Γονείς, Εκπαιδεύετε τα Τέκνα Σας;
1. (α) Πότε πρέπει οι γονείς να εξετάσουν το μέλλον των τέκνων τους, και πόσο εντελές εκπαιδευτικό πρόγραμμα πρέπει να ετοιμάσουν γι’ αυτό; (β) Ποιον σκοπό πρέπει να στερεώσουν καλά οι γονείς στη διάνοια του παιδιού, και ποια βεβαίωσι έχουν οι γονείς αν ακολουθήσουν την προσταγή του Ιεχωβά που αναγράφεται στις Παροιμίες 22:6;
ΓΟΝΕΙΣ, προτού ακόμη γεννηθή το τέκνο σας, σταματήστε και σκεφθήτε για το μέλλον του, τους σκοπούς που θα θέσετε μπροστά του και το πώς μπορεί να επιτύχη αυτούς τους σκοπούς με τη βοήθειά σας. Αρχίστε σ’ αυτό το σημείο να διατυπώνετε μια σειρά οδηγιών τόσο εντελών και πλήρων όσο μπορείτε πιθανώς να επινοήσετε. Να είσθε έτοιμοι να διδάξετε το τέκνο σας πώς μπορεί να συμπεριφέρεται σε κάθε βήμα της ζωής του. Όταν αρχίζη να εννοή—ναι, από την αρχή της παιδικής του ηλικίας—εξηγήστε το μέλλον που είναι μπροστά του. Δείξτε του τα καθήκοντά του και τις ευθύνες του. Δώστε του διδασκαλία και κατεύθυνσι για το πώς να εκτελή τα καθήκοντα, να διαφεύγη τους κινδύνους και να εξασφαλίζη τις ευλογίες, που όλα αυτά βρίσκονται μπροστά του. Στερεώστε καλά τον σκοπό της αιωνίου ζωής στη διάνοια του παιδιού εντυπώνοντάς του σ’ αυτήν καθημερινά έπειτα με παράδειγμα οδηγήστε το σιγά-σιγά, βήμα προς βήμα, στον δρόμο της ζωής που εσκιαγραφήσατε μπροστά του, ώσπου κάθε βήμα να γίνη μια δυνατά εδραιωμένη συνήθεια. Προσεύχεσθε ακατάπαυστα για την ευλογία του Ιεχωβά σε όλη αυτή τη διδασκαλία και εκπαίδευσι. Τότε έχετε υπακούσει στην προσταγή του Ιεχωβά: «Δίδαξε το παιδίον την οδόν, την οποίαν πρέπει να ακολουθήση, και όταν γηράση δεν θέλει απομακρυνθή απ’ αυτής.» (Παροιμ. 22:6, ΑΣΜ) Έχομε τον λόγον του Θεού γι αυτό, ώστε, μια τέτοια εκπαίδευσις ενός παιδιού όταν είναι νέο και ευεπηρέαστο να μην εξαλειφθή ποτέ και τέτοιες καλές συνήθειες να μην καταστραφούν ποτέ.
2. Τι σημαίνει η Εβραϊκή λέξις χανάκ, και ποια στάσι πρέπει να υιοθετήσουν οι γονείς εν σχέσει με την εκπαίδευσι του τέκνου των;
2 Η Εβραϊκή λέξις χανάκ, που μεταφράζεται «διδάσκω» ή «εισάγω», σημαίνει επίσης αφιερώνω. Συχνά χρησιμοποιείται εν σχέσει με την αφιέρωσι ενός ατόμου, ενός σπιτιού ή κάποιου πράγματος στην υπηρεσία του Θεού. Για τούτο, γονείς, αφιερώστε το τέκνο σας στον Θεό· έπειτα διδάξτε το, εκπαιδεύστε το και διαπαιδαγωγήστε το ως τέκνο Θεού, που αυτός το εμπιστεύθηκε στη φροντίδα σας. «Ιδού, κληρονομία παρά του Ιεχωβά είναι τα τέκνα· μισθός αυτού, ο καρπός της κοιλίας.» (Ψαλμ. 127:3, ΜΝΚ) Αν οι γονείς τηρούν αυτά τα λόγια και παρέχουν παράδειγμα με τη διαγωγή τους, τότε οι γυιοί τους και οι θυγατέρες τους θα έχουν καθαρά στρωμένον μπροστά τους τον δρόμο της ζωής και δεν θα εύρουν εύλογη αιτία ν’ απομακρυνθούν απ’ αυτόν.
3. Ποιο μάθημα μπορούμε να μάθωμε από το ζωικό βασίλειο, το οποίο οι γονείς πρέπει να εντυπώσουν στα τέκνα των;
3 Οι γονείς του ζωικού βασιλείου λαμβάνουν μεγάλες φροντίδες για να εκπαιδεύσουν το νεογνό τους για επιβίωσι. Πάρτε ως παράδειγμα τη μητέρα ελαφίνα και το μικρό της ελαφάκι. Τι γνωρίζει το νήπιο ελαφάκι για τον άγριο λέοντα του βουνού και πώς να διαφύγη το να γίνη βορά του ισχυρού αυτού θηρίου; Κατ’ ουσίαν τίποτε. Αλλ’ ο Ιεχωβά έχει ενσταλάξει στη μητέρα ελαφίνα σοφία όσον αφορά τις τεχνικές μεθόδους επιβιώσεως. Ενστικτωδώς η μητέρα έλαφος εκπαιδεύει τα μικρά της πώς να διαφεύγουν τον κίνδυνο και να επιζούν. Ο πρώτος της κανών είναι απόλυτη υπακοή στις οδηγίες. Όταν απειλή κίνδυνος, η μητέρα έλαφος διατάσσει το μικρό της να μένη απολύτως ακίνητο. Το ελαφάκι, λαμπρά καμουφλαρισμένο και τελείως ασάλευτο, παραμένει κρυμμένο από τους εχθρούς του. Ο λέων βρυχάται για να τρομάξη το νεογνό ώστε να κινηθή και να προδώση τη θέσι του. Θα εφαίνετο πιο συνετό για το μικρό ελαφάκι να πηδήση και να τρέξη για τη ζωή του. Αλλά πόσο μακριά νομίζετε ότι θα έφθανε προτού επιπέση ο πεινασμένος λέων επάνω του; Όχι πολύ μακριά. Το μικρό υπακούει στη μητέρα του ώσπου να περάση ο κίνδυνος. Η μητέρα τότε επιστρέφει και δείχνει στο μικρό της ότι είναι ελεύθερο να κινηθή. Το μικρό πηδά γύρω, ευτυχισμένο που είναι ζωντανό. Η μητέρα το γλείφει στοργικά επειδή υπήκουσε. Ναι, η υπακοή σημαίνει ζωή, η παρακοή σημαίνει θάνατο. Το ζωτικό αυτό μάθημα οι γονείς τού ανθρωπίνου γένους πρέπει να το εντυπώσουν στα τέκνα των.
4. Προτού μπορέσουν οι γονείς να διδάξουν τις Βιβλικές αρχές, τι πρέπει να γνωρίζουν, και ποια Γραφική συμβουλή παρέχεται στα παιδιά;
4 Προτού οι γονείς μπορέσουν να εντυπώσουν τεχνικές μεθόδους επιβιώσεως στα τέκνα των όπως εκτίθενται στον λόγον του Θεού, την Αγία Γραφή, αυτοί οι ίδιοι πρέπει να τις γνωρίζουν και να οδηγούνται απ’ αυτές. Στους Ισραηλίτας γονείς ο Μωυσής είπε: «Ούτοι οι λόγοι, τους οποίους εγώ σε προστάζω σήμερον, θέλουσιν είσθαι εν τη καρδία σου.» Έπειτα απ’ αυτό ο Μωυσής διεκήρυξε: «Θέλεις διδάσκει αυτούς επιμελώς εις τα τέκνα σου, και περί αυτών θέλεις ομιλεί καθήμενος εν τη οικία σου, και περιπατών εν τη οδώ, και πλαγιάζων, και εγειρόμενος.» (Δευτ. 6:4-9) Τα τέκνα διατάσσονται από τον Ιεχωβά να υπακούουν σ’ αυτούς τους θεοκρατικά εκπαιδευμένους γονείς: «Υιέ μου, φύλαττε την εντολήν του πατρός σου, και μη απορρίψης τον νόμον της μητρός σου. Περίαψον αυτά διαπαντός επί της καρδίας σου, περίδεσον αυτά περί τον τράχηλόν σου. Όταν περιπατής, θέλει σε οδηγεί· όταν κοιμάσαι, θέλει σε φυλάττει και όταν εξυπνήσης, θέλει συνομιλεί μετά σου. Διότι λύχνος είναι η εντολή, και φως ο νόμος, και οι έλεγχοι της παιδείας οδός ζωής.» Τα τέκνα πρέπει να τα κάμωμε να γνωρίζουν ότι είναι θέλημα του Ιεχωβά γι’ αυτά να προσέχουν τις οδηγίες των γονέων των, διότι αυτή είναι η οδός της ζωής.—Παροιμ. 6:20-23· 4:10-13, 20-24.
ΤΟ ΣΠΙΤΙ, ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΕΩΣ
5. Ποιο είναι το κέντρον της εκπαιδεύσεως του παιδιού, ποιος είναι ο αρχηγός του, και γιατί είναι ουσιώδης αυτή η ηγεσία;
5 Το σπίτι είναι το κέντρον της θεοκρατικής εκπαιδεύσεως. Ό,τι συμβαίνει στο σπίτι θα επηρεάση το παιδί στο υπόλοιπο της ζωής του. Ο αρχηγός αυτού του κέντρου εκπαιδεύσεως είναι ο πατέρας. Αυτός πρέπει να επωμισθή την ευθύνη λαμβάνοντας την ηγεσία στην εκπαίδευσι των τέκνων του. Η Γραφή τονίζει τον μεγαλύτερο ρόλο που πρέπει να παίξουν οι πατέρες στην εκπαίδευσι των τέκνων των, με τα εξής λόγια: «Οι πατέρες, μη παροργίζετε τα τέκνα σας, αλλ’ εκτρέφετε αυτά εν παιδεία και νουθεσία Ιεχωβά.» (Εφεσ. 6:4, ΜΝΚ) Ο Δρ Βενιαμίν Σποκ λέγει: «Μερικοί πατέρες έφθασαν να νομίζουν ότι η φροντίδα των βρεφών και των τέκνων είναι εντελώς έργο της μητέρας. Αυτή είναι εσφαλμένη ιδέα.» Καθώς δείχνει η Γραφή, ένας άνδρας χρειάζεται να είναι μαζί με τα τέκνα του για την ανάπτυξί τους. Αν δεν είναι μαζί τους, αυτό επηρεάζει την ανάπτυξί τους, είτε ενδιαφέρεται γι’ αυτό είτε όχι. Το παιδί αγαπά πολύ τον πατέρα του. Συχνά θα πη, «Ο πατέρας μου ξέρει τι λέγει.» Αλλά όταν ο πατέρας παραλείπη να διδάξη ή να λάβη την ηγεσία, ή αν γίνεται υπερβολικά επικριτικός ή πολύ αυστηρός και σκληρός, το παιδί πληγώνεται ενδόμυχα. Αναμένει περισσότερα από τον πατέρα του και δικαίως.
6. Ποιους πέντε παράγοντας απεκάλυψε μια δοκιμή που ετόνισε την οικιακή εκπαίδευσι;
6 Τελευταίως, έγινε μια δοκιμή που έδειξε πέντε παράγοντας που διέκριναν ένα μεγάλο αριθμό αμελών στα καθήκοντά τους παιδιών από έναν μεγάλο αριθμό μη αμελών στα καθήκοντά τους παιδιών. Η δοκιμή αυτή, η οποία εκάλυπτε περίοδο δέκα ετών, απεκάλυψε ότι οι παράγοντες διακρίσεως ήσαν: (1) διαπαιδαγώγησις από τον πατέρα, (2) επίβλεψις από τη μητέρα, (3) στοργή του πατέρα, (4) στοργή τις μητέρας, και (5) συνοχή της οικογενείας. Η εκπληκτική ανακάλυψις ήταν η έμφασις που έδωσαν τα παιδιά στην καθοδηγία, τη στοργή και τη διαπαιδαγώγησι του πατέρα. Ο υπερβολικά αυστηρός, σκληρός, παράλογος πατέρας έλαβε χαμηλό βαθμό. Ο σταθερός, φιλάγαθος πατέρας έλαβε υψηλό βαθμό. Η αμελής μητέρα που επέτρεπε στο παιδί της να περιπλανάται στους δρόμους διεβαθμίσθη πτωχά. Δεν υπάρχει διαφυγή από το ένα αυτό γεγονός: το αν τα τέκνα θα γίνουν καλά ή κακά εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εκπαίδευσι που λαμβάνουν στο σπίτι από τον πατέρα και τη μητέρα.
7. Γιατί τα Κυριακά σχολεία δεν λαμβάνουν τη θέσι του σπιτιού ως κέντρα εκπαιδεύσεως;
7 Οι γονείς δεν πρέπει να απατούν τον εαυτό τους με το να νομίζουν ότι εκπληρώνουν την προσταγή του Θεού να εκπαιδεύουν ένα τέκνο, απλώς με το να στέλνουν το παιδί σε κάποιο Κυριακό σχολείο ή σε άλλη θρησκευτική συνάθροισι. Η βασική θρησκευτική εκπαίδευσις πρέπει να λαμβάνεται στο σπίτι. Αυτή την ευθύνη οι γονείς δεν μπορούν με ελαφρότητα να την διαβιβάσουν σ’ έναν άλλον. Οι εκθέσεις δείχνουν ότι δεν είναι η ευλογία του Θεού στο Κυριακό σχολικό σύστημα. Μολονότι υπάρχουν πάνω από 36.000.000 παιδιά που φοιτούν σε τάξεις 300.000 περίπου Κυριακών σχολείων στις Ηνωμένες Πολιτείες, «ολίγες ζωές μεταμορφώνονται σε αληθινή, γεμάτη Χριστό μαθητεία», είπε ένας εξέχων διάκονος. Θέλομε τα τέκνα μας ν’ αναπτυχθούν, όχι με μια δίαιτα αναιμικής πίστεως, αλλά με ισχυρή πνευματική τροφή που είναι ικανή να τα μεταβάλη σε ωρίμους Χριστιανούς άνδρες και γυναίκες με ανακαινισμένες προσωπικότητες. Ο τόπος για τέτοια εκπαίδευσι είναι το σπίτι με τους γονείς στην ηγετική θέσι.
ΕΝΑ ΕΙΔΙΚΟ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
8. Ποιο ειδικό πρόγραμμα πρέπει να έχουν οι γονείς για τα τέκνα, και γιατί είναι πολύ σπουδαίο να ορισθή μια ειδική ώρα κάθε μέρα;
8 Η οικιακή εκπαίδευσις έχει καλύτερη ευκαιρία επιτυχίας αν οι γονείς έχουν καταστρώσει ένα ειδικό καθημερινό πρόγραμμα για να το ακολουθήσούν τα παιδιά. Σε μια προσδιωρισμένη ώρα κάθε μέρα πρέπει να διαβάζεται η Γραφή, κατόπιν πρέπει ν’ ακολουθή μια σύντομη ανασκόπησις για να φανή αν τα παιδιά εννόησαν εκείνο που διαβάσθηκε. Η ίδια πορεία ενεργείας πρέπει ν’ ακολουθήται κάθε μέρα όταν εξετάζεται το εδάφιο και τα σχόλια από το Βιβλίο του Έτους των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Πρέπει επίσης να γίνεται μια εβδομαδιαία οικιακή Γραφική μελέτη με τα παιδιά και μια εβδομαδιαία οικογενειακή μελέτη της Σκοπιάς, στην οποία πρέπει να συμμετέχουν τα παιδιά. Σημειώστε: η ημέρα και ώρα για καθεμιά απ’ αυτές τις μελέτες πρέπει να είναι οριστική έτσι ώστε στην ειδική αυτή ημέρα και ώρα το παιδί να γνωρίζη ακριβώς τι να περιμένη. Μια και διαμορφωθούν συνήθειες μελέτης θα είναι δύσκολο να διακοπούν. Έπειτα, οποτεδήποτε το παιδί είναι μακριά από το σπίτι, η διάνοιά του θα ελκύεται σε ό,τι ο πατέρας και η μητέρα κάνουν στις ειδικές αυτές ώρες. Τούτο ελκύει το παιδί στενώτερα στον οικογενειακό κύκλο, και θα το κάμη ν’ αντανακλά τα καλά πράγματα που έμαθε στο σπίτι.
9. Κατονομάστε τα διάφορα πράγματα που οι γονείς πρέπει να διδάσκουν στα τέκνα, και ειπέτε γιατί.
9 Τα παιδιά κρατούν πράγματα στη μνήμη πολύ εύκολα. Μάθετέ τα να χρησιμοποιούν τις διάνοιές των για να θυμούνται σπουδαία εδάφια της Γραφής. Διδάσκετέ τα να προφέρουν τα ονόματα των βιβλίων της Γραφής, άλλα Βιβλικά ονόματα και λέξεις ακριβώς. Εκπαιδεύετέ τα στη Γραφική διδασκαλία. Ενσταλάζετε μέσα τους την ικανότητα να λαμβάνουν αποφάσεις, να διακρίνουν το ορθό από το εσφαλμένο. Εκγυμνάζετέ τα να έχουν δύναμι θελήσεως. Αυτό θα τα βοηθήση ν’ αντισταθούν στον πειρασμό όταν θα γίνουν μεγαλύτερα στην ηλικία. Διδάσκετέ τα να μεταδίδουν στους άλλους. Αυτό θα δημιουργήση μέσα τους ένα πνεύμα γενναιοδωρίας. Να είσθε βραδείς στο να επικρίνετε, ταχείς στο να συμπαθήτε. Τα τέκνα πρέπει να διδάσκωνται ευλάβεια για ιερά πράγματα και σεβασμό για πρεσβυτέρους αδελφούς και αδελφές, συμπάθεια για τους ασθενείς, αγαθότητα προς όλους. (Λευιτ. 19:32) Πρέπει να διδάσκωνται ταπεινοφροσύνη, σεμνότητα και ηθική. Όταν το παιδί είναι δέκα ετών είναι πολύ ηθικό. Ενσταλάξτε σ’ αυτή τη δεκτική διάνοια τις Βιβλικές αρχές της ηθικής. Διδάξτε την ορθή και εσφαλμένη επικοινωνία με παιδιά του αντιθέτου φύλου, πώς να συμπεριφέρεται το παιδί σε κοινωνικές συγκεντρώσεις και ούτω καθεξής. Μεγάλα και μικρά πράγματα βαρύνουν πάρα πολύ σ’ αυτά τα ευεπηρέαστα χρόνια· λοιπόν, γονείς, εκπαιδεύσατε τα τέκνα σας. Μάθετέ τα να είναι καθαρά στο ντύσιμο, στις συνήθειες ομιλίας και σε άλλα πράγματα όταν είναι κατ’ ιδίαν στα σπίτια των καθώς και δημοσία. Μάθετέ τα να φροντίζουν για τα δωμάτιά των, τα υποδήματα, τα ενδύματα, και ούτω καθεξής. Σε ζητήματα χρηματικά διδάσκετέ τα τη διαφορά μεταξύ σπατάλης και φρονήσεως, μεταξύ φιλαργυρίας και γενναιοδωρίας. Ας δίδουν από ό,τι τους χορηγείται, για τη συντήρησι της Αιθούσης Βασιλείας. Ας πληρώνουν τα έντυπα που χρησιμοποιούν· έτσι διδάσκετέ τα την αξία του χρήματος. Διδάσκετέ τα να αναπέμπουν στοχαστικές, γεμάτες νόημα προσευχές. Εντυπώστε σ’ αυτά τους πιο καλούς τρόπους και θα σας είναι πάρα πολύ ευγνώμονα που τα εξεπαιδεύσατε έτσι. Εξ άλλου, θα δρέψετε μεγάλη χαρά για την υπομονή σας και το επίμοχθο έργο σας: «Ο πατήρ του δικαίου θέλει χαρή σφόδρα· και όστις γεννά σοφόν υιόν, θέλει ευφραίνεσθαι εις αυτόν. Ο πατήρ σου και η μήτηρ σου θέλουσιν ευφραίνεσθαι· μάλιστα εκείνη, ήτις σε εγέννησε, θέλει χαίρει.» Εν τούτοις, «ο άφρων υιός είναι βαρυθυμία εις τον πατέρα αυτού, και πικρία εις την γεννήσασαν αυτόν.» «Όστις γεννά άφρονα, γεννά αυτόν δια λύπην αυτού· και ο πατήρ του ανοήτου δεν απολαμβάνει χαράν.» (Παροιμ. 23:24, 25· 17:25, 21) Εκπαίδευσις στη νεότητα θα δημιουργήση τη διαφορά.
ΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΗΣΙΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΙΣ
10. Γιατί η με προσευχή πορεία του Μανωέ αποτελεί καλό παράδειγμα για τους γονείς σήμερα;
10 Γονείς, επικαλεσθήτε τον Ιεχωβά να σας διευθύνη στο πώς να εκπαιδεύετε και διαπαιδαγωγήτε το τέκνο σας. Ο Μανωέ, ο πατέρας του Σαμψών, ήθελε ν’ ανατραφή ο γυιός του με το σωστό τρόπο. Προσηύχετο, λοιπόν, στον Ιεχωβά για καθοδηγία στην εκπαίδευσι του παιδιού του. «Δέομαι, Ιεχωβά», προσηυχήθη ο Μανωέ. «Ο άνθρωπος του Θεού, τον οποίον απέστειλας, ας έλθη πάλιν προς ημάς, και ας διδάξη ημάς τι να κάμωμεν εις το παιδίον, το οποίον μέλλει να γεννηθή.» «Και εισήκουσεν ο Θεός την φωνήν του Μανωέ· και ήλθε πάλιν ο άγγελος του Θεού» και τους εδίδαξε. Ο γυιός τους ανετράφη για να είναι ένας πιστός δούλος του Ιεχωβά. (Κριτ. 13:8-14, ΜΝΚ) Ακολουθήστε αυτό το καλό παράδειγμα. Προσεύχεσθε στον Ιεχωβά για καθοδηγία, και έπειτα ακολουθείτε την κατεύθυνσί του στον λόγο του.
11. Γιατί τα καλά παιδιά χρειάζονται επίβλεψι και διεύθυνσι, και τι λέγουν διάφορες αυθεντίες για την πειθαρχική διαπαιδαγώγησι των παιδιών;
11 Οσοδήποτε καλές και αν είναι οι προθέσεις ένας παιδιού, είναι ακόμη παιδί και πρέπει να συμπεριφερώμεθα σ’ αυτό σαν παιδί. Διαρκής επίβλεψις είναι αναγκαία, επειδή οι Παροιμίες λέγουν ότι «η ανοησία είναι συνδεδεμένη μετά της καρδίας του παιδίου· η ράβδος της παιδείας θέλει αποχωρίσει αυτήν απ’ αυτού». Οι γονείς πρέπει να είναι λογικά συνεπείς στη διδασκαλία των. Πρέπει να αισθάνωνται, να μιλούν και να ενεργούν καθώς αναμένουν να συμπεριφέρεται το παιδί, και να φροντίζουν να συμπεριφέρεται έτσι. Υπάρχουν περιπτώσεις που η κατά γράμμα ράβδος πρέπει να χρησιμοποιήται για να διατηρηθή η ειρήνη και ο σεβασμός της οικογενείας. Οι Γραφές νουθετούν: «Μη φείδου να παιδεύης το παιδίον· διότι εάν κτυπήσης αυτό δια της ράβδου, δεν θέλει αποθάνει· συ κτυπών αυτό δια της ράβδου, θέλεις ελευθερώσει την ψυχήν αυτού εκ του άδου.» (Παροιμ. 22:15· 23:13, 14) Ο Δρ Σποκ λέγει, «Σταθερή καθοδηγία, η οποία πηγάζει από αφοσίωσι, δεν είναι μόνο καλή για τα παιδιά—αλλά και την αγαπούν» Ο πατέρας και η μητέρα πρέπει να φροντίζουν αρκετά για να διδάσκουν τα τέκνα των το ορθό και το εσφαλμένο. Ο Ι. Έντγκαρ Χούβερ, διευθυντής του Ομοσπονδιακού Γραφείου Ερευνών των Ηνωμένων Πολιτειών, λέγει: «Η πειθαρχική διαπαιδαγώγησις, όταν επιβάλλεται με δικαιοσύνη και συνέπεια, εκτρέφει τη φιλοτιμία και τον σεβασμό. Και τα παιδιά θέλουν—απελπιστικά—να διαπαιδαγωγούνται. Επιφανειακά, μπορεί να επαναστατούν. Αλλά σ’ ένα βαθύτερο επίπεδο, όπου διαμορφώνεται ο χαρακτήρ, ένα παιδί θέλει να του πουν τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνη. Χρειάζεται οδηγητικές πινακίδες για να το βοηθούν να προσανατολισθή στον κόσμο. Αποβλέπει στους γονείς του γι’ αυτές τις οδηγητικές πινακίδες. Αν οι γονείς του είναι οκνηροί ή αδιάφοροι ή υπερβολικά επιεικείς, είναι μήπως παράδοξο ότι ένα παιδί χάνει την αγάπη και τον σεβασμό γι’ αυτούς; Πώς μπορεί ένα παιδί να εξακολουθήση ν’ αποβλέπη σ’ έναν γονέα που συνεχώς συμβιβάζεται και υποχωρεί σ’ αυτό;» Προς την ίδια αυτή κατεύθυνσι ο δικαστής του Δικαστηρίου Ανηλίκων του Ντένβερ (Κολοράντο) Φίλιπ Β. Τζίλλιαμ έδωσε κάποια άμεση νομοθεσία ενδιαφέρουσα και υποβοηθητική για τους ευσυνειδήτους γονείς, λέγοντας: «Οι νέοι έχουν ανάγκη από πολλή αγάπη των γονέων στη ζωή τους. Τούτο σημαίνει να παρέχωμε τη ρωμαλέα διαπαιδαγώγησι που χρειάζονται και ασυναίσθητα υπερεπιθυμούν. Και σημαίνει το να δίνετε συνετά από τον εαυτό σας, από την πείρα σας και από την κρίσι σας.» Μην κρατείτε, λοιπόν, μακριά από το απλό παιδί την πειθαρχική διαπαιδαγώγησι. Ένα ελαφρό χτύπημα στο πίσω μέρος, μόνο προς τα κάτω, δεν θα το σκοτώση. Θα το βεβαιώση ότι φροντίζετε γι’ αυτό. Τα επόμενα εδάφια τονίζουν πόσο συνετό είναι να χρησιμοποιούμε πειθαρχική διαπαιδαγώγησι: Παροιμίες 3:11, 12· 4:1· 13:1, 24· 19:18· 22:15· 23:13, 14.
12. Δείξτε πώς μια φαινομενικά σαφής διαταγή θα μπορούσε να φέρη σύγχυσι σ’ ένα παιδί. Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς για να γίνη σαφής η εκπαίδευσις στα παιδιά;
12 Το ξύλισμα μπορεί να μην είναι πάντοτε η απάντησις όταν παρακούη το παιδί σας. Λεπτότης, ισορροπία, σοφία και λίγη φρόνησις από μέρους σας ως γονέων είναι ό,τι απαιτείται. Ένα θερμό χαμόγελο είναι πολύ αφοπλιστικό· ακόμη και μικρά παιδιά δεν μπορούν ν’ αντισταθούν σ’ αυτό. Εν τούτοις, προτού επιπλήξετε το παιδί σας να είσθε βέβαιος ότι σφάλλει αυτό και όχι σεις ο ίδιος. Παραδείγματος χάριν, μπορεί να λέτε, «Γιαννάκη, μην κάνεις μολυβιές στα βιβλία της Εταιρίας, αλλιώς θα σε δείρω!» Αυτό φαίνεται αρκετά σαφές σε σας, αλλά είναι εξίσου και στο Γιαννάκη; Του επιτρέπετε να μολυβώνη άλλα βιβλία. Σας βλέπει να υπογραμμίζετε τη Γραφή σας, και έτσι στη μικρή διάνοια γεννάται η σκέψις, «Γιατί όχι κι αυτό;» Όταν εκπαιδεύετε, λοιπόν, το παιδί σας, κάμετέ το να γνωρίζη μ’ έναν τρόπο που θα εννοήση. «Αυτό το βιβλίο ανήκει στον μπαμπά. Δεν πρέπει να κάνης μέσα σημάδια.» Ή, «Αυτό το βιβλίο θα δοθή στην υπηρεσία. Δεν πρέπει να υπάρχουν σημάδια μέσα—καταλαβαίνεις;» Δώστε του μια εξήγησι για τη διαταγή σας. Ένα ξύλισμα δεν θα βοηθήση πάντοτε.
13, 14. (α) Ποιον σκοπό θα θέλουν οι γονείς να θέσουν μπροστά στο παιδί τους, και πώς; (β) Με ποιον τρόπο μπορούν οι γονείς να εκπαιδεύσουν το τέκνο των στην από θύρα σε θύρα διακονία; (γ) Ποιες ιδιότητες θα βοηθήσουν το παιδί να δη ότι η διακονία είναι μια επιθυμητή σταδιοδρομία που αξίζει να την επιδιώξη; (δ) Πώς μπορούν οι γονείς να εκπαιδεύσουν τα τέκνα των να εκτελούν έργο και να αναλαμβάνουν ευθύνη;
13 Οι θεοκρατικοί γονείς θα θέλουν να ενσταλάξουν στο τέκνο των μια επιθυμία να γίνη ένας από τους διακόνους του Ιεχωβά. Θέσατε αυτόν τον σκοπό μπροστά στην καρδιά του παιδιού ενωρίς. Μπορείτε άριστα να το κάμετε αυτό δίνοντας ένα καλό παράδειγμα τον εαυτό σας. Παίρνετε το τέκνο σας μαζί σας από σπίτι σε σπίτι στη διακονία, σε επανεπισκέψεις και σε οικιακές Γραφικές μελέτες. Εξηγήστε σ’ αυτό γιατί κάνετε αυτά τα πράγματα. Πρέπει να βεβαιωθήτε ότι το παιδί καταλαβαίνει και το πώς και το γιατί αναμένεται να κάμη αυτά τα πράγματα. Ειπέτε του γιατί εδώσατε αυτή την ειδική ομιλία στη θύρα, γιατί επροσφέρατε το βιβλίο αντί των περιοδικών. Προκαλέστε τα σχόλιά του. Εντυπώστε σεβασμό εκθέτοντας τις αιτίες. Είναι πιο καλά να μη διατάσσετε πάντοτε.—Έξοδ. 12:26, 27.
14 Καλωσύνη, θέρμη και κατανόησις συμβαδίζουν επί ένα μακρό διάστημα για να δημιουργήσουν στο παιδί την επιθυμία να γίνη ένας από τους μάρτυρας του Ιεχωβά. Δεν είναι αρκετό να λέτε απλώς στον γυιό σας ή στη θυγατέρα σας, «Θέλω να γίνης διάκονος του Ιεχωβά.» Το παιδί πρέπει να δη σε σας μια επαρκή αιτία για να γίνη ένας απ’ αυτούς. Το τι λέτε, το πώς ζήτε και συμπεριφέρεσθε ζυγίζονται στη διάνοια του παιδιού υπέρ ή εναντίον της διακονίας. Αν, λοιπόν, αναμιγνύετε την εκπαίδευσί σας με τρυφερή αγάπη και στοργή, το παιδί θα δη ότι η διακονία είναι μια επιθυμητή σταδιοδρομία που αξίζει να την επιδιώξη. Μην είσθε διστακτικοί να πήτε στο παιδί σας πόσο επιθυμείτε να το έχετε μαζί σας στην Αίθουσα Βασιλείας, πόσο ευχαριστείσθε με τα σχόλιά του και τις σημειώσεις που λαμβάνει. Ενθαρρύνετέ το οποτεδήποτε μπορείτε και κάμετέ το αυτό ειλικρινώς. Το αποτέλεσμα προς το καλό είναι πάρα πολύ ισχυρό. Εκφράζετε την εκτίμησί σας και για το πιο ασήμαντο έργο που μπορεί να κάμη. Μπορεί να το κάνη με βραδύτητα και ανικανότητα, αλλά θυμηθήτε ότι είναι ακόμη παιδί. Του χρειάζεται καιρός για ν’ αντιληφθή τα πράγματα και να μάθη να ενεργή. Μη δημιουργείτε μεγάλο ζήτημα ή, όπως λέγουν τα παιδιά, «μη χαλάτε τον κόσμο» για το κάθετι. Κάνετε τα πράγματα να φαίνωνται φυσικά, εύκολα και ορθά όταν εκπαιδεύετε τα παιδιά. «Εφόσον μια δουλειά είναι διασκεδαστική», λέγει ένας απογοητευμένος πατέρας, «τα παιδιά είναι ηλεκτρομηχανές αλλά όταν η δουλειά γίνεται ρουτίνα απαιτή κάποια εξαιρετική προσπάθεια, αποχωρούν.» Κάμετε, λοιπόν, το πλύσιμο των πιάτων, το θέρισμα του χόρτου, το γυάλισμα του αυτοκινήτου, το καθάρισμα της Αιθούσης Βασιλείας, τη δράσι του κέντρου υπηρεσίας και τη διακονία του αγρού ευχάριστα—«διασκεδαστικά». Να είσθε, οπωσδήποτε, υπομονητικοί με τα παιδιά. Χρειάζεται καιρός για να αναπτυχθούν συνήθειες και διαθέσεις για καλό έργο. Αλλά με το καλό παράδειγμα των ενηλίκων και με καλή συνεργασία ενηλίκων και παιδιών, ο σκοπός της διακονίας μπορεί να επιτευχθή. Η Δρ Σαρλόττα Ο. Έλμοτ, διευθύντρια καθοδηγίας και κατωτέρας εκπαιδεύσεως στα σχολεία της Αγίας Βαρβάρας της Καλιφορνίας, εδήλωσε: «Μια και οι νέοι αποκτούν πείρα σε μια εργασία, πραγματικά αρχίζουν να αναπτύσσωνται.» Εκπαιδεύετέ τους να δέχωνται μικρές δουλειές στην αρχή, κατόπιν να δεχθούν βαρύτερο έργο και ευθύνη. Γρήγορα θα είναι σε θέσι να λάβουν την ηγεσία στην υπηρεσία και να αναλάβουν καθήκοντα υπηρέτου. Μην κατακρατείτε απ’ αυτούς το προνόμιο τούτο. Επίσης, εφοδιάστε το παιδί σας με μια τέχνη και ίσως μια προσφιλή ενασχόλησι. Τούτο θα συμβάλη στο να κρατηθή ισορροπημένο όταν θα γίνη μεγαλύτερο στην ηλικία.
ΜΙΚΡΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΣΗΜΑΙΝΟΥΝ ΠΟΛΛΑ
15. Με ποιον τρόπο μπορούν οι γονείς να χρησιμοποιήσουν λεπτότητα όταν εκπαιδεύουν τα τέκνα των;
15 Τα παιδιά είναι πολύ ευαίσθητα. Μικρά πράγματα σημαίνουν πολλά γι’ αυτά. «Θα θέλαμε η μαμά και ο μπαμπάς να μας έδειχναν περισσότερη εκτίμησι», λέγουν. Δείχνετε εκτίμησι. Επαινείτε το παιδί σας οποτεδήποτε μπορείτε. Να δείχνετε συμπάθεια και κατανόησι. Ειπέτε, «Νομίζω ότι η ανασκόπησις ήταν μάλλον δύσκολη, αλλά έχεις ένα λαμπρό βαθμό.» Πάντοτε να έχετε κάτι καλό να πήτε για ν’ αφαιρέσετε την οξύτητα από την επίκρισί σας. «Νομίζω ότι έκαμες μια καλή ομιλία στη σχολή θεοκρατικής διακονίας, γυιέ μου. Αλλά εξακολούθησε να εργάζεσαι διορθώνοντας τα σημεία που ανέφερε ο υπηρέτης της σχολής.» Επιπλήττετε μόνο όταν είναι απόλυτη ανάγκη. Ακόμη και τότε, απαλύνετε αυτά τα χτυπήματα με αγάπη και στοργή και μ’ ένα τόνο κατανοήσεως. Να θυμάστε: «Περισσότερον τύπτει ο έλεγχος τον φρόνιμον.» Επίσης, μας λέγεται ‘να είμεθα πράοι προς πάντας’, πράγμα που περιλαμβάνει και τα παιδιά μας.—Παροιμ. 17:10· 2 Τιμ. 2:24, 25· Γαλ. 6:1.
16. Ποιο είναι το πιο ζωτικό στοιχείο στην εκπαίδευσι τέκνων, και γιατί είναι σπουδαίο οι γονείς να διαθέτουν χρόνον για ν’ ακροασθούν τα τέκνα των;
16 Το πιο ζωτικό στοιχείο απ’ όλα στην εκπαίδευσι ενός τέκνου είναι ότι οι γονείς αγαπούν το τέκνο με την έννοια ότι είναι αφωσιωμένοι σ’ αυτό, θέλοντας να επιτύχη, απολαμβάνοντας όλες τις καλές του ιδιότητες. Ο Δρ Σποκ λέγει: Ένα παιδί «εκφράζει την αφοσίωσί του στους γονείς με το να διαπλάσσεται σύμφωνα με την εικόνα των· όχι απλώς με την έννοια ότι αντιγράφει τις δεξιότητές των, τις ασχολίες των, τον τρόπο της ομιλίας, αλλά ότι γνησίως προσπαθεί να είναι πολιτισμένο και αξιόπιστο σαν αυτούς. Έτσι ακριβώς το αγόρι αποκτά μέγα μέρος της επιθυμίας του να συνεργάζεται με άνδρες, να είναι γενναίο στον κίνδυνο, ευγενικό στις γυναίκες, πιστό σ’ ένα έργο, όπως είναι και ο πατέρας του. Έτσι ακριβώς ένα κορίτσι εμπνέεται να είναι υποβοηθητικό στο σπίτι, αφωσιωμένο στα βρέφη (ζωντανά και κούκλες), τρυφερό στα άλλα μέλη της οικογενείας, καθώς είναι και η μητέρα του.» Με τον ίδιο τρόπο το παιδί σας θα θέλη να σας μιμηθή για να γίνη ένας διάκονος του Θεού. Για τούτο, θέστε μπροστά του ένα καλό παράδειγμα. Δείξτε στα τέκνα αγάπη και συμπάθεια. Ακροασθήτε τα προβλήματά των και τις πείρες των. Το να τα ακούτε τους δίδει την αίσθησι ότι οι σκέψεις των είναι σπουδαίες για σας, ότι γνωρίζετε τι είναι στη διάνοιά των, ότι φροντίζετε γι’ αυτά και μπορείτε να τα βοηθήσετε στα προβλήματά των. Αν δεν τα ακούτε, κάποιος άλλος θα τα ακούση. Μπορεί να λάβουν κακή συμβουλή.
17. (α) Τι χρειάζεται κάθε παιδί, και πώς μπορεί να διευθετηθή αυτό; (β) Πώς μπορούν οι γονείς να ενσταλάξουν στο τέκνο των το ιεραποστολικό πνεύμα, και ποια είναι η μεγαλύτερη ευλογία που μπορούν να δώσουν σ’ ένα τέκνο;
17 Εκπαιδεύετε τα τέκνα σας όπως σεις οι ίδιοι θα θέλατε να σας εκπαιδεύσουν. Ενδιαφέρεσθε γι’ αυτά. Γονείς, πού είναι τώρα τα παιδιά σας; Τι κάνουν; Πότε ήταν η τελευταία φορά που είχατε μια καλή εγκάρδια συνομιλία μαζί τους; Κάθε παιδί χρειάζεται την ευκαιρία να έχη ένα γονέα εντελώς για τον εαυτό του. Δώστε του αυτή την ευκαιρία πηγαίνοντας έναν περίπατο μαζί του. Αυτό του επιτρέπει να γνωρισθή μαζί σας. Πάρτε το μαζί σας στην υπηρεσία, σε εκδρομές, σε περιπάτους με το αυτοκίνητο· παίζετε μαζί του. Πάρτε το παιδί σας σε υπηρεσίες βαπτίσματος, σε όλες τις εκκλησιαστικές συναθροίσεις, στις εθνικές και διεθνείς συνελεύσεις των μαρτύρων του Ιεχωβά. Οποτεδήποτε είναι δυνατόν, εργάζεσθε παράπλευρα σ’ αυτό. Ενθαρρύνετέ το να κηρύττη και να διδάσκη ως σκαπανεύς διακοπών. Κάμετέ το να ενωθή μαζί σας στο να υπηρετήση εκεί που η ανάγκη για μαρτυρία της Βασιλείας είναι μεγάλη. Ενσταλάξτε στη νεαρή του διάνοια το ιεραποστολικό πνεύμα διαβάζοντας πείρες του Βιβλίου του Έτους, φιλοξενώντας ιεραποστόλους και σκαπανείς στο σπίτι σας. Διδάξτε το τέκνο σας ν’ αγαπά τους αδελφούς, την αλήθεια του λόγου του Θεού, την κοινωνία Νέου Κόσμου, διότι αυτή είναι η οδός της ζωής. Ποια μεγαλύτερη ευλογία μπορεί να δώση ένας γονεύς στο παιδί του από μια καλή εισαγωγή στη διακονία της Βασιλείας, η οποία είναι η οδός που οδηγεί στην αιώνια ζωή;
18. (α) Τέκνα που λαμβάνουν ποια διδασκαλία συνήθως εμμένουν σταθερά στην αρχική των εκπαίδευσι; (β) Τίνος αποτελεί δικαίωσι η κατάλληλη εκπαίδευσις του παιδιού;
18 Όταν τα τέκνα εκπαιδεύωνται να είναι φιλόπονα, όταν περιορίζωνται και διορθώνονται μ’ ένα κατάλληλο μίγμα σταθερότητος και στοργής, όταν διαπαιδαγωγούνται να υπομένουν κακουχίες, να κρατούν τη θέσι των και να υπακούουν, και όταν όλα αυτά επιβάλλωνται με καλά παραδείγματα που τίθενται μπροστά τους και όταν γίνωνται συνεχείς προσευχές γι’ αυτά και μαζί μ’ αυτά, τα τέκνα γενικώς δεν αποχωρούν από την οδό. Τα καλά αποτελέσματα της εκπαιδεύσεώς των μπορεί να τα δη κανείς οπουδήποτε πηγαίνουν και εφ’ όσον ζουν. Τέτοια καλώς εκπαιδευμένα τέκνα γίνονται πηγή βαθιάς χαράς στους γονείς των. Ναι, γονείς, ο λόγος του Ιεχωβά λέγει: «Ο πατήρ του δικαίου θέλει χαρή σφόδρα.» (Παροιμ. 23:24) Για τούτο, γονείς, εκπαιδεύστε το παιδί σας στον δρόμο που πρέπει ν’ ακολουθήση. Αν το κάμετε αυτό, το παιδί σας θα είναι χαρά για σας, ευλογία στη θεοκρατική οργάνωσι και δικαίωσις της διατάξεως που ο Ιεχωβά εθέσπισε για την εκπαίδευσι των τέκνων, δηλαδή, του σπιτιού, με τον πατέρα και τη μητέρα στις κυριώτερες θέσεις.