Είναι η Αίτησις Συγγνώμης Σημείο Αδυναμίας;
ΟΞΕΙΕΣ διαφορές γνώμης υπάρχουν ως προς το ζήτημα της αιτήσεως συγγνώμης. Μερικοί το θεωρούν αυτό ως αδυναμία, όπως ο συγγραφεύς που είπε: «Κανένας φρόνιμος άνθρωπος δεν εζήτησε ποτέ συγγνώμην.» Ένας άλλος συγγραφεύς παίρνει την εξής άποψι: «Υψώνει τον όλο τόνο της υπάρξεως ενός ατόμου το να ζητή συγγνώμην.» Ποια είναι η Χριστιανική άποψις περί αιτήσεως συγγνώμης;
Η αίτησις συγγνώμης, σύμφωνα με το Νέο Διεθνές Λεξικό του Ουέμπστερ, είναι «μια αναγνώρισις που θεωρείται ως εξιλέωσις για κάποια απρεπή ή προσβλητική παρατήρησι ή πράξι· παραδοχή μιας αδικίας ή αγενείας που διεπράχθη σ’ έναν άλλον, συνοδευόμενη από έκφρασι λύπης.»
Τώρα, πώς θεωρεί ο Θεός αυτό το ζήτημα της παραδοχής ότι διέπραξε κανείς αδικία, όταν πρόκειται για ανθρώπινες σχέσεις; Εκείνο που επιδοκιμάζει ο Θεός είναι η ορθή πορεία.
Πρώτον, πρέπει να σημειώσωμε ότι, όταν ο Χριστιανός προσεύχεται στον Θεό για άφεσιν, κατ’ ουσίαν εξομολογείται στον Θεό. Όταν πρόκειται για ανθρώπινες σχέσεις, οι Χριστιανοί ακολουθούν τις καθοδηγητικές αρχές που εξετέθησαν από τον Ιησού Χριστό, ο οποίος διεκήρυξε: «Λοιπόν πάντα όσα αν θέλητε να κάμνωσιν εις εσάς οι άνθρωποι, ούτω και σεις κάμνετε εις αυτούς.» (Ματθ. 7:12) Όταν έχωμε αδικηθή, πόσο εκτιμούμε το να έλθη ο πταίστης σ’ εμάς και να ζητήση συγγνώμην! Πώς η συγγνώμη αυτή αποκαθιστά ειρηνικές σχέσεις! Πόσο συχνά αισθανόμεθα πιο φιλική διάθεσι προς ένα πρόσωπο μετά τη μετάνοιά του παρά προτού λάβη χώραν το αδίκημα ή η παράβασις!
Βλέποντας, λοιπόν, ποια πορεία ενεργείας εκτιμούμε, δεν πρέπει να εκδηλώσωμε την ίδια αγαθότητα στους άλλους; Είναι ζήτημα αγάπης και ταπεινοφροσύνης. Αν αγαπούμε τον πλησίον μας, θα κάνωμε σ’ αυτόν ό,τι θέλομε να γίνη σ’ εμάς τους ίδιους. Αν ένας έχη άδικο, η αγάπη του πρέπει να τον παρακινήση να λάβη την πορεία που συνέστησε ο Ιησούς ως την ορθή. Ταπεινοφροσύνη περιλαμβάνεται επίσης. Χρειάζεται ταπεινοφροσύνη για να ζητήση συγγνώμην κανείς. Η υπερηφάνεια είναι ένας φραγμός· ο υπερήφανος το βρίσκει δύσκολο ή αδύνατο να ζητήση συγγνώμην, ακόμη και όταν γνωρίζη ότι είχε άδικο.
Σε άλλα σημεία των Γραφών ο Ιησούς έδειξε ότι η αίτησις συγγνώμης από μέρους του πταίστου είναι η κατάλληλη πορεία: «Εάν δε ο αδελφός σου αμαρτήση εις σε, επίπληξον αυτόν· και εάν μετανοήση, συγχώρησον αυτόν. Και εάν επτάκις της ημέρας αμαρτήση εις σε, και επτάκις της ημέρας επιστρέψη προς σε, λέγων, Μετανοώ, θέλεις συγχωρήσει αυτόν.» (Λουκ. 17:3, 4) Όταν ένας έχη άδικο και έρχεται στον προσβληθέντα αδελφό του και ζητή συγγνώμην, όπως δείχνει η λέξις «Μετανοώ», πρέπει να συγχωρηθή. Όπως ακριβώς ο πταίστης πρέπει να συγχωρηθή από αγάπη και χάριν της ειρήνης και της ενότητος της Χριστιανικής εκκλησίας, έτσι γι’ αυτούς τους ίδιους ακριβώς λόγους επίσης πρέπει να ζητηθή συγγνώμη.
Ο Ύψιστος Θεός δίνει μεγάλη σημασία στην ειρήνη και στην ενότητα. Μπορούμε να είμεθα βέβαιοι γι’ αυτό από τα λόγια του Ιησού που αναγράφονται στο κατά Ματθαίον 5:23, 24: «Εάν λοιπόν προσφέρης το δώρόν σου εις το θυσιαστήριον, και εκεί ενθυμηθής, ότι ο αδελφός σου έχει τι κατά σου, άφες εκεί το δώρόν σου έμπροσθεν του θυσιαστηρίου, και ύπαγε, πρώτον φιλιώθητι με τον αδελφόν σου, και τότε ελθών πρόσφερε το δώρόν σου.»
Ο Ιησούς ανεφέρετο εδώ στην Ιουδαϊκή συνήθεια να φέρνη κανείς τη θυσία του στην αυλή του ναού, περιμένοντας τη στιγμή που ο ιερεύς θα επλησίαζε να την λάβη. Εκείνος που είχε το δώρο περίμενε ώσπου η προσφορά του ελαμβάνετο, εσφάζετο από τον ιερέα και έπειτα προσεφέρετο επάνω στο θυσιαστήριο. Σ’ αυτήν ακριβώς την ιεροπρεπή στιγμή που ο Ισραηλίτης επρόκειτο να παραδοθή στο έλεος του Θεού και να ζητήση σ’ αυτή την προσφορά μια σφραγίδα θείας συγχωρήσεως, έπρεπε να είναι βέβαιος ότι είχε ειρήνη με τους αδελφούς του. Αν ενεθυμείτο ότι είχε αδικήσει έναν αδελφό με κάποιον τρόπο, τότε τι έπρεπε να γίνη; Έπρεπε μήπως να πη: ‘Αμέσως μόλις θα έχω προσφέρει αυτό το δώρο στον Θεό, θα πάω κατ’ ευθείαν στον αδελφό μου και θα εξομολογηθώ’; Όχι, αλλά προτού κάμη ένα άλλο βήμα—προτού ακόμη παρουσιάση την προσφορά—έπρεπε να επιζητήση αυτή τη συμφιλίωσι, μολονότι το δώρο θα έπρεπε ν’ αφεθή απρόσφερτο μπροστά στο θυσιαστήριο. Ο Ιησούς έδειξε, λοιπόν, ότι ένας Χριστιανός δεν μπορεί να έχη ειρήνη με τον Θεό, αδιάφορο ποια είναι η θυσία του, αν δεν έχη ειρήνη με τους αδελφούς του.
Τι μαθαίνει ο Χριστιανός απ’ αυτό; Ότι για να έχωμε ειρήνη με τον Θεό, πρέπει να έχωμε ειρήνη με τα μέλη της ορατής του οργανώσεως, με τους Χριστιανούς αδελφούς μας. Επομένως, οι σχέσεις του Χριστιανού με τους Χριστιανούς αδελφούς του αντιπροσωπεύουν τη σχέσι του με τον Παντοδύναμο Θεό τον ίδιο. Προτού μπορέσωμε να ειρηνεύσωμε με τον Θεό, πρέπει να ειρηνεύσωμε με την οργάνωσί του επάνω στη γη. Επομένως, η συμβουλή του Ιησού είναι εμφατικά σαφής: Να έχετε ειρήνη με την οργάνωσι του Ιεχωβά Θεού και με τα μέλη της, τους Χριστιανούς αδελφούς σας. Για να έχωμε ειρήνη με τους αδελφούς μας, και επομένως με τον Θεό, μπορεί κατά καιρούς να χρειασθή να τακτοποιήσωμε δυσκολίες· και τούτο, εξ άλλου, μπορεί ν’ απαιτήση μια αίτησι συγγνώμης.
Πώς, λοιπόν, μπορεί να θεωρηθή η αίτησις συγγνώμης ως σημείο αδυναμίας; Δεν μπορεί, αν ένας έχη το πνεύμα του Θεού και έχη κατανόησι του τι ο Θεός απαιτεί όσον αφορά την αγάπη, την ταπεινοφροσύνη, την ειρήνη και την ενότητα.
Μακριά από το να είναι αδυναμία, η ειλικρινής αίτησις συγγνώμης είναι δύναμις. Ο λόγος του Θεού διακηρύττει: «Αδελφός διχοστατήσας υποτάσσεται δυσκολώτερα παρά οχυρά πόλις· αι δε διαφοραί αυτών είναι ως μοχλοί φρουρίου.» (Παροιμ. 18:19) Τι θα μετακινήση αυτούς τους τρομερούς φραγμούς οδηγώντας σε ειρήνη και ενότητα και φιλικές σχέσεις; Θα επανορθώση τα πράγματα η υπερηφάνεια και οι εκδηλώσεις της; Όχι! Αλλά υπάρχει κάτι αρκετά ισχυρό για να μετακινήση τους φραγμούς, που είναι εξίσου τρομεροί όσο οι σιδερένιοι μοχλοί φρουρίου, και να οδηγήση στην αποκατάστασι φιλικών σχέσεων, και αυτό είναι η αίτησις συγγνώμης!
Υπάρχει, επίσης, το ζήτημα της ευθύτητος και της δικαιοσύνης. Ειλικρινής αίτησις συγγνώμης δείχνει σεβασμό για τη δικαιοσύνη. Όπως ακριβώς η θυσία στον Θεό χωρίς ειρήνευσι με τους αδελφούς μας είναι χωρίς αξία στα όμματα του Θεού, έτσι επίσης και η θυσία χωρίς εκτέλεσι δικαιοσύνης. Ο θείος κανών είναι: «Να κάμνη τις δικαιοσύνην και κρίσιν, είναι αρεστότερον εις τον Ιεχωβά παρά θυσίαν.» (Παροιμ. 21:3, ΜΝΚ) Το άτομο που ζητεί συγγνώμην για τις αδικίες που μπορεί να διέπραξε, δείχνει τον οφειλόμενο σεβασμό για τη δικαιοσύνη.
Αντίθετα προς τη γνώμη πολλών ανθρώπων του κόσμου, η αίτησις συγγνώμης δεν είναι σημείο αδυναμίας. Είναι δύναμις που μπορεί να συντρίψη φραγμούς και να οδηγήση σε ενότητα. Είναι σημείο ασκήσεως δικαιοσύνης. Η καρδιά που είναι γεμάτη από αγάπη και ταπεινοφροσύνη ευεργετείται από τη δύναμι της αιτήσεως συγγνώμης.