Γιατί και Πώς Προσεύχεσθε—Έχει Αυτό Σημασία;
«Ω ΚΑΜΙ-ΣΑΜΑ,a παρακαλώ βοήθησέ με να περάσω τις εξετάσεις. Επειδή δεν έχω προετοιμασθή αρκετά καλά για τις εξετάσεις, εμπιστεύομαι μόνο σ’ εσένα.» Γραπτές προσευχές όπως αυτή αναπέμπονται σε θρησκευτικούς ναούς σε όλη την Ιαπωνία καθώς πλησιάζει ο κρίσιμος καιρός των εξετάσεων. Οι ανήσυχοι παππούδες των σπουδαστών κάνουν προσφορές 10.000 γιέν (50 δολλαρίων Η.Π.) για να λέγωνται καθημερινά προσευχές για ένα έτος υπέρ των σχολικών προσπαθειών των εγγονών τους.
Πολλοί από τους σπουδαστές που συρρέουν στους ναούς αυτή την εποχή του έτους, έχουν λίγη μόνο πίστι στον Θεό. «Δεν πιστεύω στον Θεό», είπε ένας. «Αλλά προσεύχομαι για να λάβω Θεία βοήθεια μόνο σε καιρούς δυσκολιών.»
Η στάσις τους εξηγεί την Ιαπωνική παροιμία: «Εμπιστεύου στον Θεό όταν είσαι σε δύσκολη κατάστασι.»
Και τι γίνεται όταν περάση η κρίσις; Συνήθως ξεχνούν τον Θεό ως την επόμενη κρίσι.
Γιατί Προσεύχονται οι Άνθρωποι;
Συνήθως, οι άνθρωποι προσεύχονται επειδή θέλουν κάτι. Ένα άρθρο Δυτικού περιοδικού παρέθεσε τις προσευχές παιδιών, οι περισσότερες από τις οποίες ήσαν αιτήματα: «Αγαπητέ Θεέ: Έχω ανάγκη από περισσότερο χαρτζηλίκι. Μήπως μπορείς να αναθέσης σ’ έναν από τους αγγέλους σου να το πη αυτό στον πατέρα μου; Σ’ ευχαριστώ.» «Μήπως θα μπορούσες παρακαλώ να στείλης λίγα χρήματα στην οικογένειά μου;» «Παρακαλώ να με βοηθήσης στο σχολείο.»
Στην Ιαπωνία είναι έθιμο να γίνεται επίσκεψις σε ναούς στην αρχή του νέου έτους και να γίνωνται προσευχές στον Εμπισού, τον Θεό του Πλούτου. Πολυάριθμοι Ιάπωνες το έκαναν αυτό πέρυσι, και πάνω από τρία εκατομμύρια άνθρωποι επισκέφθηκαν ωρισμένους ναούς στο Κυότο και στο Τόκιο μόνο, για να προσευχηθούν για χρήματα στους προσεχείς μήνες.
Άτομα που επιθυμούν να έχουν προστασία από ατυχήματα ή καταστροφές επισκέπτονται τους Ιαπωνικούς ναούς της Κάννον, θεάς του Ελέους, καθώς και τους Σιντοϊστικούς ναούς.
Οι Καθολικοί των Φιλιππίνων προσεύχονται στο «Σάντο Νίνιο,» ή «Άγιο Παιδί,» για να έχουν καλή τύχη. Ένας αγόρασε μια χρυσή κορώνα 14 καρατίων ποικιλμένη με πραγματικά ρουμπίνια και διαμάντια για το άγαλμα του Σάντο Νίνιο, σε ένδειξι ευγνωμοσύνης για την οικονομική βοήθεια που πίστευε ότι του έδωσε το ομοίωμα εκείνο.
Μερικές προσευχές εκφράζουν ευχαριστίες, αλλά οι περισσότερες αποτελούν αιτήματα—για τα πάντα.
Θα Απαντηθή η Προσευχή;
Αν και μερικοί πιστεύουν ότι οι προσευχές τους για επιτυχία ή χρήματα απαντήθηκαν, υπάρχουν πολλοί που είναι απογοητευμένοι. Πολυάριθμοι σπουδαστές του Τόκιο προσεύχονται για βοήθεια στη διάρκεια των εξετάσεων για να εισαχθούν σε ιδιωτικά γυμνάσια, αλλά μόνο 22 τοις εκατό έχουν αρκετά καλά αποτελέσματα για να γίνουν δεκτοί. Οι περισσότεροι αποτυγχάνουν. Γιατί δεν εισακούσθηκαν οι προσευχές τους;
Μια πενταμελής οικογένεια επισκέφθηκε ένα Σιντοϊστικό ναό για να γίνη εξορκισμός στο αυτοκίνητό τους ώστε να προστατεύεται από δυστυχήματα. Καθώς έφευγαν με το αυτοκίνητο από το ναό, προσέκρουσαν σ’ ένα ακρόβαθρο γέφυρας και σκοτώθηκαν και οι πέντε. Τι δεν πήγε καλά; Σκεφθήτε:
Σε Ποιον Προσεύχεσθε;
Οι Ιάπωνες σπουδαστές συχνά απευθύνουν τις προσευχές τους στον Μιτσιζάνε Σουγκαβάρα, που τιμάται ως «Θεός της Μαθήσεως». Ο Σουγκαβάρα ήταν ένας Ιάπωνας ποιητής και λόγιος του ενάτου αιώνα κι επομένως νεκρός εδώ και χίλια χρόνια. Είναι λογικό να πιστεύουν ότι αυτός μπορεί πραγματικά να βοηθήση στη βελτίωσι των βαθμών ενός ατόμου;
Η αλήθεια είναι ότι, στις πολύ ανταγωνιστικές εξετάσεις που γίνονται στην Ιαπωνία, οι περισσότεροι απ’ αυτούς που απευθύνονται στον Σουγκαβάρα προφανώς δεν παίρνουν απάντησι στις προσευχές τους. Αυτό δεν πρέπει να μας εκπλήσση, σ’ αυτό το ζήτημα, η κοινή λογική συμφωνεί με την Αγία Γραφή, η οποία λέει για τους νεκρούς «Δεν γνωρίζουσιν ουδέν . . . δεν είναι πράξις ούτε λογισμός ούτε γνώσις ούτε σοφία εν τω άδη [Σιεόλ] όπου υπάγεις.» (Εκκλ. 9:5, 10) Ο Σουγκαβάρα, που είναι τώρα στον Σιεόλ, δεν μπορεί να βοηθήση κανένα σπουδαστή είτε έχει μελετήσει καλά είτε όχι, για να περάση τις εξετάσεις του.
Τι θα λεχθή για τις προσευχές που απευθύνονται σε εικόνες, όπως είναι της Βουδδίστριας Κάννον, ή σε οποιοδήποτε άλλο ομοίωμα; Η απλή παρατήρησις δείχνει ότι ο κόσμος είναι γεμάτος από ανθρώπους που προσεύχονται σε τέτοια ομοιώματα για επιτυχία και ευτυχία, και ωστόσο παραμένουν ανεπιτυχείς και δυστυχισμένοι. Γιατί;
Αν οι προσευχές προς ένα νεκρό άτομο δεν έχουν αποτέλεσμα, μήπως οι προσευχές που γίνονται σε μια άψυχη εικόνα είναι καλύτερες; Λογικά, όχι. Και πάλι η Αγία Γραφή δίνει μία άποψι των πραγμάτων σε αρμονία με την κοινή λογική, λέγοντας τα εξής για τα ομοιώματα: Είναι «Έργα χειρών ανθρώπων· στόμα έχουσι και δεν λαλούσιν· οφθαλμούς έχουσι και δεν βλέπουσιν· ώτα έχουσι και δεν ακούουσι· μυκτήρας έχουσι και δεν οσφραίνονται· χείρας έχουσι και δεν ψηλαφώσι· πόδας έχουσι και δεν περιπατούσιν ουδέ ομιλούσι δια του λάρυγγος αυτών. Όμοιοι αυτών ας γείνωσιν οι ποιούντες αυτά, πας ο ελπίζων επ’ αυτά.»—Ψαλμ. 115:4-8.
‘Ο Ακούων Προσευχήν’
Μήπως αυτά τα ρεαλιστικά λόγια σημαίνουν ότι κάθε προσευχή είναι μάταιη; Όχι, διόλου. Πολλές ειλικρινείς προσευχές απαντώνται κάθε μέρα, όπως δείχνει το επόμενο άρθρο. Εκείνο που είναι απαραίτητο όμως, είναι να προσευχώμεθα στο σωστό πρόσωπο. Και ποιο είναι αυτό;
Δεν πρέπει λογικά να είναι κάποιος που είναι απείρως πιο ισχυρός και πιο σοφός από μια άψυχη εικόνα, ή ακόμη και ένα νεκρό ανθρώπινο πλάσμα; Δεν πρέπει επίσης να είναι ένα πρόσωπο που έχει δείξει ειλικρινές ενδιαφέρον για την ανθρωπότητα και στοργική επιθυμία να βοηθήση; Εφόσον κανένας άνθρωπος δεν έχει την απαιτούμενη δύναμι, πρέπει να προσεύχεται κανείς σ’ ένα υπερανθρώπινο πρόσωπο, και ποιο υπερανθρώπινο πρόσωπο θα ήταν πιο ισχυρό από τον Δημιουργό των πάντων;
Σε αρμονία με την Αγία Γραφή, ο κοινός νους μας λέει ότι πρέπει ν’ απευθύνωμε τις προσευχές μας, όχι σε όμοια με μας πλάσματα, ούτε σε άψυχα δημιουργήματα του ανθρώπου, όπως είναι οι εικόνες, αλλά στον ζώντα Δημιουργό του σύμπαντος.
Ποιος από τους πολλούς θεούς και τα πνεύματα που λατρεύονται σήμερα ταιριάζει μ’ αυτή την περιγραφή; Προσέξτε πόσο καθαρά αποκαλύπτεται αυτός ο Θεός στην Αγία Γραφή: «Ούτω λέγει ο Ιεχωβά, ο ποιήσας τους ουρανούς· αυτός ο Θεός, ο πλάσας την γην και ποιήσας αυτήν· . . . Εγώ είμαι ο Ιεχωβά και δεν υπάρχει άλλος.»—Ησ. 45:18, ΜΝΚ.
Και ενδιαφέρεται αληθινά αυτός ο ισχυρός Δημιουργός για τις προσευχές των ανθρωπίνων πλασμάτων του; Ή μήπως αδιαφορεί για την κατάστασι του ανθρώπου όπως κάνουν οι σκληροί θεοί τόσο πολλών θρησκειών; Προσέξτε τη θερμή αυτή περιγραφή: «Ω ακούων προσευχήν, εις σε θέλει έρχεσθαι πάσα σαρξ.»—Ψαλμ. 65:2.
Έτσι η Αγία Γραφή περιγράφει τον Ιεχωβά Θεό ως τον μεγαλύτερο Ακροατή προσευχών. Αυτός δέχεται τις ειλικρινείς προσευχές ανθρώπων κάθε πολιτισμού και παρελθόντος. ‘Αυτό φαίνεται καλό’, θα πήτε. Αλλά έχει η Γραφή τέτοια παραδείγματα; Ναι, έχει!
Πριν από 3.500 χρόνια περίπου, πολύ προτού γεννηθούν ο Κομφούκιος ή ο Βούδδας, η ιστορική αφήγησις μας λέει ότι ο Ιεχωβά Θεός ‘άκουσε το στεναγμό’ των λάτρεών του που ήσαν δούλοι στην Αίγυπτο. Απάντησε στις προσευχές τους αποστέλλοντας τον Μωυσή να τους ελευθερώση.—Έξοδ. 3:6-10.
Πεντακόσια χρόνια αργότερα, ο πιστός δούλος του Βασιλιάς Δαβίδ μπορούσε αληθινά να λέη: «Ευλογητός ο Κύριος, διότι ήκουσε της φωνής των δεήσεών μου.» (Ψαλμ. 28:6) Χίλια χρόνια αργότερα ο Υιός του Θεού, Ιησούς Χριστός, έδειξε ότι ο Πατέρας του δεν άλλαξε, με το να δώση την εξής υπόσχεσι: «Αληθώς, αληθώς σας λέγω ότι όσα αν αιτήσητε παρά του Πατρός εν τω ονόματί μου, θέλει σας δώσει.» (Ιωάν. 16:23) Αυτό αληθεύει ακόμη!
‘Ζητείτε εν τω Ονόματί Μου’
Και γιατί η Αγία Γραφή τονίζει ότι πρέπει να πλησιάζωμε τον Θεό εν τω ονόματι του Ιησού; Γιατί δεν μπορούμε να προσευχώμεθα άμεσα στον Ιεχωβά Θεό;
Το γεγονός είναι ότι ο Ιεχωβά Θεός έχει απαντήσει σε ειλικρινείς προσευχές πολλών ανθρώπων που δεν γνώριζαν ότι έπρεπε να τον πλησιάσουν εν τω ονόματι του Ιησού Χριστού. Πραγματικά, αυτοί οι άνθρωποι συχνά προσηύχοντο απλώς στον «Θεό», χωρίς καν να γνωρίζουν το προσωπικό του όνομα, Ιεχωβά. Αυτοί γενικά προσηύχοντο να γνωρίσουν τον Θεό, δείχνοντας μια επιθυμία να τον υπηρετούν, και οι προσευχές τους έχουν εισακουσθή σε αναρίθμητες περιπτώσεις.—Πράξ. 17:26, 27.
Αλλά καθώς αυτοί οι ειλικρινείς άνθρωποι προχώρησαν σε γνώσι του αληθινού Θεού, προσάρμοσαν τις προσευχές τους σε αρμονία μ’ αυτή τη γνώσι. Ακριβώς όπως έμαθαν να κάνουν χρήσι του ονόματος του Θεού, Ιεχωβά, έχουν μάθει επίσης να κάνουν χρήσι και του μέσου προσευχής, του Ιησού Χριστού. Αυτό αντανακλά την ταπεινοφροσύνη τους, μια ιδιότητα που επιδοκιμάζει ο Ιεχωβά Θεός.
Ταπεινοφροσύνη; Ναι, διότι απαιτείται ταπεινοφροσύνη για να παραδεχθούμε ότι είμεθα αμαρτωλοί, ατελείς. Δεν θα σκεφτόμαστε να ζητήσωμε ακρόασι από τον άρχοντα της χώρας μας αν φορούσαμε κουρέλια και ήμασταν βρώμικοι, έτσι δεν είναι; Ομοίως, ένας ταπεινός άνθρωπος κατανοεί ότι δεν έχει δικαίωμα να ζητήση άμεση ακρόασι από τον Θεό ενώ είναι σε μια ακάθαρτη, ατελή κατάστασι. Οι ταπεινοί λοιπόν άνθρωποι, είναι ευγνώμονες που ο καθαρός, τέλειος Υιός του Θεού είναι πρόθυμος να τους αντιπροσωπεύση ενώπιον του Πατέρα του. Είναι ευγνώμονες που μπορούν να απευθύνουν τις προσευχές τους στον Ιεχωβά εν τω ονόματι του Ιησού Χριστού.
Εκείνο που υπολογίζεται στην προσευχή προς τον Ιεχωβά Θεό δεν είναι κατ’ ανάγκην ο τόπος ή η στάσις, ούτε η εξωτερική μας εμφάνισις. Δεν είναι ανάγκη να πληρώνωμε χρήματα ώστε κάποιος που είναι πιο «άγιος» από μας να προσευχηθή για μας, εφόσον όλοι οι άνθρωποι είναι ατελείς και ακάθαρτοι ενώπιον του Θεού. (Ρωμ. 3:23) Τι επιζητεί ο Θεός; «Εις τίνα λοιπόν θέλω επιβλέψει; Εις τον πτωχόν και συντετριμμένον το πνεύμα και τρέμοντα τον λόγον μου.»—Ησ. 66:2.
Μήπως αυτό σημαίνει ότι αν θέλωμε περισσότερα χρήματα ή επιτυχία στις εξετάσεις μας αρκεί μόνο να αποδώσωμε τις προσευχές μας στον Ιεχωβά Θεό, προσευχόμενοι γι’ αυτά τα πράγματα εν τω ονόματί του Ιησού Χριστού; Όχι. Ένας αστυνομικός δεν θα σας βοηθούσε να παραβήτε το νόμο, έτσι δεν είναι; Ομοίως, ο Θεός λογικά δεν θα σας βοηθήση, εκτός αν αυτό που ζητείτε είναι σε αρμονία με το θέλημά του. Αλλιώς, ο Θεός θα ήταν πάντοτε σε αντίφασι προς τον εαυτό του.
«Κατά το Θέλημα Αυτού»
Η Αγία Γραφή καθαρά λέει: «Εάν ζητώμεν τι κατά το θέλημα αυτού, ακούει ημάς.» (1 Ιωάν. 5:14) Αυτό οφείλεται στο ότι ο Ιεχωβά είναι ένας Θεός δικαιοσύνης. Οι φυσικοί νόμοι του, όπως είναι η βαρύτης, αντανακλούν αυτό που εφαρμόζεται εξ ίσου σε όλους. Αν δεν μελετήσατε για τις εξετάσεις, μήπως πρέπει ο Θεός μόνο να επέμβη και να σας κάνη να βαθμολογηθήτε καλύτερα από τους άλλους που μελέτησαν; Πραγματικά, αυτό δεν θα ήταν δίκαιο για τους άλλους σπουδαστές, έτσι δεν είναι;
Τα βασικά πράγματα για τα οποία αναμένει ο Θεός να προσευχώμεθα, περιέχονται στην ακόλουθη Υποδειγματική Προσευχή, που έδωσε ο Ιησούς Χριστός. Προσέξτε σε ποια πράγματα δίδεται προτεραιότητα: «Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς· αγιασθήτω το όνομά σου· ελθέτω η βασιλεία σου· γενηθήτω το θέλημά σου, ως εν ουρανώ, και επί της γης· τον άρτον ημών τον επιούσιον δος εις ημάς σήμερον· και συγχώρησον εις ημάς τας αμαρτίας ημών, καθώς και ημείς συγχωρούμεν εις τους αμαρτάνοντας εις ημάς· και μη φέρης ημάς εις πειρασμόν, αλλά ελευθέρωσον ημάς από του πονηρού.»−Ματθ. 6:9-13.
Ο Ιεχωβά Θεός αναμένει από κείνους που προσεύχονται σ’ αυτόν, να ενδιαφέρονται περισσότερο για το θέλημα και τους σκοπούς του παρά για τους ατομικούς τους σκοπούς και επιδιώξεις. Αυτό είναι πολύ λογικό, εφόσον ο Θεός γνωρίζει τι είναι το καλύτερο για όλους μας. Δεν υπάρχει τίποτε το κακό στο να προσευχώμεθα για υλικά πράγματα, για τον ‘επιούσιο άρτο’, αλλά τίποτε δεν λέγεται περί προσευχής για πλούτη. Οι πλούσιοι άνθρωποι συνήθως δεν ενδιαφέρονται για τον Θεό. Προσέξτε ότι ο Θεός ευαρεστείται σε προσευχές που δείχνουν ενδιαφέρον πρώτα γι’ αυτόν και το σκοπό του, και έπειτα για τον εαυτό μας. Αυτές οι προσευχές είναι πολύ σπάνιες σήμερα.
Υπάρχει καμμιά ένδειξις ότι τέτοιες προσευχές εισακούονται αληθινά και απαντώνται σήμερα; Πραγματικά, αξίζει να προσευχώμεθα;
[Υποσημειώσεις]
a Ιαπωνική λέξις που σημαίνει «Θεός.»