Είναι η Νηστεία για τους Χριστιανούς;
ΩΣ ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ σ’ αυτή την ερώτησι είναι πιθανόν να σας πουν; «Ναι, διότι ο Ιησούς συνέστησε στους ακολούθους του να νηστεύουν.» Αν είσθε Καθολικός, θ’ απαντούσατε με θετικό τρόπο, διότι αναγνωρίζετε ωρισμένες ημέρες νηστείας, και ιδιαιτέρως νηστεύετε πάντα πριν «Κοινωνήσετε.»
Αλλά συνέστησε ή διέταξε πραγματικά ο Ιησούς στους ακολούθους του να νηστεύουν;
Στις περιπτώσεις που αναφέρονται στη Γραφή, η νηστεία εγίνετο ως έκφρασις θλίψεως και μετανοίας αμαρτημάτων ή όταν ήταν κανείς κάτω από συνθήκες θλίψεως. (Δαν. 10:2, 3· 1 Σαμ. 31:13· 2 Χρον. 20:3, 4) Επίσης, άτομα ήταν πιθανόν να νηστεύουν όταν βρίσκονταν σε μεγάλη ανάγκη θείας καθοδηγήσεως ή σε καιρούς που μια ασυνήθης συγκέντρωσις για κάποια υπηρεσία στον Θεό ήταν αναγκαία.—Κριτ. 20:26· Εσθήρ 4:16.
Η ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ ΕΞΙΛΑΣΜΟΥ, ΜΕ ΤΗΝ ΝΗΣΤΕΙΑ ΤΗΣ, ΗΤΑΝ ΕΞΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΗ
Εν τούτοις, ούτε ο Ιησούς Χριστός ούτε οι απόστολοί του διέταξαν τους Χριστιανούς να νηστεύουν. Εξ άλλου οι Γραφές δεν τους απαγορεύουν να νηστεύουν. Στις περιπτώσεις που ο Ιησούς έδωσε συμβουλή για νηστεία ωμιλούσε σε Ιουδαίους που ήσαν κάτω από τη διαθήκη του Νόμου. (Ματθ. 6:16-18· Λουκ. 18:9-14) Κάτω από τον Νόμο, η νηστεία έπρεπε να τηρήται σε ωρισμένες εποχές και σε ωρισμένες περιπτώσεις, ιδιαίτερα την Ημέρα του Εξιλασμού.
Εκείνη την ημέρα, την δεκάτη ημέρα του εβδόμου σεληνιακού μηνός, οι Ιουδαίοι έπρεπε να ‘ταπεινώνουν τας ψυχάς των.’ (Λευιτ. 16:29-31) Αυτό περιελάμβανε νηστεία, όπως δείχνουν τα λόγια του Δαβίδ ο οποίος είπε σχετικά με τις θλιβερές καταστάσεις τις οποίες είχε περάσει: «Εταπείνωσα εν νηστεία την ψυχήν μου.»—Ψαλμ. 35:13· παράβαλε Ησαΐας 58:1-5.
Την Ημέρα του Εξιλασμού ο Ιουδαίος αρχιερεύς έκανε προσφορές για τ’ αμαρτήματα ολοκλήρου του έθνους. Ήταν μια μέρα που υπενθύμιζε στους Ιουδαίους την έμφυτη αμαρτωλότητά των. Ήταν καιρός που έπρεπε ν’ αναγνωρίσουν την αμαρτωλή κατάστασί των ενώπιον του Θεού και να εκδηλώσουν θλίψι και μετάνοια. Επομένως ήταν ανάγκη να νηστεύσουν. Και αυτό δεν ήταν ένας απλός τυπικισμός.
Γιατί, λοιπόν, έπρεπε οι Ιουδαίοι να νηστεύουν επανειλημμένως κάθε χρόνο, ενώ η Χριστιανική εκκλησία δεν διατάσσεται να νηστεύη καθόλου;
Ο απόστολος Παύλος μάς βοηθεί να το κατανοήσουμε αυτό με τα σχόλια που κάνει για τις θυσίες που προσεφέροντο κάτω από το Νόμο. Λέγει ότι αυτές οι θυσίες αγίαζαν εκείνους που τις προσέφεραν «προς την καθαρότητα της σαρκός,» αλλά δεν τους έκαναν ‘τελείους κατά την συνείδησίν των.’ Αυτοί οι Ιουδαίοι λάτρεις εθεωρούντο από τον Θεό καθαροί για να μπορούν να τον πλησιάσουν. Δεν ήσαν όπως οι ακάθαρτοι ειδωλολάτραι. Αλλά τους εγίνετο η υπενθύμισις των αμαρτημάτων των πάλι το επόμενο έτος την Ημέρα του Εξιλασμού. Η καθαρότης που απελάμβαναν ήταν μόνο μια τελετουργική καθαρότης, τυπική ή εξεικονιστική της πλήρους καθαρότητος της συνειδήσεως που απολαμβάνουν οι Χριστιανοί μέσω της θυσίας του Χριστού που έγινε ‘άπαξ διά παντός.’—Εβρ. 9:9, 13, 28.
Η Χριστιανική εκκλησία, επειδή έχει καθαρισθή από τις αμαρτίες της, δεν χρειάζεται να έχη μια ωρισμένη ημέρα νηστείας και μετανοίας κάθε χρόνο. Ο Ιησούς Χριστός επλήρωσε για τις αμαρτίες της εκκλησίας του με την θυσιαστική πορεία του. Εξεπλήρωσε εκείνο που εξεικόνιζε η Ημέρα του Εξιλασμού. Αυτή «η ημέρα» στην εκπλήρωσί της εκάλυψε την χρονική περίοδο από τον καιρό του βαπτίσματός του ως την εμφάνισί του στον ουρανό ενώπιον του Θεού για να προσφέρη την αξία της θυσίας του. (Εβρ. 9:24-26) Την Πεντηκοστή του 33 μ.Χ., 3.000 περίπου άτομα προσετέθησαν σε μια μέρα, ανεγνώρισαν τ’ αμαρτήματά των και μετενόησαν γι’ αυτά, αυτά δε τα αμαρτήματα περιελάμβαναν την ενοχή αίματος για τον θάνατο του Χριστού. Πίστις στην θυσία του είχε πράγματι ως αποτέλεσμα τον καθαρισμό των από την αμαρτία.—Πράξ. 2:37-39, 41.
Ωστόσο, ως άτομο ο Χριστιανός δεν έχει ανάγκη να νηστεύη όταν διαπράττη ακούσιες αμαρτίες καθημερινά; Όχι, μπορεί να βασισθή στη θυσία που προσέφερε άπαξ ο Χριστός. Βάσει αυτής της θυσίας μπορεί πάντοτε να ‘πλησιάζη μετά παρρησίας εις τον θρόνον της χάριτος, διά να λάβη έλεος, και να εύρη χάριν προς βοήθειαν εν καιρώ χρείας.’—Εβρ. 4:16.
«ΑΓΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ» Ή «ΤΟ ΔΕΙΠΝΟΝ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ»
Αλλά τι μπορεί να λεχθή για την «Αγία Κοινωνία,» που ονομάζεται επίσης «Τελευταίον Δείπνον» ή το «Δείπνον του Κυρίου»; Οι Γραφές καθιστούν σαφές ότι δεν απαιτείται νηστεία πριν από την τήρησί της.
Ο απόστολος Παύλος έγραψε στους Χριστιανούς στην πόλι της Κορίνθου γι’ αυτό το αναμνηστικό δείπνο. Αυτοί θεωρούσαν αυτή την ευκαιρία ως μια περίπτωσι για να γευματίζουν πρώτα όλοι μαζί την ημέρα εκείνη στον τόπο της συναθροίσεως. Αυτό, φυσικά, είχε κακά αποτελέσματα και ωδήγησε σε διαιρέσεις ανάμεσά των. Ενώ μερικοί είχαν άφθονα να φάγουν και να πιουν, άλλοι δεν είχαν τίποτα να φάγουν και έτσι έμεναν νηστικοί. Αυτό προηγείτο από το γεύμα της κοινωνίας και επειδή μερικοί έκαναν κατάχρησι στο φαγητό, τους διέφευγε η σημασία του δείπνου του Κυρίου. Ο Παύλος τούς επιπλήττει λέγοντας: «Μη δεν έχετε οικίας διά να τρώγητε και να πίνητε;» και, «Εάν δε τις πεινά, ας τρώγη εν τη οικία αυτού, διά να μη συνέρχησθε προς κατάκρισιν.—1 Κορ. 11:21, 22, 34.
Επί πλέον, το «Δείπνον του Κυρίου» είναι ένα ‘γεύμα κοινωνίας’ γεύμα κοινής συμμετοχής, δεν είναι περίπτωσις θλίψεως για αμαρτήματα και για μετάνοια. Η βάσις για γεύματα κοινωνίας βρίσκεται στο Νόμο και εκεί τα γεύματα κοινωνίας ή επικοινωνίας δεν ήσαν ευκαιρίες για προσφορές που εδίδοντο με λύπη και μετάνοια για αμαρτήματα. Κατετάσσοντο ως εκούσιες ευχές ή προσφορές ευχαριστιών. (Λευιτ. 7:11, 12, 16) Το «Δείπνον του Κυρίου» επομένως παρέχει ευκαιρία να κάμη κανείς ανασκόπησι και να είναι ευγνώμων γι’ αυτά που έχουν κάνει ο Ιεχωβά Θεός και ο Ιησούς Χριστός για τους Χριστιανούς μέσω της θυσίας του Χριστού, και να εξετάσουν την ενότητα της εκκλησίας του Χριστού και τη διακονία στην οποία συμμετέχουν από κοινού. (1 Ιωάν. 1:3) Δεν είναι καιρός στενοχωρίας ή θλίψεως. Επομένως η νηστεία για μια χρονική περίοδο χρόνου πριν από το δείπνον δεν είναι Γραφική απαίτησις.
ΜΕΤΑΓΕΝΕΣΤΕΡΕΣ ΠΡΟΣΘΗΚΕΣ ΣΤΟ ΘΕΟΠΝΕΥΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Ωστόσο κάποιος πιθανόν να ρωτήση: Όταν οι μαθηταί του Ιησού δεν μπόρεσαν να καταλάβουν γιατί δεν ήσαν σε θέσι να βγάλουν ένα ωρισμένο δαιμόνιο, δεν είπε ο Ιησούς: «Τούτο το γένος δεν δύναται να εξέλθη δι’ ουδενός άλλου τρόπου, ειμή διά προσευχής και νηστείας»; (Μάρκ. 9:29) Όχι, δεν το είπε αυτό, διότι τα πιο παλαιά και τα πιο καλά χειρόγραφα δεν περιλαμβάνουν τις λέξις «και νηστεία.» Αυτά τα λόγια είναι καταφανές ότι προσετέθησαν από αντιγραφείς της Βίβλου. Φαίνεται ότι αυτοί οι αντιγραφείς συνηγορούσαν υπέρ της νηστείας και ενήστευαν οι ίδιοι και γι’ αυτό προσέθεσαν τη νηστεία επανειλημμένως όπου δεν αναφέρετο σε παλαιότερα αντίγραφα. Αυτό αληθεύει όχι μόνο για το εδάφιο Μάρκος 9:29 αλλά επίσης και για το εδάφιο Ματθαίος 17:21, όπου παρενέβαλαν ολόκληρη την πρότασι που αναφέρεται ανωτέρω· αληθεύει επίσης για τα εδάφια Πράξεις 10:30, όπου έκαμαν τον Κορνήλιο να λέγη ότι ενήστευσε· και εις το εδάφιο 1 Κορινθίους 7:5, όπου ο Παύλος αναφέρεται να το συνιστά σε έγγαμα ζεύγη.a
ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΝΗΣΤΕΙΑΣ
Ποιος, λοιπόν, ήταν ο σκοπός του Ιησού όταν ενήστευσε σαράντα ημέρες και νύχτες; Αυτό συνέβη όταν ωδηγήθηκε από το πνεύμα του Θεού στην έρημο όπου επειράσθη υπό του Διαβόλου. Αυτή ήταν μια θλιβερή κατάστασις για την οποία είχε μεγάλη ανάγκη θείας βοηθείας. Επίσης σ’ αυτή την περίπτωσι ήθελε να συγκεντρωθή βαθιά για τη θυσιαστική πορεία που ευρίσκετο μπροστά του. Και ο Μωυσής και ο Ηλίας ενήστευσαν επίσης σαράντα μέρες και νύχτες. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις αυτοί οι άνδρες χωρίς αμφιβολία έλαβαν θεία βοήθεια.—Ματθ. 4:1, 2, 11· Δευτ. 9:9· 1 Βασ. 19:7, 8.
Και οι ακόλουθοι του Ιησού επίσης ενήστευσαν σε ειδικές περιπτώσεις, ιδιαίτερα όταν ενδιαφέροντο πολύ για θεία καθοδήγησι. Έτσι διαβάζομε για μερικούς στη Χριστιανική εκκλησία στην Αντιόχεια, προφήτες και διδασκάλους, οι οποίοι «υπηρέτουν τον Ιεχωβά και ενήστευον.» Αυτό συνέβαινε σε μια εποχή που υπήρχε διωγμός εναντίον των μαθητών, και όταν το πνεύμα του Θεού είχε κατευθύνει να σταλούν ο Παύλος και ο Βαρνάβας στην δευτέρα ιεραποστολική των περιοδεία μεταξύ των εθνών.—Πράξ. 13:2, 3, ΜΝΚ.
Και πάλι, όταν ο Παύλος και ο Βαρνάβας εγκαθίδρυσαν εκκλησίες στη Γαλατία, είχαν ανάγκη ισχυρών, ωρίμων ανδρών οι οποίοι ν’ αναλάβουν την ηγεσία στις νεοσχηματισμένες εκκλησίες. Για να είναι βέβαιοι ότι η εκλογή των ήταν ορθή, ‘προσευχήθησαν με νηστείες’ σχετικά με τους διορισμούς που έκαναν.—Πράξ. 14:23.
Ο Ιησούς δεν έδινε στους μαθητάς εντολή να νηστεύουν όταν είπε: «Θέλουσιν όμως ελθεί ημέραι όταν αφαιρεθή απ’ αυτών ο νυμφίος, και τότε θέλουσι νηστεύσει.» Ο Ιησούς μάλλον προέλεγε αυτό που στην πραγματικότητα συνέβη στους ακολούθους του αργότερα όταν εκείνος θανατώθηκε. Ήσαν χωρίς αμφιβολία τόσο στενοχωρημένοι ώστε δεν ήθελαν να φάγουν.—Ματθ. 9:15.
Ο απόστολος Παύλος αναφέρει για τον εαυτό του ότι ενήστευσε στο εδάφιο 2 Κορινθίους 6:5 και 11:27. Αλλά οι καταστάσεις για τις οποίες ομιλεί εδώ ο Παύλος είναι καταφανές ότι ήσαν πέραν από τον έλεγχό του. Άλλες μεταφράσεις αποδίδουν πιο κατάλληλα αυτά τα λόγια ως εξής «πολλές φορές χωρίς τροφή» και «πεινασμένος,» «χωρίς τροφή.»—Μεταφράσεις Νέου Κόσμου· Η Βίβλος της Ιερουσαλήμ· Αναθεωρημένη Στερεότυπος Μετάφρασις.
ΑΣΚΗΤΙΣΜΟΣ
Στη Χριστιανική εκκλησία στις Κολοσσές μερικοί είχαν παγιδευθή σε ασκητικές ενέργειες. Χωρίς αμφιβολία αυτό ωφείλετο πρωτίστως στην επιρροή των Ιουδαίων, οι οποίοι προσπαθούσαν να επαναφέρουν τους Χριστιανούς κάτω από το Νόμο, με το να επιμένουν να τηρούνται οι διατάξεις του. Ο Παύλος έγραψε σ’ αυτούς τους παροδηγημένους: «Διά τι, ως ζώντες εν τω κόσμω υπόκεισθε εις διατάγματα, (Μη πιάσης, μη γευθής, μη εγγίσης· τα οποία πάντα φθείρονται διά της χρήσεως·) κατά τα εντάλματα και τας διδασκαλίας των ανθρώπων; τα οποία έχουσι φαινόμενον μόνον σοφίας, εις εθελοθρησκείαν και ταπεινοφροσύνην και σκληραγωγίαν του σώματος, εις ουδεμίαν τιμήν έχοντα την ευχαρίστησιν της σαρκός.—Κολ. 2:20-23.
Σήμερα, οι Χριστιανοί μπορεί να νηστεύουν για ένα περιωρισμένο χρονικό διάστημα για πρακτικούς λόγους. Αλλά δεν πρέπει να το κάνουν αυτό με τη σκέψι ότι είναι μια θρησκευτική απαίτησις η οποία βαρύνει τη Χριστιανική εκκλησία. Οτιδήποτε κάνουν, το κάνουν με τη σκέψι να υπηρετήσουν τον Ιεχωβά πληρέστερα, όπως είπε ο απόστολος: «Ο τρώγων, διά τον Ιεχωβά τρώγει· διότι ευχαριστεί εις τον Θεόν· και ο μη τρώγων, διά τον Ιεχωβά δεν τρώγει, και ευχαριστεί εις τον Θεόν.—Ρωμ. 14:6.
[Υποσημειώσεις]
a Παράβαλε την Εξουσιοδοτημένη μετάφρασι καθώς και τη Μετάφρασι Ντουαί με την Νέα Αγγλική Βίβλο καθώς και τη Βίβλο της Ιερουσαλήμ.