Καλές «Οικοφύλακες»
Ο ΠΑΥΛΟΣ, ένας απόστολος του Ιησού Χριστού, προέτρεψε κάποτε τις ενήλικες Χριστιανές να δίνουν ένα καλό παράδειγμα στις πιο νεώτερες πνευματικές αδελφές των. Μεταξύ των άλλων, αυτό θα υποκινούσε τις νεώτερες να είναι «οικοφύλακες.»—Τίτον 2:3-5.
Τι σημαίνει «οικοφύλακες»; Απαντώντας σ’ αυτό το ερώτημα, μια νεαρή Χριστιανή εδήλωσε: «Φρονώ ότι η λέξις «οικοφύλακες» περιλαμβάνει πολλά πράγματα. Προφανώς, θα εσήμαινε να διατηρούν το σπίτι τους τακτοποιημένο και καθαρό. Και μπορεί να περιλαμβάνη, επίσης, την εργασία για τις φροντίδες της οικογενείας, ώστε να έχη η οικογένεια υγιεινά γεύματα να φάγη και κατάλληλο ρουχισμό να ντυθή. Για να το διατυπώσωμε απλούστερα, η ‘οικοφύλαξ’ πρέπει ν’ ακολουθή την περιγραφή μιας καλής συζύγου και μητρός όπως αναγράφεται στις Παροιμίες 31:10-31.» Μια ηλικιωμένη Χριστιανή είπε ότι η λέξις «οικοφύλακες» της υπενθυμίζει αυτό ακριβώς το κεφάλαιο του Γραφικού βιβλίου των Παροιμιών.
Εκεί, βρίσκομε ωρισμένα λόγια «του βασιλέως Λεμουήλ,» πιθανώς λόγια του ίδιου του Σολομώντος. Αυτή η περιγραφή μιας ‘εναρέτου συζύγου’ εβασίζετο στον ‘χρησμόν τον οποίον η μήτηρ αυτού εδίδαξεν αυτόν.’ (Παροιμ. 31:1) Αλλ’ αυτά τα λόγια δεν αντανακλούν απλώς ανθρώπινη σοφία, διότι είναι θεόπνευστα. Γι’ αυτό, ό,τι λέγεται μέσω αυτών εκφράζει την άποψι του Θεού και ασφαλώς αξίζει να το εξετάσουν προσεκτικά οι Χριστιανές γυναίκες που επιθυμούν να είναι «οικοφύλακες.»
Η ΑΞΙΑ ΜΙΑΣ ‘ΕΝΑΡΕΤΟΥ ΓΥΝΑΙΚΟΣ’
Κατ’ αρχήν ο Βασιλεύς Λεμουήλ εξετάζει την αξία μιας καλής συζύγου. Ποια, λοιπόν, είναι η οικονομική αξία μιας νοικοκυράς; Προσφάτως, ο Οργανισμός Κοινωνικής Ασφαλίσεως των Ηνωμένων Πολιτειών προσπάθησε να το καθορίση αυτό με βάσι τους μισθούς της χώρας για εργασίες όπως είναι η φύλαξις βρεφών και η μαγειρική. Κατά τα στοιχεία και τους αριθμούς του 1972 που χαρακτηρίζονται ως ‘πολύ συντηρητικοί’ η μεγαλύτερη απόδοσις μιας νοικοκυράς επιτυγχάνεται όταν είναι μεταξύ εικοσιπέντε και εικοσιεννέα ετών ηλικίας, όπου η ετήσια οικονομική αξία της εκρίθη ότι είναι 6.417 δολλάρια. Φυσικά, μερικοί μπορεί ν’ απορούν, πώς μπορεί να καθορισθή η αξία μιας νοικοκυράς, επειδή έχουν υπ’ όψιν τους το παλαιό ρητό: «Ο άνδρας μπορεί να εργάζεται από την ανατολή του ηλίου ως τη δύσι, αλλά η εργασία της γυναίκας δεν τελειώνει ποτέ.»
Ακόμη κι αν ένας δεν συμφωνή μ’ αυτές τις στατιστικές ή το ρητό, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μια καλή σύζυγος πρέπει να εκτιμάται πολύ. Ο Βασιλεύς Λεμουήλ εδήλωσε: «Γυναίκα ενάρετον τις θέλει ευρεί; Διότι η τοιαύτη είναι πολύ τιμιωτέρα υπέρ τους μαργαρίτας. Η καρδία του ανδρός αυτής θαρρεί επ’ αυτήν και δεν θέλει στερείσθαι αφθονίας. Θέλει φέρει εις αυτόν καλόν και ουχί κακόν, πάσας τας ημέρας της ζωής αυτής.» (Παροιμ. 31:10-12) Η ‘ενάρετος γυνή’ είναι πιο πολύτιμη και από τα πολύτιμα στολίδια που κατασκευάζουν οι τεχνίτες, από τα πολύχρωμα κοράλλια που αλιεύονται από τις θάλασσες. Είναι και αξιόπιστη και κάνει καλά πράγματα για το σύζυγό της σε όλη της τη ζωή. Αλλά ποια είναι τα καθήκοντα που εκτελεί;
ΤΑ ΟΙΚΙΑΚΑ ΤΗΣ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ
Ο Βασιλεύς Λεμουήλ περιέγραψε την ‘ενάρετον γυναίκα’ του αρχαίου Ισραήλ. Εν τούτοις, οι Χριστιανές γυναίκες σήμερα μπορούν επωφελώς ν’ αναλύσουν τις περιστάσεις των στο φως των έργων μιας τέτοιας καλής συζύγου. Ας πάρωμε μια Αγία Γραφή και ας διαβάσωμε τώρα ακριβώς τα εδάφια Παροιμίαι 31:10-31. Κατόπιν, ας ανατρέξωμε χρονικώς στο παρελθόν και ας παρατηρήσωμε πλησιέστερα τις εργασίες μιας ‘εναρέτου’ συζύγου.
Κατ’ αρχήν, ας εξετάσωμε το ενδιαφέρον αυτής της γυναίκας για τον εφθαρμένο ιματισμό της οικογενείας της. «Βάλλει τας χείρας αυτής εις το αδράκτιον και κρατεί εν τη χειρί αυτής την ηλακάτην.» (Παροιμ. 31:19) Πιθανόν να κρατή στο αριστερό της χέρι τη ‘ρόκα’ δηλαδή, ένα ραβδί στο οποίο περιτυλίσσονται αραιά νήματα (ίσως λιναριού ή μαλλιού). Αυτά κατόπιν προσδένονται στο αδράχτι, ένα κοντύτερο ραβδί με άγκιστρο στο ένα άκρο για να συγκρατή τα νήματα και μ’ ένα βαρύ δίσκο κοντά στο άλλο άκρο. Με το δεξί χέρι η γυναίκα περιστρέφει το αιωρούμενο αδράχτι και περιστρέφεται έτσι και το νήμα. Ποιος είναι ο σκοπός της; Η ενάρετη γυναίκα αυτή κατασκευάζει ακόμη και την κλωστή ή το νήμα μόνη της!
«Ζητεί μαλλίον και λινάριον,» λέγει ο Λεμουήλ, «και εργάζεται ευχαρίστως με τας χείρας αυτής.» (Εδ. 13) Οι Εβραίοι κατασκευάζουν πολλά ενδύματα συνήθως από μαλλί ή από λινάρι. Πιθανώς αυτή η ‘ενάρετος γυνή’ αγοράζει το καλύτερο υλικό που μπορεί να βρη στις πιο λογικές τιμές. Κατόπιν εργάζεται με πρόθυμα χέρια να κατασκευάση μ’ αυτό εξαίρετα ενδύματα για την οικογένειά της. Γι’ αυτή αυτό το έργο που κάνει είναι μια ευχαρίστησις!
Μέλη του οίκου αυτής της γυναικός έχουν βαρειά διπλά ενδύματα που τους προστατεύουν από το ψύχος στον καιρό των χιόνων. Η ίδια ντύνεται με δαπανηρά ρούχα, μολονότι τα όμορφα ρούχα της δεν είναι επιδεικτικά ή άσεμνα. (Παράβαλε τη συμβουλή των αποστόλων για τις Χριστιανές γυναίκες ότι πρέπει να ενδύωνται «με στολήν σεμνήν, με αιδώ και σωφροσύνην να στολίζωσιν εαυτάς.» [1 Τιμ. 2:9]) Ο σύζυγός της ντύνεται κατάλληλα για συναναστροφή με τους πρεσβυτέρους και η επιμέλειά της δεν διαφεύγει την προσοχή τους. Πραγματικά αυτή κατασκευάζει ακόμη και εσώρρουχα και ζώνες τα οποία μπορεί να τα πωλή σε εμπόρους κι έτσι να έχη κέρδος.
Ο Λεμουήλ το διατυπώνει αυτό ως εξής: «Δεν φοβείται την χιόνα δια τον οίκον αυτής· διότι πας ο οίκος αυτής είναι ενδεδυμένοι διπλά. Κάμνει εις εαυτήν σκεπάσματα· το ένδυμα αυτής είναι βύσσος και πορφύρα. Ο ανήρ αυτής γνωρίζεται εν ταις πύλαις, όταν κάθηται μεταξύ των πρεσβυτέρων του τόπου. Κάμνει λεπτόν πανίον και πωλεί· και δίδει ζώνας εις τους έμπορους.»—Εδ. 21-24.
Η ενάρετος σύζυγος είναι το ίδιο επιμελής στην προετοιμασία υγιεινής τροφής για το σπίτι. Όπως τα εμπορικά πλοία φέρνουν καλά προϊόντα από μακρυά, αυτή η γυναίκα αναζητεί εκλεκτά τρόφιμα, έστω κι αν πρόκειται να τα προμηθευθή από μακρυνούς τόπους. «Είναι ως τα πλοία των εμπόρων· φέρει την τροφήν αυτής από μακρόθεν.»—Εδ. 14.
Αυτή η γυναίκα δεν συνηθίζεται να κοιμάται ώσπου να λάμψη έντονα ο ήλιος. Σηκώνεται πριν χαράξη η αυγή, ίσως για ν’ αρχίση να ψήνη ψωμί. Όσο για τις νεαρές γυναίκες του σπιτιού αυτές δεν παραπονούνται λόγω ελλείψεως τροφής ή διωρισμένης εργασίας. Η ενάρετη αυτή σύζυγος φροντίζει να έχουν κάτι να φάγουν και καθήκοντα να εκτελέσουν. «Και εγείρεται ενώ είναι έτι νυξ και δίδει τροφήν εις τον οίκον αυτής και έργα εις τας θεραπαίνας αυτής.»—Εδ. 15.
Ωρισμένα μέρη της διαχειρίσεως του οίκου ανατίθενται σ’ αυτήν την γυναίκα από τον σύζυγό της. Αυτή χειρίζεται όλα τα ζητήματα με την επιδοκιμασία του και κάτω από την καθοδηγία του. Παραδείγματος χάριν, κάποιο οικόπεδο πωλείται σε καλή τιμή, αλλά η γυναίκα το αγοράζει μόνο κατόπιν προσεκτικής εξετάσεως. Πραγματικά ως αποτέλεσμα των επιμελών και πρακτικών προσπαθειών της, έχει συγκεντρώσει μερικά χρήματα για να μπορέση ν’ αποκτήση ιδιοκτησία. Μπορεί να κάνη, επίσης, και εργασία έξω από το σπίτι της. Τουλάχιστον φροντίζει όσα αποκτά να χρησιμοποιούνται καλά. Μας λέγονται τα εξής: «Θεωρεί αγρόν και αγοράζει αυτόν και εκ του καρπού των χειρών αυτής φυτεύει αμπελώνα.»—Εδ. 16.
Οποιοσδήποτε παρατηρητής μπορεί να διακρίνη ότι αυτή η γυναίκα είναι επιμελής και ενάρετος (ικανή, ΜΝΚ). «Ζώνει την οσφύν αυτής με δύναμιν και ενισχύει τους βραχίονας αυτής.» (Εδ. 17) Η καλή αυτή σύζυγος δεν φοβάται μήπως κουρασθή και γι’ αυτό κάνει την εργασία της με σθένος. Επί πλέον αυτή «αισθάνεται ότι το εμπόριον αυτής είναι καλόν.» Οι ενέργειές της είναι επικερδείς και μπορεί ιδιαίτερα να φροντίζη για κείνους που είναι πιο παραγωγικοί. Τόσο επιμελής είναι αυτή η γυναίκα ώστε «ο λύχνος αυτής δεν σβύνεται την νύκτα.» (Εδ. 18) Αυτό μπορεί να είναι μια μεταφορική έκφρασις που σημαίνει ότι εργάζεται επιμελώς ως αργά το βράδυ και εγείρεται προτού να ξημερώση για να συνεχίση την εργασία της.
Επειδή αυτή η γυναίκα χειρίζεται τα πράγματα και οι προσπάθειες της αμείβονται, αισθάνεται ασφαλής και δεν καταλαμβάνεται από ανησυχία για το μέλλον. Αντιθέτως έχει πεποίθησι, είναι σώφρων και κατέχει τη δύναμι που χρειάζεται για να εγκαρτερήση στις δυσκολίες της ζωής. Πραγματικά «ισχύν και ευπρέπειαν είναι ενδεδυμένη και ευφραίνεται δια τον μέλλοντα καιρόν.»—Εδ. 25.
Η ενάρετη σύζυγος επίσης σκέπτεται προτού μιλήση και τα λόγια της δεν λέγονται μ’ έναν επιτακτικό τόνο. Μπορεί να ενθυμήται την Αβιγαία, η οποία «ήτο καλή εις την σύνεσιν και ωραία την όψιν.» (1 Σαμουήλ 25:3) Η ενάρετη σύζυγος ομιλεί με καλωσύνη, είτε ομιλεί στα τέκνα της είτε σε δούλους είτε σε άλλους. Σαν μια πιστή σύζυγος και μητέρα, βοηθεί τον σύζυγό της να διδάσκη τα τέκνα και να ενθαρρύνη τους νεαρούς να δέχωνται και ν’ ακολουθούν την καλή διαπαιδαγώγησι και διδασκαλία του πατρός των. Χωρίς αμφιβολία, λοιπόν, δεν είναι μια άεργη και οκνηρή γυναίκα. «Ανοίγει το στόμα αυτής εν σοφία· και επί της γλώσσης αυτής είναι νόμος ευμενείας,» λέγει ο βασιλεύς Λεμουήλ. «Επαγρυπνεί εις την κυβέρνησιν του οίκου αυτής και άρτον οκνηρίας δεν τρώγει.»—Εδ. 26, 27.
Η εξαίρετη αυτή σύζυγος είναι επίσης γενναιόδωρη και αγαθοεργός σε άτομα έξω από τον οίκο της. «Ανοίγει την χείρα αυτής εις τους πτωχούς και εκτείνει τας χείρας αυτής προς τους ενδεείς,» ζητώντας να βοηθήση. (Εδ. 20) Αυτή η γυναίκα δεν είναι ιδιοτελής, αλλά είναι πολύ στοργική και γενναιόδωρη.
ΟΙ ΑΜΟΙΒΕΣ ΜΙΑΣ ‘ΕΝΑΡΕΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΟΣ’
Πολλά είναι τα καθήκοντα της εναρέτου γυναικός. Αλλά απολαμβάνει πλούσιες ευλογίες και αμοιβές για τα καλά της έργα. Η εργατικότης της η διακριτικότης, η σύνεσις και οι άλλες ιδιότητές της την κάνουν αγαπητή στα μέλη της οικογενείας της. «Τα τέκνα αυτής σηκώνονται και μακαρίζουσιν αυτήν· ο ανήρ αυτής, και επαινεί αυτήν· πολλαί θυγατέρες εφέρθησαν αξίως, αλλά συ υπερέβης πάσας.» (Εδ. 28, 29) Πράγματι, τα παιδιά της οικογενείας είναι ευγνώμονα για μια τέτοια καλή μητέρα, ο δε σύζυγός της είναι ευτυχής που έχει μια τέτοια εξαίρετη γυναίκα ως σύζυγο.
Η ελκυστικότης και η ομορφιά μπορεί να μαραθούν με τις ασθένειες και την ηλικία. Αλλ’ αυτή η γυναίκα έχει μια διαρκή ομορφιά επειδή είναι αφοσιωμένη στον Ιεχωβά Θεό και έχει ένα υγιή φόβο μήπως τον δυσαρεστήση. Η αγάπη της για τον Θεό, μαζί με τα καλά της έργα, φέρνουν στην ενάρετη γυναίκα επαίνους και τιμή. Τα καλά της έργα συζητούνται με επιδοκιμασία ακόμη και στις πύλες, στο κέντρο των ειδήσεων της πόλεως! Αυτή μας υπενθυμίζει τη Ρουθ, στην οποία ο Βοόζ είπε: «Πάσα η πόλις του λαού μου εξεύρει ότι είσαι γυνή ενάρετος.»—Ρουθ 3:11.
Η ενάρετος γυναίκα των Παροιμιών δεν έλαβε ακατάλληλα τον έπαινο των άλλων· ο έπαινος ήλθε σ’ αυτήν ως αποτέλεσμα των ‘έργων της.’ Δηλαδή, εκέρδισε αυτή την εκτίμησι. Γι’ αυτό, ο Βασιλεύς Λεμουήλ, τελειώνοντας την περιγραφή του για την ενάρετη γυναίκα λέγει: «Ψευδής είναι η χάρις και μάταιον το κάλλος· η γυνή η φοβούμενη τον Ιεχωβά, αυτή θέλει επαινείσθαι. Δότε εις αυτήν εκ του καρπού των χειρών αυτής· και τα έργα αυτής ας επαινώσιν αυτήν εν ταις πύλαις.»—Εδ. 30, 31.
ΜΙΑ ΙΣΟΡΡΟΠΗΜΕΝΗ ΖΩΗ
Η ενάρετη γυναίκα ασφαλώς διατηρούσε ένα καθαρό, ευχάριστο σπίτι. Εξ άλλου, η καθαριότης ετονίζετο μεταξύ του λαού του Θεού. Λόγου χάριν οι ιερείς υπεχρεώνοντο να είναι σωματικώς και τελετουργικώς καθαροί όταν υπηρετούσαν ενώπιον του Ιεχωβά Θεού. (Έξοδ. 30:17-21) Ένα καθαρό και σεμνό σπίτι εκτιμάται από κάθε μέλος της οικογενείας. Αλλά, φυσικά, όλοι μπορούν να βοηθήσουν για να διατηρήται έτσι το σπίτι με το να είναι οι ίδιοι καθαροί και περιποιημένοι. Εξ άλλου, η καθαρή ‘οικοφύλαξ’ θα είναι συνετή αν λαμβάνη μια ισορροπημένη άποψι και δεν θέτη υπερβολική έμφασι στην καθαριότητα ώστε ο σύζυγος και τα τέκνα της να δυσκολεύωνται να χρησιμοποιήσουν ωρισμένα έπιπλα για τον σκοπό που είναι φτιαγμένα.
Η ζωή της ενάρετης γυναικός ήταν ζωή ισορροπημένης δράσεως. Δεν εδαπάνησε τόσο πολύ χρόνο σε μια επιδίωξι έτσι ώστε ν’ αγνοή άλλα καθήκοντα. Παραδείγματος χάριν, κατεσκεύαζε είδη ιματισμού μερικά από τα οποία πουλούσε με κέρδος. Αλλά δεν άφηνε την επιτυχία αυτής της επιδιώξεως να την απομακρύνη από άλλα ουσιώδη έργα, όπως είναι το να παρέχη τροφή στον οίκο της. (Παροιμ. 31:13-15, 21-24) Να ένα καλό παράδειγμα για τις Χριστιανές «οικοφύλακες»!
Για πολλούς μέσα στον αρχαίο Ισραήλ, την αυγή άρχιζε η δράσις της ημέρας και το σούρουπο ετελείωνε. Ο ψαλμωδός είπε: «Ο ήλιος ανατέλλει . . . εξέρχεται ο άνθρωπος εις το έργον αυτού και εις την εργασίαν αυτού έως εσπέρας.» (Ψαλμ. 104:22, 23) Αλλά για πολλούς—περιλαμβανομένης και της ενάρετης γυναίκας—η εργάσιμη μέρα άρχιζε πριν από την ανατολή του ηλίου. (Παροιμ. 31:15) Οπωσδήποτε, όταν ο σύζυγος έφευγε από το σπίτι για την εργασία, θα μπορούσε να έχη εμπιστοσύνη ότι η ενάρετη σύζυγός του θ’ ανελάμβανε καλή φροντίδα για τα πράγματα του σπιτιού. Στο τέλος της ημέρας, δεν θα είχε την επιθυμία να παραμείνη μακρυά από το σπίτι επειδή ήταν ένας δυσάρεστος τόπος, παραμελημένος από μια οκνηρή σύζυγο. Αντιθέτως η σύντροφος του βίου του είχε σταθμίσει τις ενέργειές της έτσι ώστε να μην είναι αμελής και να προξενή δυστυχία.
Ο σύζυγος λοιπόν είναι πρόθυμος να επιστρέψη στο άνετο και συγυρισμένο σπίτι του. Εκεί θα μπορούσε να δαπανήση ευχάριστες ώρες με τη στοργική ενάρετη σύζυγό του και τα τέκνα του. Η σύζυγός του δεν θα μπορούσε να εργάζεται κάθε στιγμή. Μια ισορροπημένη ζωή απαιτεί κάποια αναψυχή. Κάποτε θα γινόταν μια ωφέλιμη συνομιλία, καρυκευμένη ίσως με κάποιο επίκαιρο αστείο, διότι υπάρχει και «καιρός του γελάν.»—Εκκλ. 3:1, 4.
Επειδή η ενάρετη γυναίκα εστάθμισε τις πολλές της ευθύνες είχε τον καιρό να κάνη πολλά πράγματα και για τους πτωχούς και για τους θλιμμένους. (Παροιμ. 31:20) Ομοίως, οι Χριστιανές οικοφύλακες προγραμματίζουν τη δράσι τους με τέτοιο τρόπο ώστε να έχουν τον καιρό να κάνουν το καλό στους άλλους, όπως το να μεταδίδουν σ’ αυτούς τα αγαθά νέα της βασιλείας του Θεού.—Ματθ. 24:14.
Ευτυχία και πλούσιες ευλογίες πραγματοποιούνται από Χριστιανές οι οποίες με ζήλο ακολουθούν τη θεόπνευστη περιγραφή του Βασιλέως Λεμουήλ για την ‘ενάρετη’ γυναίκα. Απολαμβάνουν έτσι την ικανοποίησι ν’ αποκομίζουν την επιδοκιμασία των συζύγων των. (1 Κορ. 7:34) Μολονότι δεν εργάζονται απλώς για ν’ αποκτήσουν επαίνους, εν τούτοις, λαμβάνουν τον έπαινο των συζύγων των, των τέκνων των και άλλων. Και το πιο σπουδαίο από όλα, αυτές οι Χριστιανές απολαμβάνουν τη χαρά που προκύπτει από το ότι ευαρεστούν τον Ιεχωβά Θεό ως καλές «οικοφύλακες.»