Φείδου των Λόγων Σου

ΤΑ ΛΟΓΙΑ, που εκχύνονται από το στόμα ένας φλύαρου ατόμου, είναι σε μερικούς ανθρώπους σαν μια ατέλειωτη εκροή νερού από ένα μεγάλο σωλήνα. Δεν φαίνεται να υπάρχη τέλος σ’ αυτά. Πλημμυρίζουν τους ευγενείς ακροατάς και καταπνίγουν κάθε προσπάθεια συνεχίσεως μιας ευχάριστης συνομιλίας. Ο φλύαρος άνθρωπος δεν κατανοεί ότι η συνομιλία είναι μια διμερής ανταλλαγή εκφράσεων, στην οποία η ακρόασις είναι τόσο σπουδαία όσο κι η ομιλία.

Ο Έλλην φιλόσοφος Σωκράτης είπε κάποτε: «Η φύσις μας έδωσε δύο αυτιά, δύο μάτια, αλλά μία γλώσσα, για ν’ ακούωμε και να βλέπωμε περισσότερα απ’ όσα λέγομε». Αν κατακλύζετε τους ακροατάς σας μ’ ένα συνεχές ρεύμα λόγων, πόσα μπορείτε να μάθετε απ’ αυτούς; Εξ άλλου, πόσα μπορούν αυτοί πραγματικά να μάθουν από σας;

Απαιτείται σκέψις για να πη κανείς κάτι, που είναι διδακτικό κι επωφελές στους ακροατάς σας, αλλ’ αν συνεχώς εκχύνετε λόγια, πώς μπορεί η ομιλία σας να περιέχη κάτι που προκαλεί σκέψεις; Πολύ πιθανώς πρόκειται για φλυαρία που ατελεύτητα τυμπανίζει σε κουρασμένα αυτιά. «Όσο λιγώτερο οι άνθρωποι σκέπτονται τόσο περισσότερο μιλούν», είπε ο Γάλλος φιλόσοφος Κάρολος ντε Μοντεσκιέ.

Η συνεχής φλυαρία για προσωπικά προβλήματα, απόψεις και πείρες, που παρέχει περιττές και κουραστικές λεπτομέρειες, αποτελεί εκδήλωσι ιδιοτελούς παραβλέψεως των συμφερόντων και του χρόνου άλλων ανθρώπων. Αντί να μιλήτε δια μακρών για τον εαυτό σας, ενθαρρύνετε τους άλλους να μιλούν για τα όσα ενδιαφέρουν αυτούς. Όταν αυτοί εκφράζονται, ακούετε ό,τι λέγουν. Μην ονειροπολείτε αγενώς, ούτε ν’ αρχίζετε κάποιο διάβασμα. Δεν τους ικανοποιείτε με το να κινήτε πότε-πότε το κεφάλι σας ή να κάνετε ένα γρυλλισμό. Αυτοί το αντιλαμβάνονται αν δεν τους ακούετε. Από ευγένεια, προσέχετε τι λέγουν, και μπορεί να μάθετε κάτι.

Αποτελεί εγωκεντρισμόν στο έπακρον το να εγχύνωμε στ’ αυτί του άλλου κουραστική φλυαρία και κατόπιν να μην ακούωμε, όταν αυτός τελικά έχη μια ευκαιρία να ψελλίση λίγες λέξεις. Ένας άνθρωπος με διακριτικότητα θ’ ακούη αντί να σκέπτεται τον επόμενο καταιγισμό λόγων, που θα εκσφενδονίση εναντίον του συντρόφου του. Δεν πρέπει κανείς να φαντάζεται μάταια ότι αυτός έχει να πη τα μόνα αξιόλογα πράγματα. Το να μιλή κανείς χωρίς τέλος για τον εαυτό του μπορεί να φαίνεται άξιο λόγου σ’ εκείνον που μιλεί, αλλά δεν φαίνεται τέτοιο και στους άλλους. Με το πλήθος των λόγων αποκαλύπτεται ένας ότι είναι μωρός, «Ο άφρων προσέτι πληθύνει λόγους.»​—Εκκλησ. 10:14.

Οι ασυνάρτητες φλυαρίες ενός πολυλόγου δεν παράγουν εποικοδομητική συνομιλία. Μια συνομιλία καθίσταται ενδιαφέρουσα, όταν οι συναμιληταί χρονοτριβούν επί ένα διάστημα σ’ ένα θέμα, επιτρέποντας ο ένας στον άλλον να εκφράζεται. Όταν ο καθένας μιλή κι ακούη, η συνομιλία μπορεί να γίνη εποικοδομητική κι απολαυστική. Μια παύσις δεν πρέπει να θεωρήται ως ένα οχληρό κενό, που πρέπει να είναι γεμάτο με λέξεις. Αυτή μπορεί να είναι η απόψις του φλύαρου, που είναι συνηθισμένος σε κενή πολυλογία, αλλά σε μια συνομιλία, που προκαλεί σκέψεις, μια παύσις είναι αναψυκτική, δεν είναι οχληρή. Επιτρέπει σ’ ένα να σκέπτεται για το τι έχει λεχθή και να σκέπτεται για το τι πρόκειται να πη. Αυτή η σκέψις μπορεί να έχη ως αποτέλεσμα τονισμένες εκφράσεις που καθιστούν τη συνομιλία αξιόλογη.

Επιβλαβής σπερμολογία και συκοφαντία ακόμη μπορεί εύκολα να εξολισθήση στον χείμαρρο των λέξεων, που ξεχύνονται από μια ακράτητη γλώσσα. Τέτοια λόγια μπορούν να έχουν μόνο βλαβερά αποτελέσματα, τα οποία μπορεί τελικά να επαναπέσουν στον ομιλητή. Τον κάνουν να προδώση την εμπιστοσύνη των φίλων του και να μην υπακούση στη συμβουλή του Θεού. Μας λέγει η Γραφή: «Εν τη πολυλογία δεν λείπει αμαρτία· αλλ’ όστις κρατεί τα χείλη αυτού, είναι συνετός.» «Όστις φυλάττει το στόμα αυτού και την γλώσσαν αυτού, φυλάττει την ψυχήν αυτού από στενοχωριών.»​—Παροιμ. 10:19· 21:23.

Μολονότι είναι συνετό πράγμα να «φείδεσθε των λόγων σας», αποφεύγοντας τη φλυαρία, δεν είναι εν τούτοις συνετό να είσθε επιφυλακτικοί. Αντί να μένετε άφωνοι, αφήνοντας τους άλλους να κάνουν την ομιλία, να εκφράζεσθε. Κάμετε μια προσπάθεια να συμβάλετε στη συνομιλία ώστε οι άλλοι να μπορέσουν να ωφεληθούν από τις απόψεις σας και να γνωρίσουν πώς σκέπτεσθε. Όταν αντιληφθήτε ότι η συνομιλία είναι ανόητη φλυαρία, προσπαθήστε να εγείρετε μια ερώτησι, που θα μπορούσε με διακριτικότητα να κατευθύνη τη συνομιλία σε πιο επωφελή δρόμο. Οι ερωτήσεις είναι πάντοτε καλά μέσα υποκινήσεως σε ενδιαφέρουσες συνομιλίες.

Εκείνοι, που ισχυρίζονται ότι δεν έχουν τίποτε να πουν, πρέπει να είναι λίγο περισσότερο παρατηρητικοί όσον αφορά τα όσα διαβάζουν σ’ εφημερίδες, περιοδικά και βιβλία. Πρέπει ν’ αποδίδουν ιδιαίτερη προσοχή στα ενδιαφέροντα πράγματα που βρίσκουν διαβάζοντας τακτικά τη Γραφή. Αυτά είναι πηγές πληροφοριών, τις οποίες μπορούν ν’ αντλήσουν και να τις χρησιμοποιήσουν για κάτι, για το οποίον θέλουν να μιλήσουν. Το να είναι κανείς καλά μελετημένος είναι πολύ υποβοηθητικό για τη συμμετοχή σε μια ζωηρή συνομιλία. Όταν συμβή να στραφή η συνομιλία σε κάτι, για το οποίον σεις δεν ενδιαφέρεσθε, μη σύρεσθε προς ένα κέλυφος σιωπής, αλλά προσπαθήστε να καλλιεργήσετε ένα ενδιαφέρον για το θέμα αυτό, θέτοντας ερωτήσεις.

Προτού μιλήσετε, κάμετε σκέψεις πάνω σε ό,τι πρόκειται να πήτε, για να είναι άξιο λόγου. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι εκφράσεις σας πρέπει να είναι βαθιές λέξεις σοφίας, αλλά πρέπει να είναι εποικοδομητικές. Αν αυτό, που πρόκειται να πήτε, είναι σκωπτικό μάλλον παρά εποικοδομητικό, φανταστικό μάλλον παρά πραγματικό, και αισθησιακό μάλλον παρά εξυψωτικό, καλύτερο θα ήταν να μη λεχθή. Η σκέψις και η καλή νόησις μπορούν να παραγάγουν εποικοδομητική ομιλία. Είναι γραμμένο: «Τα χείλη των σοφών διαδίδουσι γνώσιν.» (Παροιμ. 15:7) Αυτού του είδους οι άνθρωποι δεν θα επικρατούν σε μια συνομιλία, αλλά θα χρησιμοποιούν το λόγια των φειδωλά, δίνοντας στους άλλους την ευκαιρία να μιλούν. Αλλά, όταν ανοίγουν τα στόματά των, διαχέουν γνώσι. Λέγουν κάτι που είναι πληροφορητικό, κάτι που προσθέτει στη συνομιλία.

Αντί ν’ αφήνετε τα λόγια να ρέουν απ’ το στόμα σας σαν ένας δυσάρεστος χείμαρρος, κάμετέ τα να εξερχωνται σαν μια σιγανή, διαλείπουσα βροχή που είναι επωφελής κι ευπρόσδεκτη. Κάμετε τα να είναι εποικοδομητικά, συνετά και διδακτικά. Σε όλες τις συνομιλίες σας να δείχνετε διακριτικότητα στους ακροατάς σας με το να «φείδεσθε των λόγων» σας.