«Τίμιος Έστω ο Γάμος εις Πάντας»
1. Γιατί το Εβραίους 13:4 εγράφη κατάλληλα προς το τέλος της επιστολής του Παύλου;
Ο ΟΛΟΣ σκοπός της επιστολής του αποστόλου Παύλου προς τους Εβραίους είναι να ενισχύση τον λαόν του Θεού για να μην πέση πάλι στις αμαρτωλές κατευθύνσεις του κόσμου που έχομε εγκαταλείψει. Εύλογα, λοιπόν, ενέταξε προς το τέλος της επιστολής του την ακόλουθη νουθεσία, «Τίμιος έστω ο γάμος εις πάντας, και η κοίτη αμίαντος· τους δε πόρνους και μοιχούς θέλει κρίνει ο Θεός.» (Εβραίους 13:4) Η επιστολή αυτή εγράφη απ’ ευθείας σε Εβραίους Χριστιανούς. Αυτοί ήσαν σε πλεονεκτική θέσι διότι είχαν λάβει το όφελος του Μωσαϊκού νόμου με τις εντολές του εναντίον της ανηθικότητος, όπως, «Μη μοιχεύσης», «Μη επιθυμήσης την γυναίκα του πλησίον σου.» Αλλά στη διάρκεια των αιώνων της Χριστιανικής εποχής το ευαγγέλιο κηρύχθηκε σε όλα τα έθνη και τους λαούς, περιλαμβανομένων και εκείνων που δεν ήσαν κάτω από τον Μωσαϊκό νόμο και τον ηθικό του κώδικα. Το ευαγγέλιο έχει σκοπό να σώση αμαρτωλούς, περιλαμβανομένων των πόρνων και των μοιχών. Πόρνοι είναι άγαμα πρόσωπα που διαπράττουν ανηθικότητα. Μοιχοί είναι έγγαμα πρόσωπα που εκουσίως έχουν σεξουαλικές σχέσεις με κάποιο άτομο του αντιθέτου φύλου, όχι με τον νόμιμο σύντροφο του γάμου των.
2. Όταν πρόσωπα που ήσαν προηγουμένως ανήθικα έρχονται στην αλήθεια, τι είναι τότε αναγκαίο από μέρους των;
2 Ακόμη και στην εποχή του ο Παύλος έλεγε ότι είχε κηρύξει και είχε φέρει στην αλήθεια πόρνους, ειδωλολάτρας, μοιχούς, σοδομίτας ή άνδρας που χρησιμοποιούνται για παρά φύσιν σκοπούς και άνδρας που κατακλίνονται με άνδρας, κλπ. Όλοι ήσαν μεγάλοι παραβάται του ηθικού νόμου. Ο ίδιος ο Ιησούς είπε στους εξωτερικώς ηθικούς ιερείς και θρησκευτικούς πρεσβυτέρους, ότι οι τελώναι και αι πόρναι πήγαιναν πριν απ’ αυτούς στη βασιλεία του Θεού. (1 Κορινθίους 6:9-11· Ματθαίος 21:31, 32) Αλλά τώρα είχαν καθαρισθή με την αλήθεια. Δεν έπρεπε λοιπόν να συμμορφώνωνται πια με τις συνήθειες και τη διαμορφωμένη πορεία του κόσμου τούτου, αλλά έπρεπε να προσαρμόζουν τις σκέψεις τους, τα αισθήματά τους και τη συμπεριφορά τους με την αλήθεια και τις εντολές του Θεού. Όταν λοιπόν αυτοί έρχωνται στην αλήθεια και ο Θεός τούς λαμβάνη στη θεοκρατική του οργάνωσι, πρέπει να κάνουν ριζικές αλλαγές στη ζωή τους, περιλαμβανομένων και των οικιακών των διευθετήσεων. Αυτό ήταν αληθινό πριν από δεκαεννέα αιώνες στους αποστολικούς χρόνους. Είναι εξίσου αληθινό και σήμερα.
3. Όταν γίνεται Χριστιανός ένας πολύγαμος, μπορεί να εξακολουθήση ως τοιούτος βασιζόμενος στους νόμους του Καίσαρος; Γιατί, ή γιατί όχι;
3 Στους αποστολικούς χρόνους η πολυγαμία—ο γάμος ενός ανδρός με πολλές γυναίκες εν ζωή—ήταν νόμιμη σε πολλές χώρες. Το ίδιο συμβαίνει και σήμερα. Να τώρα ένας πολύγαμος που γίνεται Χριστιανός. Μπορεί αυτός να εξακολουθήση να ζη με πολλές γυναίκες και να έχη την επιδοκιμασία του Θεού μέσω του Χριστού, απλώς επειδή η πολυγαμία αποτελεί τοπικόν νόμον και συνήθεια; Όχι. Σ’ αυτή την περίπτωσι δεν πρέπει να ζη σύμφωνα με ό,τι επιτρέπει ο «Καίσαρ» σ’ αυτό τον κόσμο. Πρέπει να αποδώση στον Θεό ό,τι τώρα οφείλει στον Θεό, δηλαδή, καθαρή λατρεία. Δεν πρέπει να επωφεληθή από τον νόμον του Καίσαρος για να ικανοποιήση το εγωιστικό του πάθος. Το να κάμη αυτό σημαίνει εκτροπή από το νόμο του Θεού ο οποίος είναι υψηλότερος και εντελώς δίκαιος. «Πρέπει να πειθαρχώμεν εις τον Θεόν μάλλον παρά εις τους ανθρώπους.»—Πράξεις 5:29.
4. Πώς ο Ιησούς έδειξε ποιος είναι ο Χριστιανικός κανών του γάμου;
4 Ο Ιησούς ήταν τελείως σαφής για το ποιος είναι ο νόμος του Θεού σχετικά με τον Χριστιανικό γάμο, δηλαδή, ότι ο Χριστιανικός κανών του γάμου είναι εκείνος που εθέσπισε ο Θεός αρχικά στην Εδέμ όπου έδωκε στον τέλειο άνδρα μόνο μία γυναίκα εν ζωή. Οι εχθροί του Ιησού προσπάθησαν τότε να τον κάμουν να δεχθή συμβιβασμούς όσον αφορά την κατάστασι του γάμου, όπως ακριβώς και σήμερα μερικοί προσπαθούν ν’ κάμουν την οργάνωσι του Θεού να συμβιβασθή ως προς το ίδιο αυτό ζήτημα. Σχετικά με τούτο διαβάζομε: «Και ήλθον προς αυτόν οι Φαρισαίοι, πειράζοντες αυτόν, και λέγοντες προς αυτόν, Συγχωρείται εις τον άνθρωπον να χωρισθή την γυναίκα αυτού δια πάσαν αιτίαν; Ο δε αποκριθείς είπε προς αυτούς, Δεν ανεγνώσατε ότι ο πλάσας απ’ αρχής άρσεν και θήλυ έπλασεν αυτούς; Και είπεν, “Ένεκεν τούτου θέλει αφήσει άνθρωπος τον πατέρα και την μητέρα, και θέλει προσκολληθή εις την γυναίκα αυτού, και θέλουσιν είσθαι οι δύο εις σάρκα μίαν”; Ώστε δεν είναι πλέον δύο, αλλά μία σαρξ. Εκείνο λοιπόν το οποίον ο Θεός συνέζευξεν, άνθρωπος ας μη χωρίζη. Λέγουσι προς αυτόν, Δια τι λοιπόν ο Μωυσής προσέταξε να δώση έγγραφον διαζυγίου, και να χωρισθή αυτήν; Λέγει προς αυτούς, Διότι ο Μωυσής δια την σκληροκαρδίαν σας συνεχώρησεν εις εσάς να χωρίζησθε τας γυναίκας σας· απ’ αρχής όμως δεν έγεινεν ούτω. Σας λέγω δε, ότι όστις χωρισθή την γυναίκα αυτού, εκτός δια πορνείαν, και νυμφευθή άλλην, γίνεται μοιχός.»—Ματθαίος 19:3-9.
5. Τι, λοιπόν, πρέπει να κάμη ένας πολύγαμος υπό τις διάφορες περιστάσεις;
5 Έτσι ο Θεός έκαμε μόνο δύο «εις σάρκα μίαν», τον άνδρα και τη μία του γυναίκα, όχι τρεις ή τέσσερες ή περισσοτέρους εις σάρκα μίαν. Όταν λοιπόν ένας πολύγαμος, με τελείως καλή κοινωνική υπόστασι στην κοινότητά του σύμφωνα με τα έθιμα και τους νόμους της χώρας του, θέλη να είναι ένας πραγματικός Χριστιανός, πρέπει να απαλλαγή από τις περισσές γυναίκες του. Μπορεί να συμβαίνη να έχη παιδιά μ’ αυτές, στην περίπτωσι δε αυτή δυνατόν οι νόμοι και οι θεσμοί του τόπου να απαιτούν από το άτομο αυτό να κάμη κατάλληλη προμήθεια για τις απολυμένες αυτές γυναίκες και τα παιδιά τους ώσπου οι γυναίκες αυτές να νυμφευθούν τυχόν με άλλον άνδρα. Αν οι νόμοι δεν του επιτρέπουν να διαζευχθή αυτές τις περισσές γυναίκες, τότε τι πρέπει να κάμη; Τις απολύει από την κατάστασι του γάμου μαζί του και κρατεί μόνο μία από τις συζύγους και αναγνωρίζει σ’ αυτήν μόνο τις οφειλές του γάμου. Δεν επιτρέπει σε καμμιά από τις άλλες γυναίκες την ανταλλαγή των οφειλών του γάμου μαζί του, μολονότι, λόγω των αναγκών της περιπτώσεως, μπορεί ακόμη να τις κρατή, αυτές και τα παιδιά τους, στην κατοικία του. Αυτές ενεργούν απλώς ως υπηρετικό προσωπικό ή μισθωτοί βοηθοί για τη συντήρησί τους, αλλά αυτός αναγνωρίζει φανερά μόνο μια γυναίκα ως σύζυγό του σύμφωνα με τους Χριστιανικούς κανόνας.
6. Γιατί η πολυγαμία δεν μπορεί να επιτραπή σε κανένα μέρος μεταξύ των Χριστιανών; Κατέστη δυνατόν γι’ αυτούς να τακτοποιήσουν το ζήτημα;
6 Χωρίς αμφιβολία, η πολυγαμία παρουσιάζει κατάστασι δύσκολη να διορθωθή και ρυθμισθή. Αλλά για την αιτία και μόνο αυτή δεν μπορεί η οργάνωσις του Θεού να συμβιβασθή, επιτρέποντας ένα κανόνα γάμου να επικρατή λόγου χάριν στην Αφρική λόγω των επιτόπιων συνθηκών, και απαγορεύοντάς τον αλλού και εμμένοντας σ’ έναν άλλο κανόνα εκεί επειδή οι νόμοι του «Χριστιανικού κόσμου» τον καθιστούν εύκολον. Υπάρχει μόνο ο ένας Χριστιανικός κανών, στον οποίον ενέμενε ο Ιησούς. Ακόμη και στις χώρες όπου επικρατεί η πολυγαμία, κατέστη δυνατόν να εφαρμοσθή ο κανών αυτός με τη βοήθεια και το πνεύμα του Θεού. Παραδείγματος χάριν, μια από τις δυσκολίες που εμπόδιζε το έργο μας στην Τανγκανίκα (Ανατολική Αφρική) ήταν η πολυγαμία. Εκεί η συνήθεια του λαού είναι η ίδια όπως και στα άλλα μέρη αυτής της ηπείρου. Ο γάμος δεν είναι πολύ αυστηρός, και άνδρες που είναι σαν αρχηγοί έχουν 25 συζύγους και πλέον, ενώ ο κοινός λαός έχει τρεις ή τέσσερες. Οι μάρτυρες του Ιεχωβά ως αληθινοί Χριστιανοί δεν μπορούν να συγκατανεύσουν στο να ακολουθούν τέτοιες συνήθειες άνθρωποι που αναλαμβάνουν τη Χριστιανοσύνη, βαπτίζονται και ενεργούν ως μάρτυρες του Υψίστου Θεού. Γι’ αυτό η κοσμική συνήθεια της πολυγαμίας ξεκαθαρίσθηκε από ανάμεσά τους.—Βλέπε το Βιβλίον των Μαρτύρων του Ιεχωβά του Έτους 1951, σελίδα 226 (στην Αγγλική)· επίσης τη Σκοπιά της 1ης Αυγούστου 1949, σελίδα 240, «Περί Πολυγαμίας» (ομοίως στην Αγγλική).
ΗΘΙΚΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
7. Γιατί δεν πρέπει οι πολύγαμοι να τοποθετούνται σε υπεύθυνες θέσεις υπηρεσίας;
7 Ένας πολύγαμος, αν εξακολουθή να παραμένη ως τοιούτος, αρνείται τον Δεσπότην του ο οποίος τον αγόρασε, διότι ο Δεσπότης του Ιησούς Χριστός έθεσε τον κανόνα για τους οπαδούς του να έχουν μία μόνο γυναίκα εν ζωή. Ένας πολύγαμος δεν μπορεί να διορισθή από το ορατό κυβερνών σώμα της θεοκρατικής οργανώσεως του Ιεχωβά σε υπεύθυνη θέσι υπηρεσίας σε μια Χριστιανική συνάθροισι. Ο απόστολος Παύλος ανήκε στο κυβερνών σώμα κατά τον πρώτον αιώνα. Γράφοντας στον βοηθό του Τιμόθεον σχετικά με τα προσόντα ανθρώπων για να διορισθούν σε επίσημη υπηρεσία στις εκκλησίες, είπε: «Εάν τις ορέγηται επισκοπήν, καλόν έργον επιθυμεί. Πρέπει λοιπόν ο επίσκοπος [επόπτης, Μ.Ν.Κ.] να ήναι άμεμπτος, μιας γυναικός ανήρ, . . . κυβερνών καλώς τον εαυτού οίκον, έχων τα τέκνα αυτού εις υποταγήν μετά πάσης σεμνότητος.» Ήταν άραγε αυτό απαίτησις που αφορούσε μόνο τους πιο εξέχοντας υπηρέτας στην εκκλησία; Όχι. Σχετικά με τους υποδεεστέρους υπηρέτας είναι επίσης καθωρισμένο: «Οι διάκονοι ας ήναι μιας γυναικός άνδρες, κυβερνώντες καλώς τα τέκνα αυτών και τους οίκους αυτών.» Ο Τίτος βρισκόταν σε μια άλλη χώρα, αλλά δεν του επετράπη να θεσπίση εξαιτίας τούτου έναν άλλον κανόνα. Έλαβε όμοιες οδηγίες: «Να καταστήσης εν πάση πόλει πρεσβυτέρους, καθώς εγώ σε διέταξα· όστις ήναι ανέγκλητος, μιας γυναικός ανήρ, έχων τέκνα πιστά, μη κατηγορούμενα ως άσωτα, ή ανυπότακτα. Διότι πρέπει ο επίσκοπος [επόπτης, Μ.Ν.Κ.] να ήναι ανέγκλητος, ως οικονόμος Θεού.»—1 Τιμόθεον 3:1, 2, 4, 12 και Τίτον 1:5-7.
8. Η μονογαμία απητείτο μόνο από τους υπηρέτας αυτούς; Ποια απαίτησις από τις χήρες δείχνει αν μόνο από αυτούς απητείτο;
8 Απητείτο από τους υπηρέτας αυτούς να είναι σύζυγοι μιας μόνο ζώσης συζύγου. Αυτό δεν πρέπει να εννοηθή πως λέγει ότι η μονογαμία απητείτο μόνο από τους υπηρέτας, ότι δε η πολυγαμία επετρέπετο στους υπολοίπους της εκκλησίας. Βέβαια η πολυγαμία δεν εξησκείτο από τις γυναίκες εκείνο τον καιρό με το να έχουν πολλούς συζύγους εν ζωή. Επομένως δεν ήταν η πολυγαμία των γυναικών η αιτία για την οποία ωρίσθη η παρακάτω απαίτησις για την καταγραφή ηλικιωμένων χηρών με σκοπό να λάβουν υλική υποστήριξι από μια εκκλησία: «Ας καταγράφηται χήρα ουχί ολιγώτερον των εξήκοντα ετών, ήτις υπήρξεν ενός ανδρός γυνή.» (1 Τιμόθεον 5:9, 10) Αλλά με το να έχη περιορισθή σ’ ένα σύζυγο, η χήρα αυτή έδειχνε ότι είχε εγκράτεια όσον αφορά το ζωώδες πάθος. Ακολουθούσε τη νουθεσία του Παύλου σχετικά με τις χήρες, που αναγράφεται στην 1 Κορινθίους 7:8, 9, 39, 40: «Λέγω δε προς τους αγάμους και προς τας χήρας, καλόν είναι εις αυτούς, εάν μείνωσι καθώς και εγώ· αλλ’ εάν δεν εγκρατεύωνται, ας νυμφευθώσι· διότι καλήτερον είναι να νυμφευθώσι παρά να εξάπτωνται. Η γυνή είναι δεδεμένη δια του νόμου εφ’ όσον καιρόν ζη ο ανήρ αυτής· εάν δε ο ανήρ αυτής αποθάνη, είναι ελευθέρα να υπανδρευθή με όντινα θέλει, μόνον να γίνηται τούτο εν Κυρίω. Μακαριωτέρα όμως είναι, εάν μείνη ούτω [δηλαδή, χήρα], κατά την εμήν γνώμην· νομίζω δε ότι και εγώ έχω Πνεύμα Θεού.»
9. Τι, λοιπόν, δείχνει για όλη την εκκλησία το παράδειγμα που πρέπει να δοθή από τους διωρισμένους υπηρέτας;
9 Επομένως η μονογαμία εφαρμόζεται στις Χριστιανές γυναίκες καθώς επίσης και στους άνδρες. Αφού οι διωρισμένοι υπηρέται της εκκλησίας, οι επίσκοποι ή επόπται και οι βοηθοί διάκονοι, έπρεπε να είναι παραδείγματα στο Χριστιανικό ποίμνιο, έπρεπε να είναι παραδείγματα των πιστών και σ’ αυτό επίσης το ζήτημα τού να είναι νυμφευμένοι με μια γυναίκα εν ζωή. Τούτο—αυτό καθ’ εαυτό—αποδεικνύει ότι ο κανών για ολόκληρη τη Χριστιανική εκκλησία, για όλους τους ακολούθους του Χριστού, είναι το να έχη ένας άνδρας μια μόνο γυναίκα εν ζωή, όπως ακριβώς ερρύθμισε το πράγμα αρχικά ο Θεός με τον Αδάμ στην Εδέμ.
ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ ΔΙΑΖΥΓΙΟΥ
10. Πώς το Ματθαίος 19:9 αποκλείει κάθε πολυγαμία, και πώς μερικοί κληρικοί εννοούν αυτό το εδάφιο;
10 Τα λόγια του Ιησού εις Ματθαίον 19:9 για το διαζύγιο αποκλείουν καθαρά κάθε πολυγαμία μεταξύ των Χριστιανών: «Σας λέγω δε, ότι όστις χωρισθή την γυναίκα αυτού, εκτός δια πορνείαν, και νυμφευθή άλλην, γίνεται μοιχός.» Αν είναι μοιχεία το να νυμφευθή κανείς μια άλλη γυναίκα ενώ η προηγούμενή του αθώα σύζυγος ζη ακόμη, τότε πώς θα μπορούσε ένας Χριστιανός να εξασκή πολυγαμία χωρίς να είναι μοιχός; Μερικοί θρησκευτικοί κληρικοί θεωρούν πως τα λόγια του Ιησού εδώ σημαίνουν ότι κάθε διαζύγιο αποκλείεται για τους Χριστιανούς, ακόμη και για λόγους μοιχείας. Υπό ημερομηνία 13 Δεκεμβρίου 1948, οι Τάιμς της Νέας Υόρκης ανέγραψαν: Ο Σεβ. Άνσελμ Λήχυ διεκήρυξε χθες στον δεύτερο λόγο του προ των Χριστουγέννων στον καθεδρικό ναό του Αγίου Πατρικίου, ότι το διαζύγιο δεν δικαιολογείται από οποιεσδήποτε περιστάσεις γάμου έστω και ‘οδυνηρές ή κτηνώδεις’. Ώρισε το σύγχρονο διαζύγιο ως ‘διαδοχική πολυγαμία’ και απεκήρυξε ως ‘μοιχούς και μοιχαλίδας’ διεζευγμένα πρόσωπα που συνήψαν νέες γαμήλιες ενώσεις ενόσω ζούσαν και τα δύο . . . Η απόλυτη εκ μέρους του καταδίκη του διαζυγίου ακολουθήθηκε από μια δήλωσι του Μονσινιόρ Ρόμπερτ Ε. ΜακΚόρμικ που απηυθύνετο στο Νομοθετικό Σώμα της Πολιτείας [της Νέας Υόρκης] καλώντας το να θέση ‘εκτός νόμου’ το διαζύγιο και να προσβάλη τη ‘σημερινή κίνησι επεκτάσεως των διαζυγίων στην πολιτεία μας’ ως ‘απειλή για την κοινωνία’.»
11. Μήπως τα λόγια του Ιησού εις Ματθαίον 5 ή Μάρκον 10 καταδικάζουν κάθε διαζύγιο;
11 Λαμβάνοντας μια τέτοια στάσι οι κληρικοί αυτοί καταδικάζουν τον Ιεχωβά Θεό διότι επέτρεπε στους Ιουδαίους να παίρνουν διαζύγιο σύμφωνα με τον θείο νόμο που εδόθη δια του Μωυσέως. (Δευτερονόμιο 24:1-4) Αλλά ο Ιησούς εις Ματθαίον 19:1-9 δεν κατεδίκασε αυτήν την προμήθεια διαζυγίου ούτε είπε ότι «δεν εδικαιολογείτο από οποιεσδήποτε περιστάσεις γάμου, έστω και ‘οδυνηρές ή κτηνώδεις’». Ούτε τα αντίστοιχα λόγια του στην επί του όρους ομιλία την κατεδίκασαν, αλλά απλώς είπε: «Ερρέθη προς τούτους, ότι όστις χωρισθή την γυναίκα αυτού, ας δώση εις αυτήν διαζύγιον. Εγώ όμως σας λέγω, ότι όστις χωρισθή την γυναίκα αυτού, παρεκτός λόγου πορνείας, κάμνει αυτήν να μοιχεύηται· και όστις λάβη γυναίκα κεχωρισμένην, γίνεται μοιχός.» (Ματθαίος 5:31, 32) Έδειξε επίσης ότι μια γυναίκα μπορεί ν’ αρχίση τις ενέργειες για διαζύγιο, λέγοντας: «Όστις χωρισθή την γυναίκα αυτού, και νυμφευθή άλλην, πράττει μοιχείαν εις αυτήν. Και εάν γυνή χωρισθή τον άνδρα αυτής και συζευχθή με άλλον, μοιχεύεται.»—Μάρκος 10:11, 12.
12. Αν δεν αποκλείη κάθε διαζύγιο, ποιους λόγους διαζυγίου προσδιορίζει η δήλωσις του Ιησού;
12 Αυτό δεν αποκλείει εντελώς το διαζύγιο από τους Χριστιανούς, αλλά προσδιορίζει την ανηθικότητα και μόνο ως την εύλογη Γραφική αιτία για την λήψι διαζυγίου. Όποιος θα ενυμφεύετο ένα πρόσωπο διεζευγμένο για λόγους άλλους παρά για ανηθικότητα θα διέπραττε μοιχεία, διότι ο δεσμός του γάμου δεν θα είχε πραγματικά ακυρωθή στα όμματα του Θεού με το κατά νόμον διαζύγιο. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ο Χριστιανός που παίρνει το διαζύγιο λόγω της σεξουαλικής απιστίας του συντρόφου του μπορεί μόνο να απαλλαγή από τον σύντροφον αυτόν και ν’ αποστερήση τον σύντροφον αυτόν της κοίτης και της τραπέζης και να μην είναι ελεύθερος, εν τούτοις, να νυμφευθή με μια άλλη Χριστιανή γυναίκα. Κάτω από τον νόμο του Θεού προς τον Ισραήλ, ο άνδρας που έπαιρνε διαζύγιο από την ηθικώς ακάθαρτη σύζυγό του δεν απεκλείετο από το να νυμφευθή μια άλλη Ισραηλίτιδα γυναίκα. Έτσι και ο Ιησούς δεν ερμήνευσε το διαζύγιο ενός Χριστιανού με τέτοιον τρόπο ώστε να τον εμποδίση να νυμφευθή εκ νέου. Τα λόγια του Ιησού σημαίνουν σαφώς τα εξής: Αν ο Χριστιανός αποκτά το διαζύγιο για λόγους άλλους παρά για ανηθικότητα του γαμήλιου συντρόφου του, ο Χριστιανός αυτός διαπράττει μοιχείαν αν νυμφευθή εκ νέου.
ΑΜΙΑΝΤΟΣ ΚΟΙΤΗ
13. Πώς μερικές χώρες με νόμους εναντίον του διαζυγίου επιδοκιμάζουν ουσιαστικώς τη διγαμία ή την πολυγαμία; Ποια δυσκολία δημιουργεί αυτό για τους εκζητητάς της αληθείας;
13 Η θέσπισις ενός νόμου που απαγορεύει το διαζύγιο υπό οποιεσδήποτε περιστάσεις δεν εχρησίμευσε στο να διατηρήση το γάμο σε τιμή ή να εμποδίση τη μοιχεία και την πορνεία. Σε χώρες όπου ισχύει νόμος εναντίον του διαζυγίου, πολλοί έγγαμοι άνθρωποι τον αγνοούν και ακολουθούν την πορεία των παθών τους. Για τη μια αιτία ή την άλλη εγκαταλείπουν τη σύζυγό τους ή μια γυναίκα εγκαταλείπει τον άνδρα της. Δεν μπορούν ν’ αποκτήσουν νόμιμο διαζύγιο. Έτσι ο άνδρας ή η γυναίκα μπαίνουν σε γάμο μ’ ένα άλλο πρόσωπο σύμφωνα μ’ έναν άγραφο νόμο ενώ ο σύντροφος του νομίμου γάμου ζη. Με μια τέτοια πορεία ο άνδρας ή η γυναίκα, και διαπράττουν μοιχεία, και επίσης ασκούν διγαμία ή πολυγαμία. Η τοπική κυβέρνησις, αν και εμμένει στον θρησκευτικόν κανόνα νόμου μη παροχής διαζυγίου, συνεργεί στην πολυγαμία ή ουσιαστικώς την επιδοκιμάζει όταν δεν επιβάλλη το νόμο και δεν τιμωρή εκείνους που τον παραβιάζουν. Αυτό δημιουργεί τη δυσκολία τού πώς να διευθετήση κατάλληλα τις συζυγικές υποθέσεις του ένας τέτοιος άνδρας ή γυναίκα, όταν έρχεται σε επαφή με την αλήθεια της Βασιλείας και θέλη να γίνη μάρτυς του Ιεχωβά.
14. Πώς μερικοί παραβιάζουν ακόμη και τον γάμο του αγράφου νόμου, και τι πρέπει να κάμουν αυτοί οι παραβάται λαμβάνοντας την αλήθεια;
14 Σε μερικές χώρες όπου υπάρχουν θρησκευτικές απαγορεύσεις και οικονομικές καταπιέσεις, ο γάμος που βασίζεται στον άγραφο νόμο αποτελεί γενική συνήθεια. Οι άνθρωποι στην κοινότητα δεν τον περιφρονούν ούτε κάνουν διάκρισι εις βάρος εκείνων που τον ασκούν. Αλλά υπάρχουν μερικοί που κάνουν κατάχρησι και αυτού ακόμη του εθίμου. Έχουν μια σύζυγο του γάμου του αγράφου νόμου σ’ ένα μέρος, μια άλλη τέτοια σύζυγο σ’ ένα άλλο μέρος, και επίσης άλλες σε άλλα ακόμη μέρη και περιέρχονται και επισκέπτονται τακτικά την καθεμιά απ’ αυτές για ένα χρονικό διάστημα. Οι γυναίκες στην περίπτωσι αυτή γνωρίζουν ότι ο άνδρας τους διατηρεί και μια άλλη γυναίκα ή άλλες γυναίκες και έχει τακτικές σχέσεις μαζί τους. Αλλά λόγω της οικιακής υποστηρίξεως που λαμβάνουν από τον άνδρα δεν φέρουν αντίρρησι αλλά είναι ευχαριστημένες να πηγαίνη και να ζη μαζί τους όταν έρχεται η σειρά τους. Μια τέτοια πορεία που ακολουθείται από έναν άνδρα είναι πολυγαμία, και οι γυναίκες είναι ένοχοι πορνείας. Αν οποιοσδήποτε τέτοιος άνδρας ή γυναίκα έλθη σε γνώσι της αληθείας και θέλη να ενωθή με την οργάνωσι του Θεού, είναι απολύτως αναγκαίο να διακόψη κάθε συμμετοχή σε μια τέτοια μοιχευτική πολύγαμη διευθέτησι. Ο άνδρας πρέπει να περιορισθή σε μια σύζυγο, η γυναίκα να περιορισθή σ’ έναν άνδρα, και ο καθένας τους να είναι πιστός και αληθινός σ’ αυτόν τον σύντροφό του από τότε και έπειτα.
15. Τι πρέπει να κάμουν οι Χριστιανοί που βρίσκονται σε γάμο του αγράφου νόμου, παρ’ ό,τι δεν χρειάζονται κληρικοί για να επισημοποιήσουν το γάμο; Γιατί;
15 Σε πολυάριθμες περιπτώσεις άτομα που ζουν σε γάμο του αγράφου νόμου έρχονται στην αλήθεια. Προς το συμφέρον της αληθείας και για να μην υπόκεινται οι ίδιοι σε οποιαδήποτε μομφή, πρέπει να νομιμοποιήσουν το γάμο τους. Αυτό τιμά την έγγαμη υπόστασί τους. Είναι αληθινό από τις Γραφές ότι η τέλεσις του γάμου δεν είναι ένα λεγόμενο «μυστήριο» που ο θρησκευτικός κλήρος έχει το αποκλειστικό δικαίωμα να τελή. Δεν είναι αναγκαίοι κληρικοί για να τελέσουν ένα γάμο. Αλλά αυτό δεν είναι επιχείρημα εναντίον της νομιμοποιήσεως του γάμου και υπέρ της συμβιώσεως σύμφωνα με τον άγραφο νόμο. Στο Θεοκρατικό έθνος του Ισραήλ δεν υπήρχε γάμος βάσει αγράφου νόμου, μολονότι δεν εκαλείτο θρησκευτικός κληρικός για να επισημοποιήση το γάμο. Εν τούτοις υπήρχε μια νόμιμη διευθέτησις για το γάμο. Ένας μεσολαβητής ή μεσίτης διεπραγματεύετο με τους γονείς ή κηδεμόνας του νέου ανδρός και της γυναικός των οποίων επεζητείτο η νύμφευσις, και έπειτα εγίνετο σύναψις ενός συμβολαίου. Από τότε και έπειτα ο άνδρας και η γυναίκα εθεωρούντο δεσμευμένοι ή μνηστευμένοι. Οποιαδήποτε ανήθικη πράξις της γυναικός προτού την πάρη στο σπίτι του ο γαμβρός, αποτελούσε παράβασι του γαμηλίου συμβολαίου και ήταν περίπτωσις μοιχείας για την οποία αυτή μπορούσε να λιθοβοληθή μέχρι θανάτου. Τέτοια ήταν η περίπτωσις του Ιωσήφ και της Μαρίας όταν αυτή έγινε έγκυος με το άγιο πνεύμα του Θεού. Έπειτα από ένα διάστημα μνηστείας, ο γαμβρός έπαιρνε τη νύφη από το σπίτι των γονέων της. Δημοσία, την ωδηγούσε στην κατοικία του ανάμεσα στις εκδηλώσεις της χαράς και των καλών ευχών των γειτόνων, που ηκολουθούντο από ένα γαμήλιο συμπόσιο. Έτσι ο γάμος εγίνετο δημοσία γνωστός και υπήρχαν πολλοί μάρτυρες.
16. Πώς η Ισραηλιτική συνήθεια δείχνει ότι είναι κατάλληλη η καταγραφή του γάμου; Για ποιους καλούς σκοπούς;
16 Περαιτέρω, στο ληξιαρχικό γραφείο του χωριού ή της πόλεως, όπου ετηρούντο οι γενεαλογίες των οικογενειών, κατεγράφοντο τα παιδιά που προήρχοντο από έναν τέτοιο γάμο και έτσι κάθε παιδί θα μπορούσε να εξιχνιάση την καταγωγή του. Επίσης ο σύζυγος κατεγράφετο ως νόμιμος υιός του πενθερού του. Όλη αυτή η διευθέτησις αποσκοπούσε στη νομική προστασία των δικαιωμάτων αμφοτέρων των συζύγων καθώς και των τέκνων. Κρατούσε τον καθένα υπεύθυνον για την προσωπική του συμπεριφορά προς τον άλλον στην οικογένεια και στη σχέσι του γάμου. Οι Ιουδαίοι ήσαν οι πρώτοι που έγιναν Χριστιανοί και αυτοί μετέφεραν αυτή τη διευθέτησι στη Χριστιανική εκκλησία. Αυτό καθιστά ορθό και κατάλληλο για ζεύγη συνδεδεμένα σήμερα με τον γάμο του αγράφου νόμου που γίνονται αφιερωμένοι Χριστιανοί, να νομιμοποιήσουν το γάμο τους και έτσι να δεσμευθούν ενώπιον του νόμου και ενώπιον του Θεού να είναι αληθινοί και πιστοί ο ένας στον άλλον. Αυτό ανοίγει γι’ αυτούς το δρόμο να εισέλθουν πλήρως στα προνόμια της θεοκρατικής οργανώσεως και να ενεργούν ως διωρισμένοι υπηρέται σ’ αυτήν.
17, 18. Γιατί το Εβραίους 13:4 είναι επίκαιρο τώρα; Για να εισέλθουν έντιμα σε γάμο, τι πρέπει να μην κάνουν τα άγαμα πρόσωπα και εκείνα που εχήρεψαν;
17 Βρισκόμαστε σε μια εποχή που η αναλογία των γάμων προς τα διαζύγια είναι 4 προς 1 στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και 8 προς 1 στην Αγγλία και την Ουαλλία, και που οι χαλαρές σχέσεις του γάμου και η ανηθικότης επικρατούν σε όλες τις χώρες. Είναι, λοιπόν, πάρα πολύ επείγον για τους αφιερωμένους Χριστιανούς να υπακούσουν στην αποστολική διαταγή, «Τίμιος έστω ο γάμος εις πάντας, και η κοίτη αμίαντος.» Ο αληθινός γάμος είναι αυτός καθ’ εαυτόν έντιμος σε κάθε καιρό, διότι είναι διευθέτησις του Θεού. Δεν πειράζει αν βρισκόμαστε στον ‘καιρό του τέλους’ ή αν ακόμη είναι μπροστά μας η μάχη του Αρμαγεδδώνος· μπορούν έντιμα να εντρυφήσουν στο γάμο εκείνοι που θέλουν ή αισθάνονται την ανάγκη να νυμφευθούν. Κανείς δεν πρέπει να τους κρίνη λόγω του ότι ο καιρός είναι προφανώς πολύ προχωρημένος γι’ αυτόν τον κόσμο. Αλλά ας εισέλθουν οι Χριστιανοί στο γάμο μ’ έναν έντιμο τρόπο. Καμμιά άγαμη κόρη ας μη δελεάζη έναν άγαμον άνδρα για να εμπλακή σε σεξουαλικές σχέσεις μαζί της με το σκοπό να τον αναγκάση να την νυμφευθή. Αυτό είναι πορνεία και για τους δύο, ακόμη και αν κατόπιν αυτός αισθάνεται τον εαυτό του δεσμευμένον και την νυμφεύεται. Πιθανόν, εν τούτοις, η εύκολα υποχωρούσα αρετή της να δημιουργήση μέσα του μια καταφρόνησι γι’ αυτήν, έτσι ώστε να θέλη ως σύζυγό του, όχι αυτήν, αλλά μια γυναίκα με τιμή, που ανθίσταται σε όλες τις τάσεις ή εισηγήσεις για ανηθικότητα. Καμμιά νεαρά χήρα με ζωώδη πάθη ας μη δελεάζη έναν άνδρα ή ενδίδη σ’ αυτόν για σεξουαλική ικανοποίησι. Ο Παύλος λέγει: «Θέλω λοιπόν αι νεώτεραι [χήραι] να υπανδρεύωνται, να τεκνοποιώσι, να κυβερνώσιν οίκον, να μη δίδωσι μηδεμίαν αφορμήν εις τον εναντίον να λοιδορή.»—1 Τιμόθεον 5:11-14.
18 Εξ άλλου, κανείς άγαμος άνδρας ας μη νομίζη ότι έχει ελευθερία πριν από το γάμο και μπορεί να έχη σεξουαλικές σχέσεις διαδοχικά με το ένα κορίτσι έπειτα από το άλλο, ώσπου να φθάση να συναντήση ένα που τηρεί τους ηθικούς κανόνας και που αυτός το θέλει για σύζυγό του. Με τη σεξουαλική αυτή ανοχή αυτός είναι ένας πόρνος και ένας ιδιοτελής διαφθορεύς γυναικών. Η Χριστιανική συνάθροισις πρέπει να φυλάγεται από ανθρώπους που προσπαθούν να εισδύσουν σ’ αυτήν για τέτοιους ανηθίκους σκοπούς.
19. Πώς πρέπει ο άνδρας και η γυναίκα να θεωρούν το γάμο τους και να τον μεταχειρίζωνται;
19 Ο γάμος πρέπει να τιμάται και να καθίσταται μια υπόθεσις ευθύνης με τη νομιμοποίησί του ενώπιον μαρτύρων και την καταγραφή του από τις αρμόδιες αρχές της χώρας. Μια και ενυμφεύθηκαν, ο άνδρας και η γυναίκα πρέπει να τηρούν το γάμο τους σε τιμή με το να είναι πιστοί στις ευχές που έκαμαν ο ένας στον άλλον. Πρέπει να παίρνουν στα σοβαρά τη σχέσι του γάμου, σαν κάτι που δεν μπορεί εύκολα να διαρρηχθή για οποιουσδήποτε λόγους εκτός από συζυγική απιστία, ακόμη και αν οι νόμοι της χώρας που αφορούν το διαζύγιο είναι πολύ γενναιόδωροι και ελαστικοί. Ο γάμος είναι κάτι που τους περιορίζει στις σχέσεις των με άλλους του αντιθέτου φύλου. Για τον άνδρα και τη σύζυγό του το να έχουν σεξουαλικές σχέσεις δεν είναι μόλυνσις της κοίτης του γάμου, αλλά είναι η απόδοσις μιας οφειλής του γάμου, σύμφωνα με το 1 Κορινθίους 7:1-7. Αλλά τόσο για τον σύζυγο όσο και για τη σύζυγο το να διαπράξουν μοιχεία μ’ ένα τρίτο πρόσωπο αποτελεί μόλυνσι της κοίτης του γάμου.
20. Τι δείχνει αν επιτρέπεται ο χωρισμός; Με ποιους περιορισμούς;
20 Επιτρέπεται σε ζεύγη, που δεν τα πηγαίνουν καλά μαζί, να διαλύσουν τη συντροφιά τους είτε με αμοιβαία συμφωνία είτε μ’ ένα νόμιμο χωρισμό; Ναι· διότι εις 1 Κορινθίους 7:10, 11, 15 ο απόστολος λέγει: «Εις δε τους νενυμφευμένους παραγγέλλω, ουχί εγώ, αλλ’ ο Κύριος, να μη χωρισθή η γυνή από του ανδρός αυτής. Αλλ’ εάν και χωρισθή, ας μένη άγαμος, ή ας συνδιαλλαγή με τον άνδρα· και ο ανήρ να μη αφίνη την εαυτού γυναίκα. Εάν δε ο άπιστος χωρίζηται, ας χωρισθή. Ο αδελφός ή η αδελφή δεν είναι δεδουλωμένοι εις τα τοιαύτα.» Εφ’ όσον αυτό είναι μόνο ένας χωρισμός και δεν υπάρχει νόμιμο διαζύγιο για λόγους συζυγικής απιστίας από το ένα ή το άλλο μέρος, κανείς από τους χωρισμένους δεν μπορεί να νυμφευθή ξανά ή να έχη σεξουαλικές σχέσεις μ’ ένα τρίτο πρόσωπο. Το να το κάμη αυτό θα ήταν διάπραξις μοιχείας και θα ήταν μόλυνσις της κοίτης του γάμου.
21. Τι πρέπει, λοιπόν, ν’ αποφεύγη να μολύνη ένας Χριστιανός, και πώς;
21 Κάθε άλλος Χριστιανός πρέπει να σέβεται την κοίτη του γάμου ενός συζύγου και μιας συζύγου και να μην ενδίδη σε κανέναν από τους δύο για να την μολύνη. Για ένα Χριστιανό το να προκαλέση διαζύγιο σε περίπτωσι που ο σύντροφος του γάμου δεν απεδείχθη ανήθικος και έπειτα να νυμφευθή ξανά είναι παραβίασις της κοίτης του γάμου. Από Γραφική άποψι είναι διγαμία. Ομοίως ένας που ομολογεί ότι είναι Χριστιανός και που ασκεί πολυγαμία, ατιμάζει το γάμο και μολύνει τη Χριστιανική κοίτη του γάμου. Ένας Χριστιανός θα τιμήση το γάμο του και το γάμο ενός άλλου διότι είναι κάτι που εθέσπισε ο Θεός. Ένας Χριστιανός δεν θα επιθυμήση τον γαμήλιο σύντροφο ενός άλλου και δεν θα διαπράξη μοιχεία ή πορνεία. Αυτά τα πράγματα είναι αμαρτία και δυσαρεστούν τον Θεό. Ο απόστολος Παύλος προειδοποιεί ν’ αποφεύγωμε αυτά τα πράγματα, διότι «πόρνους και μοιχούς θέλει κρίνει ο Θεός.» Αυτό το γεγονός πρέπει να ενεργήση ως κάτι που θα μας συγκρατήση από το να ατιμάσωμε το γάμο και να μολύνωμε την κοίτη του γάμου. Ο Ιεχωβά είναι τώρα στο ναό του και προειδοποιεί: «Θέλω πλησιάσει προς εσάς δια κρίσιν· και θέλω είσθαι μάρτυς σπεύδων εναντίον των μάγων, και εναντίον των μοιχευόντων, . . . . λέγει ο Ιεχωβά των δυνάμεων.»—Μαλαχίας 3:5, Α.Σ.Μ.
ΧΑΡΙΝ ΕΝΟΣ ΙΔΕΩΔΟΥΣ ΓΑΜΟΥ
22. Γιατί πρέπει να μη συναναστρεφώμεθα τον ανήθικον;
22 Ο Ύψιστος Θεός θέλει τώρα να έχη μια καθαρή ορατή θεοκρατική οργάνωσι. Θα φροντίση λοιπόν ώστε τώρα, αφότου ήλθε στο ναό, να τηρήται καθαρή από ανηθικότητα και άλλα αξιόμεμπτα πράγματα. Ένα πρόσωπο ένοχο ανηθικότητος μπορεί να ισχυρίζεται ότι έχει δικαίωμα να αναμιγνύεται στην οργάνωσι και μπορεί να διαμαρτύρεται διότι αποφεύγομε τη συναναστροφή του. Διαμαρτύρεται και υποστηρίζει ότι με το να έχη ελευθέρα πρόσοδο στην οργάνωσι θα βοηθηθή να υπερνικήση τις ανήθικες σχέσεις του μ’ ένα πρόσωπο του αντιθέτου φύλου και έτσι να σωθή από τις κακές συνέπειες της πορείας του. Αλλά ο λόγος του Θεού διατάσσει τη διακοπή της συναναστροφής μ’ ένα τέτοιο ανήθικο πρόσωπο ως μια εκδήλωσι της κρίσεώς Του εναντίον του. Αν ο ένοχος δεν μετανοήση και διορθώση τη ζωή του, δεν μπορεί να συγχωρηθή και να παρθή εκ νέου στην κοινωνία της θεοκρατικής οργανώσεως. Αλλά ένα άλλο ανήθικο πρόσωπο μπορεί να είναι προκλητικό και να πη: ‘Προχωρήστε και μη με συναναστρέφεσθε αν θέλετε. Έχω μια ατομική σχέσι με τον Θεό. Δεν ανησυχώ καθόλου.’ Αλλά ένα τέτοιο πρόσωπο απατά τον εαυτό του, διότι ο Θεός κρίνει τους μοιχούς και τους πόρνους καταδικαστικά και δεν έχει σχέσεις μαζί τους. Αυτός είναι ο λόγος που απαγορεύει και στην οργάνωσί του να έχη σχέσεις μαζί τους.
23. Πώς ο Θεός δείχνει εκτίμησι για την οργάνωσί του;
23 Η οργάνωσίς του είναι πιο σπουδαία για τον Θεόν από τη σωτηρία ενός ανηθίκου και απειθούς πλάσματος. Η διεκδίκησις της κυριαρχίας του Ιεχωβά και η τήρησις του ονόματός του πάνω από κάθε μομφή είναι μεγαλυτέρας σπουδαιότητος από τη διαφύλαξι εκουσίων αμαρτωλών. Επομένως αυτά τα υπέρτατα πράγματα πρέπει να κατέχουν την πρώτη θέσι. Συνεπώς ο Θεός δείχνει την κατάλληλη εκτίμησι για την οργάνωσι που φέρει το όνομά του. Εκτελεί τις κρίσεις του εναντίον εκείνων που επιφέρουν μόλυνσι και την κρατεί καθαρή. Ενεργεί επί της αρχής: «Εάν τις φθείρη τον ναόν του Θεού, τούτον θέλει φθείρει ο Θεός· διότι ο ναός του Θεού είναι άγιος, όστις είσθε σεις.»—1 Κορινθίους 3:17.
24. Πώς πρέπει να δείχνωμε εκτίμησι για την οργάνωσί του, και γιατί;
24 Αφού ο Θεός εκτιμά έτσι την οργάνωσί του, τότε πρέπει να εξασκούμε φόβο και πρέπει να την εκτιμούμε κι εμείς επίσης. Είναι σοβαρή υποχρέωσίς μας να επαγρυπνούμε στη διαγωγή μας και ν’ αποφεύγωμε να επιφέρωμε μομφή στην οργάνωσι του Θεού ή να την διαφθείρωμε. Για τον λόγον αυτόν, λοιπόν, διατηρείτε τον γάμο έντιμο και αμίαντη την κοίτη του γάμου. Δεν πρέπει να μολύνωμε την οργάνωσι ή να επιφέρουμε μομφή επάνω της με ακάθαρτη διαγωγή και παραμονή στην οργάνωσι, διότι αυτό θα ενεργούσε σαν μια ζύμη και θα έτεινε να κάμη ένζυμη ολόκληρη την οργάνωσι με ακαθαρσία, υποκρισία και αμαρτία. Θα έκανε την οργάνωσι απεχθή στα μάτια ειλικρινών ανθρώπων και θα εμπόδιζε αυτούς τους ηθικώς προσβεβλημένους να έλθουν στην οργάνωσι και να σωθούν. Δεν μπορούμε με συνέπεια να κερδίσωμε την ατομική μας σωτηρία και συγχρόνως να εμποδίζωμε άλλους από το να το πράξουν λόγω της ανήθικης, επίμεμπτης συμπεριφοράς μας που θίγει την οργάνωσι του Θεού. Η κρίσις, λοιπόν, που εκτελεί ο Θεός σήμερα είναι: «Εκβάλετε τον κακόν [ο οποίος είναι σαν ζύμη αμαρτίας] εκ μέσου υμών.» (1 Κορινθίους 5:1-13) Αν απαρνούμεθα τον Θεό με τη διαγωγή μας, και αυτός θα μας απαρνηθή με το να μας αποκόψη από τη συναναστροφή του λαού του. Η κρίσις του σήμερα δεν βραδύνει και η καταστροφή των ακαθάρτων δεν νυστάζει.
25. Γιατί πρέπει να διάγωμε ηθική ζωή τόσο κοντά στο νέο κόσμο;
25 Βρισκόμαστε τώρα στο κατώφλι του δικαίου νέου κόσμου. Σχετικά μ’ εκείνους που εισέρχονται στη θεία κυβέρνησι αυτού του νέου κόσμου είναι γραμμένο: «Και δεν θέλει εισέλθει εις αυτήν ουδέν το οποίον μιαίνει και προξενεί βδέλυγμα, και ψεύδος.» (Αποκάλυψις 21:27) Ο Ιεχωβά Θεός οικοδομεί τώρα μια κοινωνία ενός νέου κόσμου, και αυτή πρέπει ν’ ανταποκριθή στους αγνούς, δικαίους κανόνας που θα επικρατούν στο νέο του κόσμο. Μόνο εκείνους που αγωνίζονται ν’ ανταποκριθούν στους κανόνας αυτούς, θα τους διαβιβάση μέσα από τον «πόλεμον της ημέρας εκείνης της μεγάλης του Θεού του Παντοκράτορος» τον οποίον θα διεξαγάγη εναντίον αυτού του ακαθάρτου κόσμου, και θα ζήσουν στον μετά τον Αρμαγεδδώνα καθαρό κόσμο. Δεν θα εγκριθή τότε πολυγαμία για την εκτέλεσι της θείας διαταγής να ‘γεμισθή η γη’ μ’ ένα δίκαιο γένος. Δεν θα επιτραπή κανενός είδους ανηθικότης, και δεν θα υπάρχουν διαζύγια μεταξύ εκείνων που θα συμμετέχουν στην εκπλήρωσι της θείας διαταγής. Όπως ο κατακλυσμός των ημερών του Νώε εσάρωσε τους ανηθίκους κανόνας και τις συνήθειες του προκατακλυσμιαίου κόσμου, έτσι και η μεγάλη παλίρροια του Αρμαγεδδώνος θ’ αποπλύνη την ηθική διαφθορά του κόσμου τούτου.
26. Τι βλέπομε, λοιπόν, τώρα ότι είναι το καθήκον μας;
26 Είθε λοιπόν να δούμε τώρα το καθήκον μας να ‘αγωνισθώμεν δια την πίστιν, ήτις άπαξ παρεδόθη εις τους αγίους’ και να το πράξωμε αυτό με το να αντισταθούμε σε κάθε ενστάλαξι ανηθικότητος, ασελγείας και κοσμικότητος μέσα στη θεοκρατική οργάνωσι από άτομα που είναι σήμερα σαν τον Βαλαάμ και την Ιεζάβελ. Χάριν τούτου ο κανών για μας είναι, «Τίμιος έστω ο γάμος εις πάντας, και η κοίτη αμίαντος.» Οι σύζυγοι, άνδρες και γυναίκες, θα εναρμονισθούν με τον θείον αυτόν κανόνα. Θα προσπαθήσουν να τιμήσουν τον γάμο τους εξυψώνοντάς τον σύμφωνα με τους ιδεώδεις κανόνας που ο λόγος του Θεού ορίζει γι’ αυτόν.—Εφεσίους 5:21-33.