Έλεος—Τι Μέρος Παίζει στη Ζωή Σας;
ΘΕΩΡΕΙΤΕ τον εαυτό σας ένα οικτίρμον άτομο; Ο Χριστός Ιησούς είπε: «Γίνεσθε . . . οικτίρμονες, καθώς και ο Πατήρ σας είναι οικτίρμων.» (Λουκ. 6:36) Ενεργείτε έτσι; Πώς μπορείτε να το αποδείξετε;
Το έλεος, σε πολλούς, φέρνει τη σκέψι της εκδηλώσεως «περισσοτέρας καλωσύνης απ’ όση απαιτεί η δικαιοσύνη,» ή «την εκδήλωσι μεγαλοψυχίας σ’ ένα ένοχο.» Σαν τον Σαίξπηρ λένε, «το έλεος κάνει επιεικέστερη τη δικαιοσύνη.»
Πράγματι αυτές είναι εκφράσεις ελέους, διότι συχνά έλεος σημαίνει επιείκεια στην επιβολή τιμωρίας σ’ ένα ένοχο ή εκδήλωσι καλωσύνης στην έκδοσι αποφάσεως. Αλλά το έλεος περιλαμβάνει πολλά, πολύ περισσότερα απ’ αυτά. Πραγματικά, αν φανταζώμεθα το έλεος μόνο μ’ αυτές τις έννοιες, τότε μας διαφεύγει η πραγματική σημασία του ελέους, διότι το βλέπομε από μια πάρα πολύ στενή άποψι. Δεν θα μπορούσαμε να γίνωμε όμοιοι με τον Δημιουργό μας αν αυτή είναι όλη η κατανόησις που έχομε για το έλεος.
Παρατηρήστε σ’ ένα λεξικό και θα δήτε ότι έλεος μπορεί επίσης να σημαίνη: «Ευτυχία που θεωρείται ως μια εκδήλωσις ευσπλαγχνίας» και «σπλαγχνική μεταχείρισις ενός δυστυχισμένου.» Ναι, και αυτοί οι ορισμοί πλησιάζουν περισσότερο στη βασική σημασία του ελέους, όπως αυτή η ιδιότης εκφράζεται στις αρχαίες γλώσσες που χρησιμοποιήθηκαν για τη συγγραφή της Βίβλου.
ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ
Ο Ψαλμός 145:8, 9, περιγράφοντας την προσωπικότητα του Θεού, λέγει: «Ελεήμων και οικτίρμων ο Ιεχωβά· . . . Αγαθός ο Ιεχωβά προς πάντας· και οι οικτιρμοί αυτού επί πάντα τα ποιήματα αυτού.» Για να παρουσιάση την θαυμαστή ιδιότητα του ελέους του Θεού ο Εβραίος συγγραφεύς χρησιμοποιεί εδώ τη λέξι ρα–χάμ. Γνωρίζομε φυσικά ότι ο Ιεχωβά δείχνει έλεος όταν συγχωρή παραβάτας, οι οποίοι μετανοούν, και εκδηλώνει μεγαλοψυχία σε εναντιουμένους. (Παράβαλε Ψαλμόν 51:1, 2· 103:3, 4· Ιωάν. 9:9) Αλλά είναι αυτή η βασική σημασία της λέξεως που χρησιμοποίησε ο ψαλμωδός; Ας δούμε.
Μερικοί Εβραίοι λόγιοι πιστεύουν ότι η αρχική πηγή του ρα–χάμ είναι μια λέξις που βασικώς σημαίνει «να είναι κανείς μαλακός και ευγενής.» Την συνδέουν με τη λέξι που χρησιμοποιείται για τη «μήτρα» (ρε–χέμ). Έτσι ένα λεξικό προσδιορίζει τη σημασία του ρα–χάμ ως «φλέγομαι, αισθάνομαι θερμός από τρυφερή συγκίνησι· . . . είμαι σπλαγχνικός.» Πόσο μεγαλειώδες είναι να γνωρίζουμε ότι αυτή είναι μια διακεκριμένη ιδιότης του Θεού μας! Είναι ελεήμων. Και επειδή μπορεί να λεχθή ότι έλεος είναι η ενεργός έκφρασις του οίκτου ή της συμπόνοιας, αυτή η Εβραϊκή λέξις μεταφράζεται μερικές φορές «οίκτος.»
Παραδείγματος χάριν, στο εδάφιο Ησαΐας 49:15 ο Θεός λέγει: «Δύναται γυνή να λησμονήση το θηλάζον βρέφος αυτής, ώστε να μη ελεήση [ραχάμ] το τέκνον της κοιλίας αυτής;» Τι βαθύ αίσθημα έχει κανονικά μια μητέρα για το τέκνον της κοιλίας της! Αλλά τι είναι εκείνο που προκαλεί αυτή την ιδιότητα όπως περιγράφεται στο Εβραϊκό κείμενο με τη λέξι ρα–χάμ; Μήπως το θηλάζον βρέφος της διέπραξε κάποια παράβασι και η μητέρα πρέπει ν’ αποφασίση αν πρέπη να δείξη επιείκεια ή όχι; Ασφαλώς όχι. Είναι καταφανές ότι αυτό το σπλαγχνικό αίσθημα υποκινείται από την ανάγκη του βρέφους της, ίσως επειδή πεινά, είναι άρρωστο ή υποφέρει από κάποια άλλη αιτία. Γι’ αυτό δείχνει στοργική ευσπλαγχνία σ’ αυτό. Ο Θεός δείχνει έλεος με όμοιες εκφράσεις συμπόνιας.
Πάρτε ένα άλλο παράδειγμα, του Ιωσήφ στην Αίγυπτο. Στο δεύτερο ταξίδι τους στην Αίγυπτο για αναζήτησι τροφίμων, οι δέκα ετεροθαλείς αδελφοί του Ιωσήφ πήραν μαζί τους τον Βενιαμίν που ήταν ο μόνος ομόψυχος αδελφός του (από την ίδια κοιλία [ρε–χέμ] που ήταν και ο Ιωσήφ). Ο Ιωσήφ, βλέποντας τον Βενιαμίν ύστερ’ από τόσο πολλά χρόνια «συνεταράττοντο τα σπλάγχνα [πληθυντικός του ρα–χάμ] αυτού» για τον νεώτερο αδελφό του και έφυγε από το δωμάτιο για να μπορέση να κλάψη. Μήπως αυτό ήταν μια περίπτωσις «ευσπλαγχνικής μεταχειρίσεως απέναντι σ’ ένα ένοχο ή αντίπαλο»—που είναι μια από τις σημασίες του ελέους; Όχι, διότι μολονότι οι ετεροθαλείς αδελφοί του Ιωσήφ ήσαν ένοχοι προσωπικού αδικήματος, ο Βενιαμίν δεν ήταν. Αντιθέτως, η πράξις του Ιωσήφ προήρχετο από βαθιά στοργή και σπλαγχνικό ενδιαφέρον γι’ αυτόν τον νεώτερο αδελφό του. Τι πλούτο δίνει αυτό το παράδειγμα σ’ εκείνη την Εβραϊκή λέξι η οποία περιγράφει το έλεος του Θεού επίσης!—Γέν. 43:30· 37:12-28· παράβαλε 1 Βασ. 3:25-27.
Ώστε, λοιπόν, είσθε ελεήμων με την έννοια της Γραφής; Αντιλαμβάνεσθε ότι το έλεος δεν εκφράζεται απλώς με το να συγκρατήται κανείς όπως στην περίπτωσι που αποφεύγει να επιβάλη ποινή στο ανώτατο όριο της ενοχής του άλλου ή που εκδηλώνει μεγαλοψυχία σ’ έναν αντίπαλο. Μάλλον σχετίζεται πρωτίστως με τη σπλαγχνική διάθεσι που αισθάνεσθε και εκφράζετε σ’ εκείνους που βρίσκονται σε δυσκολία, σε ανάγκη ή σε μειονεκτική θέσι.
ΟΙ ΕΛΕΗΜΟΝΕΣ ΘΑ ΕΛΕΗΘΟΥΝ
Στην επί του Όρους Ομιλία ο Ιησούς είπε: «Μακάριοι οι ελεήμονες· διότι αυτοί θέλουσιν ελεηθή.» (Ματθ. 5:7) Ασφαλώς επιθυμούμε το θείο έλεος. Γι’ αυτό πρέπει να θέλωμε να μάθωμε τι περιλαμβάνει το να είναι κανείς ελεήμων. Αυτό σημαίνει να εξακριβώσωμε τη σημασία της λέξεως όπως χρησιμοποιείται στο κείμενο των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών.
Εδώ ο συγγραφεύς του Ευαγγελίου χρησιμοποιεί τη λέξι ελεήμων που παράγεται από τη λέξι έλεος. Μπορούμε ν’ αντιληφθούμε, πόσο καλά αντιστοιχεί η Ελληνική λέξις έλεος με την Εβραϊκή λέξι (που μόλις εξετάσαμε) από τον ορισμό που δίνει το Ερμηνευτικό Λεξικό των Λέξεων της Καινής Διαθήκης του Ο. Ε. Βάιν: «ΕΛΕΟΣ ‘είναι η εκδήλωσις συμπόνιας· προϋποθέτει την ύπαρξι ανάγκης εκ μέρους εκείνου που το δέχεται, καθώς και καταλλήλων μέσων για ανταπόκρισι στην ανάγκη εκ μέρους εκείνου ο οποίος το εκδηλώνει’.» Άλλες λέξεις όπως «οικτιρμός» και «σπλάγχνα» μεταδίδουν το ισχυρό αίσθημα του οίκτου ή θερμής καλωσύνης των οποίων το έλεος είναι η ενεργός έκφρασις.
Αλλά, καλύτερα από τους ορισμούς είναι τα παραδείγματα. Τι μας λέγει το παράδειγμα του Ιησού όσον αφορά το μέρος που πρέπει να παίζη το έλεος στη ζωή μας;
Ο ΙΗΣΟΥΣ ΔΙΝΕΙ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΛΕΟΥΣ
Εξέχοντες μεταξύ εκείνων που επεκαλούντο το έλεος του Ιησού ήσαν γονείς που είχαν άρρωστα τέκνα, οι τυφλοί, οι δαιμονιζόμενοι και οι λεπροί. (Ματθ. 9:27-29· Λουκ. 17:12-14) Ανταποκρινόμενος στην έκκλησί των «ελέησον ημάς,» ο Ιησούς έκαμε θαύματα για να τους ανακουφίση. Και τους ανεκούφισε, όχι μ’ ένα μηχανικό, απαθή ή συγκαταβατικό τρόπο, αλλά «σπλαγχνισθείς αυτούς.»—Ματθ. 20:33, 34.
Μπορούμε να εκτιμήσωμε περισσότερο το ισχυρό αίσθημα του Ιησού, όταν παρατηρήσωμε ότι σ’ αυτή την τελευταία φράσι ο συγγραφεύς του Ευαγγελίου χρησιμοποίησε το ρήμα σπλαγχνίζομαι (που παράγεται από τη λέξι σπλάγχνα) που σημαίνει κατά γράμμα «συμπονώ μέσα από τα σπλάγχνα.» Ναι, ο Υιός του Θεού συνεκινείτο βαθιά μέσα του βλέποντας τις ανάγκες των άλλων.
Αυτή η ίδια λέξις περιγράφει τα αισθήματα του Ιησού όταν έβλεπε τα πλήθη που συγκεντρώνονταν εκεί να τον ακούσουν, διότι ήσαν «εκλελυμένοι και εσκορπισμένοι ως πρόβατα μη έχοντα ποιμένα.» (Ματθ. 9:36· 14:14· Μάρκ. 6:34) Και το ίδιο σπλαγχνικό αίσθημα έκαμε τον Ιησού να προμηθεύση σ’ εκείνα τα πλήθη τροφή για να μη «αποκάμνωσι καθ’ οδόν» επιστρέφοντας στο σπίτι τους. (Ματθ. 15:32) Ο Ιησούς, σ’ όλο αυτό το βάθος του αισθήματος που έδειχνε για το λαό που βρισκόταν σε αθλιότητα ή ανάγκη και που κατέληγε σε πράξεις ελέους, αντανακλούσε τις θαυμαστές ιδιότητες του Πατρός του.—Παράβαλε Ιερεμίας 31:20.
Δεν είναι αρκετό να αισθανώμεθα συμπόνοια· οφείλομε να την εκφράζωμε αν θέλωμε να είμεθα ελεήμονες. Στην παραβολή του Ιησού για τον καλό Σαμαρείτη, ο Σαμαρείτης είδε ένα ταξιδιώτη να βρίσκεται κατά μήκος του δρόμου, ληστευμένο και δαρμένο. Όχι μόνο ‘εσπλαγχνίσθη αυτόν, αλλά επίσης ‘εποίησεν έλεος εις αυτόν,’ διότι περιποιήθηκε τα τραύματά του και φρόντισε γι’ αυτόν. Και πάλι παρατηρούμε ότι εάν επρόκειτο για συγχώρησι μιας κακής πράξεως ή για απόδοσι κρίσεως. Επρόκειτο για μια περίπτωσι αισθήματος «συμπαθείας για την αθλιότητα ενός άλλου, και ιδιαίτερα συμπαθείας εκδηλουμένης στην πράξι»—που είναι ένας από τους ορισμούς της ρηματικής μορφής του ελέους.—Λουκ. 10:33-37.
Αυτά τα λίγα παραδείγματα μας βοηθούν να εκτιμήσωμε πόσα περιλαμβάνονται στην ιδιότητα του ελέους. Μήπως πρέπει να περιμένωμε ωσότου κάποιος παραβή ένα κανόνα για να δείξωμε έλεος; Καθόλου, αλλά μπορούμε να το δείξωμε σε οποιονδήποτε έχει ανάγκη, σε τελείως ξένους καθώς επίσης σε φίλους και σ’ εκείνους που αγαπούμε. Το έλεος είναι πράγματι ευσπλαγχνία στην πράξι.
ΕΚΔΗΛΩΣΙΣ ΕΛΕΟΥΣ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΜΑΣ ΖΩΗ
Σήμερα είναι μια εποχή όπως εκείνη που προελέχθη από τον Ιησού, μια εποχή που, μαζί με την ‘πλήθυνσι της ανομίας,’ βλέπομε ότι ‘η αγάπη των πολλών έχει ψυχρανθή.’ (Ματθ. 24:12) Καθώς ελαττώνεται η αγάπη για τον αληθινό Θεό, εξασθενίζει και η αγάπη για τον πλησίον. Η ιδιοτέλεια, η σκληρότης, η αδιαφορία για τα προβλήματα και τα παθήματα των άλλων, ακόμη και η ασπλαγχνία, έχουν αυξήσει, και αυτό φαίνεται να αληθεύη ιδιαιτέρως στις πόλεις και στις πυκνοκατοικημένες περιοχές. Η σύγχρονη βιομηχανική κοινωνία, με το ενδιαφέρον της για μαζική παραγωγή και μεγάλο κέρδος, έχει δημιουργήσει τον «ωργανωμένο άνθρωπο,» και οι άνθρωποι συχνά θεωρούνται απλώς ως εξαρτήματα μιας μηχανής.
Σε μια τέτοια εποχή, πόσο ευχάριστη είναι η ιδιότης του ελέους! Πόσο σπουδαίο είναι να εκτιμούμε την πλατιά κλίμακα εφαρμογής της και να βλέπωμε την ανάγκη να την εκδηλώνωμε κάθε μέρα στη ζωή μας! Αλλά τι μπορούμε να κάνωμε με πρακτικό τρόπο;
Η μεγαλύτερη ανάγκη των ανθρώπων σήμερα είναι η πνευματική βοήθεια. Το μεγαλύτερο μέρος των ανθρώπων από πνευματική άποψι λιμοκτονούν, είναι τυφλοί, ψηλαφούν μέσα στις συγκεχυμένες καταστάσεις που μας περιβάλλουν χωρίς καμμιά πραγματική ελπίδα για το μέλλον. Είναι «ως πρόβατα χωρίς ποιμένα.» Επί πλέον, ο Λόγος του Θεού δείχνει ότι μια ‘μεγάλη θλίψις’ πρόκειται να ξεσπάση σύντομα επάνω σ’ όλη τη γη και ότι εκείνοι οι οποίοι πρόκειται να διαφύγουν πρέπει να πληροφορηθούν τώρα τις προμήθειές του. (Ματθ. 24:3-8, 21, 22, 36-42) Τι κάνομε για να δείξωμε έλεος σ’ αυτούς; Ο Ιησούς και οι μαθηταί του ανέπτυσσαν ιδιαίτερη δραστηριότητα στο να κάνουν σπλαγχνικές πνευματικές ελεημοσύνες πολύ μεγαλυτέρας αξίας από τα υλικά πράγματα. (Ιωάν. 6:35· Πράξ. 3:1-8) Εκήρυτταν κι’ εδίδασκαν την αλήθεια του Λόγου του Θεού σε άλλους. Το κάνωμε εμείς αυτό;
Αλλ’ αποτελεί, άραγε, αυτό το κήρυγμα και η διδασκαλία εγγύησι ότι εκπληρώνομε πλήρως τις απαιτήσεις του να είμεθα ελεήμονες; Ο Ιησούς είπε: «Τα ενόντα [τα εντός υμών] δότε ελεημοσύνην.» (Λουκ. 11:41, κείμενον) Πιθανόν να συμμετέχετε στη μετάδοσι του λόγου της ζωής σε άλλους, ίσως πηγαίνοντας στα σπίτια των. Εν τούτοις, γιατί το κάνετε αυτό; Μήπως αισθάνεσθε ότι με το να το πράττετε αυτό ωρισμένες ώρες το μήνα αποδεικνύετε ότι είσθε δίκαιοι ενώπιον του Θεού; Ή είναι η ελεημοσύνη σας μάλλον ‘μια ελεημοσύνη που έρχεται από μέσα σας,’ μια έκφρασις ελέους από μια στοργική καρδιά; Και, ενώ πηγαίνετε να επισκεφθήτε άτομα που ίσως σας είναι ξένα, φροντίζετε επίσης να δείχνετε έλεος σ’ εκείνους που γνωρίζετε, στην οικογένειά σας, στους αδελφούς σας στην πίστι;
Ας θυμηθούμε ότι οι Φαρισαίοι της εποχής του Ιησού ενόμιζαν ότι είχαν την εύνοια του Θεού επειδή πλήρωναν τα δέκατα με μεγάλη ακρίβεια, προσέφεραν τις απαιτούμενες θυσίες και δεν έκαναν κοσμική εργασία τα σάββατα. Κατέκριναν τον καθένα ο οποίος δεν ανταπεκρίνετο στη δική των αντίληψι όσον αφορά το τι σημαίνει υπακοή στο Νόμο. Αλλ’ ο Ιησούς τους είπε: «Εάν . . . εγνωρίζετε τι είναι, ‘έλεος θέλω και ουχί θυσίαν,’ δεν ηθέλετε καταδικάσει τους αθώους.» Πράγματι, εφόσον ήσαν κάτω από το Μωσαϊκό νόμο ήσαν υποχρεωμένοι να τηρούν αυτά που ανεφέρθησαν, αλλά όχι ως το σημείο ν’ αγνοήσουν «τα βαρύτερα του νόμου,» περιλαμβανομένου και του ελέους.—Ματθ. 9:1-13· 12:1-7· 23:23.
Τι μπορεί να λεχθή για μάς; Πιθανόν να καταβάλλωμε προσπάθειες να υπηρετούμε τον Θεό τακτικά, ακόμη και συστηματικά και από συνήθεια· πιθανόν να διαθέτωμε ωρισμένο χρόνο για να εκτελούμε ωρισμένες υπηρεσίες και λατρεία και ίσως να κάνωμε χρηματικές εισφορές για την προαγωγή της αγνής λατρείας του Θεού. Αυτό είναι πολύ καλό· αλλά πιο είναι το ελατήριό μας; Μήπως το ενδιαφέρον μας συγκεντρώνεται στο να κερδίσωμε εμείς την επιδοκιμασία του Θεού και παραλείπομε να προσέξωμε τις ανάγκες εκείνων που βρίσκονται γύρω μας;
Παραδείγματος χάριν, τι μπορεί να λεχθή γι’ αυτούς με τους οποίους συνερχόμεθα για μελέτη του Λόγου του Θεού; Έχει το έλεός μας σχέσι μ’ αυτή την περίπτωσι; Όπως γνωρίζομε, πολλοί άνθρωποι στον «Χριστιανικό κόσμο,» εκκλησιάζονται αλλά προδίδουν ρηχό ελατήριο. Πηγαίνουν για να εκπληρώσουν ένα ‘θρησκευτικό καθήκον,’ για κοινωνικά οφέλη και συζήτησι, ή για ν’ απολαύσουν μια ‘ήρεμη ατμόσφαιρα που συντελεί στην εσωτερική γαλήνη.’ Ενδιαφέρονται για τον εαυτό τους, όχι για τους άλλους. Αλλά, αν εμείς είμεθα ελεήμονες, θα ενδιαφερώμεθα και για τους άλλους· όχι για το τι μπορούν να κάμουν αυτοί για μας όσο για το τι εμείς μπορούμε να κάμωμε γι’ αυτούς.
Παρατηρούμε άτομα που φαίνονται να μη έχουν καλή υγεία και δείχνομε ενδιαφέρον γι’ αυτούς; Τους εποικοδομούμε με το να δείχνωμε εκτίμησι για την πίστι των η οποία τους ώθησε να έλθουν στη συνάθροισι; Και τι θα πούμε γι’ αυτούς οι οποίοι φαίνονται δειλοί, μόνοι, ανήσυχοι ή αποθαρρυμένοι; Τρέφομε γι’ αυτούς τέτοια αισθήματα που να μας κινούν να δείξωμε ενδιαφέρον γι’ αυτούς και καταβάλλομε προσπάθεια ν’ αυξήσωμε την ευτυχία τους; Τι καλό πνεύμα οικοδομεί το έλεος αυτού του είδους σε οποιονδήποτε όμιλο δούλων του Θεού!
ΥΛΙΚΕΣ ΕΛΕΗΜΟΣΥΝΕΣ
Αλλά ενώ το να δίνετε με πνευματικούς τρόπους είναι πολύ πιο ζωτικό, αυτό με κανένα τρόπο δεν καταργεί την εκδήλωσι ελέους με υλικούς τρόπους. Όταν, ο Ιησούς, στην επί του Όρους Ομιλία του, είπε για την ανάγκη να είναι κανείς ‘ελεήμων’ ανεφέρθη προφανώς σε προσφορές προς εκείνους που βρίσκονται σε ανάγκη, σ’ αυτούς που αντιμετωπίζουν ένδεια, ατυχία, ασθένεια ή άλλες δυσχέρειες. Είναι αλήθεια ότι ο Ιησούς κατεδίκαζε τα υποκριτικά άτομα που έκαναν τέτοιες ελεημοσύνες για να επαινούνται από τους άλλους. Αλλά δεν εμείωσε ούτε υπετίμησε αυτή την ίδια την πράξι του να δίνη κανείς. Αντιθέτως, είπε στους μαθητάς του: «Όταν δε συ κάμνης ελεημοσύνην, ας μη γνωρίση η αριστερά σου τι κάμνει η δεξιά σου· δια να ήναι η ελεημοσύνη σου εν τω κρυπτώ· και ο Πατήρ σου ο βλέπων εν τω κρυπτώ, αυτός θέλει σοι ανταποδώσει εν τω φανερώ.»—Ματθ. 6:1-4.
Η Δορκάς ήταν μια Χριστιανή η οποία ήταν «πλήρης αγαθών έργων και ελεημοσυνών.» Από τι απετελούντο αυτά; Όταν έφθασε ο Πέτρος ύστερ’ από τον θάνατο της Δορκάδος, «παρεστάθησαν ενώπιον αυτού πάσαι αι χήραι κλαίουσαι, και δεικνύουσαι χιτώνας και ιμάτια όσα η Δορκάς ειργάζετο ότε ήτο μετ’ αυτών.» (Πράξ. 9:36-41) Ναι, ήταν ελεήμων γυναίκα. Αν εκείνη προσωπικώς κατέβαλλε όλη τη δαπάνη για την κατασκευή αυτών των φορεμάτων για τις χήρες εκείνες, ή αν συνεισέφερε χρόνο, δυνάμεις και ικανότητα μόνο, η αφήγησις δεν λέγει. Σήμερα, μερικοί από μας πιθανόν να έχωμε λίγα υλικά μέσα, αλλά μπορούμε να συνεισφέρωμε χρόνο, δυνάμεις και ικανότητα για την εκτέλεσι πράξεων ελέους σε άλλους.
Και, όταν το επιτρέπουν οι πόροι μας, μπορούμε να βοηθούμε σπλαγχνικά και με οικονομικά μέσα εκείνους που είναι άξιοι. Η διαθήκη του Νόμου ειδικά ενθαρρύνει ένα τέτοιο έλεος, και προειδοποιεί ‘να μη σκληρύνη κανείς την καρδιά του, ούτε να κλείση την χείρα του από του πτωχού αδελφού του.’ (Δευτ. 15:7-10· παράβαλε Παροιμίαι 19:17) Οι Χριστιανικές εκκλησίες του πρώτου αιώνος κρατούσαν καταλόγους των χηρών στις οποίες εδίδετο υλική βοήθεια. Για να είναι άξιες να καταχωρηθούν σ’ αυτό τον κατάλογο ήταν ανάγκη κι’ αυτές οι γυναίκες να είχαν ένα υπόμνημα πράξεων ελέους, να είχαν φιλοξενήσει ξένους, να είχαν ανακουφίσει εκείνους που βρίσκονταν σε θλίψι, και να είχαν κάμει όμοια καλά έργα. (1 Τιμ. 5:9, 10) Μήπως φοβούμεθα το μέλλον και διστάζομε να χρησιμοποιήσουμε τα οικονομικά μέσα μας για να βοηθήσωμε εκείνους που έχουν ανάγκη, με τη σκέψι ότι πιθανόν να βρεθούμε κι’ εμείς σε ανάγκη; Ο απόστολος Παύλος εβεβαίωσε τους αδελφούς του στην Κόρινθο ότι ο Θεός θα τους ευλογούσε αν ήσαν ‘ιλαροί δόται,’ και θα τους προμήθευε ό,τι χρειάζονταν.—2 Κορ. 9:6-14.
Πόσο γεμάτη νόημα, ικανοποιητική και πλούσια ζωή διάγουν οι ελεήμονες! Είσθε μακάριοι αν βρίσκεσθε μεταξύ αυτών, διότι ο Θεός θα σας κάμη αντικείμενο του ελέους του, τώρα και στο μέλλον.