Είναι τα Παιδιά σας Μαθηταί του Χριστού;
«Και ούτοι οι λόγοι, τους οποίους εγώ σε προστάζω . . . θέλεις διδάσκει αυτούς επιμελώς εις τα τέκνα σου.»—Δευτ. 6:6, 7.
1, 2. (α) Τι φρονούν μερικοί γονείς για την ανατροφή των παιδιών τους; (β) Ποιοι λόγοι υπάρχουν για να ενδιαφερώμεθα για μια καλύτερη εκπαίδευσι των παιδιών;
ΓΙΑΤΙ διαθέτωμε χρόνο για να εξετάσωμε αυτό το ερώτημα που είναι στον τίτλο μας; Γιατί να μη προμηθεύουμε απλώς ό,τι απαιτεί ο νόμος του Καίσαρος—τροφή, ρουχισμό, στέγασι, κοσμική εκπαίδευσι—και κατόπιν ν’ αφήνωμε το παιδί ν’ αποφασίζη μόνο του για θρησκευτικά ή ηθικά ζητήματα όταν ενηλικιωθή; Δεν είσθε ο μόνος που ακολουθείτε αυτή την πορεία.
2 Αλλά υπάρχουν σοβαροί λόγοι για να τεθή το ερώτημα. Μήπως η αύξησις της βίας σάς αφήρεσε το αίσθημα της ασφαλείας; Μήπως η αύξησις της ανεντιμότητος σας έχει θλίψει; Μήπως η ταχεία αύξησις της τοξικομανίας και της ανηθικότητος σας ανησυχεί κάπως; Μήπως η προκύπτουσα αύξησις των φόρων σάς έχει επηρεάσει; Αν είναι έτσι, τότε λόγω της αναμίξεως των νέων σ’ αυτά τα προβλήματα, έχετε σοβαρό λόγο τουλάχιστον να διερωτάσθε αν μια καλύτερη εκπαίδευσις των παιδιών σας θα ήταν εξυπηρετική.
3. Τι δείχνει ότι πολλά παιδιά μπορούν να εκπαιδευθούν για να είναι όπως τα θέλουν οι γονείς των;
3 Μη αμφιβάλλετε γι’ αυτό. Τα παιδιά συνήθως μπορούν να εκπαιδεύωνται για να γίνουν όπως οι γονείς των τα θέλουν να είναι. Οι ερευνηταί της αναπτύξεως των παιδιών διεπίστωσαν ότι μεγάλο μέρος της παιδικής προσωπικότητος δημιουργείται προτού το παιδί αρχίση να πηγαίνη στο σχολείο και ότι αυτά τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητος δεν είναι εύκολο ν’ αλλάξουν κατόπιν. Ο Δημιουργός του ανθρώπου, στον Λόγο του την Αγία Γραφή, λέγει: «Δίδαξον το παιδίον εν αρχή της οδού αυτού· και δεν θέλει απομακρυνθή απ’ αυτής ουδέ όταν γηράση.» (Παροιμ. 22:6) Οι θεμελιώδεις αρχές που διέπουν τη διαγωγή και που εντυπώθηκαν στη διάρκεια της παιδικής ηλικίας, συνήθως δεν λησμονούνται έστω και αν ένα παιδί προσωρινώς στραφή στην αδικοπραγία λόγω ατελείας. Αυτή η σκέψις περιλαμβάνεται στην παραβολή του Ιησού για τον άσωτο υιό, ο οποίος εζήτησε από τον πιστό του πατέρα την κληρονομιά του και κατόπιν «απεδήμησεν εις χωράν μακράν, και εκεί διεσκόρπισε την περιουσίαν αυτού ζων ασώτως.» (Λουκ. 15:13) Τι ήταν εκείνο που τον έφερε πίσω; Εν πρώτοις, θυμήθηκε τον πατέρα του. Όχι απλώς τις υλικές προμήθειες που έκανε πάντοτε ο πατέρας του, αλλά την αγάπη του πατέρα του για τα πνευματικά πράγματα. Είπε: «Σηκωθείς θέλω υπάγει προς τον πατέρα μου και θέλω ειπεί προς αυτόν. Πάτερ, ήμαρτον εις τον ουρανόν και ενώπιόν σου.» (Λουκ. 15:18) Η ορθή εκπαίδευσις στη διάρκεια της παιδικής ηλικίας αποτελεί τον μεγαλύτερο παράγοντα στη διαμόρφωσι της ζωής του παιδιού.
4. (α) Γιατί είναι αναγκαίος ο προγραμματισμός της εκπαιδεύσεως των παιδιών; (β) Ποιος πρέπει να είναι ο αντικειμενικός σκοπός;
4 Φυσικά, για να είναι επιτυχής αυτή η εκπαίδευσις πρέπει να είναι προγραμματισμένη. Οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν τι θέλουν και τι θ’ απαιτηθή για να το εκπληρώσουν. Καλό είναι να έχουν υπ’ όψιν μια εικόνα του ποθούμενου τελικού αποτελέσματος και να τα συζητήσουν μαζί. (Παροιμ. 21:5· 15:22) Ο αντικειμενικός σκοπός εδώ πρέπει να είναι να δημιουργήσουν ένα ενήλικο παιδί ικανό να σκέπτεται μόνο του, να είναι αφοσιωμένο στη δικαιοσύνη, να γνωρίζη τον Θεό, να έχη τη θέλησι και την αποφασιστικότητα να υπηρετή τον Θεό μιμούμενος τον Ιησού Χριστό, και βρίσκοντας ευχαρίστησι να κάνη κάτι για τους άλλους. Αλλ’ όταν η εκπαίδευσις αφήνεται στην τύχη, το αποτέλεσμα είναι όπως εκτίθεται στις Παροιμίες 29:15: «Παιδίον απολελυμένον καταισχύνει την μητέρα αυτού.» Αυτό μπορεί ν’ αποφευχθή όταν οι γονείς χρησιμοποιούν την εξουσία των με στοργικό ενδιαφέρον για τη διαρκή ευημερία του παιδιού των.
Η ΡΑΒΔΟΣ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ
5, 6. (α) Τι πρέπει να έχουν υπ’ όψιν οι γονείς ως προς τα πειθαρχικά μέτρα που πρέπει να λαμβάνουν; (β) Πώς ο Ιεχωβά δίνει το παράδειγμα για την άσκησι της πατρικής εξουσίας στην επιβολή πειθαρχίας;
5 Ένας που έχει εξουσία πρέπει τελικά να δώση λογαριασμό σ’ εκείνον που του έδωσε αυτή την εξουσία. Έτσι, οι γονείς έχουν μια βαριά ευθύνη στην ανατροφή των παιδιών των, διότι πρέπει να δώσουν λόγο στον Ιεχωβά για την ευθύνη που τους εμπιστεύθηκε, όπως υπενθυμίζει στους γονείς ο Ψαλμός 127:3: «Ιδού κληρονομιά παρά του Ιεχωβά είναι τα τέκνα.» Έτσι και ο απόστολος Παύλος συμβουλεύει: «Οι πατέρες μη παροργίζετε τα τέκνα σας αλλ’ εκτρέφετε αυτά εν παιδεία και νουθεσία του Ιεχωβά.» (Εφεσ. 6:4, ΜΝΚ) Αυτό περιλαμβάνει και το να διδάσκετε στα τέκνα σας ότι, σύμφωνα με το θέλημα του Ιεχωβά, ο Ιησούς μάς άφησε ένα ‘παράδειγμα για ν’ ακολουθήσουμε τα ίχνη του.’—1 Πέτρ. 2:21.
6 Στον Ισραήλ, η ράβδος ήταν ένα μέσον τιμωρίας. Στο βιβλίο 2 Σαμουήλ 7:14 ο Ιεχωβά λέγει εν σχέσει με τον διάδοχο του Βασιλέως Δαβίδ: «Εάν πράξη ανομίαν, θέλω σωφρονήσει αυτόν εν ράβδω ανδρών και διά μαστιγώσεων υιών ανθρώπων.» Επίσης, στα μέλη του πνευματικού Ισραήλ, ο απόστολος Παύλος γράφει στην επιστολή 1 Κορινθίους 4:15-21: «Δεν έχετε όμως πολλούς πατέρας, επειδή εγώ σας εγέννησα εν Χριστώ Ιησού διά του ευαγγελίου. . . . Τι θέλετε; με ράβδον να έλθω προς εσάς, ή με αγάπην και με πνεύμα πραότητος;» Το βιβλίο των Παροιμιών λέγει: «Μη φείδου να παιδεύης το παιδίον διότι εάν κτυπήσης αυτό διά της ράβδου, δεν θέλει αποθάνει, συ κτυπών αυτό διά της ράβδου, θέλεις ελευθερώσει την ψυχήν αυτού εκ του άδου.» (Παροιμ. 23:13, 14· 22:15) Ο τρόπος χρήσεως της πατρικής αυτής ράβδου για την εξουσιοδοτημένη τιμωρία αποτελεί ένα σοβαρό ζήτημα. Οι γονείς είναι υπόλογοι στον Θεό, ο οποίος δίνει την εξουσία για τιμωρία, να χρησιμοποιούν τη «ράβδο» κατάλληλα. Η παράλειψις τούτου μπορεί να καταλήξη στον θάνατο του παιδιού, όπως λέγει η παροιμία, καθώς και σε θεία αποδοκιμασία των γονέων. Ο ίδιος ο Ιεχωβά δίνει το παράδειγμα για την κατάλληλη άσκησι της πατρικής εξουσίας στην επιβολή πειθαρχίας όπως τονίζεται στην επιστολή προς Εβραίους 12:7, 9, 10: «Ο Θεός φέρεται προς εσάς ως προς υιούς, διότι τις υιός είναι τον οποίον δεν παιδεύει ο πατήρ; Έπειτα τους μεν κατά σάρκα πατέρας ημών είχομεν παιδευτάς, και εσεβόμεθα αυτούς, δεν θέλομεν υποταχθή πολλώ μάλλον εις τον Πατέρα των πνευμάτων και ζήσει; διότι εκείνοι μεν προς ολίγας ημέρας επαίδευον ημάς, κατά την αρέσκειαν αυτών· ο δε προς το συμφέρον ημών διά να γίνωμεν μέτοχοι της αγιότητος αυτού.» Ο Ιεχωβά παιδεύει τον λαόν του, όχι διότι είναι ωργισμένος, αλλά «προς το συμφέρον ημών,» για να έχωμε την επιδοκιμασία του και να ζήσωμε. Αναμένει από τους Χριστιανούς πατέρας να πράξουν ομοίως στα τέκνα των, για να γίνουν αληθινοί μαθηταί του Υιού του.
ΤΟ ΟΡΦΑΝΟ ΠΑΙΔΙ
7, 8. (α) Περιγράψτε το ενδιαφέρον του Ιεχωβά για το ορφανό παιδί, (β) Γιατί μια οικογένεια χωρίς πατέρα ήταν ένα τραγικό πράγμα;
7 Ο τρόπος με τον οποίο ο Ιεχωβά παρήγγειλε στους Ισραηλίτας να φροντίζουν για τα ‘ορφανά’ μάς εντυπώνει το καλό που μπορεί να κάμη ένας ευσεβής πατέρας μέσα στον οικογενειακό κύκλο. Σημειώστε το στοργικό ενδιαφέρον του Ιεχωβά για τα απορφανισμένα αυτά παιδιά: «Δεν θέλεις διαστρέφει την κρίσιν του ξένου, του ορφανού, ουδέ θέλεις λαμβάνει το ιμάτιον της χήρας ενέχειρον· αλλά θέλεις ενθυμείσθε ότι δούλος εστάθης εν Αιγύπτω, και σε ελύτρωσε Ιεχωβά ο Θεός σου εκείθεν· διά τούτο εγώ προστάζω εις σε να κάμνης το πράγμα τούτο.» (Δευτ. 24:17, 18) Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Θεός ανεγνώρισε το κενό που υπήρχε σε μια τέτοια οικογένεια που έχασε τον πατέρα.
8 Μια οικογένεια χωρίς πατέρα ήταν τραγικό πράγμα με πολλούς τρόπους. Ο πατέρας ήταν εκείνος που θα προμήθευε τα αναγκαία για τη ζωή. Θα μπορούσε να τους προστατεύη από εκείνους που θα έκλεπταν, που θ’ απατούσαν ή που θα κατεπίεζαν με άλλο τρόπο. Ο πατέρας θα παρείχε στον γυιο πατρική καθοδηγία και συμβουλή, συντροφιά και αγάπη. Γι’ αυτό, εν απουσία του πατρός, ο νόμος περιείχε διατάξεις που υπενθύμιζαν την ανάγκη ειδικού ενδιαφέροντος για το ορφανό.—Έξοδ. 22:22-24.
9. (α) Πώς η στάσις απέναντι των «ορφανών» ήταν ένδειξις της πνευματικής καταστάσεως του έθνους; (β) Τι σχέσι έχει με τη Χριστιανοσύνη η άποψις που έχει κανείς γι’ αυτούς που πενθούν;
9 Η έκφρασις «ορφανό» περιελαμβάνετο επίσης όταν ο Θεός περιέγραφε τον βαθμό της πιστότητος ολοκλήρου του έθνους Ισραήλ. Όταν το έθνος εξασθένιζε πνευματικά και άρχιζε να διαστρέφη τη δικαιοσύνη, το ορφανό ήταν από τα πρώτα που θα αισθανόταν τα κακά αποτελέσματα. Γι’ αυτό, ο Ιεχωβά έκαμε τον προφήτη Ιερεμία να γράψη: «Διότι εάν αληθώς διορθώσητε τας οδούς σας και τας πράξεις σας· εάν εντελώς εκτελέσητε κρίσιν αναμέσον ανθρώπου και του πλησίον αυτού· εάν δεν καταδυναστεύητε τον ξένον, τον ορφανόν και την χήραν δεν χύνητε αίμα αθώον εν τω τόπο τούτω, μηδέ περιπατήτε οπίσω ξένων θεών εις φθοράν σας· τότε θέλω σας κάμει να κατοικήτε εν τω τόπω τούτο, εν τη γη την οποίαν έδωκα εις τους πατέρας σας, εις αιώνα αιώνος.» (Ιερεμ. 7:5-7) Η άποψις του Θεού σ’ αυτό το ζήτημα δεν έχει αλλάξει. Ένας τρόπος αναγνωρίσεως των αληθινών Χριστιανών σήμερα είναι να παρατηρήσωμε το ενδιαφέρον των γι’ αυτούς που πενθούν. Στην επιστολή Ιακώβου 1:27 λέγει: «Θρησκεία καθαρά και αμίαντος ενώπιον του Θεού και Πατρός είναι αυτή, Να επισκέπτηται τους ορφανούς και τας χήρας εν τη θλίψει αυτών, και να φυλάττη εαυτόν αμόλυντον από του κόσμου.»
10. (α) Πώς Θα μπορούσε ένα παιδί σήμερα να έχη πατέρα και ωστόσο, με μια έννοια, να είναι ορφανό; (β) Τι μέρος λοιπόν έχουν οι γονείς στο να γίνουν τα παιδιά τους μαθηταί του Χριστού;
10 Είναι δυνατόν σήμερα ένα παιδί να έχη πατέρα και ωστόσο, με μια έννοια, να είναι ορφανό; Αυτό ατυχώς θα μπορούσε να είναι αληθινό. Αν ένα παιδί αναγκάζεται να πηγαίνη μόνο του στις Χριστιανικές συναθροίσεις, μολονότι ο πατέρας του πραγματικά θα μπορούσε να είναι μαζί του, τότε το παιδί είναι ορφανό, τουλάχιστον σ’ αυτή την περίπτωσι. Αν το παιδί, για να λάβη κάποια εκπαίδευσι στη Χριστιανική διακονία του αγρού, πρέπει ν’ αποβλέπη σε κάποιον άλλον, τότε είναι ορφανό, σ’ αυτόν τον τομέα της ζωής του. Το ίδιο αληθεύει και με άλλους τρόπους. Αλλά τι ωραίο είναι όταν ο Χριστιανός πατέρας επωμίζεται τις ευθύνες του: να αναλαμβάνη την ηγεσία στην οικογενειακή Γραφική μελέτη, να φροντίζη για ψυχαγωγία, να είναι σε θέσι να δίνη συμβουλή όταν εγείρωνται προβλήματα, και προσωπικά να εκπαιδεύη στο να τους αναθέση καθήκοντα στο σπίτι ώστε να θέτη ένα καλό θεμέλιο για να αναλαμβάνουν ευθύνες αργότερα στη ζωή. Υπάρχει ανάγκη πρακτικών οδηγιών σε όλη την έκτασι της Χριστιανικής ζωής. Τα παιδιά δεν γίνονται αυτομάτως μαθηταί του Χριστού απλώς επειδή οι γονείς ομολογούν ότι είναι μαθηταί του Χριστού. Χρειάζονται προσωπική βοήθεια. Ο πατέρας που βοηθεί σ’ όλα τα στάδια της ζωής του παιδιού αποτελεί, πραγματικά, μια ευλογία.
ΟΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΣΑΣ ΑΣΧΟΛΙΕΣ
11, 12. Τι λέγει το Δευτερονόμιο 6:6, 7 για τη λατρεία, και πώς μπορεί η εφαρμογή αυτής της συμβουλής να επηρεάση τα μέλη των οικογενειών μας;
11 Στον Χριστιανικό κόσμο, εκείνοι που είναι ακόμη εκκλησιαζόμενοι συνήθως ακούουν μια σύντομη ομιλία την Κυριακή, και τα παιδιά έχουν ένα σύντομο εβδομαδιαίο μάθημα στο Κυριακό σχολείο. Αυτά θεωρείται ότι καλύπτουν θρησκευτικές ανάγκες της οικογενείας. Πώς παραβάλλεται αυτό μ’ εκείνα που περιέγραψε ο Ιεχωβά για τον οικογενειακό κύκλο; Το Δευτερονόμιο 6:6, 7 λέγει: «Και ούτοι οι λόγοι τούς οποίους εγώ σε προστάζω σήμερον θέλουσιν είσθαι εν τη καρδία σου· και θέλεις διδάσκει αυτούς επιμελώς εις τα τέκνα σου, και περί αυτών θέλεις ομιλεί καθήμενος εν τη οικία σου, και περιπατών εν τη οδώ και πλαγιάζων και εγειρόμενος.» Απ’ αυτό καταφαίνεται ότι η λατρεία του Ιεχωβά έπρεπε ν’ αποτελή ένα τρόπο ζωής και ότι η εξέτασις των σκοπών του έπρεπε να γίνεται σε κατάλληλες περιπτώσεις σε όλες τις καθημερινές ασχολίες ενός ατόμου.
12 Πόσο καλό είναι όταν οι πρώτες σκέψεις του ανθρώπου την ώρα που ξυπνά το πρωί είναι για τον Ιεχωβά και τον Υιόν του! Υπάρχουν μήπως καλύτερα πράγματα από τα έργα του Θεού για να πη κανείς όταν αρχίζει τη δράσι της ημέρας; Η λατρεία του Ιεχωβά δεν μπορεί να χωρισθή από τις καθημερινές ασχολίες της ζωής. Όταν τα λόγια και η διαγωγή των γονέων αντανακλούν την πεποίθησι ότι αυτό συμβαίνει, τα παιδιά θα μεγαλώσουν με εκτίμησι του γεγονότος ότι ο Θεός βλέπει όλα όσα πράττουν και ενδιαφέρεται για το πώς το πράττουν, και ότι είναι ουσιώδες να μιμούνται τον Υιόν του Θεού σε οτιδήποτε κάνουν. Ο Θεός και ο Υιός του θα είναι τότε στις σκέψεις του παιδιού πάντοτε, όχι μόνον όταν διατίθενται ειδικές ώρες για λατρεία. Θα αναζητούν την ευλογία του Ιεχωβά σε κάθε τους έργο και θα ζητούν την κατεύθυνσι που δίνει μέσω των Αγίων Γραφών. Όταν ένα παιδί λαμβάνη αυτού του είδους εκπαίδευσι, θ’ αληθεύση πολύ πιθανώς το ότι «δεν θέλει απομακρυνθή απ’ αυτής ουδέ όταν γηράση.»—Παροιμ. 22:6.
13. Γιατί είναι σπουδαίο να έχωμε τον Θεό στις σκέψεις μας πάντοτε;
13 Αλλά πόσο εύκολο το βρίσκουν πολλά άτομα ν’ αρχίζουν τις καθημερινές ασχολίες των και ν’ αφήνουν τον Θεό έξω από τις σκέψεις των! Αν αφήνη κανείς τον εαυτό του να το κάνη αυτό, με τον καιρό θα γίνη σαν εκείνους για τους οποίους ο Ιησούς είπε: «Και καθώς αι ημέραι του Νώε, ούτω θέλει είσθαι και η παρουσία του Υιού του ανθρώπου. Διότι καθώς εν ταις ημέραις ταις προ του κατακλυσμού ήσαν τρώγοντες και πίνοντες, νυμφευόμενοι και νυμφεύοντες, έως της ημέρας καθ’ ην ο Νώε εισήλθε εις την κιβωτόν και δεν ενόησαν, εωσού ήλθε ο κατακλυσμός και εσήκωσε πάντας· ούτω θέλει είσθαι και η παρουσία του Υιού του ανθρώπου.» (Ματθ. 24:37-39) Αλλ’ ο απόστολος Παύλος με σοφία προέτρεψε να έχωμε τον Θεό στη διάνοιά μας όλη την ημέρα οτιδήποτε και αν πράττωμε. Είπε: «Είτε λοιπόν τρώγετε, είτε πίνετε, είτε πράττετε τι, πάντα πράττετε εις δόξαν Θεού.» (1 Κορ. 10:31) Προέτρεψε με τον ίδιο τρόπο και τους Κολοσσαείς: «Και παν ό,τι αν πράττητε, εκ ψυχής εργάζεσθε, ως εις τον Ιεχωβά και ουχί εις ανθρώπους.» (Κολ. 3:23, ΜΝΚ). Αυτό κάνει ένας μαθητής του Χριστού. Διδάσκετε σεις τα τέκνα σας να το κάνουν αυτό;
14. Δώστε ένα παράδειγμα για το πώς μπορεί ν’ αρχίση συζήτησις για τον Θεό καθώς ο πατέρας και ο γυιος συνεργάζονται σε κάποια καθημερινή ασχολία.
14 Σεις και ο γυιος σας συνεργάζεσθε κατά καιρούς στο οικογενειακό αυτοκίνητο; Τι σχέσι έχει αυτό το μέρος της καθημερινής ασχολίας με την Αγία Γραφή; Το αυτοκίνητο έπρεπε να σχεδιασθή και να κατασκευασθή σε αρμονία με νόμους θεσπισμένους από τον Δημιουργό, και σεις πρέπει να εξακολουθήσετε ν’ αναγνωρίζετε αυτούς τους φυσικούς νόμους αν πρόκειται να το κάμετε να λειτουργή αποτελεσματικά. Περιοδικές ρυθμίσεις και προσαρμογές, λιπάνσεις και αλλαγές λαδιού είναι πάντοτε αναγκαία πράγματα ένεκα των νόμων του Θεού. Υπενθυμίζετε στον γυιο σας αυτά τα πράγματα όταν εργάζεται; Και ένα άλλο ζήτημα: Έχει η κυβέρνησις του Καίσαρος ωρισμένους νόμους ασφαλείας που διέπουν τη λειτουργία των αυτοκινήτων στην πολιτεία σας; Πρέπει τα ελαστικά των αυτοκινήτων, τα φώτα και τα φρένα ν’ ανταποκρίνωνται σε ωρισμένους κανόνες για ν’ αποφεύγωνται δυστυχήματα και να προστατεύεται η ζωή των ανθρώπων; Πόση σπουδαιότητα έχει η συμμόρφωσις μ’ αυτές τις απαιτήσεις; Στην επιστολή προς Ρωμαίους 13:1 μας λέγονται τα εξής: «Πάσα ψυχή ας υποτάσσηται εις τας ανωτέρας εξουσίας· διότι δεν υπάρχει εξουσία, ειμή από Θεού· αι δε ούσαι εξουσίαι, υπό του Θεού είναι τεταγμένοι.» Εντυπώνετε σεις αυτές τις σκέψεις στον γυιο σας καθώς συνεργάζεστε;
15. Δώστε ένα παράδειγμα για το πώς μπορεί ν’ αρχίση συζήτησις για τον Θεό καθώς μητέρα και κόρη συνεργάζονται να ράψουν ένα φόρεμα;
15 Συνεργάζονται καμμιά φορά μητέρα και κόρη για να ράψουν ένα φόρεμα; Τι σχέσι έχει αυτό με την Αγία Γραφή; Τι είδους θα είναι το φόρεμα; Θα είναι σε αρμονία με τα εδάφια 1 Τιμόθεον 2:9, 10, που λέγουν: «Ωσαύτως και αι γυναίκες με στολήν σεμνήν, με αιδώ και σωφροσύνην να στολίζωσιν εαυτάς»; Με τι θα το γαρνίρετε, και τι συμπληρώματα θα φορέση η θυγατέρα σας μ’ αυτό το φόρεμα; Το υπόλοιπο της ίδιας αυτής Γραφικής περικοπής λέγει ότι οι γυναίκες που σέβονται τον Θεό πρέπει να στολίζωνται «ουχί με πλέγματα, ή χρυσόν, ή μαργαρίτας, ή με ενδυμασίαν πολυτελή· αλλά . . . με έργα αγαθά. Πιθανώς αν κανείς δεν φορή πάντοτε την πιο πολυτελή ενδυμασία, θα μάθη λογική οικονομία για να έχη «να μεταδίδη εις τον χρείαν έχοντα.» (Εφεσ. 4:28) Υπάρχουν πολλές Γραφικές αρχές που μπορεί να μάθη η θυγατέρα σας καθώς συνεργάζεσθε για να κάμετε την καθημερινή εργασία στο σπίτι ‘κάνοντας τα πάντα προς δόξαν Θεού.’
16. (α) Τι είδους γλώσσα πρέπει να χρησιμοποιούν οι γονείς και τα παιδιά και γιατί; (β) Μολονότι δεν μπορούμε να διαβάζωμε τη Γραφή και βιβλία της Γραφής όλη την ημέρα, τι μπορούμε να κάνωμε;
16 Τι είδους γλώσσα χρησιμοποιείτε στην καθημερινή συναναστροφή με τα παιδιά σας; Οι μαθηταί του Ιησού γνωρίζουν ότι η κατάλληλη χρήσις της γλώσσης είναι ουσιώδης. (Ματθ. 12:36) Η Γραφή νουθετεί: «Μηδείς λόγος σαπρός ας μη εξέρχηται εκ του στόματός σας, αλλ’ όστις είναι καλός προς οικοδομήν της χρείας διά να δώση χάριν εις τους ακούοντας.» (Εφεσ. 4:29· Τίτον 2:6-8) Οποιοδήποτε και αν είναι το θέμα, οι ιδέες που εκφράζονται πρέπει να είναι σε αρμονία με τις θεόπνευστες οδηγίες που αναγράφονται από τον απόστολο Παύλο, όταν είπε: «Όσα είναι αληθή, όσα σεμνά, όσα δίκαια, όσα καθαρά, όσα προσφιλή, όσα εύφημα, αν υπάρχη τις αρετή, και εάν τις έπαινος, ταύτα συλλογίζεσθε.» (Φιλιππ. 4:8) Είναι αλήθεια ότι δεν μπορούμε να διαβάζωμε τη Γραφή ή τα βιβλία της Γραφής όλη την ημέρα. Αλλά, κατά μίμησιν του Χριστού μπορούμε πάντοτε να σκεπτώμεθα, να μιλούμε και να εργαζώμεθα σε αρμονία με τις Άγιες Γραφές. Ο Ψαλμός 119:97, αντανακλώντας αυτή την άποψι, λέγει: «Πόσον αγαπώ τον νόμον σου! Όλην την ημέραν είναι μελέτη μου.»
ΔΙΑΘΕΣΙΣ ΕΙΔΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΔΩΝ
17. Γιατί η τακτική οικογενειακή μελέτη είναι ένα σπουδαίο μέσον στην εκπαίδευσι των παιδιών;
17 Εκτός από τη διδασκαλία και την εκπαίδευσι των παιδιών σας στη διάρκεια των κανονικών ασχολιών της ημέρας, για να έχετε πραγματική επιτυχία είναι ανάγκη να θέτετε κατά μέρος ειδικές περιόδους για οικογενειακή μελέτη τακτικά. Η τακτικότης σ’ αυτό είναι τόσο σπουδαία όσο είναι και η τακτικότης στο φαγητό και το ποτό. Ας μη φαίνεται παράδοξο ότι χαρακτηρίζομε φυσικά την Γραφική αλήθεια ως πνευματική τροφή, έχοντας υπ’ όψιν τη δύναμι που μας δίνει, την απόλαυσι που αισθανόμεθα όταν παίρνωμε αυτή την τροφή και τη συνεχή ανάγκη που έχομε απ’ αυτήν.—Ματθ. 4:4· 5:3.
18. Ποιος πρέπει ν’ αποφασίζη τι θα μελετήση η οικογένεια και γιατί;
18 Η ύλη που θα μελετηθή πρέπει να εκλέγεται από τον αρχηγό της οικογενείας. Ακριβώς όπως αυτός αποφασίζει για τα όσα θα έχη η οικογένεια ως προς τα υλικά πράγματα, έτσι αποτελεί ευθύνη του ν’ αποφασίζη τι θα μελετήση η οικογένεια. Αυτός είναι στην καλύτερη θέσι να γνωρίζη τι χρειάζεται η οικογένεια. Επίσης, μπορεί να ρωτήση τι νομίζουν οι άλλοι ότι θα είναι επωφελές και κατόπιν να το λάβη και αυτό υπ’ όψιν. Κάθε οικογένεια θα έχη ιδιαίτερες ανάγκες κατά καιρούς. Τα άρθρα για την τοξικομανία, για τη διαγωγή με άτομα του ετέρου φύλου, για την εντιμότητα, τις συναναστροφές, την καλοσύνη, κλπ., θα μπορούσαν να είναι κατάλληλα, ανάλογα με τις συνθήκες που εξελίσσονται.
19. Συνήθως, τι θα είναι καλό να μελετά η οικογένεια;
19 Γενικά, η οικογένεια θα διαπιστώση ότι πολλά θα ωφεληθή αν παρακολουθή τα μαθήματα μελέτης που έχουν διευθετηθή για την εκκλησία, και προετοιμάζεται να συμμετέχη στις συναθροίσεις. Αν δεν υπάρχη ιδιαίτερη ανάγκη στην οικογένεια, γιατί να μη συγκεντρώσετε την προσοχή σας στην ύλη της μελέτης για την οποία σκέπτονται και ομιλούν όλοι οι άλλοι στην εκκλησία; Τι ενωτική επίδρασι θα έχη αυτό και τι καλή βοήθεια μπορεί να δώση ο καθένας στις συζητήσεις των συναθροίσεων, αν οι οικογένειες προετοιμάζωνται στο σπίτι σε αρμονία με το πρόγραμμα της εκκλησίας! Φυσικά, εκείνοι που έχουν στη διάθεσί τους περισσότερο χρόνο μελέτης μπορούν να κάμουν πρόσθετη έρευνα.
20. Αν η προετοιμασία για τις συναθροίσεις φαίνεται ανιαρή και χωρίς ενδιαφέρον για μερικά παιδιά, ποιο θα μπορούσε να είναι το πρόβλημα και ποια η θεραπεία;
20 Η προετοιμασία για τις συναθροίσεις μπορεί να μη φαίνεται ενδιαφέρουσα σε μερικά παιδιά. Αυτό οφείλεται στη δική τους άποψι. Ο σκοπός που μπορεί να έχουν αυτά τα παιδιά υπ’ όψιν είναι απλώς να προετοιμάσουν ένα σχόλιο στα ερωτήματα της μελέτης. Μολονότι αυτό θα μπορούσε να είναι ένας ευπρόσδεκτος σκοπός στην αρχή, ο πραγματικός σκοπός πρέπει να είναι να συλλάβουν το Γραφικό θέμα και κατόπιν να υποβοηθήσουν άλλους να το πράξουν αυτό με τα σχόλια που γίνονται. Μ’ αυτόν τον αντικειμενικό σκοπό, η μελέτη γρήγορα γίνεται ευχάριστη σ’ εκείνον που αγαπά την αλήθεια.—Ψαλμ. 1:1, 2.
21. Τι άλλο μπορούν να κάμουν οι γονείς για να κάμουν την οικογενειακή μελέτη ευχάριστη και ενδιαφέρουσα;
21 Υπάρχουν και άλλα που μπορούν να κάνουν οι γονείς για να κάμουν την οικογενειακή μελέτη ευχάριστη και ενδιαφέρουσα. Θα βοηθήση πολύ αν κάνουν την ατμόσφαιρα φιλική και άνετη. Κανείς δεν μαθαίνει καλά όταν είναι νευρικός ή φοβισμένος. Οι νεαρές διάνοιες δεν θα είναι και τόσο δεκτικές αν οι γονείς είναι αυστηροί και απαιτητικοί. Μολονότι χρειάζεται αρκετή σταθερότης για να τηρηθή η τάξις και να καταδειχθή η σοβαρότης της περιστάσεως, υπάρχει ωστόσο αρκετό έδαφος για το θερμό και στοργικό ενδιαφέρον που συνδέει τα μέλη της οικογενείας μεταξύ των.
22, 23. (α) Γιατί οι γονείς δεν είναι ανάγκη να αισθάνονται κατώτεροι από τα τέκνα των απλώς λόγω διαφοράς σε κοσμική μόρφωσι; (β) Τι μπορούν να βοηθηθούν τα τέκνα να κατανοήσουν επωφελώς;
22 Είναι αλήθεια ότι σε μερικές περιπτώσεις οι γονείς δεν έχουν την κοσμική μόρφωσι που λαμβάνουν τώρα τα μικρότερα παιδιά των. Μερικοί γονείς προέρχονται από άλλη χώρα, και όταν τα παιδιά των τελειώσουν από το σχολείο χρησιμοποιούν τη νέα γλώσσα, αλλ’ όχι και οι γονείς. Στους κοσμικούς οικογενειακούς κύκλους τα παιδιά σε τέτοιες περιστάσεις συχνά υιοθετούν μια ανώτερη στάσι απέναντι των γονέων. Αλλά πώς μπορεί να υπερνικηθή αυτό το εμπόδιο στον Χριστιανικό κύκλο ενόσω οι γονείς ζητούν να επωμισθούν τη θεόδοτη ευθύνη των απέναντι των τέκνων «εκτρέφοντας αυτά εν παιδεία και νουθεσία του Ιεχωβά»;—Εφεσ. 6:4.
23 Οι γονείς ποτέ δεν είναι ανάγκη να αισθάνονται ως κατώτεροι από τα τέκνα των απλώς επειδή εξελίσσονται μερικές από τις παρά πάνω συνθήκες. Η θέσις εξουσίας των μέσα στο σπίτι είναι θεόδοτη. Επίσης, τα χρόνια της πείρας των και το παρελθόν των στη ζωή τους κάνουν πιο κατάλληλους να συντηρούν υλικώς την οικογένεια, να διευθύνουν το σπίτι και ν’ αναλαμβάνουν την ηγεσία στην οικογενειακή μελέτη και λατρεία. Σε μια παράλληλη κατάστασι μπορεί κάλλιστα να βρίσκονται νεαροί αδελφοί ηλικίας κάτω των είκοσι ετών στην εκκλησία, οι οποίοι μπορούν να δώσουν καλύτερες ομιλίες σπουδαστού από μερικούς μεγαλύτερους στην ηλικία αδελφούς, αλλ’ αυτό δεν τους καθιστά ικανούς να είναι πρεσβύτεροι. Πολύ περισσότερα πράγματα περιλαμβάνονται στην ιδιότητα του πρεσβυτέρου. Το ίδιο συμβαίνει και με τα παιδιά εν συγκρίσει με τους γονείς των μέσα στον οικογενειακό κύκλο. Άσχετα με τη μόρφωσι και το παρελθόν των γονέων, οι γονείς οφείλουν να προγραμματίζουν τις ώρες για οικογενειακή μελέτη, και κατόπιν ν’ αφήνουν τον καθένα να συμβάλλη σε ό,τι μπορεί προς όφελος των άλλων. Το παιδιά, αν έχουν μεγαλύτερη ικανότητα σε ωρισμένες απόψεις, μπορούν να βοηθηθούν να κατανοήσουν ότι δεν είναι απλώς η νοημοσύνη που υπολογίζεται από τον Ιεχωβά, αλλά η ταπεινότης και το βάρος της αφοσιώσεως. Ο Ιησούς είπε: «Όστις δε υψώση εαυτόν, θέλει ταπεινωθή· και όστις ταπεινώση εαυτόν, θέλει υψωθή.» (Ματθ. 23:12) Το πνεύμα του Ιεχωβά θα συμπληρώση κάθε έλλειψι την οποία αισθάνεται ο γονεύς. Με εμπιστοσύνη ακολουθείτε τη Γραφική διάταξι για οικογενειακή μελέτη, άσχετα με τις ποικίλες διανοητικές ικανότητες των διαφόρων μελών της οικογενείας.
24. Πώς θα γνωρίζουν οι γονείς αν τα τέκνα των είναι πραγματικά μαθηταί του Χριστού;
24 Είναι τα παιδιά σας μαθηταί του Χριστού; Αν, όχι μόνον έχουν παρουσιασθή για Χριστιανικό βάπτισμα, αλλά κάνουν επίσης συνήθειά των να βασίζουν τις αποφάσεις των σε ό,τι είπε και έκαμε ο Ιησούς, αν δεν δείχνουν αγάπη για τους άδικους τρόπους του κόσμου, αλλά έχουν το βλέμμα τους στον σκοπό να υπηρετούν πάντοτε τα συμφέροντα της Βασιλείας, αν υποτάσσονται πρόθυμα στην εξουσία σας και απολαμβάνουν την εξέτασι των οδών του Ιεχωβά, αν γεμίζουν την καρδιά σας με θερμή αγάπη επειδή διακρίνετε αυτά τα πράγματα στα παιδιά σας, τότε δεν θα είναι ανάγκη να κάμετε εικασίες. Θα γνωρίζετε ότι αυτά είναι πραγματικά μαθηταί του Χριστού.
[Εικόνα στη σελίδα 277]
Γραφικές αρχές που εφαρμόζονται στην ενδυμασία μπορούν να διδάσκωνται όταν μητέρα και κόρη ράβουν μαζί ένα φόρεμα
[Εικόνα στη σελίδα 278]
Η τακτικότης στη διδασκαλία των παιδιών είναι τόσο σπουδαία όσο η τακτικότης στο φαγητό και το ποτό