Μπορούμε να ‘Υπομείνουμε ως το Τέλος’

«Ο δε υπομείνας έως τέλους, ούτος θέλει σωθή.»—ΜΑΤΘΑΙΟΣ 24:13.

 1. (α) Ποιο μπορεί να είναι «το τέλος» για μας ως άτομα, που ανέφερε ο Ιησούς, όπως αναγράφεται στο Ματθαίο 24:13; (β) Τι είναι ζωτικό για σωτηρία;

Ο ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ, στη μεγάλη προφητεία σχετικά με την «παρουσία» του, έκανε την παρακάτω δήλωση που μάς γεμίζει ελπίδα: «Ο δε υπομείνας έως τέλους, ούτος θέλει σωθή.» (Ματθαίος 24:3, 13) Για μας σαν άτομα, «το τέλος» μπορεί να είναι είτε «η συντέλεια του συστήματος» ή ο θάνατος μας, ίσως ύστερα από μακρόχρονη σκληρή δοκιμασία. Ωστόσο, για τελική σωτηρία, είναι ζωτική η πιστή υπομονή.—1 Πέτρου 1:8, 9.

 2, 3. (α) Γιατί μπορούμε να έχουμε εμπιστοσύνη ότι, μολονότι ατελείς, μπορούμε να φτάσουμε στη σωτηρία; (β) Τι θα εξετάσουμε τώρα;

² Ο Ιησούς μάς έδωσε ένα τέλειο παράδειγμα υπομονής. (Εβραίους 12:1-3) Αλλά και εμείς, αν και ατελείς άνθρωποι, μπορούμε να είμαστε πιστοί στον Θεό παρά τα μεγάλα παθήματα και το διωγμό ‘για χάρη της δικαιοσύνης.’ (Ματθαίος 5:10) Ναι, με την παρ’ αξίαν καλοσύνη του Ιεχωβά μπορούμε να φτάσουμε στη σωτηρία για αιώνια ζωή μέσω της λυτρωτικής θυσίας του αγαπητού του Γιου, του Ιησού Χριστού.—Ιωάννης 3:16· 1 Ιωάννου 2:1, 2.

³ Ο απόστολος Παύλος, μολονότι ήταν ατελής άνθρωπος, μάς δίνει ένα έξοχο παράδειγμα υπομονής που οδηγεί σε σωτηρία. Εξετάζοντας ένα μέρος της υπερασπίσεως του που αναγράφεται στη 2 Κορινθίους 11:23-27, μάθαμε ότι σε κόπους και κακουχίες ‘υπερείχε’ σαν ‘διάκονος του Χριστού’ από τους «υπεραποστόλους» της Κορίνθου. Όπως θα δούμε, τους ξεπερνούσε ακόμη σαν ‘διάκονος του Χριστού’ σε ταξίδια, σε κινδύνους και διάφορες ταλαιπωρίες.

Επικίνδυνα Ταξίδια για την Επέκταση των Καλών Νέων

 4. Σε τι ταξίδια αναφέρεται ο απόστολος Παύλος όταν λέει «εις οδοιπορίας πολλάκις»;

⁴ Εις οδοιπορίας πολλάκις: Ο Παύλος ταξίδευε συχνά για να κηρύξει τα καλά νέα, ξεπερνώντας κατά πολύ τους Κορίνθιους αντιπάλους του. (Εδάφια 23, 26) Ασφαλώς αντιμετώπισε κινδύνους που ήταν συνηθισμένοι για τους ταξιδιώτες στον Ρωμαϊκό κόσμο. Αλλά τα ταξίδια του ήταν πολύ εκτεταμένα και συχνά κουραστικά. Τα ταξίδια του τον έφεραν σε πόλεις όπως η Αντιόχεια της Πισιδίας, το Ικόνιο, τα Λύστρα, η Δέρβη, οι Φίλιπποι, η Βέροια, η Αθήνα και η Κόρινθος.—Πράξεις 13:14-14:26· 16:11-18:17.

 5. Τι έκανε τα ταξίδια του Παύλου ιδιαίτερα δύσκολα κι’ επικίνδυνα, και πώς μπόρεσε να υπομείνει αυτά τα κοπιαστικά ταξίδια;

⁵ Τα ταξίδια του αποστόλου ήταν ακόμη πιο κουραστικά και επικίνδυνα γιατί ήταν ‘μισούμενος για το όνομα του Χριστού.’ (Ματθαίος 10:22) Αλλά ο Ιεχωβά έδωσε στον Παύλο τη ζωτικότητα και το θάρρος του χρειαζόταν για τα κοπιαστικά ταξίδια του. (Ησαΐας 40:28-31) Ασφαλώς, σαν διάκονος που εργάστηκε σκληρά, ο απόστολος έδωσε ένα έξοχο παράδειγμα στους σημερινούς μάρτυρες του Ιεχωβά για την προώθηση των συμφερόντων της Βασιλείας.—Ματθαίος 6:33.

Πιστή Υπομονή σε πολλούς Κινδύνους

 6. Σε τι «κινδύνους ποταμών» μπορεί να αναφέρεται ο απόστολος;

⁶ Εις κινδύνους ποταμών: Επειδή υπήρχαν λίγες σχετικά γέφυρες, η ζωή του Παύλου πρέπει συχνά να είχε κινδυνέψει καθώς περνούσε μέσα από πλημμυρισμένους ποταμούς. Για παράδειγμα, στη διάρκεια του πρώτου Ιεραποστολικού του ταξιδιού και της επιστροφής του, πέρασε μέσα από την Πισιδία, όπου ποταμοί στα βουνά δημιουργούσαν μεγάλους κινδύνους. (Πράξεις 13:13, 14· 14:21, 24) Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά—ειδικά οι Ιεραπόστολοι και άλλοι διάκονοι σε απομακρυσμένες περιοχές—μπορούν να πάρουν ενθάρρυνση από την υπομονή που έδειξε ο Παύλος σ’ αυτές τις περιστάσεις.

 7. (α) Τι «κινδύνους ληστών» αντιμετώπισε ο Παύλος; (β) Πώς μπορούν οι Μάρτυρες σήμερα να υπομένουν σε παρόμοιους κινδύνους;

⁷ Εις κινδύνους ληστών: Η παραβολή του Ιησού για τον καλό Σαμαρείτη δείχνει ότι ένας ταξιδιώτης του πρώτου αιώνα μπορούσε ‘να πέσει σε ληστές, που μπορούσαν να τον απογυμνώσουν, να τον πληγώσουν και να τον αφήσουν μισοπεθαμένο.’ (Λουκάς 10:25-37) Οι συμμορίες ήταν συνηθισμένο πράγμα σε πολλές περιοχές μέσα από τις οποίες ταξίδεψε ο Παύλος. Για παράδειγμα, όταν αυτός και ο Βαρνάβας πήγαν από την Πέργη προς τα βόρεια, στην Αντιόχεια της Πισιδίας, πέρασαν μέσα από ορεινό έδαφος που μαστιζόταν από συμμορίες. (Πράξεις 13:13, 14) Αυτοί οι επικίνδυνοι εγκληματίες έστηναν παγίδες στα θύματα τους σε ερημικές περιοχές και δεν δίσταζαν να χρησιμοποιήσουν βία. Πιθανόν, ο ίδιος ο Παύλος να είχε υποστεί επίθεση από ληστές. Οι σημερινοί μάρτυρες του Ιεχωβά μπορεί να αντιμετωπίσουν παρόμοιους κινδύνους και να χρειαστεί να είναι προσεχτικοί. Σαν τον απόστολο, όμως, μπορούν να υπομείνουν πιστά και να μην υποκύψουν στο φόβο αλλά να έχουν εμπιστοσύνη στην προστασία του Ιεχωβά.—Παράβαλε Ψαλμός 56:4.

 8. Γιατί οι συμπατριώτες του Ιουδαίοι μισούσαν τον Παύλο, και μάλιστα ήθελαν να τον σκοτώσουν;

⁸ Εις κινδύνους εκ του γένους: Ο Παύλος κήρυττε για έναν καρφωμένο στον πάσσαλο και αναστημένο Μεσσία, ο οποίος γενικά είχε απορριφθεί από τους ίδιους τους συμπατριώτες του. (1 Κορινθίους 1:22-24· 2:2) Επίσης, δίδασκε ότι ένα άτομο θα δικαιωνόταν, όχι από τα έργα του Μωσαϊκού νόμου, αλλά μέσω πίστεως στον Ιησού Χριστό. (Ρωμαίους 3:20· 5:18-21· 6:14) Έτσι, οι συμπατριώτες του Ιουδαίοι θεώρησαν τον Παύλο αποστάτη, τον μίσησαν, τον έδειραν και ακόμη θέλησαν να τον σκοτώσουν. (Πράξεις 9:23-25) Οι άνθρωποι της δικής του φυλής φαίνονταν επίσης αναστατωμένοι γιατί προσείλκυε στη Χριστιανοσύνη μερικούς Εθνικούς που οι Ιουδαίοι είχαν προσπαθήσει να τους προσελκύσουν στη δική τους θρησκεία.—Ματθαίος 23:15· Πράξεις 17:1-10.

 9. Τι «κινδύνους εξ εθνών» αντιμετώπισε ο απόστολος, αλλά τον έκαναν αυτοί οι κίνδυνοι να σωπάσει;

⁹ Εις κινδύνους εξ εθνών: Τα έθνη, ή οι άνθρωποι των εθνών, εδίωξαν και αυτοί επίσης τον Παύλο. (Πράξεις 19:11-41) Πραγματικά, οι Ιουδαίοι εχθροί του υποκίνησαν τους Εθνικούς να ενεργήσουν βίαια εναντίον του αποστόλου. (Πράξεις 14:1-7, 19, 20) Ωστόσο, αυτοί οι κίνδυνοι από τους Ιουδαίους και τους Εθνικούς ποτέ δεν κατόρθωσαν να σιγήσουν αυτόν τον άφοβο κήρυκα της Βασιλείας. Έτσι και οι σημερινοί Μάρτυρες του Ιεχωβά που διώκονται κηρύττουν άφοβα στους ανθρώπους της δικής τους φυλής και σε άλλους.—Πράξεις 17:30· Παράβαλε Ψαλμός 59:1-4.

10. Πώς ο Παύλος κινδύνεψε «εν πόλει»;

¹⁰ Κινδύνους εν πόλει: Ο Παύλος είχε διωχτεί με διάφορους τρόπους σε πόλεις όπως ήταν η Δαμασκός, η Ιερουσαλήμ, τα Λύστρα και η Έφεσος. (Πράξεις 9:23-30· 14:19· 19:29-31) Οι Εθνικοί εχθροί στους Φιλίππους είπαν ότι ο Παύλος και ο Σίλας είχαν ‘αναστατώσει την πόλη τους’. Το αποτέλεσμα ήταν ότι εκείνοι οι ευαγγελιστές έγιναν θύματα οχλαγωγίας, ξυλοδαρμού και φυλακίσεως. (Πράξεις 16:16-24) Αλλά αυτό δεν σταμάτησε εκείνους τους κήρυκες της Βασιλείας, όπως και παρόμοιες βίαιες ενέργειες δεν σίγησαν τους Μάρτυρες του Ιεχωβά στις μέρες μας.

11. Ποιοι ήταν πιθανόν οι ‘κίνδυνοι στην ερημιά’;

¹¹ Κινδύνους εν ερημία: Ο απόστολος δεν περιόρισε τη δράση του και τις ενέργειες του σε πυκνοκατοικημένες περιοχές και σε δρόμους με πολλούς ταξιδιώτες. Τα ταξίδια του τον έφερναν επίσης μέσα από περιοχές αραιοκατοικημένες, ακόμη και μέσα από «ερημιές». Εκεί υπήρχε πάντοτε ο κίνδυνος να πεθάνει κανείς από την πείνα, να εκτεθεί σε θύελλες, να χαθεί, να συναντήσει άγρια θηρία και να πέσει θύμα σε ενέδρες από συμμορίτες, πράγματα που ο Παύλος τα αντιμετώπισε με θάρρος.

12. Τι «κινδύνους εν θαλάσση αντιμετώπισε ο Παύλος, και τον εμπόδισαν αυτοί από το να φέρει σε πέρας τη διακονία του;

¹² Κινδύνους εν θαλάσση: Όταν η δράση για τη διάδοση των καλών νέων ή για τη βοήθεια ομοπίστων απαιτούσε ταξίδια «εν θαλάσση» υπήρχαν κίνδυνοι από βίαιες καταιγίδες, καθώς και η πιθανότητα ναυαγίου. Ωστόσο ο Παύλος δεν άφησε αυτούς τους κινδύνους να τον εμποδίσουν να εκτελέσει τη διακονία του, όπως και πολλοί Μάρτυρες του Ιεχωβά στις μέρες μας υπομένουν θαρραλέα παρόμοιους κινδύνους όταν ταξιδεύουν για την προώθηση των συμφερόντων της Βασιλείας.

Κίνδυνος από «Ψευδαδέλφους»

13, 14. (α) Ποιοι ήταν οι «ψευδάδελφοι»; (β) Γιατί αυτοί οι «ψευδάδελφοι» ήταν ιδιαίτερα επικίνδυνοι; (γ) Πώς ενισχύθηκαν οι Μάρτυρες του Ιεχωβά πνευματικά για να αμυνθούν ενάντια στους «ψευδαδέλφους» που μπορεί να διεισδύσουν στις εκκλησίες;

¹³ Κινδύνους εν ψευδαδέλφοις: Πιο επικίνδυνο απ’ όλα και χωρίς αμφιβολία το πιο σκληρό για τον Παύλο, ήταν οι προδοτικοί «ψευδάδελφοι». Τέτοια άτομα υπήρξαν ανάμεσα στους ακολούθους του Χριστού από τον καιρό του προδότη Ιούδα Ισκαριώτη. Στον καιρό του Παύλου αυτοί οι «ψευδάδελφοι» ίσως να περιλάμβαναν τους «υπεραποστόλους» της Κορίνθου. Οι «ψευδάδελφοι» ήταν ιδιαίτερα επικίνδυνοι επειδή παρίσταναν απατηλά τους φίλους ενώ στην πραγματικότητα ήταν ανόσιοι προδότες. Αυτοί οι άνθρωποι προσπαθούσαν να βρουν κάποια κατηγορία εναντίον του Παύλου.—2 Κορινθίους 11:5, 12-14· Παράβαλε Δανιήλ 6:4, 5.

¹⁴ Ανάμεσα στους «ψευδαδέλφους» ήταν εκείνοι που δρούσαν ‘στις εκκλησίες της Γαλατίας^’. Αλλά ο Παύλος ποτέ δεν υπέκυψε σ’ αυτούς τους ανθρώπους, «δια να διαμείνη εις εσάς [τους ομοπίστους] η αλήθεια του ευαγγελίου». (Γαλάτας 1:1, 2· 2:4, 5· Παράβαλε Ιούδας 3, 4.) Όπως ο Ιεχωβά βοήθησε τον Παύλο, έτσι έχει ενισχύσει και τους σημερινούς Μάρτυρες Του πνευματικά ώστε ‘η αλήθεια των καλών νέων’ εξακολουθεί να μένει μαζί τους. Σε συγγράμματα όπως είναι οι θεόπνευστες επιστολές στους Κορινθίους και στους Γαλάτες πιστούς, αυτοί βρίσκουν πνευματική βοήθεια που χρειάζονται για να αμυνθούν εναντίον των «ψευδαδέλφων» οι οποίοι μπορεί να διεισδύσουν μέσα στις εκκλησίες.

Υπομένοντας Κακουχίες στην «Ιερή Υπηρεσία»

15. Σε τι αναφέρθηκε ο Παύλος όταν είπε ότι ήταν διάκονος του Χριστού «πλειότερον» «εν κόπω και μόχθω»;

¹⁵ Εν κόπω και μόχθω: Κατόπιν ο Παύλος ανέφερε τις κακουχίες που τον έκαναν ‘πιο εξέχοντα’ σαν ‘διάκονο του Χριστού’ από τους αντιπάλους του. (Εδάφια 23, 27) Ο ‘κόπος και μόχθος’ που αναφέρονται εδώ ίσως να εννοούν εν μέρει την κοπιαστική χειρωνακτική εργασία που έκανε ο Παύλος για να συντηρηθεί καθώς ασχολείτο στη διακονία. (Πράξεις 18:1-4· 1 Κορινθίους 4:11, 12· 2 Θεσσαλονικείς 3:7, 8) Αλλά οτιδήποτε έκανε ο απόστολος περιστρεφόταν γύρω από την υπηρεσία του Ιεχωβά. Γι’ αυτό, αυτός ο ‘κόπος και ο μόχθος’ χωρίς αμφιβολία περιελάμβαναν τις προσπάθειες του και την κόπωση που αισθανόταν λόγω των επίπονων ταξιδιών, της εκθέσεως του στα στοιχεία της φύσεως, των στερήσεων του και των άλλων κακουχιών που υπέμεινε στην «ιερή υπηρεσία» στον Ιεχωβά.—Ρωμαίους 12:1.

16. Σε τι οφείλονταν οι συχνές «αγρυπνίες» του Παύλου;

¹⁶ Εν αγρυπνίαις πολλάκις: Ο Παύλος, λόγω της επιθυμίας του να μην επιβαρύνει οικονομικά εκείνους στους οποίους εκήρυττε τα καλά νέα, μοχθούσε χειρωνακτικά «νύκτα και ημέραν», θυσιάζοντας πιθανώς ένα μέρος από τον ύπνο του. (1 Θεσσαλονικείς 2:9) Φυσικά, όλ’ αυτά συνδέονταν με τη δράση του αποστόλου σαν ‘διακόνου του Χριστού.’ Οι «αγρυπνίες» του δεν προέρχονταν από ανησυχίες για υλικές ανάγκες, γιατί ο Ιεχωβά φρόντιζε ώστε ο δούλος του να έχει τα αναγκαία. (Ματθαίος 6:25-34) Αλλά ίσως μερικές απ’ αυτές τις νύχτες της αγρύπνιας να είχαν δαπανηθεί στην προσευχή ή σε βαθιές σκέψεις για τους ομοπίστους. (Παράβαλε Λουκάς 6:12-16· 2 Κορινθίους 11:28, 29.) Σε μια περίπτωση χρειάστηκε να μιλήσει στους συγκεντρωμένους αδελφούς «μέχρι μεσονυχτίου», ναι, ακόμη και όλη τη νύχτα «μέχρι της αυγής». (Πράξεις 20:7-12) Και ακόμη, πολλές από εκείνες τις νύχτες που δεν μπορούσε να κοιμηθεί μπορεί να οφείλονταν σε έλλειψη ανέσεως, σε κινδύνους και σ’ άλλες κακουχίες που υπέμενε καθώς εκτελούσε τη διακονία του.

17. Πότε ίσως να δοκίμασε ο απόστολος ‘πείνα και δίψα’;

¹⁷ Εν πείνη και δίψη: Ο Παύλος ίσως να είχε δοκιμάσει «πείνα και δίψα» καθώς ταξίδευε μέσα από ακατοίκητες περιοχές ή μέσα από καυτούς έρημους τόπους. Μερικές φορές μπορεί να πεινούσε και να διψούσε γιατί θα εξαρτάτο από ξένους ή από προμήθειες που θα μπορούσε να πάρει με τη δική του κοπιαστική εργασία σε άγνωστους τόπους. Ωστόσο ο Ιεχωβά πάντοτε φρόντιζε ώστε ο Παύλος να επιβιώνει, έστω και αν μερικές φορές οι προμήθειες ήταν φτωχικές. Γενικά, «ο Θεός πάσης παρηγοριάς» προμηθεύει τα αναγκαία για τη συντήρηση στους σημερινούς δούλους του.—Ψαλμός 37:25· Λουκάς 11:2, 3.

18. Σε τι μπορεί να οφείλονταν οι ‘πολλές νηστείες’;

¹⁸ Εν νηστείαις πολλάκις: Εδώ (εδάφιο 27) ο Παύλος ίσως να θέλει να αντιπαραβάλει την ακούσια «πείνα και δίψα» με την εκούσια «νηστεία [αποχή από τροφή, ΜΝΚ] πολλάκις». Σε ορισμένες περιπτώσεις ίσως να νήστεψε εκούσια, όπως όταν αφοσιωνόταν στην προσευχή ή στη φροντίδα πολύ σοβαρών πνευματικών ζητημάτων. (Παράβαλε Πράξεις 13:3· 14:23.) Αλλά αν ανέφερε εδώ μόνο τις ταλαιπωρίες του, εννοούσε ότι άθελα του περνούσε χωρίς τροφή, ίσως λόγω ασθένειας, όπως η δυσεντερία, λόγω στερήσεων που δοκίμαζε στη διακονία. (Παράβαλε 2 Κορινθίους 6:5.) Βέβαια, όταν ο Παύλος ξεκινούσε για ορισμένα διακονικά ταξίδια ίσως να ήξερε ότι η τροφή και το νερό ήταν σπάνια ή αδύνατον να τα βρει κανείς. Αλλά δεν άφηνε αυτά τα ζητήματα να τον εμποδίσουν να επεκτείνει τα Χριστιανικά συμφέροντα.—Φιλιππησίους 4:12.

19. Κάτω από ποιες περιστάσεις, ίσως, υπέμεινε ο Παύλος ‘ψύχος και γυμνότητα’;

¹⁹ Εν ψύχει και γυμνότητι: Ο απόστολος υπέμεινε επίσης τις κακουχίες του κρύου και της σχετικής «γυμνότητας». Αλλά δεν ήταν ντυμένος άπρεπα λόγω τεμπελιάς. Ο Παύλος εργαζόταν για τις ανάγκες του. (1 Κορινθίους 4:11, 12· Παράβαλε Πράξεις 20:33, 34.) Το ‘ψύχος και η γυμνότητα’ ήταν κακουχίες που υπέμεινε ο απόστολος καθώς ήταν ανεπαρκώς ντυμένος στη διάρκεια διωγμών, όταν ταξίδευε με δυσμενείς καιρικές συνθήκες ή όταν υπηρετούσε κάτω από δύσκολες, περιστάσεις.

‘Υπομείνατε ως το Τέλος’!

20, 21. (α) Γιατί θα λέγατε ότι ο Παύλος δεν ήταν ένα φρούριο ανθρώπινης δυνάμεως; (β) Πώς μπορούν οι Μάρτυρες του Ιεχωβά σήμερα να συγκριθούν με τον απόστολο Παύλο;

²⁰ Αφού εξετάσαμε μερικούς από τους κόπους τα παθήματα, τα ταξίδια, τους κινδύνους και τις κακουχίες του αποστόλου, ίσως να έχει κανείς την τάση να τον θεωρεί σαν ένα ανθρώπινο φρούριο δυνάμεως. Αλλά και αυτός, όπως και ο καθένας μας, ήταν ένας ατελής άνθρωπος. (Ρωμαίους 7:21-25) Στην πραγματικότητα, οι Κορίνθιοι αντίπαλοι του τον καταφρονούσαν, λέγοντας: «Αι μεν επιστολαί, . . . είναι βαρείαι και ισχυραί· η δε παρουσία του σώματος ασθενής, και ο λόγος εξουθενημένος.» (2 Κορινθίους 10:10) Ακόμη, ο Παύλος είχε «σκόλοπα στη σάρκα»—πιθανόν κάποια πάθηση των ματιών.—2 Κορινθίους 12:7· Πράξεις 23:1-5· Γαλάτας 4:15· 6:11.

²¹ Παρόμοια, και εμείς, σαν σημερινοί μάρτυρες του Ιεχωβά, είμαστε ατελείς, μολονότι, σαν τον Παύλο, αγωνιζόμαστε με ζήλο να ευχαριστήσουμε τον Θεό. (1 Κορινθίους 9:24-27) Ο κόσμος μάς καταφρονεί όπως καταφρόνησαν μερικοί τον απόστολο, μολονότι δείχνουμε βαθύ ενδιαφέρον για την πνευματική ευημερία των συνανθρώπων μας. (Ματθαίος 22:39) Σαν τον Παύλο, πολλοί από μας έχουμε μερικές παθήσεις. Αλλά αυτό μας κάνει να εξαρτόμαστε ακόμη περισσότερο από τη δύναμη του Θεού, και στις ασθένειες μας η δύναμη του γίνεται ιδιαίτερα φανερή ανάμεσα σ’ εκείνους στους οποίους κηρύττουμε.—2 Κορινθίους 12:7-10.

22. (α) Αν χρειαστεί να υποφέρουμε «για χάρη της δικαιοσύνης,» πώς μας παρηγορεί ο Ιεχωβά; (β) Με ποιο μόνο τρόπο μπορούμε να ‘υπομείνουμε ως το τέλος’;

²² Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η δύναμη από τον Θεό ενίσχυσε τον Παύλο μέχρι και αυτόν το θάνατο του σαν ατελούς αλλά πιστού δούλου του Ιεχωβά. (2 Κορινθίους 4:7· 2 Τιμόθεον 4:6-8) Έτσι, μόνο με τη δύναμη του Θεού μπορούμε να ‘υπομείνουμε ως το τέλος’ αυτού του κακού συστήματος πραγμάτων ή μέχρι το θάνατο μας σε πιστότητα. (Ψαλμός 29:11· Ματθαίος 10:28· 24:3, 13: Μάρκος 13:13) Αν χρειαστεί να υποφέρουμε «για χάρη της δικαιοσύνης», ανακουφιζόμαστε πολύ από το άγιο πνεύμα του Ιεχωβά, τις ανεκτίμητες υποσχέσεις του και τις απαντήσεις του στις προσευχές μας. Αυτά τα πράγματα μας γεμίζουν με την πεποίθηση ότι «ο Θεός πάσης παρηγοριάς» είναι μαζί μας. Όπως και ο απόστολος Παύλος, μπορεί να είμαστε «απορούμενοι [σε αμηχανία, ΜΝΚ] αλλ’ ουχί απελπιζόμενοι [αλλά όχι χωρίς διέξοδο, ΜΝΚ] διωκόμενοι αλλ’ ουχί εγκαταλειπόμενοι, καταβαλλόμενοι αλλ’ ουχί απολλύμενοι.» (2 Κορινθίους 4:8, 9) Ο Θεός μας μάς ενδυναμώνει να εξαγγέλουμε τα καλά νέα άφοβα παρά τους διωγμούς και τις κακουχίες. Και ασφαλώς, με τη δύναμη του Ιεχωβά μπορούμε ‘να υπομείνουμε μέχρι το τέλος’.

Μπορείτε τώρα να απαντήσετε σ’ αυτές τις ερωτήσεις;

□ Τι σημαίνει να ‘υπομείνουμε ως το τέλος’;

□ Σε τι είδους ταξίδια αναφερόταν όταν μιλούσε ο Παύλος για «οδοιπορίας πολλάκις»;

□ Κάτω από ποιες περιστάσεις δοκίμασε ο απόστολος Παύλος ‘πείνα και δίψα’ καθώς και ‘κρύο και γυμνότητα’;

□ Πώς κινδύνεψε ο απόστολος Παύλος από «ψευδαδέλφους,» και πώς ενισχύθηκαν πνευματικά εναντίον τέτοιων ατόμων οι σημερινοί Μάρτυρες του Ιεχωβά;

□ Μολονότι είμαστε ατελείς, όπως ήταν κι’ ο Παύλος, πώς είναι δυνατό να ‘υπομείνουμε ως το τέλος’;

[Εικόνα στη σελίδα 18]

Στα διακονικά του ταξίδια ο Παύλος κινδύνευε από ληστές

[Εικόνα στη σελίδα 19]

Ο Παύλος κινδύνευε από τα έθνη, όπως συνέβη στα Λύστρα