Καθοδηγείσθε από Ευαίσθητη Χριστιανική Συνείδηση;
1. Με τι τρόπο έχει επηρεάσει τους ανθρώπους η αλήθεια της Αγίας Γραφής;
ΤΙ τεράστιες αλλαγές έχουν κάμει πολλοί που έγιναν Χριστιανοί! Μερικά άτομα στην αρχαία Κόρινθο που έγιναν Χριστιανοί ήσαν προηγουμένως πόρνοι, ειδωλολάτραι, ομοφυλόφιλοι, κλέπται και μέθυσοι. Αλλ’ όταν άκουσαν και εφήρμοσαν την αλήθεια του Λόγου του Θεού, άλλαξαν και ‘απελούσθησαν.’ (1 Κορ. 6:9-11) Γνωρίζετε σεις άτομα που έχουν κάμει παρόμοιες αλλαγές; Ίσως, με τη βοήθεια του Θεού, και σεις οι ίδιοι να έχετε κάμει τέτοιες αλλαγές.
2. Ποια είναι η επίδρασις του Λόγου του Θεού στη συνείδησι ενός ατόμου, και γιατί αυτό είναι ωφέλιμο;
2 Τι ωραίο είναι όταν τα άτομα που ήλθαν σε επαφή με το Χριστιανικό άγγελμα εναρμόνισαν τη ζωή τους έτσι ώστε να μη μοιάζουν μ’ αυτούς που περιγράφονται στο εδάφιο Τίτον 1:15: «Εις δε τους μεμιασμένους και απίστους ουδέν καθαρόν, αλλά και ο νους αυτών και η συνείδησις είναι μεμιασμένα.» Εν τούτοις, εκτός από την απλή αποφυγή φανερών ηθικών παραπτωμάτων, καθώς ένας άνθρωπος μαθαίνει για τους νόμους και τις αρχές του Θεού αναπτύσσει μια πιο ευαίσθητη συνείδησι. Δεν έγινε η δική σας συνείδησις πιο ευαίσθητη καθώς αυξάνετε σε γνώσι και εκτίμησι του θελήματος του Θεού και της προσωπικότητάς του; Αυτό είναι κάτι πολύ επιθυμητό. Το να έχετε μια κατάλληλα ευαίσθητη Χριστιανική συνείδησι και να υπακούετε σ’ αυτήν μπορεί να σας βοηθήση ν’ αποκτήσετε την εύνοια του Θεού, να κάμετε τη ζωή σας πιο ειρηνική, ν’ αποφύγετε την οδύνη που επέρχεται συχνά σ’ εκείνους που έχουν μολυσμένη συνείδησι και να σας βοηθήση να διάγετε μια ζωή που αντανακλά την αληθινή Χριστιανοσύνη.—Παράβαλε 1 Πέτρου 3:21.
ΠΟΣΟ ΕΥΑΙΣΘΗΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΣΥΝΕΙΔΗΣΙΣ;
3. Σχετικά με τη συνείδησι, τι θέλουν ν’ αποφεύγουν οι Χριστιανοί;
3 Ασφαλώς, εμείς ως Χριστιανοί δεν θέλομε να έχωμε μια συνείδησι που είναι ‘μιασμένη’ ή ‘καυτηριασμένη’ διότι μια τέτοια συνείδησις δεν θα μπορούσε να μας βοηθήση να εκδηλώνωμε την εικόνα του Θεού. (Εφεσ. 4:19) Εξ άλλου, η συνείδησίς μας δεν πρέπει να γίνεται υπερβολικά ευαίσθητη ή χωρίς ισορροπία· επειδή είμεθα ατελείς άνθρωποι, αυτό μπορεί να συμβή αν δεν προσέχωμε.
4. Πώς μπορεί μια υπερευαίσθητη ή χωρίς ισορροπία συνείδησις να υποκινήση ένα άτομο να ενεργήση σχετικά με τους φόρους;
4 Λόγου χάριν, ένας άνθρωπος μπορεί ν’ αναγνωρίζη ότι ο Ιεχωβά δεν υποστηρίζει τους πολέμους των εθνών, αλλά προτρέπει τον λαό του να μάθη τις οδούς της ειρήνης. (Ησ. 2:4) Επειδή γνωρίζει ότι συνήθως τα έθνη συντηρούν τους στρατούς των με τα χρήματα των φόρων, θα ήταν λογικό και Γραφικό να τον οδηγήση η συνείδησίς του ν’ αρνηθή να πληρώση φόρους; Ή μήπως πρέπει να πληρώση τους φόρους του ελαττωμένους κατά ένα ποσοστό που ανταποκρίνεται σε ό,τι δαπανά το κράτος για τον προϋπολογισμό της αμύνης του; Μολονότι μερικοί έχουν λάβει μια τέτοια στάσι, οι αποδείξεις που υπάρχουν στη Γραφή είναι εναντίον μιας συνειδήσεως που οδηγεί σε μια τέτοια πορεία. Στους Χριστιανούς λέγεται καθαρά να πληρώνουν τους φόρους των και αυτό έχει τεθή στη Γραφή παρά το γεγονός ότι το τότε Ρωμαϊκό κράτος διατηρούσε ένα τεράστιο στρατό. (Ματθ. 22:17-21· Ρωμ. 13:1, 7) Έτσι ο Χριστιανός μπορεί, με μια καθαρή συνείδησι που βρίσκεται σε αρμονία με τον Λόγο του Θεού, να πληρώνη τους φόρους του, αφήνοντας στο κράτος την ευθύνη του τρόπου χρησιμοποιήσεως των χρημάτων.
5, 6. (α) Εξ άλλου, πώς πρέπει μια κατάλληλα ευαίσθητη συνείδησις να επηρεάση ένα άτομο σχετικά μ’ αυτό; (β) Πώς το εκθέτει αυτό η Αγία Γραφή;
5 Επί πλέον η Γραφική αυτή συμβουλή πρέπει να διαμορφώση τη συνείδησι του ανθρώπου ώστε να πληρώνη όλους τους φόρους του. Σας υποκινεί εσάς έτσι η συνείδησίς σας; Ή μήπως επηρεάσθηκε η συνείδησίς σας από την επικρατούσα τάσι της φοροδιαφυγής; Παραδείγματος χάριν, αν οι περιστάσεις σας έχουν αλλάξει—ίσως τα τέκνα νυμφεύθηκαν και εγκατέλειψαν το σπίτι σας, πράγμα που σημαίνει μεγαλύτερους φόρους για σας—σας υπεκίνησε η συνείδησίς σας να αναφέρετε τα πράγματα και να πληρώσετε όλον τον φόρο; Είναι αλήθεια ότι οι πιθανότητες να ελέγξουν επιμελώς τη δήλωσι φόρου και να εξετάσουν τα γεγονότα μπορεί να είναι ελάχιστες. Αλλά για τον Χριστιανό, που έχει μια κατάλληλα ευαίσθητη συνείδησι, η επιθυμία ν’ αποφυγή την ποινή δεν είναι ο μόνος λόγος που τον κάνει να ενεργήση κατάλληλα· η συνείδησις, επίσης, αποτελεί ένα παράγοντα. Διαπιστώνετε ότι έτσι συμβαίνει στην περίπτωσί σας;
6 Σχετικά μ’ αυτό, ο Παύλος έγραψε: «Δια τούτο είναι ανάγκη να υποτάσσησθε ουχί μόνον διά την οργήν, [που εκδηλώνεται εναντίον των παραβατών του νόμου], αλλά και διά την συνείδησιν.» (Ρωμ. 13:5) Έτσι η ευαίσθητη και κατάλληλα ισορροπημένη Χριστιανική συνείδησίς σας πρέπει ν’ αποτελή μια περιοριστική και κατευθύνουσα δύναμι προς το καλό. Συμβαίνει αυτό μ’ εσάς; Πόσο ευαίσθητη και υποβοηθητική είναι η συνείδησίς σας; Ας εξετάσουμε λίγα παραδείγματα που μπορεί να μας βοηθήσουν στην απόφασί μας.
ΣΥΝΕΙΔΗΣΙΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑ
7. Πώς μπορεί να παρουσιαστή ζήτημα συνειδήσεως στην εργασία ενός ατόμου;
7 Η εργασία αποτελεί έναν τομέα που δημιουργεί πολλά προβλήματα που απαιτούν την άσκησι της Χριστιανικής συνειδήσεως. Μερικά είδη απασχολήσεως, όπως η κατασκευή ειδώλων, η εργασία σ’ ένα κέντρο τυχερών παιγνιδιών ή η εργασία σε μια ψευδή θρησκευτική οργάνωσι, είναι σαφώς αντίθετα με την Αγία Γραφή. Οι Χριστιανοί, λοιπόν, αποφεύγουν αυτές τις εργασίες. (1 Ιωάν. 5:21· Κολ. 3:5· Αποκάλ. 18:2, 4, 5) Εν τούτοις, δεν είναι όλα τα ζητήματα εργασίας τόσο σαφή. Μπορεί μια ωρισμένη εργασία να βρίσκεται σε μια «φαιά περιοχή,» για να το πούμε έτσι. Και μερικές φορές ενώ η βασική εργασία ίσως να μη εγείρη αντιρρήσεις, μπορεί κατά καιρούς να ζητηθή από ένα άτομο να κάμη κάτι αμφισβητήσιμο. Έτσι, μπορεί να παρουσιασθή ζήτημα συνειδήσεως.
8, 9. (α) Εξηγήστε ένα πρόβλημα εργασίας που απαιτεί τη χρήσι συνειδήσεως, (β) Ποιες σκέψεις ήλθαν τότε στη διάνοια εκείνου του Χριστιανού;
8 Παραδείγματος χάριν, υπάρχουν προβλήματα εργασίας που συνδέονται με το ζήτημα του αίματος. Η Γραφή καθαρά λέγει ότι οι δούλοι του Θεού δεν πρέπει να τρώγουν αίμα. (Γέν. 9:3, 4· Πράξ. 15:19, 20) Επομένως οι Χριστιανοί μάρτυρες του Ιεχωβά δεν τρώγουν τροφές που περιέχουν αίμα, όπως είναι τα λουκάνικα που περιέχουν αίμα, ούτε δέχονται μεταγγίσεις αίματος. Αλλά τι θα γίνη αν στην εργασία σας σάς ζητούσαν να χειρίζεσθε μερικές φορές αίμα ή προϊόντα αίματος; Θα το επέτρεπε αυτό η συνείδησίς σας; Ένας Μάρτυς στην πολιτεία Κολοράντο εργαζόταν σ’ ένα νοσοκομείο ως προϊστάμενος του βιοχημικού τμήματος και έκανε διαφόρων ειδών εξετάσεις σε ιστούς και σε υγρά του σώματος. Μεταξύ των πολλών πραγμάτων που έπρεπε να εξετάση ήσαν και δείγματα αίματος. Μερικές φορές επρόκειτο απλώς για εξέτασι του αίματος ενός ασθενούς για να εξακριβωθή το ποσοστό του ζακχάρου ή της χοληστερίνης. Αλλά άλλες φορές έπρεπε να κάνη διασταυρώσεις αίματος για σκοπούς μεταγγίσεως. Μπορούσε να το κάμη αυτό;
9 Αυτός ο Χριστιανός σκέφθηκε σοβαρά το ζήτημα. Φαινόταν ότι δεν θα ήταν σωστό για έναν Χριστιανό να εργάζεται αποκλειστικά σε μια τράπεζα αίματος, όπου τα πάντα ήσαν αφιερωμένα σ’ έναν σκοπό που αποτελούσε παράβασι του νόμου του Θεού. Αλλά δεν ήταν αυτή η περίπτωσίς του· εκείνος έκανε εξετάσεις πολλών ειδών. Επίσης, αν ένα άτομο ήταν γιατρός που είχε την ευθύνη για την απόφασι, δεν θα μπορούσε να διατάξη μετάγγισι αίματος για έναν ασθενή, όπως ένας Χριστιανός καταστηματάρχης δεν θα μπορούσε να παραγγείλη και να έχη στο κατάστημά του είδωλα ή σιγαρέττα. Εν τούτοις, αυτός ο βιοχημικός κατενόησε ότι σχετικά με το αίμα ο ίδιος έκανε απλώς μια εξέτασι (τεστ), όπως ακριβώς μια νοσοκόμος θα έπαιρνε το δείγμα, ένας άλλος θα το παρέδιδε στο χημείο και κάποιος άλλος θα έκανε μετάγγισι ή άλλη ιατρική ενέργεια κατόπιν εντολής του γιατρού. Σκέφθηκε την αρχή που εκτίθεται στο Δευτερονόμιο 14:21. Σύμφωνα μ’ αυτό το εδάφιο, ένας Ιουδαίος που εύρισκε πτώμα ζώου μπορούσε να το πουλήση σ’ έναν ξένο που δεν βρισκόταν κάτω από τους περιορισμούς του Νόμου να μην τρώγη σάρκα ζώου από το οποίον δεν είχε αφαιρεθή το αίμα. Έτσι η συνείδησις του βιοχημικού του επέτρεπε τότε να κάνη εξετάσεις αίματος, περιλαμβανομένου και του αίματος που προωρίζετο για μεταγγίσεις σε ασθενείς που δεν ενδιεφέροντο για τον θείο νόμο περί αίματος.
10. Ποια ερωτήματα μπορούμε να εξετάσωμε για τον τρόπο επιλύσεως αυτού του προβλήματος εργασίας;
10 Θ’ αντιδρούσε έτσι και η δική σας συνείδησις; Αν όχι, ρωτήστε τον εαυτό σας αν η συνείδησίς σας θα σας επέτρεπε, αν ήσαστε υπάλληλος να φέρετε το δείγμα του αίματος στο εργαστήριο για εξέτασι. Ή, για να πάμε ακόμη πιο μακρυά από την ίδια την μετάγγισι, θα μπορούσατε σεις ως οδηγός φορτηγού να παραδώσετε στο νοσοκομείο τα όργανα που χρησιμοποιούνται για τις εξετάσεις; Ή μήπως η συνείδησίς σας θα σας επέτρεπε να κατασκευάσετε το γυαλί από το οποίο γίνονται αυτά τα όργανα; Είναι σαφές ότι όλα αυτά τα πράγματα δεν μπορούν λογικά να θεωρηθούν ως άμεσοι συντελεσταί παραβάσεως του θείου νόμου περί αίματος. Αλλά που πρέπει να σύρωμε τη διαχωριστική γραμμή; Εδώ είναι που αρχίζει να λειτουργή η συνείδησις. Μολονότι ο Χριστιανός πρέπει ν’ αποφεύγη όσα συγκρούονται πέραν πάσης αμφιβολίας με τον θείο νόμο, καλείται να χρησιμοποιήση τη συνείδησί του στην τακτοποίησι πολλών πραγμάτων. Θα σας βοηθούσε καλά η συνείδησίς σας σε τέτοιες καταστάσεις; Είναι ευαίσθητη;
11. Πώς η συνείδησις υπεκίνησε τον ίδιο αυτόν Χριστιανό ύστερα από πολλά χρόνια;
11 Σ’ αυτή τη συγκεκριμένη περίπτωσι, ύστερ’ από πολλά χρόνια που έκανε εξετάσεις, ο βιοχημικός άρχισε να ενοχλήται από τη συνείδησί του. Δεν ήταν σαν να του έλεγε ή να έπρεπε να του πη κάποιος άλλος ότι ενεργούσε εσφαλμένα. Ούτε απέβλεπε σε κανέναν άλλον να λαμβάνη αποφάσεις γι’ αυτόν. Αλλ’ άρχισε να σκέπτεται ως εξής: «Είναι συνεπές να ομιλώ για αγάπη προς τον πλησίον κι εν τούτοις να συμβάλλω εν μέρει στην παράβασι του θείου νόμου από τον πλησίον;» (Ματθ. 22:39· Πράξ. 21:25) Με κατανόησι του Χριστιανικού του καθήκοντος να συντηρή την οικογένειά του, συζήτησε το ζήτημα με τη σύζυγό του. (1 Τιμ. 5:8) Συμφώνησαν και οι δύο ότι αν η συνείδησίς του τον ενωχλούσε, καλύτερα θα ήταν να κάμη μια αλλαγή. Εγκατέλειψε την εργασία του, από την οποία κέρδιζε $15.000 το έτος και άρχισε να κάνη εργασίες καθαρισμού, μολονότι στην αρχή κέρδιζε μόλις 3.600 δολλάρια το έτος.
12. Σημαίνει αυτό ότι η προηγούμενη απόφασίς του ήταν εσφαλμένη, ή τι θέλει να δείξη αυτό το παράδειγμα;
12 Ας μη χάσωμε το κεντρικό σημείο αυτού του παραδείγματος. Δεν αναγράφεται εδώ το παράδειγμα αυτό για να δώση την εντύπωσι ότι ένας Χριστιανός δεν μπορεί να είναι βιοχημικός· υπάρχουν Χριστιανοί που εξακολουθούν να εργάζωνται ως βιοχημικοί, νοσοκόμοι, οδηγοί αυτοκινητών κλπ. Αυτό το παράδειγμα δίδεται για να δείξη ότι η συνείδησις μπορεί να διαδραματίση ρόλο σε ζητήματα εργασίας. Στη δική σας περίπτωσι το είδος εργασίας κι εκείνο που σας ζητούν να κάμετε μπορεί να είναι εντελώς διαφορετικό. Αλλά όλοι οι Χριστιανοί πρέπει να εξετάζουν αν ζουν όσο το δυνατόν πλησιέστερα με τους τρόπους ενεργείας και τις αρχές του Θεού. Αν η συνείδησίς σας που έχει εκπαιδευθή με τον Λόγον του Θεού δυσφορή εξαιτίας αυτού που ζητείται από σας, θα την αγνοήσετε; Πόσο σπουδαίο είναι για σας να έχετε μια καθαρή συνείδησι ενώπιον Θεού και ανθρώπων;—1 Τιμ. 1:5, 19.
13. Πώς μπορούμε όλοι μας στο ζήτημα της εργασίας ν’ ανταποκριθούμε στη συνείδησί μας;
13 Δεν μπορούμε, φυσικά, ν’ αποφύγωμε εντελώς τα προβλήματα εργασίας, διότι είμεθα ακόμη σ’ αυτό το σύστημα πραγμάτων. (1 Κορ. 5:9, 10) Έτσι, πιθανόν να κατανοήτε ότι δεν μπορείτε να υποκινήσετε τον προϊστάμενο σας να καλλιεργήση μια Χριστιανική συνείδησι. Αυτός μπορεί να προτιμά να παραβαίνη ορισμένους νόμους, μπορεί να εκθειάζη την αξία των προϊόντων του ή μπορεί να έχη στο κατάστημά του ωρισμένα είδη που εσείς δεν θα θέλατε να έχετε αν ήσαστε ο ιδιοκτήτης της επιχειρήσεως. Ή μπορεί οι συνάδελφοί σας να ψεύδωνται όταν κάνουν έκθεσι για την παραγωγή τους ή να χασομερούν όταν λείπη από κοντά τους ο προϊστάμενος. Ωστόσο, σεις μπορείτε και πρέπει ν’ ανταποκριθήτε στη συνείδησί σας. Έτσι, αν η συνείδησίς σας δεν σας επιτρέπη να κάνετε ωρισμένα πράγματα ή αν σας περιπαίζουν επειδή κάνετε σκληρή εργασία, δεχθήτε το. Ο απόστολος Πέτρος έγραψε. «Είναι χάρις, το να υποφέρη τις λύπας δια την εις τον Θεόν συνείδησιν, πάσχων αδίκως.»—1 Πέτρ. 2:18, 19.
ΟΙ ΕΥΑΙΣΘΗΤΕΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΙΑΦΕΡΟΥΝ
14, 15. (α) Ποιος είναι ένας άλλος τομεύς τον οποίον επηρεάζει η συνείδησις; (β) Ποια είναι η βασική στάσις των Χριστιανών σ’ αυτό το ζήτημα;
14 Ένας άλλος τομεύς τον οποίον μπορεί να επηρεάζη η συνείδησίς σας έχει σχέσι με πατριωτικά ζητήματα, όπως είναι οι πατριωτικές εκδηλώσεις σε δημοσίους χώρους. Πώς ακριβώς η συνείδησίς σας σάς κάνει ν’ αντιδράτε; Αυτό είναι ένα κατάλληλο ερώτημα, διότι σ’ αυτόν και σε άλλους τομείς οι συνειδήσεις διαφέρουν.
15 Οι Χριστιανοί μάρτυρες του Ιεχωβά κατανοούν ότι πολλοί άνθρωποι έχουν βαθειά αισθήματα σχετικά με πατριωτικές πράξεις, και ίσως το πιο κοινό απ’ αυτά είναι ο χαιρετισμός ή η απόδοσις τιμής στην εθνική σημαία. Όπως τονίζει το βιβλίο Δοκίμιον Εθνικισμού υπό Κάρλτον Χάις: «Το κύριο σύμβολον πίστεως και κεντρικό αντικείμενο λατρείας του εθνικισμού είναι η σημαία, και έχουν επινοηθή περίεργοι τρόποι για τον χαιρετισμό της σημαίας. . .» Οι Χριστιανοί αναγνωρίζουν πλήρως την ελευθερία των άλλων σ’ αυτά τα πράγματα, υποκινούμενοι όμως από την κατανόησι της Αγίας Γραφής, απέχουν από παρόμοιες πράξεις.—Ιωάν. 17:16· 1 Κορ. 10:14.
16. Σε ποιες δύο πορείες ενεργείας θα μπορούσε η συνείδησις να οδηγήση δύο Χριστιανούς;
16 Ποια πορεία, όμως, θα σας υποκινήση η συνείδησίς σας ν’ ακολουθήσετε όταν διεξάγεται μια πατριωτική εκδήλωσις; Λόγου χάριν, πιθανώς μπορεί να ζητηθή από το ακροατήριον του οποίου αποτελείτε μέρος να σηκωθή και να χαιρετίση την εθνική σημαία. Σεις ως Χριστιανός θα αποφεύγατε οριστικά να κάμετε οποιαδήποτε πράξι ειδωλολατρείας. Εν τούτοις, θα σας επιτρέψη η συνείδησίς σας να σταθήτε όρθιος; Ένας Χριστιανός σ’ αυτή την κατάστασι μπορεί ν’ αποφασίση να μείνη καθισμένος, διότι έτσι είναι βέβαιος ότι αυτός προσωπικά δεν συμμετέχει στην εθιμοτυπία. Θα σας υποκινούσε η συνείδησίς σας να ενεργήσετε έτσι; Ένας άλλος Χριστιανός στην ίδια περίστασι μπορεί ν’ αποφασίση να σταθή όρθιος. Έχει την αντίληψι ότι αυτό που απαιτείται απ’ αυτόν για να επιδείξη πλήρη συμμετοχή δεν είναι το να σταθή όρθιος. Από το ακροατήριο ζητείται να σταθή όρθιο και να χαιρετίση. Μπορεί να θυμηθή πως οι τρεις Εβραίοι προφανώς στάθηκαν εμπρός στην εικόνα που έστησε ο Ναβουχοδονόσορ, αλλ’ αρνήθηκαν να υποκλιθούν σ’ αυτήν. Συνεπώς, μπορεί να συμπεράνη ότι σ’ αυτή την περίπτωσι η πλήρης συμμετοχή περιλαμβάνει να σταθή όρθιος και να χαιρετίση κι έτσι η δική του συνείδησις του επιτρέπει απλώς να σταθή όρθιος ευλαβικά χωρίς να χαιρετίση.-—Δαν. 3:1-18.
17. Σημαίνει αυτό ότι υπάρχει κάτι το εσφαλμένο; Πώς πρέπει να θεωρηθή αυτή η πιθανή διαφορά;
17 Όπως βλέπομε, στην περίπτωσι δύο Χριστιανών που είναι στην ίδια κατάστασι, η συνείδησις μπορεί να τους οδηγήση σε ελαφρώς διαφορετικά συμπεράσματα, μολονότι και οι δύο απέχουν από κάτι που η Γραφή δείχνει ότι είναι ακατάλληλο. (Έξοδ. 20:4, 5· 1 Ιωάν. 5:21) Αυτή η διαφορά που επιτρέπεται από τη λειτουργία της συνειδήσεως δεν είναι απόδειξις συγχύσεως ή ελλείψεως ενότητος μεταξύ των Χριστιανών. Ούτε αποτελεί απόδειξι ότι ένας από τους δύο έχει ασφαλώς άδικο. Αντιθέτως, αυτή η διαφορά μπορεί να θεωρηθή σαν ένα αναμενόμενο αποτέλεσμα της αποκτήσεως και χρησιμοποιήσεως Χριστιανικής συνειδήσεως.
18. Πώς μπορούμε να ωφεληθούμε αν καθοδηγούμεθα από τη συνείδησι, μολονότι ενεργώντας έτσι μπορεί να υπάρχη διαφορά από το ένα άτομο στο άλλο;
18 Είναι αυτό προς όφελός σας; Μήπως το ν’ ακολουθή ένα άτομο τη συνείδησί του είναι ανώτερο από το ν’ ακολουθή ένα «κανόνα»; Ναι, το να θέλετε να εκπαιδεύετε τη συνείδησί σας και ν’ ανταποκρίνεσθε σ’ αυτήν, αντί ν’ ακολουθήτε ένα «ταλμούδ» κανόνων σε κάθε πιθανό ζήτημα και διαφορά που θα μπορούσε να εγερθή είναι ωφέλιμο για σας. Σας βοηθεί να έχετε πιο βαθειά συναίσθησι των Βιβλικών αρχών, και ασφαλώς γίνεσθε έτσι πιο ικανός να σκέπτεσθε καθαρά, διότι η διάνοιά σας διεγείρεται και ενισχύεται. Ένα τέτοιο ωφέλιμο αποτέλεσμα τονίσθηκε σε μια Αυστραλιανή έρευνα περί «δημιουργικότητος» μεταξύ δωδεκαετών παιδιών. Η σχετική έκθεσις παρετήρησε τα εξής:
«Ιδιαίτερα, ένας δυσανάλογα μεγάλος αριθμός από εξαιρετικά δημιουργικά παιδιά ήσαν οι Μάρτυρες του Ιεχωβά. Τέσσερα παιδιά σ’ ένα σύνολον 304 ήσαν μέλη αυτού του δόγματος, και επέδειξαν και τα τέσσερα μεγάλη δημιουργική ικανότητα. Το κορίτσι που κέρδισε τον μεγαλύτερο γενικό βαθμό στις δοκιμές της Τορράνς και το κορίτσι που ήταν το μόνο, από άρρενα και θήλεα, που περιελήφθη στο ανώτατο ποσοστό 20 τοις εκατό των πέντε βαθμών επιδόσεως, ήσαν και τα δύο Μάρτυρες του Ιεχωβά.»—Περιοδικόν της Προσωπικότητος, Μάρτιος 1973.
Τι εξήγησις δόθηκε για την εξέχουσα δημιουργικότητα αυτών των νεαρών Μαρτύρων; Η έρευνα ιδιαίτερα επέστησε την προσοχή στο γεγονός ότι αυτά τα παιδιά δεν συμμορφώνονται απλώς παθητικά με τις πατριωτικές εκδηλώσεις στο σχολείο. Αντιθέτως, αυτά σταθμίζουν τις αρχές του Θείου Λόγου και καλλιεργούν την ανταπόκρισι σε μια ευαίσθητη Χριστιανική συνείδησι.
ΕΥΑΙΣΘΗΤΗ ΟΧΙ ΟΜΩΣ ΠΑΝΤΟΤΕ ΠΙΟ ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΙΚΗ
19, 20. (α) Γιατί μια ευαίσθητη συνείδησις δεν είναι πάντοτε πιο περιοριστική; (β) Πώς το έδειξε αυτό ο Παύλος εξετάζοντας το ζήτημα του κρέατος και των ειδώλων;
19 Έχομε παρατηρήσει ότι καθόσον η συνείδησίς σας ευθυγραμμίζεται περισσότερο με τους τρόπους ενεργείας και το αποκαλυμμένο θέλημα του Θεού, συνήθως γίνεται πιο περιοριστική. Δεν σας επιτρέπει πια να κάνετε ωρισμένα πράγματα που εκάνατε άλλοτε, διότι τώρα τα βλέπετε ως αντίθετα με τις θεοσεβείς αρχές. Η εκπαίδευσις όμως της συνειδήσεως από τον Λόγο του Θεού δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην ότι γίνεται πιο περιοριστική σε όλα τα πράγματα. Η κατάλληλα εκπαιδευμένη συνείδησίς σας πραγματικά μπορεί να σας επιτρέψη να κάνετε μερικά πράγματα τα οποία, προτού γνωρίσετε το θέλημα του Θεού, νομίζατε ότι ήσαν ακατάλληλα.
20 Εκείνο που διαφέρει σε τέτοιες περιπτώσεις είναι η ακριβής γνώσις. Αυτό αποδεικνύεται από τα σχόλια του Παύλου για το κρέας που ήταν ειδωλόθυτο αλλά κατόπιν επωλείτο στο κρεοπωλείο ή σε κάποιο είδος εστιατορίου που ήταν κοντά σ’ έναν ειδωλολατρικό ναό. Ένα άτομο που είχε προσφάτως εγκαταλείψει την ειδωλολατρία και είχε γίνει Χριστιανός θα απεστρέφετο ένα τέτοιο κρέας, θέλοντας ν’ αποφυγή οτιδήποτε που είχε σχέσι με τα είδωλα. Αλλά με τον καιρό θα ηύξανε σε γνώσι και κατανόησι. Ο Παύλος έγραψε: «Εξεύρομεν ότι το είδωλον είναι ουδέν . . . και ότι δεν υπάρχει ουδείς άλλος Θεός ειμή εις.» (1 Κορ. 8:4) Ο Χριστιανός που θα το κατανοούσε αυτό θα μπορούσε να διακρίνη ότι το κρέας που επωλείτο δημοσία δεν ήταν μολυσμένο ή δηλητηριασμένο, επειδή απλώς είχε προσφερθή κάποτε σ’ έναν ανύπαρκτο Θεό. Με αυτή τη γνώσι η ενισχυμένη συνείδησίς του θα μπορούσε να του επιτρέψη ν’ αγοράση ένα τέτοιο κρέας από την κρεαταγορά ή να το φάγη σ’ ένα δημόσιο εστιατόριο.—1 Κορ. 8:10· 10:25.
21. Πώς αληθεύει σήμερα το ίδιο αυτό αποτέλεσμα;
21 Το ίδιο αποτέλεσμα μπορεί να αληθεύη για τη συνείδησι και σήμερα. Παραδείγματος χάριν, ένας νεαρός στην πολιτεία του Οχάιο μεγάλωσε με την πεποίθησι ότι οι Χριστιανοί δεν πρέπει να πίνουν οινοπνευματώδη ποτά. Είχε μάλιστα αποστηθίσει και τις προειδοποιήσεις εναντίον της μέθης και την περιγραφή του μέθυσου που αναγράφεται στις Παροιμίες κεφάλαιον 23. Στα μετέπειτα χρόνια όταν έγινε ένας αφιερωμένος δούλος του Θεού, η συνείδησίς του ακόμη δεν του επέτρεπε να πίνη κρασί ή μπύρα. Κατόπιν άκουσε μια διάλεξι που εξέθετε τι ακριβώς λέγουν οι Γραφές για το οινόπνευμα και έκαμε σοβαρές σκέψεις. Η διάλεξις έδειχνε ότι η Αγία Γραφή αναμφισβήτητα κατακρίνει τη μέθη. (Παροιμ. 23:20, 21· Εφεσ. 5:18· 1 Πέτρ. 4:3) Εν τούτοις, η Αγία Γραφή δεν απαγορεύει τη μετρία κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών, διότι και ο Ιησούς κάποτε έκαμε οίνον και έπινε κατά καιρούς. (Γέν. 14:18· Ψαλμ. 104:15· Εκκλησ. 9:7· Ιωάν. 2:3-11· Λουκ. 22:17,18) Μολονότι εγνώριζε αυτά τα Γραφικά εδάφια, τώρα διέκρινε το ισορροπημένο συμπέρασμα στο οποίο αυτά οδηγούν. Έτσι, όταν αργότερα ένας Ιταλός φιλόξενα του πρόσφερε ένα μικρό ποτήρι κρασί, η συνείδησις αυτού του Χριστιανού του επέτρεψε να το δεχθή.
22. Ποιος πολύ σπουδαίος παράγων δεν μπορεί να παραβλέπεται από εκείνον που έχει ισχυρή συνείδησι;
22 Έχετε δοκιμάσει αυτή την ενίσχυσι και την ισορροπία της συνειδήσεώς σας καθώς αποκτήσατε μεγαλύτερη γνώσι του Λόγου του Θεού και των οδών του; Αν είναι έτσι, πιθανόν να κατανοήτε επίσης πόσο σπουδαίο είναι να λαμβάνετε υπ’ όψιν τα αισθήματα εκείνου του οποίου η συνείδησις μπορεί να διαφέρη από τη δική σας. Αυτό ήταν το σημείο που ετόνισε ο Παύλος μιλώντας για το κρέας που είχε προσφερθή σε είδωλο, τα όποιο στην πραγματικότητα ήταν «ουδέν.» Έγραψε τα εξής: «Αλλά δεν είναι εις πάντας η γνώσις αυτή.» (1 Κορ. 8:4, 7) Μερικοί Χριστιανοί, λόγω της προηγουμένης των αφοσιώσεως στα είδωλα, δεν μπορούσαν να φάγουν ένα τέτοιο κρέας με καθαρή συνείδησι, έστω και αν αυτό επωλείτο δημοσία. Αν ένας Χριστιανός που είχε γνώσι και ισχυρή συνείδησι προχωρούσε και έτρωγε ‘οτιδήποτε,’ αυτό θα κατέστρεφε έναν αδελφό για τον ‘οποίον ο Χριστός απέθανε. Γι’ αυτό ο Παύλος εδήλωσε: «Εάν το φαγητόν σκανδαλίζη τον αδελφόν μου, δεν θέλω φάγει κρέας εις τον αιώνα, διά να μη σκανδαλίσω τον αδελφόν μου.»—1 Κορ. 8:10-13· 10:27-29.
23. Με ποιον τρόπο η συνείδησις των άλλων πρέπει να επηρεάζη τις αποφάσεις μας;
23 Αισθάνεσθε σεις έτσι; Λόγου χάριν, μπορεί να υπάρχη κάτι που φαίνεται ότι επιτρέπεται από όσα γνωρίζετε από το αποκαλυμμένο θέλημα του Θεού και που η συνείδησίς σας θα το επέτρεπε. Μπορεί να είναι κάποιο ζήτημα της περιβολής σας ή της κομμώσεώς σας, της διακοσμήσεως που έχετε στο σπίτι σας ή του τι κάνετε για ψυχαγωγία. Αλλά τι θα γίνη αν η συνείδησις πολλών άλλων που σας περιβάλλουν τους οδηγεί να αισθάνονται ότι αυτά δεν είναι κατάλληλα για έναν Χριστιανό; Σας υποκινεί η Χριστιανοσύνη σας ν’ αποφασίσετε ευχαρίστως και να πήτε ‘Άν αυτό κάνη τον αδελφό μου να προσκόπτη, ποτέ δεν θα το κάμω για να μη σκανδαλίσω τον αδελφό μου’;
24. Τι πρέπει να κάμωμε αν η συνείδησίς μας συγκρούεται με τη συνείδησι κάποιου ο οποίος έχει εξουσία σ’ εμάς; Γιατί πρέπει να λαμβάνωμε υπ’ όψιν τη συνείδησί του;
24 Οι συνειδήσεις των άλλων πρέπει να λαμβάνωνται υπ’ όψιν και από μια άλλη άποψι. Ίσως να σας αρέση μια ωρισμένη σύγχρονη μόδα ή τρόπος κομμώσεως. Η συνείδησίς σας δεν ενοχλείται απ’ αυτό. Αλλ’ αν είσθε ανήλικη ή έγγαμη γυναίκα πρέπει να ζητήσετε άδεια από τον πατέρα σας ή τον σύζυγό σας. Έχετε εξετάσει τη συνείδησί του; Ή αν ενδιαφέρεσθε για ένα ειδικό προνόμιο υπηρεσίας μέσα στη Χριστιανική εκκλησία, προβάλλει η συνείδησις του πρεσβυτερίου. (1 Τιμ. 3:9) Είναι αλήθεια ότι οι πρεσβύτεροι κατανοούν ότι η εμφάνισις εξαρτάται από το γούστο του καθενός. Αλλ’ αν τους ζητήσατε να σας συστήσουν για μια ειδική υπηρεσία, η συνείδησίς των πρέπει να είναι ήσυχη. Αυτοί έχουν βαρειά ευθύνη για το καλό όνομα της Χριστιανοσύνης στην κοινότητα, κατανοώντας ότι αυτοί που είναι διορισμένοι σε ειδικά προνόμια πρέπει να είναι υποδειγματικοί. (1 Τιμ. 3:2, 7, 10· 5:22) Γι’ αυτό, αν κάτι που το επιτρέπει η συνείδησίς σας συγκρούεται με τη συνείδησι εκείνων που έχουν εξουσία ή ηγεσία επάνω σας, είτε είναι οι γονείς σας, είτε ο σύζυγος είτε οι Χριστιανοί επίσκοποι, να είσθε πρόθυμοι να κάμετε προσαρμογές για να μπορέσουν να σας δώσουν την άδεια ή να κάμουν μια σύστασι με «αγαθή συνείδησι.»
ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΣΤΕ ΜΙΑ ΕΥΑΙΣΘΗΤΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΙ
25. Τι σημασία έχει αν ένα ζήτημα ‘εξαρτάται από τη συνείδησί σας’;
25 Για ν’ αναπτύξετε και ν’ ακολουθήσετε μια κατάλληλα ευαίσθητη συνείδησι απαιτείται συνεχής προσοχή. Είναι πολύ εύκολο να επηρεασθήτε ακατάλληλα από τους κοσμικούς που σας περιβάλλουν, των οποίων η συνείδησις είναι πολύ επιεικής, ή είναι εξασθενημένη ή και μολυσμένη. (Τίτον 1:15) Θα ανακύψουν πολλά ζητήματα που πρέπει να τα λύσετε σύμφωνα με τη δική σας συνείδησι. Αν έχετε εργασθή για να καλλιεργήσετε μια ευαίσθητη Χριστιανική συνείδησι, αυτό θα σας βοηθήση. Να είσθε πρόθυμοι να ακούτε προσεκτικά τη φωνή της συνειδήσεώς σας, χωρίς να νομίζετε ότι αν κάτι εξαρτάται από ‘τη συνείδησί σας’ δεν πειράζει οτιδήποτε κάνετε. Πειράζει. Η απόφασις που θα λάβετε μπορεί να επηρεάση όλη την προοπτική της ζωής σας, τη φήμη σας ως Χριστιανού, την πνευματικότητα σας και, το σπουδαιότερο, τη σχέσι σας με τον Ιεχωβά Θεό.
26, 27. (α) Με τι τρόπο βοηθείται ένας που μιλεί σ’ έναν πρεσβύτερο, αλλά τι αυτός δεν μπορεί να κάμη; (β) Πώς θα μας βοηθήση μια ευαίσθητη συνείδησις;
26 Σ’ ένα ζήτημα που είναι σοβαρό, αλλά εξαρτάται από τη συνείδησί σας, μη διστάζετε να μιλήσετε με ώριμους Χριστιανούς, όπως είναι οι πρεσβύτεροι της εκκλησίας. Αυτοί, βέβαια, δεν μπορούν ν’ αποφασίσουν για σας. (Ένας ειλικρινής Χριστιανός, όταν ήθελε να μάθη για κάποιο οικογενειακό ζήτημα ρώτησε: «Είναι αυτό αντίθετο προς τη Χριστιανική συνείδησι;») Ένας πρεσβύτερος δεν θα μπορέση να σας πη τη στάσι που πρέπει να λάβη η συνείδησίς σας, αλλά είναι σε θέσι να σας δώση μια ισορροπημένη Γραφική συμβουλή την οποία μπορείτε να εκτιμήσετε. Και αν η συνείδησίς σας έχη διαμορφωθή σύμφωνα με τους τρόπους και την προσωπικότητα του Ιεχωβά και ανταποκρίνεται στις αρχές του, θα βοηθηθήτε έτσι να κάμετε ευθεία την οδόν σας. (Ψαλμ. 25:4, 5) Η ευαίσθητη συνείδησίς σας θα βοηθήση στην καθοδήγησί σας.
27 Αληθινά, είναι ευχάριστο να έχετε και να μπορήτε να χρησιμοποιήτε τη θεόδοτη ικανότητα της συνειδήσεως. Είναι μια ευλογία. Όταν η συνείδησις διατηρήται κατάλληλα ευαίσθητη, και σε ισορροπία με τον Λόγο του Θεού, μπορεί να σας βοηθήση να βαδίζετε με σύνεσι ενώπιον Θεού και ανθρώπων. (2 Κορ. 4:2) Μπορεί να χρησιμεύση σαν ένας μάρτυς ότι συμπεριφέρεσθε μ’ ένα τρόπο που μπορεί να έχη την αιώνια επιδοκιμασία του Ιεχωβά—2 Κορ. 1:12.