‘Μιχαήλ ο Μεγάλος Άρχοντας’—Ποιος Είναι;

ΤΟ πνευματικό πλάσμα Μιχαήλ δεν αναφέρεται συχνά στην Αγία Γραφή, όμως, όταν αναφέρεται, τότε το κείμενο είναι πάντοτε συγκλονιστικό. Στον Δανιήλ τον βλέπουμε να καταπολεμά τους κακούς αγγέλους υπέρ του λαού του Θεού. Στον Ιούδα διαφιλονικεί με τον Σατανά σχετικά με το σώμα του Μωυσή. Και στο βιβλίο της Αποκάλυψης ρίχνει τον Σατανά και τους δαίμονές του κάτω στη γη. Προφανώς, ο Μιχαήλ είναι μια κεντρική φυσιογνωμία στον ουρανό. Γι’ αυτό είναι σωστό να αναρωτηθούμε, Ποιος είναι ο Μιχαήλ;

Επί πολλά χρόνια οι Μάρτυρες του Ιεχωβά διδάσκουν ότι Μιχαήλ είναι ένα ουράνιο όνομα για τον μονογενή Γιο του Θεού, ο οποίος ονομάστηκε Ιησούς όταν ήταν στη γη. Ωστόσο, οι περισσότερες άλλες θρησκείες θεωρούν τον Μιχαήλ σαν έναν από αρκετούς άλλους αρχαγγέλους, λες και υπάρχουν περισσότεροι από ένας αρχάγγελοι. Έχοντας υπόψη όλ’ αυτά, Είναι σωστή η διδασκαλία των Μαρτύρων του Ιεχωβά; Τι λέει η Βίβλος σχετικά με τον Μιχαήλ;

«Μιχαήλ ο Άρχων Υμών»

Η γνωριμία μας μ’ εκείνον που ονομάζεται Μιχαήλ γίνεται στο βιβλίο του Δανιήλ. Εκεί ένας άγγελος του Θεού αναφέρεται σ’ αυτόν με τα εξής λόγια: «Πλην ο άρχων της βασιλείας της Περσίας ανθίστατο εις εμέ εικοσιμίαν ημέραν· αλλ’ ιδού, ο Μιχαήλ, εις των πρώτων αρχόντων, ήλθε διά να μοι βοηθήση· . . . Τώρα δε θέλω επιστρέψει να πολεμήσω μετά του άρχοντος της Περσίας· και όταν εξέλθω, ιδού, ο άρχων της Ελλάδος θέλει ελθεί. Πλην θέλω σοι αναγγείλει το γεγραμμένον εν τη γραφή της αληθείας· και δεν είναι ουδείς ο αγωνιζόμενος μετ’ εμού υπέρ τούτων, ειμή Μιχαήλ ο άρχων υμών».—Δανιήλ 10:13, 20, 21.

Εδώ έχουμε μια συναρπαστική θέα του πνευματικού βασιλείου. Βλέπουμε ότι πνευματικά πλάσματα—καλά και κακά—ανακατεύονται πάρα πολύ στις παγκόσμιες υποθέσεις. Υπήρχε ένα πνεύμα «άρχων της βασιλείας της Περσίας», που εναντιωνόταν στις δραστηριότητες του αγγέλου του Θεού. Μετά από την Περσία θα ερχόταν «ο άρχων της Ελλάδος», προωθώντας τα συμφέροντα της παγκόσμιας εκείνης δύναμης. Ανάμεσα σ’ αυτά τα πνευματικά πλάσματα, ο Μιχαήλ ήταν «εις των πρώτων αρχόντων». Ποιο έθνος θα καθοδηγούσε και θα προστάτευε; Είναι φανερό ότι επρόκειτο για το λαό του Δανιήλ, τους Ιουδαίους.

Το όνομα «Μιχαήλ» σημαίνει «Ποιος Είναι Όμοιος με τον Θεό;», δείχνοντας έτσι ότι ο προεξέχων αυτός άρχοντας υποστηρίζει την κυριαρχία του Ιεχωβά. Εφόσον ο Μιχαήλ είναι επίσης και υπέρμαχος του λαού του Θεού, έχουμε κάθε λόγο να τον ταυτίζουμε με τον άγγελο που δεν ονομάζεται, τον οποίο έστειλε ο Θεός μπροστά από τους Ισραηλίτες εκατοντάδες χρόνια πριν: «Ιδού, εγώ αποστέλλω άγγελον έμπροσθέν σου διά να σε φυλάττη εν τη οδώ, και να σε φέρη εις τον τόπον τον οποίον προητοίμασα· φοβού αυτόν, και υπάκουε εις την φωνήν αυτού· μη παροργίσης αυτόν· διότι δεν θέλει συγχωρήσει τας παραβάσεις σας· επειδή το όνομά μου είναι εν αυτώ».—Έξοδος 23:20, 21.

Είναι λογικό να συμπεράνουμε ότι αυτός ήταν ο άγγελος ο οποίος μετέφερε τόσο πολλά σημαντικά αγγέλματα στο λαό του Θεού. (Πράξεις 7:30, 35· Κριτές 2:1-3) Αυτός είχε πλήρη εξουσία από τον Θεό να ενεργεί εν ονόματί Του, ακριβώς όπως βασιλιάδες των αρχαίων καιρών εμπιστεύονταν τα δαχτυλίδια—σφραγίδες τους σε αξιόπιστους υπηκόους, δίνοντάς τους έτσι τη δύναμη να ενεργούν στο όνομά τους.—Έξοδος 3:2, 3· 4:10.

Υπάρχει τίποτα εδώ που να μας κάνει να πιστεύουμε ότι ο Μιχαήλ και ο Ιησούς Χριστός είναι το ίδιο άτομο; Και βέβαια, ο Ιησούς ονομάζεται «ο Λόγος». (Ιωάννης 1:1) Αυτός είναι ο εκπρόσωπος του Θεού. Ο ειδικός αυτός αγγελικός αγγελιαφόρος ήταν επίσης, όπως είναι φανερό, ο κύριος εκπρόσωπος του Θεού στους Ισραηλίτες.

Ο Μιχαήλ ‘Εγείρεται’

Ο Μιχαήλ ήταν «ο άρχων υμών». Όμως επρόκειτο να λάβει και πρόσθετη εξουσία. Τον βλέπουμε κατόπιν στο τελικό κεφάλαιο του βιβλίου του Δανιήλ. «Και εν τω καιρώ εκείνω θέλει εγερθή Μιχαήλ, ο άρχων ο μέγας, ο ιστάμενος υπέρ των υιών του λαού σου· και θέλει είσθαι καιρός θλίψεως, οποία ποτέ δεν έγινεν αφού υπήρξεν έθνος, μέχρις εκείνου του καιρού».—Δανιήλ 12:1.

Ο Δανιήλ, στο 11ο κεφάλαιο, είχε μόλις περιγράψει την πορεία των παγκόσμιων δυνάμεων από τον καιρό του και μετά, μέσα στο μέλλον. Είχε περιγράψει με ακρίβεια την πτώση της Περσίας και την άνοδο της Ελλάδας. Κατόπιν περιέγραψε τον τεμαχισμό της Ελληνικής αυτοκρατορίας. Δυο από τις πολιτικές οντότητες που θα προέκυπταν—ο βασιλιάς του βορρά και ο βασιλιάς του νότου—θα αντιμάχονταν για την κυριαρχική επιρροή και τον έλεγχο πάνω στο λαό του Θεού. Στον κολοφώνα του ανταγωνισμού αυτού, θα ‘εγειρόταν’ ο Μιχαήλ. Τι σημαίνει αυτό;

Σε άλλα μέρη της ίδιας αυτής προφητείας, ο όρος ‘εγείρεται’ σημαίνει ότι το άτομο παίρνει εξουσία να κυβερνήσει σαν βασιλιάς. (Δανιήλ 11:3, 4, 7, 20, 21) Γι’ αυτό, όταν ο Μιχαήλ ‘εγείρεται’, και αυτός, επίσης, αρχίζει να κυβερνάει σαν βασιλιάς. Αναλογιστείτε τι σημαίνει αυτό.

Προτού πεθάνει ο Δανιήλ, είχε εκθρονιστεί ο τελευταίος Ιουδαίος βασιλιάς, ο Σεδεκίας. Για τους αιώνες που θα ακολουθούσαν δε θα υπήρχε Ιουδαίος βασιλιάς. Η προφητεία του Δανιήλ έδειξε ότι μια μέρα, στο μέλλον, ο λαός του Θεού θα είχε για μια φορά ακόμη ένα βασιλιά—τον Μιχαήλ.

Ο Ιεζεκιήλ, σύγχρονος του Δανιήλ, προείπε τον ερχομό εκείνου «ο οποίος έχει το νομικό δικαίωμα» να κυβερνήσει και πάλι σαν βασιλιάς του λαού του Θεού. (Ιεζεκιήλ 21:25-27, ΜΝΚ) Αυτός δε θα πρέπει να ταυτίζεται με τους Λευίτες Μακκαβαίους, οι οποίοι άσκησαν κάποια εξουσία στη διάρκεια μιας σύντομης περιόδου ανεξαρτησίας. Επειδή δεν ήταν απόγονοι του Βασιλιά Δαβίδ, αυτοί δεν είχαν κανένα «νομικό δικαίωμα» να είναι βασιλιάδες. Απεναντίας ήταν ο Ιησούς Χριστός, ο οποίος ήταν χρισμένος από τον Θεό να κυβερνήσει σαν βασιλιάς σ’ ένα ουράνιο βασίλειο. (Λουκάς 1:31-33·22:29, 30· Ψαλμός 110:1) Αυτός ήταν ο μόνος που είχε χριστεί μ’ αυτόν τον τρόπο. Συνεπώς το μόνο λογικό πράγμα που μπορούμε να πούμε είναι ότι ο Ιησούς και ο Μιχαήλ είναι το ίδιο άτομο.

Στον Δανιήλ, κεφάλαιο 7, υπάρχει και άλλη μία προφητεία σχετικά με την πορεία των παγκόσμιων δυνάμεων που έχει παράλληλη αφήγηση με τον Δανιήλ στο κεφάλαιο 11. Στην αποκορύφωση της προφητείας εκείνης, ωστόσο, διαβάζουμε ότι σε κάποιον που έμοιαζε «ως Υιός ανθρώπου» «εδόθη η εξουσία και η δόξα και η βασιλεία». (Δανιήλ 7:13, 14) Αυτός που ήταν «ως Υιός ανθρώπου» γενικά αναγνωρίζεται ότι είναι ο Ιησούς. (Ματθαίος 10:23· 26:64· Αποκάλυψις 14:14) Γι’ αυτό, στην κορύφωση μιας προφητείας, ο Ιησούς γίνεται βασιλιάς. Στην άλλη προφητεία στον Δανιήλ, ο Μιχαήλ γίνεται βασιλιάς. Εφόσον και οι δύο προφητείες πραγματεύονται με τον ίδιο χρόνο και με το ίδιο γεγονός, ασφαλώς είναι λογικό να συμπεράνουμε ότι πραγματεύονται επίσης και με το ίδιο πρόσωπο.

Ο Αρχάγγελος

Κατόπιν διαβάζουμε για τον Μιχαήλ στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές. Το βιβλίο του Ιούδα μας λέει: «Ο δε Μιχαήλ ο αρχάγγελος, ότε αγωνιζόμενος με τον διάβολον εφιλονείκει περί του σώματος του Μωυσέως, δεν ετόλμησε να επιφέρη εναντίον αυτού κατηγορίαν βλάσφημον, αλλ’ είπεν· Ο Κύριος (Ο Ιεχωβά, ΜΝΚ) να σε επιτιμήση». (Ιούδας 9) Το περιστατικό αυτό βοηθάει για να δειχτεί η στενή σχέση του Μιχαήλ με τον αρχαίο λαό του Θεού. Συνεπώς, υποστηρίζει το επιχείρημα ότι αυτός ήταν ο άγγελος που πήγαινε επικεφαλής των Ισραηλιτών για να τους προστατεύει.

Μαθαίνουμε από τον Ιούδα ότι ο Μιχαήλ είχε τη θέση αρχαγγέλου. Πράγματι, αυτός ήταν ο αρχάγγελος, εφόσον κανένας άλλος αρχάγγελος δεν αναφέρεται στη Βίβλο, ούτε η Βίβλος χρησιμοποιεί την λέξη «αρχάγγελος» στον πληθυντικό. «Αρχάγγελος» σημαίνει «Αρχηγός των αγγέλων». (Ελληνοαγγλικό Λεξικό της Καινής Διαθήκης, του Θάγιερ) Ανάμεσα στους πνευματικούς δούλους του Θεού, μόνο δύο ονόματα σχετίζονται με εξουσία πάνω στους αγγέλους: του Μιχαήλ και του Ιησού Χριστού. (Ματθαίος 16:27· 25:31· 2 Θεσσαλονικείς 1:7) Και αυτό, επίσης, υποστηρίζει ότι ο Ιησούς και ο Μιχαήλ είναι το ίδιο άτομο.

Είναι ενδιαφέρον ότι το όνομα του Ιησού συνδέεται με τη λέξη «αρχάγγελος» σε μια από τις επιστολές του Παύλου. Ο απόστολος γράφει: «Αυτός ο Κύριος [ο Ιησούς] θέλει καταβή απ’ ουρανού με κέλευσμα, με φωνήν αρχαγγέλου και με σάλπιγγα Θεού». (1 Θεσσαλονικείς 4:16) Τα συμφραζόμενα τοποθετούν το γεγονός αυτό στη διάρκεια ‘της παρουσίας του Κυρίου’, όταν ο Ιησούς αρχίζει να κυβερνάει σαν βασιλιάς.—1 Θεσσαλονικείς 4:15· Ματθαίος 24:3· Αποκάλυψις 11:15-18.

Το θέλημα και η διευθέτηση του Ιεχωβά είναι να αναστήσει ο Ιησούς τους νεκρούς. (Ιωάννης 6:38-40) Η σάλπιγγα του Θεού είναι εκείνη η οποία σαλπίζει την κλήση για να επιστρέψουν οι νεκροί στη ζωή, ακριβώς όπως ο Θεός έδωσε εντολές να χρησιμοποιηθούν σάλπιγγες για τη συνέλευση του λαού του στους αρχαίους χρόνους. (Αριθμοί 10:1-10) Ο Ιησούς εκδίδει «κέλευσμα» προς τους νεκρούς να βγουν έξω, ακριβώς όπως έκανε σε μια περίπτωση όταν ήταν στη γη. (Ιωάννης 11:43) Αλλά τώρα καλεί όχι με φωνή ανθρώπου όπως έκανε τότε, αλλά με κάθε εξουσία «εν φωνή αρχαγγέλου». Ωστόσο, μόνο ένας αρχάγγελος μπορεί να καλέσει με φωνή αρχαγγέλου! Και σε κανέναν άλλον εκτός από τον Ιησού δεν δόθηκε η εξουσία να αναστήσει τους νεκρούς. Γι’ αυτό, η συγκινητική αυτή προφητεία παρέχει πρόσθετο ισχυρό λόγο για να ταυτίσουμε τον Ιησού με τον αρχάγγελο, τον Μιχαήλ.

Πόλεμος στον Ουρανό

Η τελική εμφάνιση του ονόματος Μιχαήλ στη Βίβλο είναι στο βιβλίο της Αποκάλυψης. Εκεί διαβάζουμε: «Και έγινε πόλεμος εν τω ουρανώ· ο Μιχαήλ και οι άγγελοι αυτού επολέμησαν κατά του δράκοντος· και ο δράκων επολέμησε και οι άγγελοι αυτού, και δεν υπερίσχυσαν». (Αποκάλυψις 12:7, 8) Εδώ βλέπουμε τον Μιχαήλ σε δράση σαν αρχάγγελο του Θεού. Αυτός μαζί με ‘τους αγγέλους του’, νικάει τον Σατανά και τον ρίχνει κάτω στη γη.

Αυτή είναι η αρχή για τη ‘μικρή περίοδο χρόνου’ προτού το κακό σύστημα του Σατανά καταστραφεί τελείως. Μετά από το τέλος της Βαβυλώνας της Μεγάλης στα χέρια των εθνών, τα έθνη αυτά καταστρέφονται από τον Ιησού και τις αγγελικές στρατιές του. (Αποκάλυψις 12:12· 17:16, 17· 19:11-16) Τελικά, ο Σατανάς ρίχνεται στην άβυσσο για χίλια χρόνια, μετά από την οποία υφίσταται πλήρη εξάλειψη στην «λίμνη του πυρός». (Αποκάλυψις 20:1, 2, 10) Αυτό—η από αιώνες υποσχεμένη τελική ‘συντριβή της κεφαλής του Σατανά’—επιτελείται επίσης από τον Ιησού, μαζί με τους αναστημένους πνευματικούς αδελφούς του.—Γένεσις 3:15· Γαλάτας 3:16· Ρωμαίους 16:20.

Εφόσον ο Ιησούς είναι εκείνος ο οποίος προφητεύθηκε ότι θα συντρίψει την κεφαλή του Σατανά, και εφόσον αυτός επιτελεί όλες αυτές τις άλλες πράξεις κρίσης, το μόνο λογικό πράγμα είναι να συμπεράνουμε ότι αυτός θα οδηγούσε και τις στρατιές του ουρανού στο ρίξιμο του Σατανά έξω από τον ουρανό. Γι’ αυτό, ο νικητής Μιχαήλ που αναφέρεται στην Αποκάλυψη κεφάλαιο 12 πρέπει να είναι ο Ιησούς, στον οποίο είπε ο Ιεχωβά «κατακυρίευε εν μέσω των εχθρών σου».—Ψαλμός 110:1, 2· Πράξεις 2:34, 35.

Το γεγονός ότι εμφανίζεται το όνομα Μιχαήλ, αντί για Ιησούς, στην Αποκάλυψη κεφάλαιο 12 τραβάει την προσοχή μας στην προφητεία που εξετάσαμε προηγουμένως στον Δανιήλ κεφάλαιο 12. Στον Δανιήλ διαβάζουμε για την έγερση του Μιχαήλ. (Δανιήλ 12:1) Στην Αποκάλυψη κεφάλαιο 12, ο Μιχαήλ ενεργεί σαν ένας μονάρχης που νικάει ρίχνοντας τον Σατανά κάτω στη γη. Το αποτέλεσμα: «Ουαί εις τους κατοικούντας την γην και την θάλασσαν».—Αποκάλυψις 12:12.

Είναι ο Ιησούς Ένας Άγγελος;

Μερικοί έχουν αντίρρηση να ταυτίσουν τον Ιησού με τον άγγελο του Ιεχωβά που αναφέρεται στις Εβραϊκές Γραφές. Για τους Τριαδιστές, βέβαια, μια τέτοια ταύτιση θέτει ένα πρόβλημα, εφόσον δείχνει αποφασιστικά ότι αυτός δεν είναι ίσος με τον Ιεχωβά Θεό. Αλλά και μερικοί που δε δέχονται το δόγμα της Τριάδας πιστεύουν ότι το να ταυτίσει κανείς τον Ιησού με τον άγγελο αφαιρεί κάτι από την αξιοπρέπειά του.

Θυμηθείτε, ωστόσο, ότι η βασική έννοια του «αγγέλου» (στα Εβραϊκά, μαλ·’ακχ· στα Ελληνικά άγγελος) είναι «αγγελιαφόρος». Σαν ο «Λόγος», ο Ιησούς είναι ο κατ’ εξοχήν αγγελιαφόρος του Θεού. Θυμηθείτε, επίσης, ότι σαν ο αρχάγγελος, καθώς και σαν «ο πρωτότοκος πάσης κτίσεως», ο Ιησούς είχε τον πιο υψηλό βαθμό ανάμεσα στους αγγέλους, ακόμη και προτού έρθει στη γη.—Κολοσσαείς 1:15.

Πράγματι, ο απόστολος Παύλος έγραψε στους Εβραίους: «Τοσούτον ανώτερος των αγγέλων γενόμενος [ο Ιησούς], όσον εξοχώτερον υπέρ αυτούς όνομα εκληρονόμησε». (Εβραίους 1:4· Φιλιππησίους 2:9, 10) Ωστόσο, αυτό περιγράφει την κατάστασή του μετά από την ύπαρξή του εδώ πάνω στη γη. Εξακολουθούσε να είναι ο αρχάγγελος και «η αρχή της κτίσεως του Θεού». (Αποκάλυψις 3:14) Όμως έγινε καλύτερος από τους αγγέλους. Το ‘πιο έξοχο όνομα’ ή θέση είναι κάτι που δεν το κατείχε πριν έρθει στη γη. (Αυτά τα εδάφια αντιφάσκουν με την άποψη των Τριαδιστών ότι ο Γιος είναι και πάντα ήταν ίσος από κάθε άποψη με τον Πατέρα.)

Γι’ αυτό, το γεγονός ότι ο Μιχαήλ είναι ο αρχάγγελος, ο αρχηγός των αγγέλων, το γεγονός ότι αυτός εγείρεται για να κυβερνήσει σαν Βασιλιάς, και το γεγονός ότι αυτός αναλαμβάνει την ηγεσία στο ρίξιμο του Σατανά έξω από τους ουρανούς στον καιρό της γέννησης της Βασιλείας του Θεού—όλα αυτά μας οδηγούν σ’ ένα και μόνο συμπέρασμα: ‘Ο Μιχαήλ ο μεγάλος άρχοντας’ δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον Ιησού Χριστό.—Δανιήλ 12:1.

[Προτάσεις που τονίζονται στις σελίδες 28, 29]

Ο Μιχαήλ είναι ο αρχάγγελος που έγινε βασιλιάς . . .

. . . Επίσης ανέλαβε την ηγεσία στο διώξιμο του Σατανά από τον ουρανό