Τι ο Σοφός Ανήρ Εννοούσε;
Η Σοφία Δεν Εκτιμάται Πάντοτε
Σ’ αυτό τον κόσμο, τα πράγματα συχνά εξελίσσονται πολύ διαφορετικά απ’ ό,τι θα μπορούσε ν’ αναμένη κανείς. Όπως παρετήρησε ο Βασιλεύς Σολομών: ‘Ο σοφός μπορεί να μείνη χωρίς τροφή και οι νοήμονες να μη βρουν χάρι.’ (Εκκλησ. 9:11) Μια βασική αιτία γι’ αυτό είναι ότι οι άνθρωποι συχνά κρίνουν από την εξωτερική εμφάνισι και όχι από την πραγματική κατάστασι των γεγονότων.
Ο σοφός Βασιλεύς μάς εδωσε ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα αυτού, κάτι που ήταν ‘μεγάλο’ γι’ αυτόν. Διαβάζομε: «Και ταύτην την σοφίαν είδον υπό τον ήλιον, και εφάνη εις εμέ μεγάλη [«μου έκαμε βαθειά εντύπωσι,» Νέα Μετάφρασις Μπέρκλεϋ]· ήτο μικρά πόλις [ένα πολύ ασήμαντο μέρος] και άνδρες εν αυτή ολίγοι [είχε, λοιπόν, μικρή δύναμι ανδρών για να την προστατεύση]· και ήλθε κατ’ αυτής βασιλεύς μέγας και επολιόρκησεν αυτήν και ωκοδόμησεν εναντίον αυτής προχώματα μεγάλα· αλλ’ ευρέθη εν αυτή άνθρωπος πτωχός και σοφός, και αυτός δια της σοφίας αυτού ηλευθέρωσε την πόλιν· πλην ουδείς ενεθυμήθη τον πτωχόν εκείνον άνθρωπον.» (Εκκλησ. 9:13-15) Αν δεν υπήρχε αυτός ο πτωχός, σοφός άνθρωπος, η πόλις θα είχε πέσει στα χέρια του ‘μεγάλου βασιλέως.’ Έτσι, η σοφία εκείνου του πτωχού ανθρώπου απεδείχθη ανώτερη από τα πολιορκητικά έργα και τους πολεμιστές του βασιλέως. Παρ’ όλ’ αυτά, οι άνθρωποι, αντί να αισθανθούν κάποια υποχρέωσι σ’ αυτό τον πτωχό άνθρωπο, ξέχασαν ό,τι είχε κάνει αφού πέρασε ο κίνδυνος.
Ο Σολομών κατέληξε στο εξής συμπέρασμα απ’ αυτή την περίπτωσι: «Η σοφία είναι καλυτέρα παρά την δύναμιν, αν και η σοφία του πτωχού καταφρονήται και οι λόγοι αυτού δεν εισακούωνται.» (Εκκλησ. 9:16) Είναι αλήθεια ότι όταν δεν κατέχη κάποιος, μια εξυψωμένη θέσι ή δεν έχη υπεροχή, πολύ συχνά παραβλέπουν τα λόγια του. Δεν δίνουν βαρύτητα στα λόγια του. Μερικές φορές, ίσως σε έσχατη ανάγκη, ενεργούν με βάσι τα σοφά λόγια κάποιου πτωχού ατόμου, αλλά μόλις περάση η κρίσις, δεν του αποδίδουν καμμιά τιμή.—Παράβαλε με 1 Κορινθίους 1:26, 27· 2:8-11.
Ωστόσο, η σοφία έχει μεγάλη αξία και ασφαλώς δεν συμβαίνει πάντοτε να την περιφρονούν απλώς επειδή προέρχεται από μια ταπεινή πηγή. Ο Σολομών συνέχισε: «Οι λόγοι των σοφών εν ησυχία ακούονται μάλλον παρά την κραυγήν του εξουσιάζοντος μετά αφρόνων. Η σοφία είναι καλητέρα παρά τα όπλα του πολέμου· είς δε αμαρτωλός αφανίζει μεγάλα καλά.»—Εκκλησ. 9:17, 18.
Όπως τόνισε εδώ ο σοφός ανήρ, είναι πολύ καλύτερο και πιο λογικό ν’ ακούη κανείς τις ήρεμες, αξιοπρεπείς εκφράσεις των σοφών, κι ας είναι τα άτομα αυτά ταπεινού επιπέδου, παρά τις κραυγές ενός κυβερνήτου, ο οποίος λαμβάνει τη δημοφιλή υποστήριξί του από υπηκόους που δείχνουν, με τους τρόπους και τις ενέργειές τους, μια ανόητη άποψι για τη ζωή. Όπως δείχνει η περίπτωσις του πτωχού, σοφού ανθρώπου, πολύ μεγαλύτερα οφέλη μπορούν να επιτευχθούν με τη σοφία παρά με τον πολεμικό εξοπλισμό. Ωστόσο, ένας μόνο αμαρτωλός ή ανόητος άνθρωπος μπορεί να προκαλέση ανείπωτη συμφορά. Με τον εσφαλμένο τρόπο σκέψεώς του, τον οποίον ίσως εκφράζει δυνατά, ή με τις κακές του ενέργειες, μπορεί να ματαιώση τα καλύτερα σχέδια, να καταστρέψη τη φήμη μιας κοινότητος ή να σπαταλήση ενέργειες και αποθέματα. (Παράβαλε με 3 Ιωάννου 9-11.) Πράγματι η σοφία πρέπει να προτιμάται ακόμη κι όταν οι άνθρωποι δεν εκτιμούν αυτούς που την έχουν.