Ζώντας με τον Νόμο—Τώρα και για Πάντα

ΥΠΑΡΧΟΥΝ ‘εξτρεμιστές’ που έχουν υιοθετήσει μια αρνητική και καταλυτική στάσι για τον νόμο σε μερικές χώρες. Παρ’ όλα αυτά, μολονότι τα νομικά συστήματα έχουν πολλές ατέλειες, οι αμερόληπτοι άνθρωποι αναγνωρίζουν τα οφέλη που ακόμη κι αυτά τα ατελή συστήματα αποφέρουν στα έθνη. Ο νόμος και τα δικαστήρια προσφέρουν ασφαλώς ένα μέσον για να διορθώνωνται πολλές αδικίες. Σοβαροί και ευσυνείδητοι δικαστές έχουν συμβάλλει με τη σοφία τους και την ευφυΐα τους στην επίλυσι νομικών προβλημάτων.

Ακόμη και η Αγία Γραφή αναγνωρίζει το δικαίωμα των εθνών να συνθέτουν και να εφαρμόζουν νόμους για το καλό των ανθρώπων:

«Διότι οι άρχοντες δεν είναι φόβος των αγαθών έργων, αλλά των κακών . . . επειδή ο άρχων είναι του Θεού υπηρέτης εις σε προς το καλόν. Εάν όμως πράττης το κακόν, φοβού.»—Ρωμ. 13:3, 4.

Ομοίως, οι καλοί πολίτες εκτιμούν τη συμβολή των νόμων στη δημόσια ευημερία. Κάνουν ό,τι μπορούν για να βοηθούν την αστυνομία, τους δικαστές και άλλους ευσυνείδητους αξιωματούχους να διατηρούν το νόμο και την τάξι, συμβάλλοντας μ’ αυτό τον τρόπο σε μια εύτακτη κοινωνία.

Απέχοντας από Δικαστήρια

Ένας άλλος τομεύς στον οποίον μπορούν να συμβάλλουν οι πολίτες είναι το ζήτημα της επιλύσεως διενέξεων και προβλημάτων, όπου είναι δυνατόν, χωρίς την επέμβασι του νομικού συστήματος. Πράγματι, πολλές διενέξεις μπορούν ν’ αποφευχθούν κατά πρώτον, απλώς με το να κάνετε μια γραπτή αναφορά των συμφωνιών. Είναι πολύ εύκολο να ξεχασθούν οι συνομιλίες ή να μην κατανοηθούν σωστά. Ένα υπόμνημα της συμφωνίας δεν χρειάζεται να είναι ένα πολύπλοκο συμβόλαιο, συντεταγμένο από κάποιον δικηγόρο. Ο ιδιοκτήτης του σπιτιού μπορεί απλώς να γράψη για το άλλο μέρος παραδείγματος χάριν, τον ελαιοχρωματιστή (ή, τον ξυλουργό, τον μηχανικό, τον υδραυλικό) δηλώνοντας τα εξής: «Δια της παρούσης βεβαιούται η συνομιλία μας της περασμένης Πέμπτης κατά την οποία συμφωνήσατε να βάφετε το σπίτι μου με δύο στρώματα λευκού χρώματος λατέξ και γαρνιτούρα από πράσινο. Θα αγοράσετε σεις το χρώμα, το οποίο θα είναι καλής ποιότητος. Η εργασία πρέπει να τελειώση προ του τέλους του Ιουλίου 1979, με αμοιβή 750 δολλάρια που θα πάρετε όταν τελειώσετε.» Ένα απλό σημείωμα αυτού του είδους θα προλάμβανε πολλές ανώφελες και δυσάρεστες φιλονεικίες,

Αλλά όταν προκύπτουν προβλήματα, πολλοί άνθρωποι σε προηγμένα έθνη, και ιδιαίτερα στις Ηνωμένες Πολιτείες, φαίνεται να σκέπτωνται ότι η προσφυγή στο δικαστήριο είναι η πιο καλή λύσις. «Κάνει πράγματι καλό σε μια κοινωνία το να καταφεύγη αμέσως στα δικαστήρια;» ρωτά ο καθηγητής νομικής Μορίς Ρόζενμπεργκ του Πανεπιστημίου Κολούμπια. «Οι Αμερικανοί όλο και πιο συχνά προσδιορίζουν ως νομικά προβλήματα πολλά είδη ενοχλήσεων και πιέσεων που κάποτε θεωρούσαν ως ενδημικά σ’ έναν ατελή κόσμο.»

Υπάρχουν πολλά προβλήματα που ο νόμος δεν μπορεί να επανορθώση. Ένα δικαστήριο μπορεί να διατάξη έναν άνδρα να δίδη χρήματα για τη συντήρησι της οικογενείας του, αλλά δεν μπορεί να τον αναγκάση να εργάζεται για να έχη χρήματα. Ο νόμος δεν μπορεί να αναγκάση ούτε τον άνδρα ούτε τη γυναίκα να δείξουν στα παιδιά τους την αγάπη, την καλωσύνη και τη ζεστασιά που δημιουργούν ένα ευτυχισμένο και ισορροπημένο σπίτι. Αυτοί οι ουσιώδεις ανθρώπινοι τομείς υπευθυνότητος, μπορούν να καλυφθούν μόνο αν το θέλουν τα ίδια τα άτομα.

Γιατί να καλούνται δικηγόροι και δικαστές να αποφασίσουν για ζητήματα για τα οποία θα πρέπει να αποφασίζουν μόνοι τους οι λογικοί άνθρωποι; Με το να καταφεύγουν στο νόμο, οι άνθρωποι συχνά αποφεύγουν τη βασική ανθρώπινη ευθύνη τους να είναι ειλικρινείς, λογικοί και ευγενικοί στον συνάνθρωπό τους. (Ματθ. 22:39) Όταν συμβαίνη αυτό, μπορεί πράγματι να λεχθή ότι: «Όσο οι νόμοι πολλαπλασιάζονται, τόσο ο πολιτισμός καταρρέει.»

«Πολλοί δικηγόροι αναπολούν με νοσταλγία τις μέρες που ο άνθρωπος μπορούσε ανεπίσημα να λύση τα προβλήματά του με το γείτονά του και τον μικροέμπορο της γωνίας,» σχολιάζει ένα άρθρο των Τάιμς της Νέας Υόρκης που έκανε ανάλυσι του προβλήματος. Προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνσι γίνονται σε μερικές δικαστικές υποθέσεις με τη χρησιμοποίησι αμερόληπτων μεσαζόντων μάλλον, παρά δικαστηρίων στην επίλυσι πολλών διενέξεων.

Σε τέτοιες περιπτώσεις, ο μεσάζων ακούει και τις δυο πλευρές και προσπαθεί να επιτύχη κάποια συμφωνία και από τις δυο πλευρές. Αν αποτύχουν να φθάσουν σε κάποια συμφωνία μ’ αυτό τον τρόπο, τότε συχνά γίνεται συμφωνία εκ των προτέρων ότι ο διαιτητής θα επινοήση κάποια διευθέτησι που πιστεύει ότι είναι δίκαιη, και η οποία γίνεται υποχρεωτική. «Η βασική ιδέα είναι παλιά,» λέγει η έκδοσις Δε Γουώλ Στρητ Τζώρναλ. «Οι πρωτόγονες κοινωνίες εβασίζοντο σε τοπικούς αξιωματούχους ή ακόμη σε μέλη της οικογενείας για την επίλυσι προβλημάτων μεταξύ των ατόμων.»

Προσφυγή στο νόμο, λοιπόν, πρέπει να γίνεται μόνο όταν όλοι οι δρόμοι των λογικών διαπραγματεύσεων και διευθετήσεων έχουν αποτύχει. Υπό αυτές τις συνθήκες, αν η περίπτωσις είναι, σοβαρή και αν υπάρχουν αρκετές πιθανότητες επιτυχίας, ένα άτομο μπορεί ν’ αποφασίση να χρησιμοποιήση το δικαστήριο.

Ωστόσο, ακόμη και όταν η δίκη έχη αρχίσει, είναι καλό να προσέξετε τις λογικές προτάσεις για συμβιβασμό. Ο διακεκριμένος Αμερικανός δικηγόρος—συγγραφεύς Λουίς Νάιζερ το διετύπωσε εν συντομία ως εξής: «Υπάρχει καιρός συμβιβασμού και καιρός αγώνων, και η υγιή κρίσις προς εκλογήν αποτελεί ανεκτίμητο χαρακτηριστικό ενός συμβούλου.»

Ομοίως, στην επί του Όρους Ομιλία του, ο Ιησούς Χριστός έδωσε μερικές πρακτικές συμβουλές, θέτοντας αρχές που έχουν μεγάλη αξία ακόμη και σήμερα:

«Ειρήνευσον με τον αντίδικόν σου ταχέως. . . . και εις τον θέλοντα να κριθή μετά σου και να λάβη τον χιτώνα σου, άφες εις αυτόν και το ιμάτιον.»—Ματθ. 5:25, 40.

Ο συμβιβασμός απαιτεί λογικότητα και από τις δυο πλευρές. Σπάνια σε κάποια αγωγή μπορεί να λεχθή ότι η μια πλευρά έχει 100 τοις εκατό δίκιο και η άλλη καθόλου.

Διενέξεις Μέσα στη Χριστιανική Εκκλησία

Αναγνωρίζοντας ότι θα συνέβαιναν διενέξεις, ακόμη και μεταξύ των πιστών στη Χριστιανική εκκλησία, η Αγία Γραφή με συμπάθεια, αλλά ρεαλιστικά, έδωσε οδηγίες για τον τερματισμό αυτών των συγκρούσεων.

Ο Ιησούς τόνισε πώς η συζήτησις, εν πρώτοις κατ’ ιδίαν, και κατόπιν με τη συνεργασία άλλων οι οποίοι, ήσαν μάρτυρες των γεγονότων, μπορεί να είναι αποτελεσματική στην τακτοποίησι διενέξεων. (Βλέπε Ματθαίον 18:15-17.) Αυτή η μέθοδος είναι πολύ πρακτική. Οι συνετοί και πρακτικοί δικηγόροι, την παραδέχονται. Και οι δύο πλευρές φέρονται κατ’ αυτό τον τρόπο στη θέσι να εξετάσουν ανοιχτά τα γεγονότα της υποθέσεως. Αν δεν μπορή να επιτευχθή μ’ αυτό τον τρόπο κάποια αμοιβαία αναγνώρισις των γεγονότων, τότε, μέσα στη Χριστιανική εκκλησία, μια δικαστική επιτροπή που αποτελείται από πρεσβυτέρους, μπορεί να χειρισθή το ζήτημα.

Αυτό ήταν παρόμοιο με τα δικαστήρια που υπήρχαν στα χωριά του αρχαίου Ισραήλ. Ένα γρήγορο, πρακτικό σύστημα δικαιοσύνης παρείχετο τυπικώς από μη επαγγελματίες, από τους πεπειραμένους και σοφούς πρεσβυτέρους της κοινότητος. Αυτοί ήσαν πρόθυμοι να κρίνουν το υπό αμφισβήτησι ζήτημα και αυτό, χωρίς να αναμένουν ποσοστά κατά την πορεία της υποθέσεως, όπως συνηθίζεται από πολλούς επαγγελματίες στους συγχρόνους καιρούς.—Έξοδ. 18:13-26.

Πρέπει οι διενέξεις των Χριστιανών να φέρωνται σήμερα στα κοσμικά δικαστήρια; Ο απόστολος Παύλος τόνισε την ανάγκη να διευθετή μόνη της η Χριστιανική κοινότης τις εσωτερικές της διενέξεις: «Τολμά τις από σας, όταν έχη διαφοράν προς τον άλλον, να κρίνηται ενώπιον των αδίκων και ουχί ενώπιον των αγίων; . . . Ούτω δεν υπάρχει μεταξύ σας ουδέ είς σοφός, όστις θέλει δυνηθή να κρίνη ανά μέσον του αδελφού αυτού, αλλά αδελφός κρίνεται με αδελφόν και τούτο ενώπιον απίστων; Τώρα λοιπόν είναι, διόλου ελάττωμα εις εσάς ότι έχετε κρίσεις μεταξύ σας. Δια τι μάλλον δεν αδικείσθε; δια τι μάλλον δεν αποστερείσθε;»—1 Κορ. 6:1-7.

Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι αποκλείονται όλες οι δικαστικές διαδικασίες μεταξύ συγχριστιανών. Αν, παραδείγματος χάριν, πρόκειται για τη λήψι αποζημιώσεως από κάποια ασφαλιστική εταιρία, την επικύρωσι κάποιας διαθήκης ή μερικές άλλες περιπτώσεις που χρειάζονται δικαστική πράξι, τότε μπορεί να μην υπάρχη καμμιά δυσφήμισις για τη Χριστιανική εκκλησία, επειδή δεν υπάρχει καμμιά πραγματική σύγκρουσις μεταξύ Χριστιανών αδελφών σε τέτοιες περιπτώσεις. Αλλά για τον χειρισμό των περισσοτέρων διαφορών μεταξύ Χριστιανών, υπάρχουν στις εκκλησίες άνδρες καλά κατηρτισμένοι στις Γραφικές αρχές. Ακόμη και τώρα, βοηθούν πολλούς στην επίλυσι τέτοιων ζητημάτων χωρίς το δημόσιο σάλο και τη μομφή της προσφυγής στα δικαστήρια. Σε μερικές περιπτώσεις, η Χριστιανική αγάπη μπορεί ακόμη και να υποκινήση κάποιον να αδικηθή, αντί να βλάψη το καλό όνομα της εκκλησίας ενώπιον εκείνων που βρίσκονται, έξω απ’ αυτήν.

Επικράτησις της Αληθινής Δικαιοσύνης

Στον σημερινό κόσμο, η ανθρώπινη ατέλεια εμφανίζεται έντονα και στα συστήματα της δικαιοσύνης και στα άτομα που τα χρησιμοποιούν. Αλλά αυτό δεν θα συμβαίνη πάντοτε. Ο Δημιουργός του ανθρωπίνου γένους υπόσχεται ότι σύντομα θα θεραπεύση την παρούσα αποτυχία των κυβερνήσεων να αποδίδουν αληθινή δικαιοσύνη σ’ όλους τους λαούς των. Κάτω από τη βασιλεία του Θεού, η τέλεια δικαιοσύνη θα είναι δυνατή λόγω του ότι η απονομή της δεν θα βρίσκεται πλέον στα χέρια απλών ανθρώπων.

Οι νομικοί και τα ανθρώπινα νομικά συστήματα θα αποτελούν πράγματα του παρελθόντος. Αντιθέτως, ο εκλεγμένος δικαστής του Θεού, ο Ιησούς Χριστός με υπερανθρώπινη γνώσι «δεν θέλει κρίνει κατά την θεωρίαν των οφθαλμών αυτού ουδέ θέλει ελέγχει κατά την ακρόασιν των ωτίων αυτού· αλλ’ εν δικαιοσύνη θέλει κρίνει τους πτωχούς.»—Ησ. 11:3, 4.

Το ανθρώπινο γένος δεν θα αισθανθή την έλλειψι του νομικού επαγγέλματος και των ατελών προσπαθειών του να αποδώση δικαιοσύνη. Οι άνθρωποι θα χαίρωνται με την άσκησι αληθινής δικαιοσύνης για πάντα. «Εις την αύξησιν της εξουσίας αυτού και της ειρήνης δεν θέλει είσθαι τέλος, επί τον θρόνον του Δαβίδ και επί την βασιλείαν αυτού, δια να διατάξη αυτήν και να στερεώση αυτήν εν κρίσει και δικαιοσύνη από του νυν και έως αιώνος.»—Ησ. 9:7.

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 11]

«Κάνει πράγματι καλό σε μια κοινωνία το να καταφεύγη αμέσως στα δικαστήρια;»—Μορίς Ρόζενμπεργκ, Καθηγητής Νομικής της Κολούμπια

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 12]

«Ούτω δεν υπάρχει μεταξύ σας ουδέ εις σοφός, όστις θέλει δυνηθή να κρίνη ανά μέσον του αδελφού αυτού;»—1 Κορ. 6:5