλά περιεπάτησας εν τη οδώ των βασιλέων του Ισραήλ, και έκαμες τον Ιούδαν και τους κατοίκους της Ιερουσαλήμ να πορνεύσωσι, κατά τας πορνείας του οίκου του Αχαάβ, έτι δε εθανάτωσας τους αδελφούς σου, τον οίκον του πατρός σου, τους καλητέρους σου, ιδού, ο Ιεχωβά θέλει πατάξει με πληγήν μεγάλην τον λαόν σου, και τα τέκνα σου, και τας γυναίκας σου, και πάντα τα υπάρχοντά σου· και συ θέλεις κτυπηθή με πολλές αρρωστίας, με αρρωστίαν των εντοσθίων σου, εωσού εξέλθωσι τα εντόσθιά σου εκ της αρρωστίας από ημέρας εις ημέραν.» (2 Χρονικών 21:12-15) Ο Ηλίας ήταν έτσι όχι μόνο ένας απλός προφήτης του Ισραήλ, αλλ’ έγινε και προφήτης του βασιλείου του Ιούδα μετά την ανάληψί του.

71. Ποια θαύματα επετέλεσε ο Ηλίας, και πώς αυτός αναφέρεται στην προς Εβραίους επιστολή, κεφάλαιο ενδέκατο;

⁷¹ Ο Ηλίας είχε οκτώ αναφερόμενα θαύματα στο ενεργητικό του. Αυτά ήσαν: (1) Το κλείσιμο του ουρανού από βροχόπτωσι· (2) η συνεχής ανανέωσις του αποθέματος αλεύρου και ελαίου της χήρας στα Σαρεπτά· (3) η ανάστασις του γυιου της χήρας· (4) η καταβίβασις πυρός από τον ουρανό σε απάντησι προσευχής· (5) η διακοπή της ξηρασίας με βροχή σε απάντησι προσευχής· (6) η καταβίβασις πυρός πάνω στον πεντηκόνταρχο του Βασιλέως Οχοζίου και τους πενήντα του άνδρες· (7) η καταβίβασις πυρός πάνω σε δεύτερο πεντηκόνταρχο και στους πενήντα του· (8) η διαίρεσις των υδάτων του Ιορδάνου Ποταμού δια χτυπήματος με τη μηλωτή του. Η ανάληψίς του στους ουρανούς ήταν θαυματουργική, αλλ’ ήταν άμεση πράξις του Θεού. Στην επιστολή προς Εβραίους 11:2 έως 12:1, όπου παρατίθεται κατάλογος των αρχαίων μαρτύρων του Ιεχωβά, αναμφισβήτητα γίνεται μνεία και του Ηλία όταν λέγεται: «Θέλει με λείψει ο καιρός διηγούμενον περί . . . Σαμουήλ και των προφητών οίτινες δια της πίστεως . . . ειργάσθησαν δικαιοσύνην . . . Έλαβον γυναίκες τους νεκρούς αυτών αναστηθέντας.» Ο Ηλίας έτσι έπαιξε ένα σπουδαίο ρόλο για τον αγιασμό του ονόματος του Ιεχωβά.

72. Σύμφωνα με τα εδάφια 1 Κορινθίους 10:11 και Μαλαχίας 4:4-6, τι εκτελούσε ο Ηλίας που έχει σημασία για μας;

⁷² Η ιστορία του Ηλία πρέπει να είναι σημαντική, σύμφωνα με ό,τι είναι γραμμένο στην επιστολή 1 Κορινθίους 10:11. Φαίνεται ότι αυτός εκτελούσε ένα προφητικό δράμα. Αυτό πρέπει ν’ αληθεύη αν ληφθή υπ’ όψιν το τελευταίο βιβλίο των Εβραίων προφητών, που εγράφη τετρακόσια και πλέον χρόνια μετά τον Ηλία, δηλαδή, του Μαλαχία. Στον Μαλαχία 4:4-6 (ΜΝΚ) είναι γραμμένο: «Ενθυμείσθε τον νόμον του Μωυσέως του δούλου μου, τον οποίον προσέταξα εις αυτόν εν Χωρήβ δια πάντα τον Ισραήλ, τα διατάγματα, και τας κρίσεις. Ιδού, εγώ θέλω αποστείλει προς εσάς Ηλίαν τον προφήτην, πριν έλθη η ημέρα του Ιεχωβά η μεγάλη και επιφανής· και αυτός θέλει επιστρέψει την καρδίαν των πατέρων προς τα τέκνα, και την καρδίαν των τέκνων προς τους πατέρας αυτών, μήποτε έλθω και πατάξω την γην με ανάθεμα.»

73. Πώς πρόκειται σύντομα να επιστρέψη ο Ηλίας προσωπικώς, και αυτό είναι εκείνο στο οποίο αναφέρεται ο Μαλαχίας 4:5, 6;

⁷³ Σύμφωνα με το χρονολογικό σχέδιο της Γραφής και σύμφωνα με την εκπλήρωσι των Βιβλικών προφητειών, δεν απέχει πολύ ο καιρός που πρόκειται ν’ αναστηθή ο Ηλίας εκ νεκρών και ναι ζήση πάλι εδώ στη γη. Αυτό, όμως, δεν είναι εκείνο, στο οποίον αναφέρονται τα εδάφια Μαλαχίας 4:5, 6, που παρετέθησαν ανωτέρω. Η εξήγησις τούτου πρόκειται να γίνη σε μεταγενέστερες σελίδες του παρόντος βιβλίου.

Κεφάλαιο 10

Συνέχισις της Μη Περατωθείσης Εντολής

 1. Πώς επολιτεύθη ο Ηλίας με τους βεβηλωτάς του ονόματος του Ιεχωβά, και πώς εξετελέσθη το μη περατωμένο μέρος της εντολής;

Ο Ηλίας προσωπικά εξετέλεσε εκατοντάδες βεβηλωτάς του ιερού ονόματος του Ιεχωβά Θεού στην κοιλάδα του χειμάρρου Κισών, στην ανατολική πλευρά του Όρους Καρμήλου. Επίσης απήγγειλε την από τον Ιεχωβά καταδίκη καταστροφής και άλλων βεβηλωτών του ονόματός Του, στους οποίους περιελαμβάνοντο ο Βασιλεύς του Ισραήλ Αχαάβ και ο γυιος του Βασιλεύς Οχοζίας. Ο Ιεχωβά είχε δώσει την εξής εντολή στον Ηλία, στο Όρος Χωρήβ: «Ύπαγε, επίστρεψον εις την οδόν σου προς την έρημον της Δαμασκού· και όταν έλθης, χρίσον τον Αζαήλ βασιλέα επί την Συρίαν· τον δε Ιηού τον υιόν του Νιμσί θέλεις χρίσει βασιλέα επί τον Ισραήλ· και τον Ελισσαιέ τον υιόν του Σαφάτ, από Αβέλ-μεολά, θέλεις χρίσει προφήτην αντί σου· και θέλει συμβή, ώστε τον διασωθέντα εκ της ρομφαίας του Αζαήλ, θέλει θανατώσει ο Ιηού· και τον διασωθέντα εκ της ρομφαίας του Ιηού, θέλει θανατώσει ο Ελισσαιέ.» (1 Βασιλέων 19:15-17) Χρόνια πριν από την ανάληψί του στους ουρανούς ο Ηλίας είχε χρίσει (διορίσει) τον Ελισσαιέ ως διάδοχό του, αλλά δεν εξεπλήρωσε το υπόλοιπο της εντολής αυτής. Έπρεπε να το αφήση αυτό για να το εκτελέση ο διάδοχός του, τρόπον τινά, εν ονόματι του Ηλία.

 2. Τι εσήκωσε ο Ελισσαιέ, τι έκαμε με αυτή, και με ποιο αποτέλεσμα;

² Στον Ελισσαιέ είχε δοθή υπόσχεσις ότι, αν έβλεπε τον Ηλία αναλαμβανόμενον απ’ αυτόν, θα ελάμβανε δύο μερίδες από το πνεύμα του Ηλία. Ο Ελισσαιέ τον είδε, όταν ανελαμβάνετο στον ουρανό. Καθώς ο Ηλίας ανυψώνετο με ανεμοστρόβιλον, του έπεσε η γνωστή μηλωτή του, εκείνη που είχε ρίξει στον Ελισσαιέ όταν τον διώριζε ως διάδοχο. Τότε αυτή έγινε μηλωτή του Ελισσαιέ για να τη φορή στην εκτέλεσι του υπολοίπου της εντολής αντί του Ηλία, ένα σημείο διαδοχής. «Και σηκώσας την μηλωτήν του Ηλία, ήτις έπεσεν επάνωθεν εκείνου, επέστρεψε, και εστάθη επί του χείλους του Ιορδάνου. Και λαβών την μηλωτήν του Ηλία, ήτις έπεσεν επάνωθεν εκείνου, εκτύπησε τα ύδατα, και είπε, Πού είναι Ιεχωβά ο Θεός του Ηλία; Και ως εκτύπησε και αυτός τα ύδατα, διηρέθησαν ένθεν και ένθεν και διέβη ο Ελισσαιέ.»—2 Βασιλέων 2:9-14, ΜΝΚ.

 3. Με ποιον απεδείχθη έτσι ότι ήταν ο Θεός του Ηλία, και ποια θέσι κατέλαβε τώρα αυτός;

³ Πού ήταν ο Ιεχωβά, ο Θεός του Ηλία; Με τον Ελισσαιέ βέβαια. Αυτό απεδείχθη από το πρώτο το θαύμα του Ελισαιέ. Με τον Ελισσαιέ ο Ιεχωβά μπορούσε να κάμη θαύματα σαν εκείνα που είχαν γίνει από τον Ηλία, διότι τώρα ο Ελισσαιέ ήταν αληθινά ο διάδοχός του και είχε δύο μερίδες του πνεύματος του Ηλία.

 4. Στους υιούς των προφητών ποιας πόλεως ήλθε τώρα ο Ελισσαιέ, ποια παρατήρησι έκαμαν σχετικά με αυτόν, και ποια αίτησι έκαμαν;

⁴ Ο Ελισσαιέ διέβη τον Ιορδάνη από την ανατολική όχθη ως τη δυτική όχθη, προς τη διεύθυνσι της Ιεριχώ, «πόλεως φοινίκων.» Πενήντα από τους υιούς των προφητών στην Ιεριχώ, στους οποίους ο Ηλίας μόλις είχε κάμει επίσκεψι αποχαιρετισμού, στάθηκαν σε απόστασι παρακολουθώντας τον Ηλία και τον Ελισσαιέ που επήγαιναν στον Ιορδάνη Ποταμό. Τώρα ο Ελισσαιέ επανήλθε μόνος. «Και ιδόντες αυτόν οι υιοί των προφητών, οι εν Ιεριχώ εκ του απέναντι, είπον, Το πνεύμα του Ηλία επανεπαύθη επί τον Ελισσαιέ. Και ήλθον εις συνάντησιν αυτού και προσεκύνησαν αυτόν έως εδάφους.» Δεν αναφέρεται αν αυτοί είχαν ιδεί την ανάληψι του Ηλία· αλλ’ είπαν: «Ιδού τώρα, πεντήκοντα δυνατοί άνδρες είναι μετά των δούλων σου· ας υπάγωσι, παρακαλούμεν, και ας ζητήσωσι τον κύριόν σου, μήποτε εσήκωσεν αυτόν το πνεύμα του Ιεχωβά και ερριψεν αυτόν επί τινος όρους, ή επί τινος κοιλάδος.»

 5. Αφού έκαμαν την επιθυμητή αναζήτησι, γιατί οι υιοί των προφητών δεν ετήρησαν πένθος για τον Ηλία;

⁵ Συνεχώς επίεζαν τον Ελισσαιέ ώσπου αυτός τελικά είπε: «Αποστείλατε.» Οι πενήντα άνδρες, που εστάλησαν να ερευνήσουν την περιοχή στην άλλη όχθη του Ιορδάνου, έκαναν αναζητήσεις επί τρεις μέρες. Επανήλθαν