Επί του Όρους Ομιλία—‘Ακούετε τους Λόγους Τούτους, και Κάμνετε Αυτούς’
Ο ΙΗΣΟΥΣ επεράτωσε την επί του Όρους Ομιλία του με μια διπλή παρομοίωσι: «Πας λοιπόν όστις ακούει τους λόγους μου τούτους και κάμνει αυτούς, θέλω ομοιώσει αυτόν με άνδρα φρόνιμον, όστις ωκοδόμησε την οικίαν αυτού επί την πέτραν· και κατέβη η βροχή και ήλθον οι ποταμοί και έπνευσαν οι άνεμοι και προσέβαλαν εις την οικίαν εκείνην, και δεν έπεσε· διότι ήτο τεθεμελιωμένη επί την πέτραν.»—Ματθ. 7:24, 25· παράβαλε με Λουκάν 6:47, 48.
Η φράσις ‘οι λόγοι μου τούτοι,’ αναφέρεται σε όσα δίδαξε ο Ιησούς στην επί του Όρους Ομιλία του. Η φράσις «πας όστις ακούει» εκείνα τα λόγια, δεν εννοεί μόνο εκείνους που ήσαν πραγματικά παρόντες όταν έδωσε ο Ιησούς αυτή τη μεγάλη διάλεξι. Περιλαμβάνονται επίσης και όλοι εκείνοι που αργότερα θα άκουγαν προφορικά και θα διάβαζαν αυτή την περίφημη ομιλία του. Ωστόσο, διαρκή οφέλη θ’ απολαμβάνη μόνον εκείνος ο οποίος και ακούει «και κάμνει» ό,τι είπε ο Ιησούς.
Αυτό δεν σημαίνει απλώς την εκτέλεσι πράξεων λατρείας, αυταπάρνησι και φιλανθρωπία, πράγματα που οι άλλοι μπορεί να θαυμάζουν. Λίγοι θα μπορούσαν να δείξουν τον ζήλο που έδειχναν οι Φαρισαίοι γι’ αυτά τα πράγματα. Ωστόσο, οι ενέργειές τους εγίνοντο υποκριτικά και δεν εσήμαιναν τίποτε για τον Θεό. (Παράβαλε με Ματθαίον 6:1, 2, 5, 16.) Ο Ιησούς, αντί να τονίση τα έργα που βλέπουν οι άνθρωποι, παρώτρυνε τους ακροατές του να μεταστραφούν εσωτερικά, αναπτύσσοντας στάσεις διανοίας και καρδιάς που ευαρεστούν πράγματι τον Θεό. Παραδείγματος χάριν, ο Υιός του Θεού συμβούλευσε τους ακροατάς του ν’ αναγνωρίζουν την πνευματική τους φτώχεια και την ανάγκη τους για τον Θεό (Ματθ. 5:3), ν’ αναπτύσσουν πραότητα προς τον Θεό και τους συνανθρώπους των (Ματθ. 5:5), να αγαπούν τη δικαιοσύνη, να είναι ελεήμονες, αγνοί στην καρδιά και ειρηνικοί. (Ματθ. 5:6-9) Εκείνοι που ακολουθούν αυτή τη συμβουλή, αναπτύσσουν μια πραγματικά θεοειδή προσωπικότητα. Αυτό θα εκδηλωθή με «καλά έργα», που φέρνουν με θαυμάσιο τρόπο δόξα στον Θεό. Αυτό περιλαμβάνει το να είμεθα δραστήριοι, όπως ήσαν και πολλοί από τους ακροατές του Ιησού εκείνο τον καιρό, στη διακήρυξι των «αγαθών νέων» σε άλλους.—Ματθ. 5:14-16· παράβαλε με Κολοσσαείς 3:10, 16.
Εκείνος που είναι ‘φρόνιμος’ (διακριτικός, δείχνοντας καλή κρίσι, συνετός) κτίζει το σπίτι του «επί την πέτραν,» σ’ ένα μεγάλο βραχώδη όγκο, όπως είναι ένα βουνό, ή ένας βράχος. Το σπίτι που έχει στερεωθή γερά πάνω σ’ ένα πέτρινο θεμέλιο, θα παραμείνη ανέπαφο στη διάρκεια της θύελλας. Η «βροχή» και οι «ποταμοί» (που πράγματι σχηματίζονται ξαφνικά σε χειμαρρώδεις κοιλάδες στη διάρκεια μιας μπόρας), δεν θα σαρώσουν τα θεμέλιά του.a Οι «άνεμοι» που θα χτυπούσαν το σπίτι από όλες τις πλευρές, δεν θα το κατέρριπταν. Το σπίτι δεν θα έπεφτε στη διάρκεια μιας θύελλας.
Με μια συμβολική έννοια, το να κτίση κάποιος το σπίτι του πάνω στην πέτρα, σημαίνει να διαμορφώση τις σκέψεις του, τα ελατήριά του και, συνεπώς, τα έργα του σύμφωνα με όλους τους «λόγους μου τούτους,» όπως βρίσκονται στην επί του Όρους Ομιλία. Οι αντιξοότητες που επέρχονται ξαφνικά, σαν την ισχυρή θύελλα στη Παλαιστίνη, δεν μπορούν να σαρώσουν ένα τέτοιο στερεό θεμέλιο για ευσεβή διαγωγή. Στη διάρκεια δυσκόλων καιρών, το άτομο που εκτελεί τα λόγια του Ιησού ‘θέλει ομοιωθή’ (ή αποδειχθή όμοιο) με τον φρόνιμο οικοδόμο ενός πέτρινου θεμελίου. Τα χαρακτηριστικά και οι ιδιότητες της προσωπικότητος που έχει αναπτύξει το άτομο αυτό σύμφωνα με τον Λόγο του Θεού, δεν θα ‘πέσουν’ κάτω από δύσκολες περιστάσεις. Δεν θα εγκαταλείψη την υπηρεσία του προς τον Θεό.
Εξ άλλου, ο Ιησούς συνέχισε λέγοντας: «Και πας ο ακούων τους λόγους μου τούτους και μη κάμνων αυτούς θέλει ομοιωθή με άνδρα μωρόν, όστις ωκοδόμησε την οικίαν αυτού επί την άμμον· και κατέβη η βροχή και ήλθαν οι ποταμοί και έπνευσαν οι άνεμοι και προσέβαλον εις την οικίαν εκείνην, και έπεσε, και ήτο η πτώσις αυτής μεγάλη.»—Ματθ. 7:26, 27· παράβαλε με Λουκάν 6:49.
Στη χώρα όπου διεξήγε ο Ιησούς τη διακονία του, θα ήταν ανόητο να κτίση κανείς ένα σπίτι πάνω στην άμμο. Η βροχή, οι ποταμοί και οι ισχυροί άνεμοι, θα κατέρριπταν σύντομα ένα τέτοιο οικοδόμημα. ‘Η πτώσις του θα ήταν μεγάλη’—θα κατεστρέφετο τόσο πλήρως που δεν θα μπορούσε να επιδιορθωθή.
Κάτι παρόμοιο θα συμβή συμβολικά σ’ εκείνον που ‘ακούει τους λόγους μου τούτους και δεν κάμνει αυτούς.’ Αυτό το άτομο βασίζει τη ζωή του, όχι σε υπακοή στις διδασκαλίες του Χριστού, αλλά σε ιδιοτελή ανυπακοή στα λόγια του Χριστού η οποία, σαν την άμμο, σαρώνεται σε μια πλημμύρα. Στη διάρκεια ησύχου καιρού, όταν η ζωή είναι κατά πολύ απαλλαγμένη από προβλήματα, αυτό το άτομο ίσως μπορεί να κρύβη την έλλειψι θεοσεβών ιδιοτήτων που έχει. Αλλά μόλις έλθουν οι δυσκολίες, «θέλει ομοιωθή,» ή αποδειχθή όμοιο, με τον ανόητο οικοδόμο που κτίζει επάνω στην άμμο. Όσο για τους ισχυρισμούς του ότι είναι δούλος του Θεού, οι θυελλώδεις αντιξοότητες θα τον λυγίσουν και θα υποστή ‘μεγάλη πτώσι.’ Ο Βιβλικός συγγραφεύς Ιάκωβος, εξετάζοντας την ανάγκη που υπάρχει ν’ αντικαταστήση το άτομο τις εσφαλμένες σκέψεις και τα ελατήριά του με ορθά, για να γίνη ευτυχισμένος ‘εκτελεστής του έργου του Θεού,’ έδωσε μια συμβουλή που ομοιάζει με τη συμβουλή του Ιησού:
«Γίνεσθε δε εκτελεσταί του λόγου και μη μόνον ακροαταί, απατώντες εαυτούς. Διότι εάν τις είναι ακροατής του λόγου και ουχί εκτελεστής, ούτος ομοιάζει με άνθρωπον, όστις θεωρεί το φυσικόν αυτού πρόσωπον εν κατόπτρω· διότι εθεώρησεν εαυτόν και ανεχώρησε, και ευθύς ελησμόνησεν οποίος ήτο. Όστις όμως εγκύψη εις τον τέλειον νόμον της ελευθερίας και επιμείνη εις αυτόν, ούτος γενόμενος ουχί ακροατής επιλήσμων, αλλ’ εκτελεστής έργου, ούτος θέλει είσθαι μακάριος εις την εκτέλεσιν αυτού.»—Ιακ. 1:22-25.
Κατόπιν, η αφήγησις του Ευαγγελίου του Ματθαίου προσθέτει: «Ότε δε ετελείωσεν ο Ιησούς τους λόγους τούτους, εξεπλήττοντο οι όχλοι δια την διδαχήν αυτού· διότι εδίδασκεν αυτούς ως έχων εξουσίαν, και ουχί ως οι γραμματείς.»—Ματθ. 7:28, 29.
Η ‘διδαχή’ του Ιησού, δηλαδή, ολόκληρη η διδασκαλία που περιελάμβανε η επί του Όρους Ομιλία, κατέπληξε τους ακροατάς του. Δεν ήταν το είδος διδαχής που ήσαν συνηθισμένοι ν’ ακούουν από τους «γραμματείς,» οι οποίοι ήσαν εκπαιδευμένοι στην Ιουδαϊκή προφορική παράδοσι. Όταν οι γραμματείς εδίδασκαν κάτι, μιλούσαν «εν το ονόματι» κάποιας προηγούμενης αυθεντίας. Σχετικά μ’ αυτό, διαβάζομε στο Θεολογικό Λεξικό της Καινής Διαθήκης τα εξής:
«Ο όρος μισ-σουμ «εν τω ονόματι» είναι σπουδαίος στην Ιουδαϊκή παράδοσι. Ο Ραββίνος Μεΐρ, λέγει μια παραβολή εν τω ονόματι (μισ-σουμ) του Ραββίνου Γαμαλιήλ, . . . Εκείνος που άκουσε κάτι στον οίκο διδασκαλίας και το έλεγε σε άλλους, ήταν υποχρεωμένος να αναφέρη την αυθεντία στην οποία ανεφέρετο, στο όνομα της οποίας έλεγε την παράδοσι. Ένας από τους 48 όρους που απαιτούντο για ν’ αποκτήση κανείς το Τορά, είναι ‘να λέγη κάθε λόγο εν τω ονόματι του συγγραφέως του . . . ,’ Αβ[ώθ], 6,6· παράβαλε με Μεγκ [ιλλάχ], 15α. Αυτό δείχνει τι ή πόση εξουσία έχει η δήλωσις.»
Μια ραββινική αφήγησις αναφέρει ότι ο Μέγας Χιλλέλ, ο οποίος έζησε στη διάρκεια του πρώτου αιώνος μ.Χ., δίδασκε μια ιδιαίτερη παράδοσι ορθά. «Αλλά, μολονότι μιλούσε γι’ αυτό όλη την ημέρα, οι άνθρωποι δεν άκουγαν τη δική του διδασκαλία, επειδή στο τέλος έλεγε, Έτσι άκουσα από τον Σεμαΐα και τον Αυταλιών [εξουσίες πριν από τον Χιλλέλ].»
Ο Ιησούς δεν εδίδασκε μ’ αυτό τον τρόπο. Αντί να μιλά εν τω ονόματι κάποιου άλλου ανθρώπου, ο Υιός του Θεού συχνά δήλωνε: «Αληθώς σας λέγω,» «Εγώ όμως σας λέγω.» (Βλέπε, παραδείγματος χάριν, Ματθαίον 5:18, 20, 22, 26, 28, 32, 34, 39, 44.) Μιλούσε ως «έχων εξουσίαν,» ως ένας που εκπροσωπούσε απ’ ευθείας τον Θεό, όπως συνέβαινε με τους θεόπνευστους προφήτες της προ Χριστιανικής εποχής. (Παράβαλε με Ματθαίον 28:18.) Πόσο ευγνώμονες πρέπει να είμεθα, που ο Θεός έκρινε κατάλληλο να καταγραφή αυτή η περίφημη ομιλία στον θεόπνευστο Λόγο του!
[Υποσημειώσεις]
a Σχετικά με το πόσο αιφνίδια έρχονται οι θύελλες και οι καταστρεπτικές πλημμύρες στην Παλαιστίνη, διαβάστε τη σύγχρονη πείρα που αναγράφεται στο Ξύπνα! 8 Σεπτεμβρίου 1970, σελ. 24.