Τι ο Σοφός Ανήρ Εννοούσε;
ΕΠΕΙΔΗ είναι ο Δημιουργός του ουρανού και της γης, ο Παντοδύναμος αξίζει ν’ απολαμβάνη τον ευλαβή μας φόβο και τον σεβασμό μας. Μ’ έναν ισχυρό τρόπο, ο Βασιλεύς Σολομών έδωσε έμφασι σ’ αυτό όταν έγραψε: «Φύλαττε τον πόδα σου όταν υπάγης εις τον οίκον του Θεού· και προθυμού μάλλον να ακούης, παρά να προσφέρης θυσίαν αφρόνων, οίτινες δεν αισθάνονται ότι πράττουσι κακώς. Μη σπεύδε δια του στόματός σου, και η καρδία σου ας μη επιταχύνη να προφέρη λόγον ενώπιον του Θεού· διότι ο Θεός είναι εν τω ουρανώ συ δε επί της γης· όθεν οι λόγοι σου ας ήναι ολίγοι.»—Εκκλησ. 5:1, 2.
Όταν ένας άνθρωπος πηγαίνη σ’ ένα τόπο λατρείας, πρέπει ορθώς να έχη υπ’ όψιν του το πού πηγαίνει και να παρακολουθή τη διαγωγή του. Ο ‘οίκος του αληθινού Θεού’ χωρίς αμφιβολία δεν είναι ένας τόπος για ηθικώς μολυσμένα άτομα ή για εκείνους που δεν έχουν σεβασμό για τα ιερά πράγματα. (Ψαλμ. 15:1-5) Είναι ένας τόπος για ν’ ‘ακούση’ κανείς, δηλαδή, να δίνη προσοχή ή να υπακούη στις θείες εντολές.
Ο άνθρωπος που πηγαίνει σ’ έναν τόπο λατρείας δεν πρέπει να φαίνεται όπως ένας άφρων ο οποίος αποτυγχάνει να χρησιμοποιήση τις δυνάμεις του λογικεύσεως και εκλέγει μια πορεία αντίθετη με τις εντολές του Θεού. Ο άφρων μπορεί να προσφέρη μια θυσία σαν ένα θρησκευτικό καθήκον ή σαν μια εξωτερική εκδήλωσι ευσεβείας. Εν τούτοις, αρνείται ν’ αναγνωρίση ότι αυτό κάνει τη θυσία του να μην έχη αξία, στην πραγματικότητα, την κάνει αηδιαστική ενώπιον του Θεού. Το εδάφιο Παροιμίαι 21:27 διευκρινίζει αυτό το σημείο: «Η θυσία των ασεβών είναι βδέλυγμα· πολλώ μάλλον όταν προσφέρωσιν αυτήν μετά πονηρίας [«με χαλαρή διαγωγή,» ΜΝΚ]».
Λόγω της μεγαλειότητας του Θεού—επειδή αυτός κατοικεί στους υψηλούς ουρανούς—ένα άτομο πρέπει επίσης να σκέπτεται βαθειά τα λόγια που λέγει στις προσευχές του. Η καρδιά, επειδή είναι το όργανο που τον υποκινεί, δεν πρέπει να είναι ελεύθερη να εκφράζη απερίσκεπτες, χωρίς νόημα λέξεις. Πρέπει κανείς να πλησιάζη τον Θεό έχοντας πλήρως υπ’ όψιν του τη μεγαλειότητα και τη μεγαλοπρέπειά του και να μην επιτρέπη στον εαυτό του να περιπλανάται άσκοπα όταν προσεύχεται. Είναι πιο κατάλληλο να εκφράζεται κανείς με λίγες αλλά εγκάρδιες, γεμάτες σεβασμό, λέξεις.
Ενισχύοντας την άποψί του με μια παροιμία, ο Σολομών συνεχίζει. «Επειδή το μεν όνειρον έρχεται εν τω πλήθει των περισπασμών· η δε φωνή του άφρονος εν τω πλήθει των λόγων.» (Εκκλησ. 5:3) Όταν ένα άτομο απασχολήται άσκοπα με υλιστικά ή φιλόδοξα ζητήματα, στα οποία βέβαια δεν περιλαμβάνεται ο Δημιουργός, τότε το αποτέλεσμα είναι να γίνωνται ιδιοτελή προσωπικά όνειρα. Ένα τέτοιο ‘πλήθος περισπασμών,’ μπορεί να υποκινήση κάποιον να κάνη την ημέρα άσκοπα όνειρα και μπορεί ν’ απασχολήση τη διάνοια του ατόμου αυτού ακόμη και τη νύχτα, υποβάλλοντας τον σε μια κατάστασι κακών ονείρων και στερώντας τον από έναν ειρηνικό ύπνο. Όπως οι ακατάλληλες υλιστικές ανησυχίες μπορούν να προκαλέσουν άσκοπα όνειρα, έτσι και οι ατέλειωτες φλυαρίες δημιουργούν επίσης προβλήματα. Δεν περνά πολλή ώρα και η φωνή του φλύαρου ανθρώπου αποδεικνύεται ότι είναι η φωνή ενός άφρονος. Είναι πολύ πιθανόν να λέγη ανόητα ή ακατάλληλα πράγματα. Γι’ αυτό τον λόγο, είναι ανάγκη να προσέχη κανείς ώστε να μη λέγη άσκεφτα λόγια και, όπως ετονίσθη προηγουμένως, αυτό είναι αναγκαίο ιδιαίτερα όταν κάποιος προσεύχεται.
Το να είναι κανείς προσεκτικός εναντίον της άσκεφτης ομιλίας περιλαμβάνει ασφαλώς και τους όρκους. Ο Σολομών είπε: «Όταν ευχηθής ευχήν εις τον Θεόν, μη βραδύνης να αποδώσης αυτήν διότι δεν ευαρεστείται εις τους άφρονας· απόδος ό,τι ηυχήθης· Κάλλιον να μη ευχηθής, παρά ευχηθείς να μη αποδώσης. Μη συγχωρήσης εις το στόμα σου να φέρη επί σε αμαρτίαν μηδέ είπης ενώπιον του αγγέλου, ότι ήτο εξ αγνοίας· δια τι να οργισθή ο Θεός εις την φωνήν σου και να αφανίση τα έργα των χειρών σου;»—Εκκλησ. 5:4-6.
Κανείς δεν βρίσκεται κάτω από την υποχρέωσι να κάνη κάποιον όρκο προς τον Θεό· αυτή είναι μια εκουσία πράξις. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πρέπει να είμεθα πολύ προσεκτικοί ώστε να μη μιλούμε απερίσκεπτα όταν κάνωμε μια ιερή υπόσχεσι στον Θεό. Αν ένας άνθρωπος εδίσταζε ν’ αποδώση την ευχή του, θα ενεργούσε ως άφρων, δηλαδή σαν ένας ο οποίος είναι ελλιπής από ηθική άποψι, αναξιόπιστος στα λόγια του. Όταν το στόμα μιλή απερίσκεπτα, το σώμα του ανθρώπου μπορεί να υποχρεωθή να κάνη κάτι που ίσως είναι πολύ δύσκολο, οδηγώντας έτσι το άτομο ν’ αποτύχη να εκπληρώση τον όρκο του κι έτσι η σάρκα να αμαρτήση. Αν κάποιος κάνη προσεκτικές σκέψεις εκ των προτέρων, δηλαδή προτού να κάνη κάποιον όρκο, αυτό θα τον εμποδίση να λέγη απερίσκεπτα λόγια. Τότε δεν θα επιθυμή ν’ απαλλαγή από τον όρκο του ισχυριζόμενος ότι έκανε λάθος.
Η αποτυχία ενός ατόμου να εκπληρώση έναν όρκο μπορεί να έχη πολύ σοβαρές συνέπειες. Ο Ιεχωβά Θεός μπορεί να ‘οργισθή,’ δηλαδή ν’ αποσύρη την εύνοια και την ευλογία του, τουλάχιστον εν μέρει. Ως αποτέλεσμα, όλα όσα έχει δημιουργήσει αυτό το άτομο καταρρέουν. Ο ψαλμωδός συνώψισε το ζήτημα ως εξής: «Εάν ο Ιεχωβά δεν οικοδομήση οίκον, εις μάτην κοπιάζουσιν οι οικοδομούντες αυτόν· εάν ο Ιεχωβά δεν φυλάξη πόλιν, εις μάτην αγρυπνεί ο φυλάττων.»—Ψαλμ. 127:1, ΜΝΚ.
Τονίζοντας τι είναι εκείνο που θα εμποδίση κάποιον να κάνη απερισκέπτως όρκους, ο Σολομών λέγει: «Φοβού τον Θεόν.» Αυτό σημαίνει να έχωμε ένα ευσεβή φόβο για τον Δημιουργό ώστε να μην ενεργούμε μ’ ένα τρόπο που μπορεί να τον δυσαρεστή. Όταν λείπη αυτό το είδος του φόβου, τότε εφαρμόζεται η ακόλουθη δήλωσις του Βασιλέως Σολομώντος: «Διότι εν τω πλήθει των ονείρων και εν τω πλήθει των λόγων είναι ματαιότητες.» (Εκκλησ. 5:7) Πραγματικά, η ακατάλληλη ενασχόλησις σε μη πνευματικά πράγματα δημιουργεί ανήσυχα όνειρα ιδιοτελείας, απογοητεύσεις και ανησυχίες, «ματαιότητες,» και άσκεφτη ομιλία ενώπιον του Θεού, πράγμα το οποίο μπορεί να οδηγήση στο να δώση κάποιος ένα απερίσκεπτο όρκο και κατόπιν ν’ αποτύχη να τον εκπληρώση. Έτσι, είμεθα πραγματικά σοφοί αν κάνωμε όλα τα πράγματα έχοντας ένα κατάλληλο φόβο ή σεβασμό για τον Ιεχωβά Θεό.