Μπορείτε να Προσεύχεσθε με τους Ψαλμούς;
Τι είδους προσευχή ακούει ο Θεός;
ΠΟΛΛΟΙ έμειναν έκθαμβοι καθώς οι αστροναύται επάνω στη σελήνη μετέδιδαν μηνύματα από αποστάσεις εκατοντάδων χιλιάδων μιλίων και ηκούοντο σ’ όλα τα μέρη της γης με μια πολύ μικρή καθυστέρησι. Αυτό το κατόρθωμα έγινε δυνατό με τη λειτουργία των ραδιοκυμάτων.
Αυτές οι δραματικές επιτεύξεις στα διαστημικά ταξίδια και στη μετάδοσι ήχων σημαίνουν σε διάνοιες χωρίς προκατάληψι, ότι δεν είναι αδύνατον για τα ανθρώπινα όντα να επικοινωνούν με Εκείνον που εδημιούργησε τη σελήνη και όλα τα άστρα που είναι διεσπαρμένα στο αχανές διάστημα. Μάλιστα, η προσευχή που απευθύνεται προς τον Δημιουργό θα έπρεπε να θεωρήται ως κάτι το πιο αξιόπιστο και επιθυμητό.
Αλλά ένα ζωτικό ερώτημα είναι το πώς να προσευχώμεθα για καλύτερα αποτελέσματα. Οι άνθρωποι πάντοτε ένοιωθαν την ανάγκη να εκμυστηρεύωνται τα προβλήματά τους ώστε να τ’ ακούση ένας ισχυρός ακροατής, ένας που να είναι σε θέσι να τους βοηθήση να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες των. Έτσι άνθρωποι όλων των θρησκειών—Βουδδισταί, Ινδουισταί, λάτρεις του Αλλάχ, μέλη των θρησκειών του Χριστιανικού κόσμου—κάνουν χρήσι προσευχής. Μερικοί απευθύνονται κατ’ ευθείαν προς τον θεό που λατρεύουν. Άλλοι προσεύχονται μέσω διαφόρων μεσιτών όπως «αγίων,» εικόνων και λειψάνων.
Φυσικά δεν υπάρχει άλλο θρησκευτικό βιβλίο που να έχη να πη κάτι πιο λογικό και καθοδηγητικό περί προσευχής από την Αγία Γραφή. Από την αρχή ως το τέλος αναφέρει πώς προσηύχοντο άνθρωποι των παλαιοτέρων χρόνων, άνθρωποι που είχαν πίστι στον μόνο αληθινό Θεό. Μας λέγει τι ανέφεραν στις προσευχές των καθώς και τη διάθεσι με την οποίαν επλησίαζαν τον Μεγάλο Ακροατή προσευχών. (Ψαλμ. 65:2) Μας λέγει για ποια πράγματα προσηύχοντο και γιατί.
Δεισιδαιμονική Προσευχή
Πολλά άτομα του Χριστιανικού Κόσμου, όπως, επί παραδείγματι, σε μερικές χώρες της Καραϊβικής, είναι παραδεδομένα σε δεισιδαιμονικές προσευχές ίσως εν αγνοία τους. Με ποιον τρόπο; Μερικοί φαίνεται να νομίζουν πως εφ’ όσον μια συγκεκριμένη προσευχή βρίσκεται στη Γραφή τότε έχει μεγάλη βαρύτητα για τον Θεό. Γίνεται γι’ αυτούς ένα είδος μαγικής συνταγής.
Ένα μέρος της Γραφής που προσελκύει την προσοχή σχετικά με το ζήτημα της προσευχής είναι το βιβλίο των Ψαλμών. Περιέχει πολλές προσευχές που απηύθυνε ο Βασιλεύς Δαυίδ και άλλοι πιστοί άνδρες κάτω από μια μεγάλη ποικιλία περιστάσεων. Αλλά κάτι που συχνά παραβλέπεται είναι ότι αυτές οι προσευχές είναι κάτι περισσότερο από προσωπικές προσευχές ατόμων. Πράγματι, πολλές απ’ αυτές είναι καθαρά προφητικές και έχουν να κάνουν με τον Ιησού Χριστό και το ρόλο του σχετικά με τους σκοπούς του Θεού. Παρατηρήστε, επί παραδείγματι, ότι ο απόστολος Παύλος εφαρμόζει τον Ψαλμό 40 στον Κύριο Ιησού Χριστό.—Εβρ. 10:5-10.
Αλλά οι άνθρωποι που έχουν προλήψεις πιστεύουν ότι μπορούν να χρησιμοποιήσουν κάποιον ειδικό Ψαλμό για ν’ αντιμετωπίσουν ένα συγκεκριμένο πρόβλημα στη ζωή τους. Ένας συγκεκριμένος Ψαλμός λέγεται για επιτυχία στην εργασία, ένας άλλος για ν’ απομακρύνη τα πονηρά πνεύματα, ένας άλλος για να βρη κάποιος εργασία και ακόμα ένας άλλος για να εξασφαλίση επιτυχία στο ψάρεμα. Μπορεί ν’ ακούσετε ένα τέτοιο άτομο να ρωτά: «Ποιον Ψαλμό με συμβουλεύετε να χρησιμοποιήσω σ’ αυτή ή σ’ εκείνη την περίπτωσι»; Υπάρχουν μάλιστα και ειδικοί που μπορεί κανείς να συμβουλευθή αν έχη αμφιβολίες.
Δεν έχετε εργασία; Θα σας πουν να σταθήτε σε κάποιο σταυροδρόμι και να πήτε τον Ψαλμό 21 και 22. Έχετε δυσκολίες με τον γαμήλιο σύντροφό σας; Τότε σας λέγουν ότι εκείνο που πρέπει να κάνετε είναι να απαγγείλετε τους Ψαλμούς 1 έως 9 επί εννέα συνεχείς ημέρες· τον Ψαλμό 1 την πρώτη ημέρα, τους Ψαλμούς 1 και 2 την δεύτερη ημέρα και ούτω καθεξής έως ότου λεχθούν και οι εννέα Ψαλμοί την ενάτη ημέρα. Μήπως δεν έχετε πολλές επιτυχίες στην επιχείρησί σας; Τότε συνιστάται ο Ψαλμός 25.
Ο Ψαλμός 109 λέγουν ότι έχει τη δύναμι, όταν απαγγέλλεται, να προστατεύη από τους εχθρούς, να τους απομακρύνη ή ακόμα και να τους καταστρέψη για πάντα. Λέγουν ότι πρέπει να απαγγέλλεται ατενίζοντας τον ανατέλλοντα ήλιο και κρατώντας ένα αναμμένο κερί στο χέρι. Υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που αφήνουν τη Γραφή στο κρεββάτι τους ή σ’ άλλα έπιπλα με τις σελίδες ανοιχτές, και με ένα κερί ίσως τοποθετημένο στη συγκεκριμένη αυτή σελίδα! Νομίζουν ότι τα πονηρά πνεύματα μπορούν έτσι να περιορισθούν ή να εμποδισθούν από του να εισέλθουν στο σπίτι.
Αλλοίμονο όμως! Όλες αυτές οι δεισιδαιμονικές χρήσεις των Ψαλμών δεν ικανοποίησαν τους ανέργους ούτε έλυσαν τα πολλά άλλα προβλήματα. Οι εχθροί δεν ελαττώθηκαν. Τα πονηρά πνεύματα εξακολουθούν να εμφανίζωνται στη ζωή των δεισιδαιμόνων ανθρώπων. Η δυστυχία και η φτώχεια πλήττουν αυτές ακριβώς τις χώρες όπου οι Ψαλμοί απαγγέλλονται για ανακούφισι.
Τότε τι πρέπει να γίνη; Είναι αυτό το είδος της εμπιστοσύνης που θα πρέπει οι άνθρωποι να έχουν στην Αγία Γραφή; Είναι αυτός ο κατάλληλος τρόπος προσεγγίσεως του Θεού με προσευχή; Μήπως μπορεί να περιμένη κανείς ότι ο Θεός θα εισακούση οποιαδήποτε από αυτές τις προσευχές;
Ο Λόγος του Θεού Συμβουλεύει
Η ίδια η Γραφή παρέχει την απάντησι του Θεού σε τέτοια ερωτήματα. Όχι μόνο περιέχει πολλά υποδείγματα προσευχής, αλλ’ επίσης συμβουλή προς τους λάτρεις του ως προς το πώς θα έπρεπε να προσεύχωνται. Η προσευχή κατείχε ένα μεγάλο μέρος στη ζωή και τη διακονία του Υιού του Θεού, Ιησού Χριστού. Εδίδαξε τους ακολούθους του να μιμούνται το παράδειγμά Του και τους εδίδαξε πώς να προσεύχωνται. Αυτός είπε, εις Ματθαίον 7:7, 8: «Αιτείτε και θέλει σας δοθή· ζητείτε και θέλετε ευρεί· κρούετε και θέλει σας ανοιχθή. Διότι πας ο αιτών λαμβάνει και ο ζητών ευρίσκει, και εις τον κρούοντα θέλει ανοιχθή.»
Μήπως όμως ο Ιησούς μ’ αυτά τα λόγια εννοούσε πως οτιδήποτε και αν ζητούσαμε θα μας παρεχωρείτο; Καθόλου, διότι ο μαθητής του Ιάκωβος γράφει για όσους δεν λαμβάνουν απαντήσεις στις προσευχές των ‘διότι κακώς ζητούν.’ (Ιακ. 4:3) Και ο Ιησούς ο ίδιος με ένα δραματικό τρόπο ετόνισε τον κίνδυνο του να προσευχώμεθα για κάτι που δεν ανταποκρίνεται στο θέλημα του Θεού, διότι, καθώς προσηύχετο στον Κήπο της Γεθσημανή είπε: «Πάτερ μου, εάν είναι δυνατόν ας παρέλθη απ’ εμού το ποτήριον τούτο· πλην ουχί ως εγώ θέλω αλλ’ ως συ.» (Ματθ. 26:39) Δεν θα μπορούσε ένας να προσεύχεται όπως στον Ψαλμό 25:4, «Δείξον μοι Ιεχωβά τας οδούς σου· δίδαξόν με τα βήματά σου,» ενώ δεν κάνει καμμιά προσπάθεια να μελετήση το γραπτό Λόγο του Θεού τη Γραφή, για να γνωρίση περισσότερα πράγματα για το θέλημα του Θεού.
Έπειτα είναι το ζήτημα του να προσευχώμεθα για την καταστροφή των εχθρών μας. Θα έπρεπε ένας Χριστιανός να το κάνη αυτό; Ο Ιησούς Χριστός εδίδαξε τους ακολούθους του: «Αγαπάτε τους εχθρούς σας. . . και προσεύχεσθε υπέρ εκείνων οίτινες. . . σας κατατρέχουσι για να γείνητε υιοί του Πατρός σας του εν τοις ουρανοίς.»—Ματθ. 5:44, 45.
Είναι μήπως αδύνατο για τους ανθρώπους ν’ ακολουθήσουν αυτή την αρχή; Ο Ιησούς παρέμεινε σ’ αυτήν κατά την κρίσιμη στιγμή της εκτελέσεώς του, διότι αυτός ανέκραξε κατά την στιγμή της σταυρώσεώς του: «Πάτερ συγχώρησον αυτούς· διότι δεν εξεύρουσιν τι πράττουσι.» (Λουκ 23:34) Και ο Στέφανος καθώς ελιθοβολείτο μέχρι θανάτου από τους Ιουδαίους προσηυχήθη λέγοντας: «Ιεχωβά μη λογαριάσης εις αυτούς την αμαρτίαν ταύτην.» (Πράξ. 7:60 ΜΝΚ) Οι Χριστιανοί δεν θα έπρεπε να επιτρέψουν στο μίσος ή σε ιδέες προσωπικής εκδικήσεως να τους επηρεάσουν. Η ανταπόδοσις ανήκει στο Θεό.—Δευτ. 32:35· Ρωμ. 12:19.
Είναι φανερό ότι δεν μπορεί ένας να προσεύχεται κατάλληλα στον Θεό για έλεος ενώ συγχρόνως αρνείται έλεος στους προσωπικούς του εχθρούς. (Ματθ. 6:12) Έπειτα τι να πούμε για τον Ψαλμό 109 και τον Ψαλμό 83; Μήπως δεν αποκαλύπτουν ένα εκδικητικό πνεύμα; Όχι, εάν καταλάβωμε τι αυτοί είναι πραγματικά. Είναι σε πλήρη αρμονία με τον σκοπό του Θεού να τιμωρήση και να καταστρέψη τους αμετανοήτως πονηρούς, εκείνους που είναι οικειοθελώς πονηροί, εκείνους που είναι πράγματι εχθροί του Θεού. (Ψαλμ. 83:2) Επίσης θα έπρεπε να τονισθή ότι ο πρώτος απ’ αυτούς τους Ψαλμούς είναι μια προφητική προσευχή που περιλαμβάνει περιστατικά που έχουν σχέσι με τη ζωή του Ιησού Χριστού. Έτσι εφηρμόσθη από τους αποστόλους. (Πράξ. 1:20) Εκείνες οι προσευχές εξέφραζαν πρωτίστως την επιθυμία όπως το όνομα του Θεού χρησιμοποιήται με σεβασμό ως αποτέλεσμα των ενεργειών του σχετικά με τον λαό του.—Ψαλμ. 83:16, 18· 109:21, 27.
Ορθή Χρήσις των Ψαλμών
Οι Ψαλμοί είναι μέρος των Αγίων Γραφών για τις οποίες ο απόστολος Παύλος έγραψε: «Όλη η Γραφή είναι θεόπνευστος, και ωφέλιμος προς διδασκαλίαν, προς έλεγχον, προς επανόρθωσιν, προς εκπαίδευσιν την μετά της δικαιοσύνης· διά να είναι τέλειος ο άνθρωπος του Θεού, ητοιμασμένος εις παν έργον αγαθόν.» (2 Τιμ. 3:16, 17) Έτσι είναι καλό να μελετούμε τους Ψαλμούς μαζί με τις υπόλοιπες Γραφές ώστε ν’ αποκομίσωμε απ’ αυτούς τις δίκαιες αρχές του Θεού μέσω των οποίων να εκπαιδεύωμε τη ζωή μας. Εάν οι σκέψεις μας και οι πράξεις μας είναι σε αρμονία μ’ αυτές τις αρχές, τότε ο Ιεχωβά θα εισακούση τις εγκάρδιες προσευχές μας. Αλλ’ εάν κάποιος χρησιμοποιή τους Ψαλμούς μ’ ένα δεισιδαιμονικό τρόπο ενώ αγνοεί τις υπόλοιπες Γραφές, ζώντας πιθανόν σε μοιχεία ή πορνεία, τότε ποιο το όφελος; Οι Παροιμίες 28:9 απαντούν: «Του εκκλίνοντος το ωτίον από του να ακούη τον νόμον και αυτή η προσευχή αυτού θέλει είσθαι βδέλυγμα.»
Ένας ο οποίος αποβλέπει στις προσευχές που περιέχονται στο βιβλίο των Ψαλμών ενώ αποτυγχάνει να εκτιμήση τη διδασκαλία του Υιού του Θεού στο θέμα της προσευχής, δεν μπορεί να εισακουσθή ευνοϊκά από το Θεό. Πρέπει ο άνθρωπος να αποδεχθή και να εφαρμόση τις οδηγίες και τις αρχές που εδόθησαν από τον Χριστό Ιησού και συγκεκριμένα ν’ απέχη από προσευχές που γίνονται για να τις βλέπουν οι άνθρωποι, ν’ αποφεύγη τις επαναλαμβανόμενες προσευχές, και να αναπέμπη προσευχές στο όνομα του Χριστού Ιησού. (Ματθ. 6:5-8· Ιωάν. 14:13) Καθώς ο ίδιος ο Ιησούς εβεβαίωσε: «Εγώ είμαι η οδός και η αλήθεια και η ζωή· ουδείς έρχεται προς τον Πατέρα (ακόμα και με προσευχή) ειμή δι’ εμού.»—Ιωάν. 14:6.
Οι προσευχές που είναι ευάρεστες στον Θεό δεν είναι εκείνες που λέγονται από μνήμης ή προσευχές γραμμένες από κάποιον άλλον προηγουμένως. Μάλλον είναι εκείνες που είναι αυθόρμητες και όχι απαραιτήτως εκπεφρασμένες με τέλεια γραμματική, ούτε κατ’ ανάγκην με ευφράδεια, άλλα βγαλμένες από την καρδιά. Ένας Βιβλικός ψαλμωδός είπε: «Έκραξα εν όλη μου τη καρδία· ακουσόν μου, Ιεχωβά.» (Ψαλμ. 119:145) Θα μπορούσε να το είχε πη αυτό, αν απλώς εδιάβαζε κάποια γραπτή προσευχή; Ασφαλώς όχι.
Οι προσευχές που είναι ευάρεστες στον Θεό είναι από εκείνον που έχει μελετήσει για να γνωρίση τον Θεόν και το θέλημά του και τις αρχές της δικαιοσύνης του και του οποίου η καρδιά έχει ως εκ τούτου γεμίσει από εκτίμησι και ευγνωμοσύνη για τον Δημιουργό. Έπειτα οι προσευχές αυτών των ατόμων δεν περιέχουν απλώς παράκλησι για κάτι από το Θεό αλλά περιλαμβάνουν αίνον και ευχαριστία στον Μεγάλο Δοτήρα «κάθε αγαθού και τελείου δώρου.»—Ιακ. 1:17.
Οι μάρτυρες του Ιεχωβά είναι ένας λαός που έχει πλήρη πίστι στο Θεό και ο οποίος εκτιμά πλήρως την προσευχή ως την λεωφόρο προσεγγίσεως προς τον Θεό. Αποδέχονται τις Άγιες Γραφές περιλαμβανομένων και των Ψαλμών ως τον Λόγον του μόνου και αληθινού Θεού. Εν τούτοις, δεν αποδίδουν στους Ψαλμούς κάποια υπερφυσική μαγική δύναμι. Αυτοί εγράφησαν όπως άλλωστε και όλες οι Γραφές για την παρηγορία μας και την οικοδόμησι της ελπίδος μας. (Ρωμ. 15:4) Πολλοί απ’ αυτούς τους Ψαλμούς στη Γραφή περιέχουν προφητείες περί της βασιλείας του Θεού υπό τον Χριστόν. Αυτή η βασιλεία για την οποία εδίδαξε ο Ιησούς τους μαθητάς του να προσεύχωνται «Ελθέτω η βασιλεία σου,» είναι η βασιλεία που οι μάρτυρες του Ιεχωβά διακηρύττουν σε όλο τον κόσμο ως την μόνη ελπίδα για όλους όσους θα απολαύσουν από τον Θεό το δώρο της ζωής.—Ματθ. 6:9, 10.