«Ο Λόγος ο σος Αλήθεια Εστί»
«Τίμα τον Πατέρα σου και την Μητέρα Σου»
ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ τέσσαρες από τις Δέκα Εντολές αναφέρονται στις υποχρεώσεις του ανθρώπου τού Δημιουργού του, Ιεχωβά Θεού. Απαιτούν να λατρεύεται μόνον Εκείνος, ότι γλυπτά δεν πρέπει να κατασκευάζωνται, ούτε και του ιδίου Δημιουργού· και ότι το όνομά του και το Σάββατό του πρέπει να τηρούνται ιερά. Η Πέμπτη Εντολή μπορεί να λεχθή ότι αναφέρεται στις υποχρεώσεις του ανθρώπου απέναντι του Θεού και του συνανθρώπου του, κατά το ότι οι γονείς αντιπροσωπεύουν τον Θεό ασκώντας εξουσία που ανατίθεται σ’ αυτούς από τον Θεό. Η εντολή εκείνη αναφέρει: «Τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα σου, διά να γείνης μακροχρόνιος επί της γης, την οποίαν σοι δίδει Ιεχωβά ο Θεός σου.»—Έξοδ. 20:12, ΜΝΚ.
Ότι η αρχή της εντολής αυτής μεταβιβάζεται επίσης και στους ακολούθους του Χριστού γίνεται φανερό από όσα αναφέρονται στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές. Έτσι, ο απόστολος Παύλος λέγει στα τέκνα των Χριστιανών γονέων: «Τα τέκνα, υπακούετε εις τους γονείς σας εν Κυρίω· διότι τούτο είναι δίκαιον. Τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα, ήτις είναι εντολή πρώτη με επαγγελίαν· ’διά να γείνη εις σε καλόν, και να ήσαι μακροχρόνιος επί της γης’.»—Εφεσ. 6:1-3.
Τι σημαίνει η λέξις «τίμα»; Σημαίνει «να σέβεσαι πολύ· να εκτιμάς πάρα πολύ.» Σημαίνει να έχης σε μεγάλη υπόληψι και να δίνης την κατάλληλη υπακοή.
Πώς μπορούν να δείξουν τα παιδιά ότι τιμούν τον πατέρα των και την μητέρα των; Πρώτα απ’ όλα, με τον τόνο της φωνής με τον οποίον απευθύνονται στους γονείς των. Ο τόνος των πρέπει να είναι πάντοτε ήπιος, γεμάτος σεβασμό· ποτέ τραχύς, απαιτητικός, αυθάδης, σαρκαστικός ή ανυπόμονος. Όταν απευθύνωνται στους γονείς είναι κατάλληλο να χρησιμοποιούν τους όρους «Πατέρα» και «Μητέρα» ή τους συνήθεις όρους «Μπαμπά» ή «Μαμά» αλλά να τους χρησιμοποιούν με σεβασμό και αγάπη.
Το να τιμούν τους γονείς περιλαμβάνει επίσης να μιλούν με σεβασμό γι’ αυτούς και όταν είναι απόντες. Πολλοί νεαροί της συγχρόνου εποχής υστερούν στο ζήτημα αυτό. Κάνουν πολύ υποτιμητικές παρατηρήσεις για τους γονείς των όταν αυτοί δεν είναι παρόντες, μιλώντας γι’ αυτούς με σαρκαστικό, χλευαστικό ή ασεβή τρόπο. Βέβαια αυτό δεν δείχνει ότι μιλούν για τους γονείς των με σεβασμό και ότι τιμούν τους γονείς των.
Το να τιμούν τους γονείς περιλαμβάνει και την υπακοή σ’ αυτούς. Γιατί πρέπει τα παιδιά να τιμούν και να υπακούουν στους γονείς; Για πολλούς λόγους.
Είσθε ένα νεαρό άτομο; Τότε, πρώτα απ’ όλα, πρέπει να τιμάτε και να υπακούετε στους γονείς σας, διότι ο Ιεχωβά Θεός, ο Δημιουργός σας, σάς παραγγέλλει να το κάμετε. Οι εντολές του είναι δίκαιες και σοφές. Αυτό και μόνο είναι αρκετός λόγος, πραγματικά ο περισσότερο υποχρεωτικός λόγος για να υπακούετε στους γονείς σας.—Παροιμ. 6:20· Κολ. 3:20.
Πρέπει επίσης να τιμάτε και να υπακούετε στους γονείς σας διότι το οφείλετε σ’ αυτούς. Σας έχουν φέρει στον κόσμο. Αν αυτοί δεν ήσαν θεοσεβή άτομα, θα μπορούσαν να εξαφανίσουν την ύπαρξί σας με μια έκτρωσι ή να σας εγκαταλείψουν σε κάποιο βρεφοκομείο. Όχι, δεν το έκαμαν, αλλά σας μεγάλωσαν, σας έθρεψαν και σας προμήθευσαν ιματισμό και υπόδυσι, σας περιποιήθηκαν όταν ασθενούσατε και εφρόντισαν για τη μόρφωσί σας. Εφόσον έκαμαν όλα αυτά, δεν οφείλετε σ’ αυτούς μια ευγνωμοσύνη; Αν είσθε ευγνώμων και εκτιμάτε όσα κάνουν οι άλλοι για σας θα το δείξετε με το να τους τιμάτε και να υπακούετε σ’ αυτούς.
Επί πλέον, είναι για τα καλύτερα συμφέροντα σας να τιμάτε και να υπακούετε στους γονείς σας. Αυτό δείχνουν τα λόγια της Πέμπτης Εντολής, δηλαδή, «διά να γείνης μακροχρόνιος επί της γης, την οποίαν σοι δίδει Ιεχωβά ο Θεός σου.» Ο Θεός έχει υποσχεθή ένα νέο σύστημα πραγμάτων στο οποίο «ο θάνατος δεν θέλει υπάρχει πλέον.» Για να είναι κατάλληλοι για ζωή στο νέο εκείνο σύστημα οι νεαροί πρέπει να υπακούουν στους γονείς των.—Αποκάλ. 21:3, 4.
Άλλωστε σαν νέοι δεν έχετε ακόμη φθάσει σε ωριμότητα· είσθε ελλιπείς σοφίας και πείρας. Έχετε ισχυρές επιθυμίες, ορμές και ένστικτα. Μπορεί να είσθε ενθουσιώδεις για μερικά ζητήματα αλλά να μην εκτιμάτε πάντοτε όλα όσα περιλαμβάνονται. Όχι ότι οι γονείς σας είναι τέλειοι, αλλά κατέχουν περισσότερη φρόνησι και πείρα.
Θυμηθήτε ότι ευθύς μετά τον κατακλυσμό, ο Θεός είπε ότι «ο λογισμός της καρδίας του ανθρώπου είναι κακός εκ νηπιότητος αυτού.» (Γεν. 8:21) Χωρίς καλλιέργεια, χωρίς πειθαρχία, είσθε προωρισμένοι να σφάλλετε. Οι γονείς σας είναι ικανοί να παρατηρούν τα πράγματα που σας αφορούν με λογικώτερο τρόπο από σας, και σας αγαπούν. Η κρίσις σας είναι πιθανώτερο να συσκοτισθή από συναισθήματα. Σαν νέοι που είσθε μπορεί να θελήσετε να βγήτε σε περίπατο με κάποιο άτομο του αντιθέτου φύλου, χωρίς να εκτιμάτε τους ηθικούς κινδύνους που συνδέονται με μια τέτοια πορεία. Αυτή η πορεία θα μπορούσε ακόμη να οδηγήση στο γάμο. Είσθε σε θέσι να αναλάβετε τις ευθύνες μιας εγγάμου ζωής και να συντηρήσετε γυναίκα και παιδί;
Επίσης, το να μάθετε να τιμάτε και να υπακούετε στους γονείς σας αποτελεί μια καλή εκπαίδευσι για σας. Αν το κάμετε αυτό θα σας είναι ευκολώτερο να υπακούετε στους διδασκάλους σας και να περνάτε καλά με τους άλλους στο σχολείο. Θα βοηθηθήτε να εκτιμήσετε την ανάγκη της υπακοής στους νόμους της κυκλοφορίας και της αστυνομίας κι’ έτσι ν’ αποφεύγετε τις ταλαιπωρίες. Όπως ανέφερε ένας διάσημος Αμερικανός συγγραφεύς, ο λόγος για τον οποίο οι νεώτεροι έχουν ενοχλήσεις από την αστυνομία είναι η πρώτη που λέγει το Όχι σ’ αυτούς και σ’ αυτό επιμένει. Μαθαίνοντας να σέβεσθε την εξουσία, να τιμάτε και να υπακούετε στους γονείς σας, θα είσθε πιο ικανοί να σέβεσθε και να υπακούετε στον προϊστάμενό σας όταν θα αναλάβετε μια εργασία. Αληθινά υπάρχουν ισχυροί και ακαταμάχητοι λόγοι για τους οποίους πρέπει να μάθετε να τιμάτε και να υπακούετε στους γονείς σας.
Ο απόστολος Παύλος λέγει ότι τα τέκνα πρέπει να ‘υπακούουν στους γονείς των εν Κυρίω.’ Αλλά τι πρέπει να λεχθή για παιδιά που είναι αφιερωμένοι Χριστιανοί και των οποίων οι γονείς δεν είναι «εν Κυρίω,» είναι άπιστοι; Πρέπει και αυτά επίσης να υπακούουν στους γονείς των; Βεβαίως πρέπει. Εφόσον ο Λόγος του Θεού αναφέρει ότι οι πιστές γυναίκες πρέπει να υπακούουν στους απίστους συζύγους των, πρέπει επίσης και τα πιστά παιδιά να υπακούουν στους απίστους γονείς των. Η μόνη εξαίρεσις θα ήταν αν οι άπιστοι γονείς απαιτούσαν από τα πιστά παιδιά των να κάμουν κάτι σαν κλοπή, ψευδολογία, χαρτοπαιξία ή να προβούν σε κάποια πράξι αποστασίας, πράγματα που παραβιάζουν τους νόμους του Θεού. Τότε τα παιδιά θα αρνηθούν υπακοή στους γονείς για τον λόγο ότι «πρέπει να πειθαρχώμεν εις τον Θεόν μάλλον παρά εις τους ανθρώπους.»—Πράξ. 5:29· 1 Πέτρ. 3:1-6.
Αλλά τι πρέπει να λεχθή για παιδιά που έχουν μεγαλώσει, είναι νομίμου ηλικίας και μπορούν να σχηματίσουν δική των οικογένεια; Είναι μήπως υποχρεωμένα να τιμούν τους γονείς των και όταν ακόμη δεν συγκατοικούν με τους γονείς των; Ναι, πρέπει ακόμη να τους αποδίδουν τιμή και σεβασμό. Αν δεν διαμένουν πλέον στο πατρικό σπίτι των, είναι σε θέσι να λαμβάνουν δικές των αποφάσεις, αλλά θα πρέπει να φέρωνται ακόμη με εκτίμησι, σεβασμό και αγάπη προς τους γονείς των.
Μόλις εσχάτως, ένας πολύ ευτυχής νεαρός μάρτυς του Ιεχωβά που μόλις ετελείωνε το γυμνάσιο έκαμε την εξής παρατήρησι για τους γονείς του: «Νομίζω ότι έχω τους πιο θαυμάσιους γονείς του κόσμου.» Τέτοια ευγνωμοσύνη είναι εκείνο που θα έπρεπε να αναμένουν οι γονείς αν εκπαιδεύουν τα παιδιά των να τιμούν και να υπακούουν σ’ αυτούς, και βεβαίως αν παρουσιάζουν σ’ αυτά το κατάλληλο παράδειγμα.