Αξιοποιείτε τις Ώρες της Μοναξιάς Σας;
ΗΤΑΝ ένας νέος ο οποίος εκτιμούσε τις ώρες της μοναξιάς του. Αυτό δεν σημαίνει ότι ήταν ερημίτης ή έγκλειστος σε κάποιο μοναστήρι. Ήταν μια δημόσια φυσιογνωμία. Βρισκόταν μαζί με πλήθη σχεδόν καθημερινά. Ήταν διδάσκαλος. Οι αφηγήσεις που έχομε γι’ αυτόν συμφωνούν στο ότι ήταν ο μεγαλύτερος διδάσκαλος που έζησε ποτέ στη γη. Ζούσε για να δίνη συνεχώς από τον εαυτό του. Ωστόσο, συγχρόνως, εφρόντιζε προσεκτικά να δαπανά λίγο χρόνο μόνος του.
Εγνώριζε ότι ένα άτομο, για να έχη εσωτερικό βάθος και προσωπική πληρότητα χρειάζεται να μένη λίγο καιρό μόνο του—χρειάζεται χρόνο να σκέπτεται, να κάνη συλλογισμούς και στοχασμούς και να διερευνά. Εκτός απ’ αυτό, επειδή ήταν ένας κατ’ εξοχήν θρησκευόμενος άνθρωπος, εγνώριζε και αισθανόταν την ανάγκη να προσεύχεται. Το ν’ αποσυρθή από τους συνανθρώπους του για λίγο εσήμαινε μια ευκαιρία να κάνη ένα βαθύ αυτοέλεγχο του εσωτερικού του κόσμου στην παρουσία του Θεού του και να πλησιάση περισσότερο τον ουράνιο Πατέρα του.
Ο βαθύς εσωτερικός του κόσμος, ο οποίος περιελάμβανε την τέλεια γνώσι του περί των Γραφών, τον βοηθούσε να έχη ισορροπία και αυτάρκεια σε προσωπικές ιδιότητες ακόμη και αν έπρεπε να υποστή μακροχρόνια απομόνωσι. Διάφορα εδάφια που έχομε σχετικά μ’ αυτό μας λέγουν ότι «απεσύρετο εις τας ερήμους,» και ‘ενώ ήτο όρθρος βαθύς’ υπήγεν εις έρημον τόπον και εκεί «προσηύχετο.»—Λουκ. 5:16· Μάρκ. 1:35.
Αυτός ο νέος ήταν ο Ιησούς Χριστός. Παρά τη διαρκή πίεσι των όχλων και τη στενή συναναστροφή με τους συντρόφους του, ο Ιησούς κατάφερνε να βρίσκεται μόνος.
ΕΙΣΤΕ ΕΝΑ ΑΤΟΜΟ ΠΟΥ ΑΓΑΠΑ ΤΗ ΜΟΝΑΞΙΑ;
Τι θα λεχθή για σας; Εκτιμάτε τον λίγο χρόνο που μπορεί να μένετε μόνος; Όταν είσθε αναστατωμένος, επιζητείτε τη μοναξιά; «Λαλείτε εν ταις καρδίαις υμών επί της κλίνης υμών και ησυχάζετε»; (Ψαλμ. 4:4) Μια νεαρή σύζυγος και μητέρα η οποία είχε περάσει μια θλιβερή οικογενειακή κρίσι, απομακρύνθηκε από μερικούς φίλους της για λίγο. Εκείνοι πληγώθηκαν από τη στάσι της. Αλλά ο σύζυγός της εξήγησε: «Η Μαίρη αγαπά πολύ τη μοναξιά. Δώστε της χρόνο. Θα ξαναβρή τη συναισθηματική της ισορροπία και η σκέψις της θα ξεκαθαρισθή.»
Ήταν εσφαλμένο που η Μαίρη «αγαπούσε τη μοναξιά» και χρειαζόταν να μείνη μόνη της λίγο χρόνο για να ‘ξεκαθαρίση τα πράγματα;’ Όχι, εκτός αν χρησιμοποιούσε αυτό τον χρόνο που θα έμενε μόνη για ν’ αναπτύξη και να καλλιεργήση αισθήματα αποστροφής προς τους άλλους ή για ν’ αποσυρθή σε παρατεταμένη απομόνωσι μέχρι το σημείο να γίνη διεστραμμένη και εσωστρεφής προσωπικότης. «Ο ιδιογνώμων ζητεί κατά την επιθυμίαν αυτού και εναντιώνεται εις παν ό,τι είναι ορθόν.» (Παροιμ. 18:1) Αλλ’ όταν τον χρόνο που μένει κανείς μόνος, η σκέψις και τα αισθήματά του καθοδηγούνται από υγιείς αρχές, ο χρόνος αυτός μπορεί ν’ αποδειχθή εποικοδομητικός και μπορεί να προάγη καθαρή σκέψι και ισορροπημένα συναισθήματα.
Μέχρι ποιο βαθμό αγαπάτε τη μοναξιά; Σας αρέσει μερικές φορές να κάνετε συντροφιά μόνο στον εαυτό σας; Αν η συνείδησίς σας σάς ενοχλή, μπορείτε, όταν είσθε μόνος, ν’ αντιμετωπίσετε το ζήτημα με ειλικρίνεια και κατόπιν να προσπαθήσετε να διορθώσετε τα πράγματα; Ωφελείσθε από το να συλλογίζεσθε τα νέα πράγματα που μάθατε; Καταβάλλετε επιμελείς προσπάθειες να διευρύνετε την κατανόησι που έχετε για διάφορα ζητήματα; Σας αρέσει να κάνετε βαθειές σκέψεις πάνω σε θέματα ή προβλήματα που εποικοδομούν;
Ή, μήπως μοιάζετε περισσότερο μ’ εκείνα τα άτομα που φαίνεται ότι στερούνται την ικανότητα να σκέπτωνται, ακόμη και να αισθάνωνται, μόνοι τους; Αυτά τα άτομα δεν θα μπορούσαν ν’ απολαύσουν τη συντροφιά μόνο του εαυτού των. Φαίνεται ότι μια δύναμις τους ωθεί να είναι μαζί με άλλους όσο το δυνατόν περισσότερο. Θα έλεγε κανείς ότι εφ’ όσον δεν μπορούν να μιλήσουν σε κάποιον, δεν μπορούν να σκεφθούν μόνοι τους. Τι θα συνέβαινε σ’ οτιδήποτε περάση από τη διάνοια και την καρδιά τους. Τι θα συνέβαινε σ’ ένα τέτοιο άτομο αν κατεδικάζετο σε ποινή απομονώσεως; Τι θα συνέβαινε σ’ εσάς;
ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΣ
Όταν ξυπνάτε τις μικρές ώρες της νύχτας, τι σκέπτεσθε; Μήπως βυθίζεσθε σε ονειροπολήσεις; Ο ψαλμωδός Δαβίδ έμαθε να ωφελήται από τις ώρες που έμενε ξύπνιος: «Έτι και εν καιρώ νυκτός με διδάσκουσιν οι νεφροί μου.»—Ψαλμ. 16:7.
Πολλοί πιστεύουν ότι αν ερευνήσουν επί πολλή ώρα βαθιά μέσα τους, θ’ ανακαλύψουν τελικά κάποια αποθέματα βαθειάς αλήθειας και σκοπού. Μπορεί ν’ αληθεύη το γεγονός ότι η βαθειά και επίμονη ‘έρευνα της ψυχής’ θα μας βοηθήση καλύτερα να κατανοήσωμε τις απόψεις μας, τις τάσεις μας, τις στάσεις μας, τα αισθήματά μας, τις φιλοδοξίες μας, τις επιθυμίες μας και τα παρόμοια. Αλλ’ αν βασιζώμεθα στην Αγία Γραφή ως οδηγό μας, η Γραφή θα μας διδάξη ότι αρκετό μέρος αυτού που βρίσκεται μέσα σας χρειάζεται να διορθωθή, ακόμη και ν’ απομακρυνθή, και, ν’ αντικατασταθή από τα χαρακτηριστικά μιας νέας προσωπικότητας. Μας πληροφορεί ότι εσωτερικά μοιάζομε περισσότερο μ’ ένα σκεύος ή δοχείο—που μπορεί να δεχθή κάτι μέσα του, αλλά σε μεγάλο βαθμό είναι άδειο και άκαρπα άγονο. Μπορούμε να λάβωμε, ν’ απορροφήσωμε, να χωνέψωμε και ν’ ασκήσωμε γνώσι και σοφία, και ν’ αυξήσωμε με διάκρισι. Αλλά όλα αυτά τα δομικά υλικά της νοήσεως πρέπει να προέρχωνται από μια πηγή έξω από τον εαυτό μας. «Εάν η σοφία εισέλθη εις την καρδίαν σου και η γνώσις ηδύνη την ψυχήν σου, ορθή βουλή θέλει σε φυλάττει,» λέγει μια θεόπνευστη παροιμία. Και μια άλλη παροιμία τονίζει τη μόνη βεβαία, ασφαλή πηγή εξωτερικής γνώσεως. «Έλπιζε επί Ιεχωβά εξ όλης σου της καρδίας και μη επιστηρίζεσαι εις την σύνεσίν σου· εν πάσαις ταις οδοίς σου αυτόν γνώριζε, και αυτός θέλει διευθύνει τα διαβήματά σου.»—Παροιμ. 2:10, 11· 3:5, 6, ΜΝΚ.
ΑΝΑΠΤΥΞΙΣ ΤΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΟΣ ΣΚΕΨΕΩΣ
Οι προσωπικές ώρες της μοναξιάς μπορούν ν’ αποτελέσουν περίοδο για περίσκεψι, για μελέτη, για στοχασμό, για ανάπτυξι της ικανότητος της σκέψεως. Μπορεί να είμεθα γεννημένοι με την ικανότητα να παίζωμε μουσική ή να προεξέχωμε στον αθλητισμό. Ωστόσο, τι θα γινόταν αν ποτέ δεν είχαμε κάνει εξάσκησι αυτών των ικανοτήτων; Ίσως ποτέ δεν θα τις είχαμε. Το ίδιο αληθεύει και με την ικανότητα σκέψεως. Η ικανότης να σκεπτώμεθα αναπτύσσεται μόνο μέχρι τον βαθμό που εμείς την τροφοδοτούμε με πληροφορίες, εμπειρία και εκπαίδευσι.
Η ανάπτυξις της ικανότητος της σκέψεως δεν είναι εύκολη. Είναι πραγματική διανοητική εργασία. Ας πούμε ότι θέλομε ν’ αναπτύξωμε κάποια ιδιαίτερη ικανότητα σκέψεως, παραδείγματος χάριν, την ικανότητα να κρίνωμε τα είδη των ανθρώπων μέχρις ενός αξιοπίστου βαθμού. Κατ’ αρχήν, φέρνομε στη διάνοιά μας ένα άτομο, κάποιον που γνωρίζομε. Αυτό το άτομο μπορούμε να το δούμε, να το ακούσωμε, να το αγγίξωμε και να το κατανοήσωμε με τις φυσικές αισθήσεις. Αλλά αυτή η κατανόησις περιλαμβάνει σκέψι; Όχι.
Επίσης, καθώς αρχίζομε να σκεπτώμεθα αυτό το άτομο, δεν έρχονται στο προσκήνιο και οι συναισθηματικές μας αντιδράσεις; Προτού αρχίσωμε στην πραγματικότητα να σκεπτώμεθα, δεν αρχίσαμε να αισθανώμεθα κάτι γι’ αυτό το άτομο—αρέσκεια, απαρέσκεια, σεβασμό, έλλειψι σεβασμού, εμπιστοσύνη, έλλειψι εμπιστοσύνης—αντιδρώντας συναισθηματικά προτού αρχίσωμε μια διανοητική εξέτασι;
Αλλ’ ας πούμε ότι πιέζομε τον εαυτό μας απλώς να ΣΚΕΦΘΗ το άτομο. Συλλογισθήτε τις απόψεις, τις στάσεις, τη συμπεριφορά, τις ικανότητες, τα επιτεύγματα και λοιπά αυτού του ατόμου. Πόσο καλά αντιλαμβανόμεθα αυτές τις ιδιότητες του καθενός; Κάνομε λογικές προβλέψεις ως προς το πώς θ’ αντιδρούσε το άτομο με δεδομένες συνθήκες; Η αξιολόγησις των διανοητικών συναισθηματικών και πνευματικών ικανοτήτων ενός ατόμου απαιτεί την ικανότητα σκέψεως. Διαπιστώνομε ότι έχομε να κάνωμε με αστάθμητους παράγοντες που δεν μπορούμε να διακρίνωμε μέσω απλών φυσικών αισθήσεων, όπως η όρασις, η ακοή και η αφή. Συγχρόνως, πρέπει να βεβαιωθούμε ότι τα αισθήματα δεν ήλθαν στο προσκήνιο υπό μορφή σκέψεων για να σταματήσουν τη διανοητική μας εργασία.
ΕΠΙΛΥΣΙΣ ΤΗΣ ΔΙΑΜΑΧΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΚΑΡΔΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΝΟΙΑΣ
Η καρδιά ή έδρα των αισθημάτων, έχει την τάσι να κυβερνά το κεφάλι, την έδρα της νοήσεως. Η σεξουαλική έλξις, παραδείγματος χάριν, μπορεί ν’ αποτρέψη τη λογική κρίσι, ακόμη και τη συνείδησι, τελείως. Η διάνοια μπορεί να τεθή σε λειτουργία και να εργάζεται πυρετωδώς, να σχεδιάζη, να σκηνοθετή και να διευθετή καταστάσεις για να ικανοποιήση μια αισθησιακή επιθυμία. Γι’ αυτό η Γραφή συμβουλεύει: «Μετά πάσης φυλάξεως φύλαττε την καρδίαν σου· διότι εκ ταύτης προέρχονται αι εκβάσεις τη ζωής.»—(Παροιμ. 4:23) Η καρδιά, πάνω απ’ όλα, πρέπει να εκπαιδευθή για ν’ ανταποκρίνεται στη Βιβλική καθοδηγία. Πρέπει να διδαχθή να εκτιμά τις πνευματικές ιδιότητες. Αυτές οι ιδιότητες πηγάζουν από την ίδια την καρδιά του Θεού. Η ανθρώπινη καρδιά πρέπει να είναι πρόθυμη να τις δεχθή, διότι ο άνθρωπος επλάσθη κατ’ εικόνα του Δημιουργού του. (Γέν. 1:26) «Αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, αγαθωσύνη, πίστις, πραότης, εγκράτεια»: αυτές οι ιδιότητες αναφέρονται ως καρποί του πνεύματος του Θεού στο εδάφιο Γαλάτας 5:22, 23.
Χρησιμοποιώντας ένα ταμείο, μπορείτε να βρήτε όλα τα σημεία στα οποία αυτές οι λέξεις—«αγάπη,» «χαρά,» «ειρήνη»—αναγράφονται στις Γραφές. Τότε αρχίζετε να αντιλαμβάνεσθε πόση μελέτη και ατομικός στοχασμός μπορεί να δαπανηθή επωφελώς για την αναζήτησι κατανοήσεως. Επιζητείτε να κατανοήσετε τις προσωπικές ιδιότητες του Δημιουργού σας με σκοπό να περιβάλετε μ’ αυτές την δική σας προσωπικότητα. Χρειάζεσθε τη βοήθειά Του για να Τον μιμηθήτε. Γι’ αυτό η προσευχή, μαζί με τη μελέτη, είναι αναπόσπαστο μέρος της διαδικασίας που απαιτείται για ν’ αποκτήσετε πνευματική αντίληψι. Όλα αυτά απαιτούν ώρες μοναξιάς.
Η ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΜΟΝΑΞΙΑ
Όταν ο Ιησούς του Ναυή έλαβε την εντολή να οδηγήση το έθνος Ισραήλ στη Γη της Επαγγελίας, ο Ιεχωβά του παρήγγειλε να μένη προσκολλημένος στο «βιβλίον του νόμου» που είχε δοθή μέσω του Μωυσέως. «Εν αυτώ θέλεις μελετά ημέραν και νύκτα.» (Ιησ. Ναυή 1:8) Ο Ιησούς έπρεπε να δαπανήση χρόνο σε ιδιωτική μελέτη με προσευχή.
Ο ψαλμωδός Ασάφ ανέφερε: «Την νύκτα διαλογίζομαι μετά της καρδίας μου, και το πνεύμα μου διερευνά.»—Ψαλμ. 77:6.
«Ταύτα μελέτα, εις ταύτα μένε,» τόνισε ο απόστολος Παύλος συμβουλεύοντας τον νεαρό Τιμόθεο. (1 Τιμ. 4:15) Σε μια άλλη περίπτωσι έγραψε: «Εννόει εκείνα τα οποία λέγω.»—2 Τιμ. 2:7.
Για να κάνωμε αυτά τα απαραίτητα πράγματα, όπως και ο Ιησούς, θα ωφεληθούμε αν εξευρίσκωμε χρόνο στη ζωή μας, σ’ ένα λογικό βαθμό για να μένωμε μόνοι· να μένωμε μόνοι για να σκεπτώμεθα, να μελετούμε και να προσευχώμεθα.