Κεφάλαιο 13
Πώς Βλέπετε την Διαπαιδαγώγησι;
1-4. (α) Γιατί είμεθα όλοι επιρρεπείς στο να κάνωμε λάθη; (β) Τι άλλο, εκτός από την έλλειψι γνώσεως, δίνει αφορμή σε λάθη;
ΕΙΝΑΙ πιθανόν να γνωρίζετε κάποιον—ίσως έναν συμμαθητή ή κι έναν διδάσκαλο—που ποτέ δεν παραδέχεται ότι έκαμε ένα λάθος ή ότι έχει άδικο. Τι νοιώθετε για έναν τέτοιον άνθρωπο; Θα εξυψώνετο ή θα έπεφτε στην εκτίμησί σας αν μια μέρα ερχόταν και σας έλεγε: «Λυπούμαι πολύ· καταλαβαίνω ότι είχα άδικο»;
2 Στην πραγματικότητα, όλοι μας κάνομε λάθη, διότι κανένας από μας δεν είναι τέλειος ή αλάθητος. Η Αγία Γραφή μάς το λέγει αυτό. Δείχνει ότι, λόγω της παρακοής του προπάτορός μας Αδάμ, όλοι οι άνθρωποι κληρονόμησαν την ατέλεια και την αμαρτία. Η Αγία Γραφή εξηγεί ότι «δι’ ενός ανθρώπου [του Αδάμ] η αμαρτία εισήλθεν εις τον κόσμον και δια της αμαρτίας ο θάνατος, και ούτω διήλθεν ο θάνατος εις πάντας ανθρώπους, επειδή πάντες ήμαρτον.»—Ρωμαίους 5:12.
3 Μερικά λάθη προέρχονται απλώς από άγνοια. Αλλ’ όχι όλα. Πολλά λάθη οφείλονται σε αδιαφορία. Παραδείγματος χάριν, ένας επιβάτης αεροπλάνου μπορεί να μην προσέξη όταν η αεροσυνοδός εξηγή πώς χρησιμοποιείται το σωσίβιο ή πώς λειτουργεί ο εφοδιασμός του οξυγόνου. Όταν, γι’ αυτόν το λόγο, ο επιβάτης παραλείψη να χρησιμοποιήση αυτά τα εφόδια σε μια επείγουσα ανάγκη και χάση τη ζωή του, αυτό δεν θα οφείλεται στο ότι αυτός δεν εγνώριζε, αλλά στην αδιαφορία του.
4 Δεν μπορούν επομένως όλα τα σφάλματα ν’ αποδοθούν σε απλό λάθος. Συχνά η εκουσία άγνοια είναι η αιτία. Και το χειρότερο είναι ότι μπορεί κανείς να κάμη εκείνο που ξέρει ότι είναι κακό και να δικαιολογήται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.
5, 6. (α) Γιατί η διόρθωσις είναι επωφελής και σε νέους και σε γέρους; (β) Ποιος είναι ο σκοπός της διαπαιδαγωγήσεως; (Παροιμίαι 1:1-4)
5 Όλα αυτά δείχνουν ότι είναι αναγκαία η διαπαιδαγώγησις, που περιλαμβάνει και έλεγχο. Όλοι χρειαζόμεθα διόρθωσι, είτε νέοι είμεθα είτε ηλικιωμένοι. Πραγματικά, αν δεν υπήρχε διαπαιδαγώγησις ή έλεγχος δεν θα μπορούσαν οι άνθρωποι να κάμουν πρόοδο σε κανένα τομέα. Θα εξακολουθούσαν να κάνουν τα ίδια λάθη, να διακρατούν τις ίδιες εσφαλμένες ιδέες, χωρίς ποτέ ν’ αποκτούν νέες γνώσεις ή ικανότητες.
6 Αλλά γνωρίζατε ότι διαπαιδαγώγησις σημαίνει περισσότερο από απλό έλεγχο; Μπορεί επίσης να είναι εκπαίδευσις που μορφώνει, ενισχύει ή βελτιώνει. Η διαπαιδαγώγησις κατάλληλα γίνεται με σκοπό τη διόρθωσι και βελτίωσι για το μέλλον.
ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΔΥΣΚΟΛΟ ΝΑ ΓΙΝΗ ΔΕΚΤΗ
7-9. (α) Γιατί η διαπαιδαγώγησις συχνά είναι δύσκολο να γίνη δεκτή; (β) Πώς μπορεί αυτό να υπερνικηθή;
7 Αλλ’ αν η διαπαιδαγώγησις είναι τόσο επωφελής, γιατί πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να τη δεχθούν; Κυρίως για τον ίδιο λόγο που μας κάνει να χρειαζώμεθα διαπαιδαγώγησι, και ο λόγος αυτός είναι η ατέλειά μας. Η διαπαιδαγώγησις, που περιλαμβάνει και επίπληξι, μπορεί εύκολα να μας κάνη να στενοχωρηθούμε ή να θίξη την υπερηφάνειά μας. Έχει όμως και την καλή της πλευρά, όπως εξηγεί ο απόστολος Παύλος: «Πάσα δε παιδεία προς μεν το παρόν δεν φαίνεται ότι είναι πρόξενος χαράς, αλλά λύπης· ύστερον όμως αποδίδει εις τους γυμνασθέντας δι’ αυτής καρπόν ειρηνικόν δικαιοσύνης.»—Εβραίους 12:11.
8 Η ταπεινότης μάς κάνει ν’ ανεχώμεθα ευκολώτερα το κέντρισμα της διαπαιδαγωγήσεως. Εν τούτοις, πολλοί αφήνουν την υπερηφάνεια και το πείσμα να τους κάνουν ν’ ανθίστανται στη διαπαιδαγώγησι. Αλλ’ όταν η διόρθωσις ή η επίπληξις είναι δικαιολογημένη, το άτομο που με πείσμα την απορρίπτει γίνεται γελοίο μπροστά στους άλλους. Ο Λόγος του Θεού λέγει: «Οι άφρονες καταφρονούσι την σοφίαν και την διδασκαλίαν.»—Παροιμίαι 1:7.
9 Σε αντίθεσι μ’ αυτό διαβάζομε: «Έλεγχε σοφόν, και θέλει σε αγαπήσει.» Γιατί; Διότι αυτός γνωρίζει ότι με τον έλεγχο «θέλει γείνει σοφώτερος.»—Παροιμίαι 9:8, 9.
ΠΩΣ Θ’ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΤΕ ΣΕΙΣ;
10-12. (α) Πώς μπορεί η διαπαιδαγώγησις, σύμφωνα με τις Παροιμίες 19:20, να επηρεάση τη ζωή μας; (β) Γιατί ο Θεός μάς ελέγχει; (Εβραίους 12:5, 6) (γ) Ποιος είναι εξουσιοδοτημένος να μας διαπαιδαγωγή;
10 Το πραγματικό ερώτημα είναι: Τι θέλετε να κάνετε στη ζωή σας; Μήπως θέλετε απλώς να περιπλανάσθε; Ή μήπως θέλετε να εργασθήτε για ένα αξιόλογο μέλλον; Πώς βλέπετε αυτό το ζήτημα; Συμφωνείτε με τον Λόγο του Θεού που συμβουλεύει: «Άκουε συμβουλήν και δέχου διδασκαλίαν, δια να γείνης σοφός εις τα έσχατά σου»;—Παροιμίαι 19:20.
11 Οποιαδήποτε κι αν είναι η άποψίς σας, κάποτε στη ζωή σας πρόκειται να σας γίνη έλεγχος. Και θα διαπιστώσετε ότι είναι πιο ευχάριστο και εύκολο να τον δεχθήτε αν έχετε υπ’ όψι ότι πρόκειται για μια θεία διάταξι. Ο Θεός μάς ελέγχει, επειδή μας αγαπά και θέλει να μας βοηθήση να βελτιωθούμε. Η Γραφή λοιπόν λέγει ότι εκείνος που μισεί την παιδεία πραγματικά ρίχνει πίσω του τους λόγους του Θεού.—Ψαλμός 50:17.
12 Η διαπαιδαγώγησις ορθώς προέρχεται από μια εξουσιοδοτημένη πηγή. Ποιος πιστεύετε ότι είναι στην καλύτερη θέσι να διαπαιδαγωγήση τους νέους; Ο Θεός ανέθεσε αυτό το ζήτημα στους γονείς, διότι αυτοί είναι υπεύθυνοι για τη ζωή των παιδιών τους. Στη Χριστιανική εκκλησία, ο Θεός προμήθευσε «πρεσβυτέρους» από πνευματική άποψι που μπορούν ‘να προτρέπουν δια της υγιαινούσης διδασκαλίας και να εξελέγχουν τους αντιλέγοντας.’—Τίτον 1:5-9.
13-17. Ποιες σκέψεις θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να διορθώσωμε τη στάσι μας, αν έχωμε την τάσι ν’ αποστρεφώμεθα τον έλεγχο; (Παροιμίαι 4:1, 2· 13:24· 15:32)
13 Πώς αντιδράτε στη διαπαιδαγώγησι που γίνεται από τους γονείς σας; Πολλοί νεαροί αποστρέφονται τον έλεγχο, τουλάχιστον για λίγο, και μερικοί μάλιστα φθάνουν στο σημείο να εγκαταλείψουν το σπίτι εξ αιτίας του. Αν αναστατώνεσθε επειδή σας συμβούλεψαν ή σας επέπληξαν, σταθήτε και ρωτήστε τον εαυτό σας: Γιατί οι γονείς μου έλαβαν τον χρόνο και τον κόπο να το κάμουν αυτό; Σε πολλές περιπτώσεις, αν όχι σε όλες, γνωρίζετε ότι το να σας επιπλήξουν δεν είναι καθόλου ευχάριστο γι’ αυτούς. Το κάνουν επειδή ενδιαφέρονται αρκετά για σας ώστε να λάβουν αυτόν τον κόπο. Αυτό και μόνο πρέπει να σας κάμη να σκεφθήτε σοβαρά αυτά που σας λέγουν.
14 Είναι αλήθεια ότι χρειάζεται εσωτερική δύναμις για ν’ αντιμετωπίσωμε τα σφάλματα μας. Και χρειάζεται ταπεινότης για να δεχθήτε έλεγχο, ιδιαίτερα όταν νομίζετε ότι αυτός δεν χρειάζεται. Αλλ’ όταν δέχεσθε τη συμβουλή ήρεμα και δεν την απολακτίζετε, είναι πιθανόν να ωφεληθήτε απ’ αυτήν, και αυτό θα βελτιώση την κατάστασι.
15 Μη λησμονείτε επίσης ότι εκείνοι που σας ελέγχουν είναι βέβαιο ότι δεν προσπαθούν να σας ‘βάλουν πέδικλο’ ώστε να χωλαίνετε όταν βαδίζετε στη λεωφόρο της ζωής. Αντιθέτως, είναι πιθανόν να προσπαθούν μάλλον να σας βοηθήσουν να κάνετε προόδους. Η συνετή διαπαιδαγώγησις σάς προστατεύει από θλιβερά ατυχήματα, σας προφυλάσσει από πράγματα που θα μπορούσαν να σας δημιουργήσουν προβλήματα και να κάμουν δύσκολο τον δρόμο σας. Αν δέχεσθε τη διαπαιδαγώγησι, η Αγία Γραφή υπόσχεται: «Όταν περιπατής, τα βήματα σου δεν θέλουσιν είσθαι εστενοχωρημένα· και όταν τρέχης, δεν θέλεις προσκόψει. Δράξον την παιδείαν, μη αφήσης αυτήν· φύλαττε αυτήν, διότι είναι η ζωή σου.»—Παροιμίαι 4:10-13.
16 Φυσικά, δεν χρειάζεται να περιμένετε για να σας διορθώσουν οι άλλοι. Μπορείτε να εφαρμόζετε τον αυτοέλεγχο. Αν είσθε άγρυπνοι, μπορείτε ν’ αναγνωρίσετε μόνοι σας πολλά από τα σφάλματά σας και να φροντίσετε να τα διορθώσετε.
17 Πολλά οφέλη προέρχονται από το να είσθε δεκτικοί διαπαιδαγωγήσεως. Το να ομολογήτε τα σφάλματα και τις αδυναμίες σας με ειλικρίνεια σας δίνει ένα ευχάριστο εσωτερικό αίσθημα. Ενισχύει την καρδιά και τη διάνοιά σας για ό,τι είναι ορθό. Συντελεί στο να έχετε καλές σχέσεις με τους άλλους, διότι σας βλέπουν σαν ένα έντιμο, ταπεινό και ισορροπημένο άνθρωπο, που είναι πολύ διαφορετικός από τόσους άλλους σήμερα. Αλλά το πιο σπουδαίο είναι ότι η προθυμία να δέχεσθε έλεγχο θα σας φέρη σε μια αγαθή σχέσι με τον Ιεχωβά Θεό και θα σας διατηρήση σ’ αυτήν. Μπορεί επίσης να σας εξασφαλίση ένα διαρκές κι ευτυχισμένο μέλλον. «Οι έλεγχοι της παιδείας [είναι] οδός ζωής.»—Παροιμίαι 6:23.
[Εικόνα στη σελίδα 95]
Πώς αντιδράτε όταν σας ελέγχουν για την εργασία σας;