Ποια Είναι η Άποψις της Βίβλου;
Ο Σατανάς ή Διάβολος—Είναι Προσωποποίησις ή Πρόσωπο;
Η ΑΓΙΑ Γραφή συχνά αναφέρει τον Σατανά ή Διάβολο. Αναφερόμενες στον κύριο αντίπαλο του Θεού και του ανθρώπου, οι Εβραϊκές Γραφές (Παλαιά Διαθήκη) μιλούν για τον Σατανά (που σημαίνει «αντίδικος») δεκαοκτώ φορές. Οι Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές (Καινή Διαθήκη) αναφέρονται στον ίδιο 34 φορές ως Σατανά και πάνω από τριάντα φορές με τη λέξι Διάβολος (που σημαίνει «συκοφάντης»).
Πολλοί πιστεύουν ότι ο Διάβολος είναι ένα πονηρό πνευματικό πρόσωπο που μπορεί να επηρεάση τον άνθρωπο προς το κακό. Άλλοι το αρνούνται αυτό. Λέγουν ότι ο Διάβολος δεν είναι πρόσωπο, αλλ’ απλώς η προσωποποίησις της αφηρημένης εννοίας του κακού. Σύμφωνα με το Τάιμς Μάγκαζιν της Νέας Υόρκης της 4ης Φεβρουαρίου 1973, ένας Καθολικός λόγιος των Γραφών προσφάτως είπε: «Κανένας σύγχρονος θεολόγος δεν πιστεύει ότι ο Σατανάς είναι πρόσωπο.»
Ποια είναι η αλήθεια; Ο Διάβολος είναι προσωποποίησις ή πρόσωπο; Η γνώσις της απόψεως της Βίβλου επ’ αυτού του θέματος θ’ αποδειχθή πολύ ωφέλιμη. Ο λόγιος της Βίβλου Λούις Μάθιους Σουήτ εξηγεί γιατί: «Η Βίβλος όχι μόνον είναι τελείως απηλλαγμένη από υπερβολές της λαϊκής Σατανολογίας, που είναι γεμάτη από παράλογες ιστορίες σχετικές με εμφανίσεις, κόλπα και μεταμορφώσεις του Σατανά μεταξύ των ανθρώπων, αλλά και παρουσιάζει μια αξιόπιστη έκθεσι με ακρίβεια και λογική που είναι πολύ καθησυχαστική.»
Οι αρχαιότερες άμεσες πληροφορίες για τον Σατανά στη Βίβλο βρίσκονται στον Ιώβ, κεφάλαια 1ο και 2ο. Αυτά τα κεφάλαια παρουσιάζουν τον Σατανά να συνομιλή με τον Ιεχωβά Θεό. (Ιωβ 1:6-12· 2:1-7) Αυτό και μόνον παρουσιάζει δυσκολίες σ’ εκείνον που, ενώ διακηρύσσει πίστι στη Βίβλο, υποστηρίζει ότι ο Σατανάς είναι απλώς μια προσωποποίησις του κακού μέσα σε κάποιον άνθρωπο. Αν ο «Σατανάς» είναι μόνο το κακό σε κάθε άτομο, τότε το κακό πρέπει να υπάρχη στον Ιεχωβά Θεό με τον οποίον ο Σατανάς μιλούσε. Αλλά η Βίβλος περιγράφει τον Θεό ότι «δεν υπάρχει αδικία εν αυτώ.»—Ψαλμ. 92:15.
Μια πείρα που είχε ο Ιησούς με τον Διάβολο είναι παρόμοια. Το Ματθαίος 4:1 λέγει ότι «ο Ιησούς εφέρθη υπό του Πνεύματος [του Θεού] εις την έρημον, διά να πειρασθή υπό του διαβόλου.» Επειράσθη ο Ιησούς από το κακό που ήταν μέσα του; Αυτή η άποψις δεν εναρμονίζεται με την περιγραφή της Βίβλου για τον Ιησού ως «τον δίκαιον,» όστις «αμαρτίαν δεν έκαμεν.» (1 Ιωάν. 2:1· 1 Πέτρ. 2:22) Όχι, ο Σατανάς που εμφανίσθηκε εμπρός στον Ιεχωβά Θεό και που επείραξε τον Ιησού Χριστό ήταν ξεχωριστός από αυτούς.
Θα παρατηρήσετε, επίσης, ότι αυτές οι αφηγήσεις αναφέρουν συνομιλίες μεταξύ του Διαβόλου και του Θεού και μεταξύ του Διαβόλου και του Ιησού Χριστού. Και ο Ιεχωβά Θεός και ο Ιησούς Χριστός είναι πρόσωπα. Μπορεί μία χωρίς νοημοσύνη ‘δύναμις’ να διεξάγη συζήτησι μ’ ένα πρόσωπο; Επίσης, η Βίβλος αποκαλεί τον Σατανά ανθρωποκτόνο, ψεύτη, πατέρα (με πνευματική έννοια) και άρχοντα. (Ιωάν. 8:44· 14:30) Μόνο ένα νοήμον πρόσωπο ταιριάζει σ’ αυτές τις περιγραφές. Έτσι, η Εγκυκλοπαιδεία Μακ Κλίντοκ και Στρονγκ αναφέρει: «Όλοι οι τρόποι προσωπικής ενεργείας χρησιμοποιούνται από τους ιερούς συγγραφείς για να παρουσιάσουν τον χαρακτήρα και τη διαγωγή του Σατανά. . . . Κάθε ιδιότης, κάθε ενέργεια που μπορεί να δείξη προσωπικότητα, αποδίδεται σ’ αυτόν σε γλώσσα που δεν μπορεί να παρερμηνευθή.»
Οι Γραφές δείχνουν ότι ο Διάβολος ήταν αρχικώς ένα τέλειο, δίκαιο πνευματικό πλάσμα. Όμως ‘δεν έμεινε στην αλήθεια.’ (Ιωάν. 8:44) Μόνον μετά από εκούσια πορεία εναντιώσεως και αντιστάσεως στον Θεό ωνομάσθηκε Σατανάς.
Στην περίπτωσι του Αδάμ και της Εύας παρουσίασε τον Θεό ότι ασκεί την κυριαρχία του με κακό τρόπο απαγορεύοντάς τους να φάγουν τον καρπό κάποιου δένδρου. Παρουσίασε την ανυπακοή στο Θεό ως την οδό προς την ελευθερία. Εν τούτοις, το να υποκύψουν στον ιδιοτελή πόθο τους ‘να είναι όπως ο Θεός’ (ή, ‘κύριοι του εαυτού των) έφερε όχι ελευθερία, αλλά τον θάνατό τους και τον θάνατο των απογόνων τους. Γι’ αυτό ο Ιησούς απεκάλεσε τον Διάβολο «ανθρωποκτόνο.» (Ιωάν. 8:44) Αργότερα ο Σατανάς προσπάθησε να κάμη τον Ιωβ και τον Ιησού Χριστό να εγκαταλείψουν το Θεό για ιδιοτελείς λόγους. Αλλά απέτυχε.—Ιωβ 1:9-11· 2:4· Λουκ. 4:1-13.
Η δραστηριότης, όμως, του Σατανά δεν περιωρίσθηκε σε άτομα. Ο Ιησούς τον απεκάλεσε ‘άρχοντα του κόσμου τούτου.’ (Ιωάν. 14:30) Η Αποκάλυψις 12:9 δείχνει ότι «ο Διάβολος και Σατανάς» είναι «ο πλανών την οικουμένην όλην.» Βλέπομε στην ανθρώπινη ιστορία απόδειξι της επιδράσεως ενός πονηρού πνευματικού προσώπου σε υπεράνθρωπη νοημοσύνη;
Ο Άντριου Μ. Γκρήλεϋ ένας Ρωμαιοκαθολικός ιερεύς που συνεργάζεται με το Κέντρον Ερεύνης της Κοινής Γνώμης του Πανεπιστημίου του Σικάγου, σχολίασε τη μορφή του κακού που είναι φανερό διά μέσου της ανθρώπινης ιστορίας:
«Το μέγεθος του κακού δεν είναι ανάλογο με τη μοχθηρία των ατόμων που περιλαμβάνονται. . . . Αν υπάρχη μία υπερνοημοσύνη που καθοδηγεί τις δυνάμεις του κακού, πρέπει να παραδεχθή κανείς ότι η στρατηγική της υπήρξε λαμπρή.»
Ο εικοστός αιών είναι ειδικά σημαντικός αναφορικά μ’ αυτό. Ο καθηγητής της Ιστορίας Ρενέ Άλμπρεχτ-Καρριέ γράφει: «Ο ΙΘ’ αιών θεωρείται συχνά σήμερα ως ο αιών της ειρήνης, μια άποψις που ασφαλώς δικαιολογείται από την αντίθεσι μεταξύ αυτού και της δικής μας εποχής των κατακλυσμιαίων συγκρούσεων. Εκείνη η εποχή τελείωσε απότομα το 1914.» Εκείνο ήταν το έτος που εξερράγη ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος.
Ο Δρ. Σκοτ Νήρινγκ του Πανεπιστημίου της Πενσυλβανίας τονίζει ότι πολλοί πίστευαν ότι ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος δεν θα μπορούσε να συμβή «διότι ο κόσμος ήταν πολύ πολιτισμένος, ο πόλεμος ήταν πολυδάπανος και υπήρχε μεγάλο αντιπολεμικό αίσθημα.»
Ωστόσο, ο πόλεμος ξέσπασε το 1914. Αυτός απετέλεσε την αρχή μιας γενεάς «ολοκληρωτικού πολέμου,» όπου ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και αναρίθμητοι άλλοι πότισαν τη γη με αθώο αίμα. Επίσης, έλειψις τροφίμων, επιδημικές αρρώστιες, βία και έγκλημα σε μια άνευ προηγουμένου κλίμακα μαστίζουν την παρούσα γενεά. Αλλ’ αν οι άνθρωποι δεν θέλουν τέτοιες συνθήκες, ποιος τις προκάλεσε;
Ακόμη μια φορά οι Γραφές ρίχνουν τη μομφή στο πρόσωπο τον Σατανά ή Διαβόλου. Πώς συμβαίνει αυτό; Η Βιβλική χρονολογία ορίζει το 1914 ως το έτος της ιδρύσεως της Μεσσιανικής Βασιλείας του Θεού στους ουρανούς στα χέρια του Ιησού Χριστού. Αυτή η βασιλεία πρόκειται να φέρη τέλος στην κυριαρχία της γης από ανθρώπινες κυβερνήσεις που είναι υπό τον αόρατο έλεγχο του Σατανά ή Διαβόλου.
Πώς αντέδρασε ο κύριος αντίπαλος του Θεού στη γέννησι της Βασιλείας του το 1914; Το 12ο κεφάλαιο της Αποκαλύψεως εξηγεί: «Και έγινε πόλεμος εν τω ουρανώ» μεταξύ του ενθρονισμένου Ιησού Χριστού και του Σατανά. (Αποκάλ. 12:7) Το αποτέλεσμα ήταν ότι ο Σατανάς «ερρίφθη εις την γην· και οι άγγελοι αυτού ερρίφθησαν μετ’ αυτού.» Οι άνευ προηγουμένου συμφορές αυτής της γενεάς αποδεικνύουν την αληθινότητα αυτής της προφητείας.—Αποκάλ. 12:9, 12.
Ως ένα ισχυρό πρόσωπο, ο Σατανάς ή Διάβολος είναι επικίνδυνος για τον καθένα που ζη σήμερα. Η 1η Πέτρου 5:8 προειδοποιεί: «Ο αντίδικός σας διάβολος, ως λέων ωρυόμενος, περιέρχεται ζητών τίνα να καταπίη.» Θα καταπιή εσάς; Πώς μπορείτε να προστατευθήτε από αυτή την υπεράνθρωπη δύναμι; Φυσικά όχι με το ν’ αρνήσθε την ύπαρξι του Διαβόλου ως ένα πρόσωπο, αλλά με το να αναγνωρίζετε την ύπαρξί του και να υπακούετε στη Βιβλική εντολή: «Αντιστάθητε μένοντες στερεοί εις την πίστιν.» (1 Πέτρ. 5:9) Για να γίνη αυτό απαιτείται προσεκτική μελέτη της Βίβλου.