Ανατροφή Τέκνων στην Κοινωνία του Νέου Κόσμου
«Ούτοι οι λόγοι, τους οποίους εγώ σε προστάζω σήμερον, θέλουσιν είσθαι εν τη καρδία σου· και θέλεις διδάσκει αυτούς επιμελώς εις τα τέκνα σου, και περί αυτών θέλεις ομιλεί καθήμενος εν τη οικία σου, και περιπατών εν τη οδώ, και πλαγιάζων, και εγειρόμενος.»—Δευτ. 6:6, 7.
1. Σε τι διαφωνούν οι άνθρωποι και ο Ιεχωβά;
Ο ΙΕΧΩΒΑ λέγει ότι ‘δεν είναι του περιπατούντος ανθρώπου το να κατευθύνη τα διαβήματα αυτού’. Οι άνθρωποι λέγουν ότι ο άνθρωπος μπορεί να κατευθύνη τα βήματά του. Αρνούνται, λοιπόν, τη θεία κατεύθυνσι, δέχονται την ανθρώπινη κατεύθυνσι, βαδίζουν στον ένα κυκεώνα μετά τον άλλο, και αποδεικνύουν τον Θεόν αληθή. Ο Ιεχωβά λέγει ότι υπάρχει οδός που φαίνεται ορθή στον άνθρωπο, αλλά το τέλος είναι οδός θανάτου. Οι άνθρωποι επί μακρόν ακολούθησαν το δρόμο που φαινόταν ορθός σ’ αυτούς, κι αυτός τους ωδήγησε σε πόλεμο, πείνα, ασθένεια και θάνατο. Ο δρόμος που φαίνεται ορθός στον άνθρωπο φαίνεται εσφαλμένος στον Θεό. Ο δρόμος στον οποίον περιπατεί ο άνθρωπος δεν είναι ο δρόμος που κατευθύνει ο Θεός.—Παροιμ. 14:12· Ιερεμ. 10:23.
2. Σε ποια μωρία βυθίζονται οι σύγχρονοι άνθρωποι όσον αφορά την εκπαίδευσι του παιδιού;
2 Αν η οδός που φαίνεται ορθή σ’ έναν άνδρα καταλήγη στο θάνατο, πώς μπορεί η οδός που φαίνεται ορθή σ’ ένα παιδί να καταλήγη αλλού; Αν δεν ανήκη στον άνδρα που περιπατεί το να κατευθύνη τα βήματά του, πώς μπορεί ν’ ανήκη στο παιδί που μόλις βηματίζει το να κατευθύνη τα βήματά του; Ο σύγχρονος, όμως, άνθρωπος, που κατευθύνει τα βήματά του από κυκεώνα σε κυκεώνα και του οποίου ο δρόμος ελίσσεται στην τάφρο της καταστροφής, λέγει ότι το σύγχρονο παιδί πρέπει να κατευθύνη μόνο του τα βήματά του, να διάλεξη μόνο του το δρόμο του. Η μέθοδος αυτή ονομάζεται «αυτο-ρύθμισις», και ένας από τους πιο φανατικούς συνηγόρους της γράφει: «Προφανώς η αυτο-ρύθμισις δεν πρέπει να συνοδεύεται από συνοφρυώσεις ή οργίλους λόγους των γονέων. Το νήπιο πρέπει να επιδοκιμάζεται σε όλη την πορεία του και πάντοτε. . . . Ο κύριος σκοπός για το παιδί στη ζωή είναι ν’ αγαπάται, και κάθε ξυλιά, κάθε επίπληξις, κάθε συνοφρύωσις σημαίνει για το παιδί ότι δεν αγαπάται. Το να εμβάλωμε φόβο σ’ ένα παιδί είναι ασυγχώρητο σφάλμα, και σπεύδω να πω ότι φόβος δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην μικρό ή μεγάλο ξύλισμα, επειδή και η πιο γλυκομίλητη μητέρα μπορεί να ενσταλάξη φόβο στα παιδιά της μ’ ένα μόνο βλέμμα αποδοκιμασίας.» Υποστηρίζουν ότι η πειθαρχία αναχαιτίζει το παιδί, το απογοητεύει, εμποδίζει την ανάπτυξι της προσωπικότητός του.
3, 4. Ποια ανήκουστη εγκληματικότης χαρακτηρίζει την εποχή μας;
3 Ιδού, λοιπόν, μερικές προσωπικότητες που θα έπρεπε να είχε εμποδισθή η ανάπτυξίς των. Ένα αγόρι 15 χρόνων σκοτώνει με μαχαίρι ένα κορίτσι 10 χρόνων. Γιατί; Απαντά, «Ξαφνικά αισθάνθηκα μια συντριπτική ώθησι να σκοτώσω.» Ένα παιδί 16 χρόνων εσκότωσε έναν άνδρα μ’ ένα σφυρί. Η δικαιολογία του, «Αισθάνθηκα μια ξαφνική επιθυμία να σκοτώσω κάποιον—αδιάφορο ποιον.» Ένα άλλο παιδί 16 χρόνων επυροβόλησε και εσκότωσε τρεις αδελφές και τον αδελφό των, δίνοντας την εξής εξήγησι, «Είχα μεγάλη απορία σαν τι θα αισθανόταν κανείς αν εσκότωνε κάποιον.» Ένα παιδί 15 χρόνων είπε στην αστυνομία ότι εσκότωσε με σουγιά τον καλύτερο του φίλο σε μια ευαγγελιστική συνάθροισι σε μια κατασκήνωσι, επειδή, «Με χτύπησε μ’ ένα υμνολόγιο». Ένα παιδί 16 χρόνων σκότωσε τον φίλο του επειδή του γαργάλισε τα πόδια ενώ κοιμόταν. Ένας έφηβος, επειδή η μητέρα του δεν ήθελε να τον αφήση να χρησιμοποιήση το οικογενειακό αυτοκίνητο για να πάη σ’ ένα παιγνίδι μπάσκετ-μπωλ, επήρε ένα όπλο, εσκότωσε τη μητέρα του, τον ενδεκαετή αδελφό του, την εξαετή αδελφή του, επήρε το αυτοκίνητο, και πήγε στο παιγνίδι. Δυο αδελφοί μ’ ένα τουφέκι έριξαν κάτω έναν άνθρωπο εξ αποστάσεως, κατόπιν καθώς προχωρούσαν προς τον πληγωμένον άνθρωπο, άρχισαν με τη σειρά να πυροβολούν στο σώμα του, μια τελευταία δε βολή τον βρήκε κατ’ ευθείαν στον εγκέφαλο. Ένας ακόμη έφηβος επέρασε ένα άγριο Σαββατοκύριακο δολοφονιών. Τα θύματά του ξεφώνιζαν. Αυτός δεν μπορεί να υποφέρη τα ξεφωνητά. Διέπραξε πέντε φόνους και αρκέσθηκε να πη, σηκώνοντας τους ώμους, «αυτό ήταν πολύ άσχημο.»
4 Τον περασμένο Ιούλιο, μια επικεφαλίς της πρώτης σελίδος μιας εφημερίδος της Νέας Υόρκης ανέγραφε τα εξής: «Ομαδική Συμπλοκή Κοριτσιών με Μαχαίρια για Εξόντωσι Μιας Νεανίδος.» Η είδησις ανέφερε: «Μια ομαδική συμπλοκή κοριτσιών με κοπτήρες πάγου, σουγιάδες και μαχαίρια κρέατος απετράπη, αν και είχε ήδη σχηματισθή παράταξις μάχης, οπότε κατέφθασαν οι αστυνομικοί κατόπιν προσκλήσεως.» Η μάχη συνεφωνήθη να γίνη ως αποτέλεσμα μιας φιλονεικίας για αγόρια. Ομαδικές συμπλοκές μεταξύ νεαρών είναι απίστευτες, και όμως είναι αληθινές. Οι αντιμαχόμενες ομάδες συναντώνται κατόπιν συνεννοήσεως, μάχονται με όπλα, σουγιάδες, ρόπαλα, ακόμη δε και με εκρηκτικά που κατασκευάζουν στα σπίτια των με βενζίνη, γνωστά ως «κοκτέιλ Μολότωφ». Σε μια περίπτωσι που συνεκρούσθησαν αντίπαλες ομάδες, ένα αγόρι προσεδέθη στον πρόσθιο προφυλακτήρα αυτοκινήτου, ανοδήγητο δε το αυτοκίνητο εσπρώχθηκε προς τα κάτω από ένα λόφο, η δε πρόσκρουσίς του στους πρόποδας επροκάλεσε τον φόνον του παιδιού. Άλλες δύο ομάδες νεαρών συναντήθησαν· άρχισε η μάχη, αντήχησαν πέντε πυροβολισμοί, και πέντε παιδιά έπεσαν κάτω, τα τρία τραυματισμένα και τα δύο νεκρά.
5. Λόγω του καρπού που παράγεται από τις σύγχρονες μεθόδους, σε ποιο συμπέρασμα φθάνουν μερικοί;
5 Οι άνθρωποι μπορούν να δαμάσουν το «άτομον», αλλά δεν μπορούν να δαμάσουν τα παιδιά των. Οι ψυχολόγοι του παιδιού αντιτίθενται σ’ αυτό, ευνοώντας τις προοδευτικές μεθόδους, χωρίς περιορισμούς. Αλλά με την κατεύθυνσι που δίνουν οι ψυχολόγοι του παιδιού, γιατί αυξάνει η παιδική εγκληματικότης; Αν οι παιδαγωγικές θεωρίες που εφύτευσαν αυτοί είναι τόσο καλές, γιατί οι καρποί που συγκομίζονται είναι τόσο κακοί; Εθίξαμε μόλις το ιστορικό της νεανικής εγκληματικότητος, αλλά η μικρή αυτή γεύσις μάς είπε ότι ο καρπός είναι σάπιος. Προσφάτως μια από τις σπουδαιότερες εφημερίδες της Νέας Υόρκης εδημοσίευσε σειράν άρθρων για την εγκληματικότητα και τις ομαδικές συγκρούσεις των νέων, και, αφού σημειώνει άνοδο των προοδευτικών μεθόδων της ανατροφής των παιδιών, που όλες αποκρούουν την επιβολή πειθαρχίας, λέγει: «Πολλοί από εκείνους που καταπολεμούν το νεανικό έγκλημα είναι πεπεισμένοι ότι αυτή η έλλειψις πειθαρχικής διαπαιδαγωγήσεως είναι επίμεμπτη για πολλά τέκνα που αρνούνται να δεχθούν τους υγιείς κανόνας διαγωγής.» Ο Ι. Έδγαρ Χούβερ εξηρεύνησε τα αίτια της νεανικής εγκληματικότητος και ισχυρίζεται ότι τα ενενήντα τοις εκατό οφείλονται στην έλλειψι πειθαρχικής διαπαιδαγωγήσεως από μέρους των γονέων. Ένας δικαστικός του Μπρούκλυν έδωσε προς δημοσίευσιν το εξής καυστικόν σχόλιον: «Φρονώ ότι χρειάζεται το ξύλο για μερικούς νεανίας. Αλλ’ αυτό δεν θεωρείται του συρμού τώρα. Μας λέγουν τώρα ότι δεν πρέπει να δέρνωμε ένα παιδί· μπορεί να παρακωλύσετε την ανάπτυξι μιας μεγαλοφυΐας.»
6. Τι πρέπει ν’ αντικαταστήση τις σύγχρονες μεθόδους;
6 Μήπως όμως αναβλύζει γύρω μας καμμιά πλούσια εσοδεία από μη ανεπτυγμένες μεγαλοφυΐες; Δεν συγκομίζομε μάλλον μια πρωτοφανή εσοδεία νεανικής εγκληματικότητος; Τα καλά δένδρα παράγουν καλούς καρπούς, όχι σαπρούς. Ίσως οι θεωρίες που εφυτεύθησαν από τους ψυχολόγους του παιδιού δεν είναι καλά δένδρα, αλλά σαπρά. Τα σαπρά δένδρα πρέπει να κατακόπτωνται. Οι νεώτερες μέθοδοι πρέπει να ξερριζωθούν, και στη θέσι των να φυτευθή η κατάλληλη πειθαρχική διαπαιδαγώγηση από μέρους των γονέων. Όχι η διαπαιδαγώγηση εκείνη που φαίνεται ορθή στους ανθρώπους, εφ’ όσον ούτε στον γονέα ανήκει ούτε στο τέκνον το να κατευθύνουν βήματα ή να εκλέξουν ορθούς τρόπους αβοήθητοι. Αποβλέψατε στον Ιεχωβά Θεό! Αυτός θα κατευθύνη και τον γονέα και το τέκνον σε ορθούς τρόπους. Αυτός κατευθύνει τον γονέα δια του λόγου Του· αυτός κατευθύνει το τέκνον μέσω του θεόθεν καθωδηγημένου γονέως. Εμπιστεύεσθε λοιπόν στον Ιεχωβά, μην επιστηρίζεσθε στον εαυτό σας. Αναγνωρίστε αυτόν σ’ αυτό το ζήτημα, και αυτός θα κατευθύνη την οδόν σας.—Παροιμ. 3:5, 6· Ματθ. 7:16-20.
7. Ποια υποχρέωσις βαρύνει τον γονέα, και πώς μπορεί ν’ ανταποκριθή σ’ αυτήν;
7 Στους γονείς ο Ιεχωβά λέγει: «Ούτοι οι λόγοι, τους οποίους εγώ σε προστάζω σήμερον, θέλουσιν είσθαι εν τη καρδία σου· και θέλεις διδάσκει αυτούς επιμελώς εις τα τέκνα σου, και περί αυτών θέλεις ομιλεί καθήμενος εν τη οικία σου, και περιπατών εν της οδώ, και πλαγιάζων, και εγειρόμενος.» (Δευτ. 6:6, 7) Οι γονείς ήσαν υποχρεωμένοι να διδάσκουν, τα παιδιά ν’ ακούουν και να μαθαίνουν. Δεν ετίθεντο περιορισμοί ως προς τον χρόνο ή τον τόπο σ’ αυτή τη διδασκαλία. Οποτεδήποτε ήταν κατάλληλο, οπουδήποτε ήταν βολικό, οποιαδήποτε πρόσφορη κατάστασις παρουσιάζετο, έπρεπε να δίδεται διδασκαλία. Αλλ’ επιπρόσθετα οι γονείς πρέπει να θέτουν κατά μέρος ειδικόν χρόνον για οικιακή μελέτη με τα παιδιά τους. Αυτή μπορεί να είναι η εξέτασις του εδαφίου στο πρόγευμα, ή μελέτη στη διάρκεια της ημέρας ή το βράδι σ’ ένα από τα δεμένα βιβλία της Εταιρίας, ή η μελέτη ενός κεφαλαίου της Αγίας Γραφής, ή ενός από τα δεύτερα άρθρα της Σκοπιάς, ή ενός από τα θέματα του «Πάντα Δοκιμάζετε», ή μια ανασκόπησις σημείων που εξητάσθησαν σε μια συνάθροισι της εκκλησίας.
8. Τι πρέπει να γίνη και τι δεν πρέπει να γίνη σχετικά με τα παιδιά και τις συναθροίσεις;
8 Τα παιδιά βέβαια πρέπει να παρακολουθούν αυτές τις συναθροίσεις και να κάθωνται ήσυχα. Σημειώστε ότι η παρακολούθησις των συναθροίσεων εκ μέρους των παιδιών είναι θεία εντολή: «Σύναξον τον λαόν, τους άνδρας και τας γυναίκας, και τα παιδία, και τον ξένον σου τον εντός των πυλών σου, δια να ακούσωσι, και δια να μάθωσι, και να φοβώνται Ιεχωβά τον Θεόν σας, και δια να προσέχωσι να εκτελώσι πάντας τους λόγους του νόμου τούτου.» (Δευτ. 31:12) Τα παιδιά δεν έπρεπε να αποχωρίζωνται από τους γονείς, δεν έπρεπε ν’ αποστέλλωνται σε κάποιο Κυριακό σχολείο για να λάβουν ειδική διδασκαλία, αλλά έπρεπε να παραμένουν στη μία συνάθροισι «δια να ακούσωσι, και δια να μάθωσι.» Και τι επρόκειτο να ακούσουν; Τον Νόμον ειδικά γραμμένον και απλοποιημένον για αφομοίωσι από παιδιά; Όχι, έτειναν το αυτί σε τέτοια περίπλοκα πράγματα όπως είναι το Λευιτικόν! Άκουαν και μάθαιναν, και όταν δεν μπορούσαν να εννοήσουν, ερωτούσαν αργότερα τους γονείς των. Σήμερα τα παιδιά δεν πρέπει ν’ απομονώνωνται σ’ ένα δωμάτιο απ’ το οποίο δεν μεταδίδεται ο ήχος, για να χοροπηδούν, ούτε είναι σοφό να τα εφοδιάζωμε με διάφορα «μπιχλιμπίδια» για να παίζουν μ’ αυτά και να απασχολούνται στη διάρκεια των συναθροίσεων. Θυμηθήτε ότι ο σκοπός για τον οποίον ο Ιεχωβά διατάσσει την παρουσία των είναι «δια να ακούσωσι, και δια να μάθωσι». Αν τα παιδιά στον Ισραήλ μπορούσαν να ακούουν το Λευιτικόν και να μαθαίνουν, τα παιδιά σήμερα μπορούν να ακούουν πολύ ελαφρότερη ύλη και να μαθαίνουν. Αυτή η κατεύθυνσις μπορεί να μη φαίνεται ορθή στους ανθρώπους, αλλά είναι ορθή για τον Θεό.
ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΣ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ
9. Πώς ο Ιησούς έδειξε το μιμητικό χαρακτηριστικό των παιδιών;
9 Η διδασκαλία με ομιλία και ανάγνωσι μπορεί να επιτελέση πολλά, αλλά η διδασκαλία με παράδειγμα επιτελεί περισσότερα. Οι γονείς είναι παραδείγματα στα τέκνα των, είτε θέλουν να είναι είτε όχι. Τα παιδιά είναι ιδιαιτέρως ευαίσθητα στα παραδείγματα, έχοντας μια φυσική τάσι να μιμούνται. Ο Ιησούς το έδειξε αυτό όταν είπε: «Με τι να ομοιώσω την γενεάν ταύτην; είναι ομοία με παιδάρια καθήμενα εν ταις αγοραίς, και φωνάζοντα προς τους συντρόφους αυτών, και λέγοντα, Αυλόν σας επαίξαμεν, και δεν εχορεύσατε· σας εθρηνωδήσαμεν, και δεν εκλαύσατε.» (Ματθ. 11:16, 17) Η γενεά του Ιησού δεν είχε το πνεύμα της συνεργασίας και δεν μπορούσε να ικανοποιήση, όπως τα παιδιά που δεν ήθελαν ν’ ανταποκριθούν με χορό όταν τα άλλα παιδιά έπαιζαν τον αυλό ή με κλαυθμό όταν οι σύντροφοί των θρηνούσαν. Αλλά εκείνο που μας ενδιαφέρει εδώ είναι ότι τα παιδιά στα παιγνίδια των εμιμούντο τους ενηλίκους. Οι ενήλικοι έκαναν γάμους που συνωδεύοντο από μουσική και χορό· έκαναν επίσης κηδείες με πολύν θρήνο και κλαυθμό. Στα παιγνίδια των τα παιδιά εμιμούντο τις πράξεις αυτές των ενηλίκων.
10. Για ποιο πράγμα πρέπει να φροντίζουν οι γονείς, και τι μπορούν να περιμένουν;
10 Φροντίζετε οι πράξεις σας ως γονέων να είναι άξιες μιμήσεως. Μελετάτε τακτικά στο σπίτι τη Γραφή και τα Γραφικά βοηθήματα; Παρακολουθείτε τις μελέτες βιβλίου και τις μελέτες Σκοπιάς της εκκλησίας και τις συναθροίσεις υπηρεσίας και της σχολής θεοκρατικής διακονίας; Κάθεσθε ήσυχα και ακούετε, και δίνετε σχόλια όταν παρουσιάζεται η ευκαιρία; Ασχολείσθε τακτικά στην υπηρεσία του αγρού, παίρνοντας μαζί και τα τέκνα σας; Σας παρατηρούν στο από θύρα σε θύρα έργον, στο έργον επανεπισκέψεων και στο έργον Γραφικών μελετών κατ’ οίκον, ακούοντάς σας να κάνετε αποτελεσματικές παρουσιάσεις; Αν ναι, μην εκπλαγήτε αν θα τα δήτε να παίζουν την από θύρα σε θύρα υπηρεσία μαζί με τους συντρόφους των ή να διεξάγουν μελέτη με μια κούκλα ή να κάνουν μια ομιλία σπουδαστού μπροστά σ’ ένα φανταστικό ακροατήριο. Μερικοί μάλιστα γονείς ενεθάρρυναν τα τέκνα των ν’ ασχοληθούν σε τέτοια παιγνίδια, με καλά αποτελέσματα.
11. Ποια είναι η πρώτη απαίτησις για τους γονείς ώστε να εκπαιδεύσουν τέκνα για ζωή στο νέο κόσμο;
11 Οπωσδήποτε, λόγω του μιμητικού αυτού χαρακτηριστικού των παιδιών, για να εκπαιδεύσετε τα τέκνα σας να ζήσουν στο νέο κόσμο, η πρώτη απαίτησις είναι να εκπαιδεύσετε τον εαυτό σας για να ζήση σ’ αυτόν. Να ενεργήτε με τον τρόπο που θέλετε να ενεργούν τα παιδιά σας, να είσθε τέτοιοι που θέλετε να είναι τα παιδιά σας. Θα τείνουν να σας μιμηθούν. Αυτό αληθεύει όχι μόνο σχετικά με τη θεοκρατική δράσι, αλλά ιδιαίτερα αληθεύει σχετικά με την προσωπική σας διαγωγή. Αν ο ηθικός σας κανών είναι υψηλός, αν οι αρχές σας είναι καλές, αν είσθε φιλάγαθος και ευγενής και διακριτικός προς όλους, τότε τα τέκνα σας θα ρέπουν προς τις κατευθύνσεις αυτές. Αν είσθε ήρεμος, ευλαβής, τίμιος, ελεήμων, πιστός και στοργικός, οι ιδιότητες αυτές θα τείνουν να εγχαραχθούν επάνω στα τέκνα σας.
12. Με ποιες διερευνητικές ερωτήσεις μπορούν οι γονείς να εξετάσουν τον εαυτό τους;
12 Μικρή αξία έχει το να λέτε στο παιδί σας τι εκάνατε όταν ήσαστε ένα αγόρι ή κορίτσι της ηλικίας του. Αυτό δεν σας έβλεπε τότε· σας βλέπει τώρα. Δεν βαρύνει τόσο εκείνο που εκάνατε τότε, όσο εκείνο που κάνετε τώρα· όχι εκείνο που εκάνατε ως παιδί, αλλά εκείνο που κάνετε ως ενήλικος. Μήπως έχετε δυο σειρές αρχών, τη μια για να την κηρύττετε και την άλλη για να την εφαρμόζετε, τη μία για τον εαυτό σας και την άλλη για το παιδί σας; Βέβαια, οι ενήλικοι μπορούν να κάνουν πράγματα που δεν πρέπει να τα κάνουν τα παιδιά, όμως οι βασικές διέπουσες αρχές είναι συνήθως οι ίδιες. Μήπως ψιθυρίζετε στη διάρκεια των συναθροίσεων και όμως επιπλήττετε το παιδί σας όταν προξενή ταραχή; Μήπως περιπλανάσθε στη διάρκεια των ομιλιών στις μεγάλες συνελεύσεις και όμως τιμωρείτε το παιδί σας αν κάνη το ίδιο στην τοπική συνάθροισι; Αφού πήτε στο παιδί σας να μη μιλή για τους άλλους, μήπως εσείς σπερμολογείτε; Μήπως του λέτε να μην ψεύδεται, και κατόπιν ψεύδεσθε εσείς ο ίδιος; Μήπως αθετείτε τις υποσχέσεις σας προς αυτό, αλλά περιμένετε αυτό να κρατήση τις υποσχέσεις του προς εσάς; Μήπως απαιτείτε απ’ αυτό περισσότερα από ό,τι απαιτείτε σεις από τον εαυτό σας;
13. Τι μπορεί να προκύψη αν οι γονείς είναι ασυνεπείς σε λόγο και πράξι;
13 Μη λησμονείτε ποτέ ότι οι πράξεις σας μιλούν εντονώτερα από τη γλώσσα σας, ότι το παράδειγμά σας λέγει περισσότερα από τους λόγους σας. Μερικές φορές αν εφαρμόζετε τις αρχές σας, δεν έχετε καν ανάγκη να τις κηρύξετε. Μερικά πράγματα μπορεί να φαίνωνται ασήμαντα, αλλ’ αν παραβιάζουν μια αρχή που προσπαθείτε να ενσταλάξετε στο παιδί σας, προξενούν βλάβη. Το παιδί τότε μπορεί να κάνη τη σκέψι ότι είσθε ασυνεπής και αναξιόπιστος, και να αισθάνεται ότι και αυτό επίσης μπορεί να παραμελήση τις ορθές αρχές. Πρέπει να είσθε συνεπής προς την εκπαίδευσι και τις οδηγίες που δίνετε, αλλιώς το παιδί δεν θα ξέρη ποια είναι η θέσις του απέναντί σας, δεν θα είναι βέβαιο ότι όταν λέτε ένα πράγμα, θα το πράξετε, ότι όταν υπόσχεσθε, θα εκτελέσετε, ότι όταν απειλήτε, θα εκπληρώσετε την απειλή. Αν λέτε αλλά δεν πράττετε, θα είσθε σαν τους υποκριτάς Φαρισαίους, για τους οποίους ο Ιησούς είπε: «Λέγουσι, και δεν πράττουσι.» (Ματθ. 23:3) Όσα έλεγαν ήσαν πολύ ορθά· όσα έπρατταν ήσαν όλα εσφαλμένα. Ένα παιδί βλέπει ανειλικρίνεια και υποκρισία και την μισεί· αλλά θα την μιμηθή επίσης για ιδιοτελές όφελος. Ώστε, γονείς, αν δεν θέλετε μικρούς Φαρισαίους, μην είσθε σεις μεγάλοι Φαρισαίοι.
14. Γιατί οι γονείς είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνοι για την σημερινή νεανική εγκληματικότητα;
14 Το παράδειγμα των γονέων έχει επικριθή ότι προεκάλεσε μεγάλο μέρος από την σημερινή νεανική εγκληματικότητα, και δικαίως. Ένας εξέχων δικαστής της Νέας Υόρκης ανέφερε δύο παράγοντας ως υπευθύνους για την εγκληματικότητα: (1) άνδρας σε υψηλές θέσεις που συναναστρέφονται με οικειότητα και προστατεύουν εγκληματίας, και (2) έλλειψι καθοδηγίας των γονέων. Ένα συνέδριο προστασίας της νεότητος εξετάζοντας το πρόβλημα της εγκληματικότητος «ετόνισε την αποτυχία των γονέων στο σπίτι και την παραμέλησι του ηθικού κώδικος από ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού.» Ένας παιδαγωγός είπε ότι η «διαφορά μεταξύ της ηθικής που διδάσκεται στα παιδιά από τους μεγαλύτερους των και της πραγματικής ζωής που ζουν οι μεγαλύτεροι αυτοί . . . συμβάλλει στην αύξησι της εγκληματικότητος στην Αμερική.» Οι ενήλικοι γράφουν μυθιστορήματα, συντάσσουν ευθυμογραφήματα, παράγουν κινηματογραφικές ταινίες, παρουσιάζουν τηλεόρασι, συνθέτουν μουσική, δημοσιεύουν διαφημίσεις, και με αυτά και με πολλά άλλα πράγματα πλημμυρίζουν τη διάνοια με ηδονισμό και ανηθικότητα, κλοπή και φόνο, βία και πόλεμο. Αυτοί είναι οι σαπροί καρποί της πεπτωκυίας σαρκός που συνωστίζονται στις νεανικές διάνοιες, ενώ η Βίβλος λέγει ότι οι διάνοιες και των νέων και των ηλικιωμένων πρέπει να ενδιατρίβουν στους καλούς καρπούς του πνεύματος του Ιεχωβά. Ο νόμος του Ιεχωβά είναι εκείνος στον οποίον τελικά οι ενδόμυχες σκέψεις μας βρίσκουν έκφρασι σε λόγο και πράξι. (Γαλ. 5:22-24· Φιλιππησ. 4:8· Ματθ. 12:34, 35) Αν οι άτοπες σκέψεις δεν εκτοπισθούν από τις ορθές σκέψεις, το κακόν τελικά θα έλθη στην επιφάνεια και θα μας βυθίση στην αμαρτία.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΙΣ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΠΛΑΣΕΩΣ
15. Ποια ανήσυχη φροντίδα έχουν οι θεοσεβείς γονείς, αλλά και ποιο πλεονέκτημα;
15 Ο παλαιός αυτός κόσμος είναι ναυαγισμένος! Έχει μόνος του ναυαγήσει. Σπέρνει ρυπαρότητα, θερίζει ρυπαρότητα. Εμπαίζει τον Θεό, αλλά όχι χωρίς τιμωρία. (Γαλ. 6:7, 8) Εν τούτοις, ανάμεσα στις ρυπαρές αυτές θάλασσες της παραστρατημένης ανθρωπότητος πρέπει να ταξιδέψωμε ακολουθώντας μια πορεία ηθικής και ακεραιότητος, μία δε από τις πιο ανήσυχες φροντίδες των πιστών γονέων είναι να μη βυθισθούν τα παιδιά τους σ’ αυτές τις θάλασσες όταν θα ριψοκινδυνεύσουν να βγουν από το λιμάνι του σπιτιού. Είναι, ασφαλώς, αληθές ότι, όπως είπε ο Παύλος, «Φθείρουσι τα καλά ήθη αι κακαί συναναστροφαί.» (1 Κορ. 15:33) Εν τούτοις, οι γονείς που είναι στην αλήθεια όταν γεννώνται τα τέκνα των, έχουν ένα ευλογητό πλεονέκτημα. Έχουν την πρώτη αρχή σε ό,τι αφορά τις κοσμικές συναναστροφές. Έχουν αποκλειστική συναναστροφή με το παιδί τους πρώτους λίγους μήνες, και αποτελούν την κυριώτερη συναναστροφή του στα πρώτα λίγα έτη, προτού αρχίση να πηγαίνη στο σχολείο. Αν η συναναστροφή των γονέων είναι καλή, θα εδραιώση χρήσιμες συνήθειες προτού οι κακές συναναστροφές κάνουν τις επιθέσεις των. Όταν οι πονηρές δυνάμεις τελικά επιτεθούν στο παιδί, αυτό μπορεί ν’ αποκρούση την πρόοδό των. Θυμηθήτε ότι η σοφία είναι μια υπεράσπισις και διαφυλάττει τη ζωή εκείνων που την έχουν.—Εκκλησ. 7:12.
16. Ποια εσφαλμένη λογίκευσις κάνει μερικούς να χάσουν αυτό το πλεονέκτημα, και πώς η Γραφή αποδεικνύει εσφαλμένη τη λογίκευσι αυτή;
16 Ωστόσο ένα συχνό σοβαρό σφάλμα των γονέων είναι ότι απορρίπτουν αυτό το πολύτιμο πλεονέκτημα με το ν’ αναβάλλουν τη θεοκρατική εκπαίδευσι έως χρόνια αργότερα. Στέλνουν το παιδί τους σε κοσμικές συναναστροφές χωρίς την υπεράσπισι της θείας σοφίας, νομίζοντας ότι η διάνοια του μικρού παιδιού είναι ανίκανη να συλλάβη βασικές αλήθειες και αρχές. Φαίνεται ότι λησμονούν το γεγονός ότι η διάνοια του νηπίου μπορεί να μάθη μια περίπλοκη γλώσσα σε βραχύ χρονικό διάστημα. Αυτό είναι ένα κατόρθωμα που επισκιάζει τη διάνοια ενός ενηλίκου. Αφού το νήπιο πρόκειται να μάθη μια γλώσσα, γιατί να μην είναι αυτή η καθαρή γλώσσα; Γιατί να μη βάλη στο λεξιλόγιο του λέξεις που θα δώσουν αίνο στον Ιεχωβά; (Σοφον. 3:9· Ψαλμ. 148:12, 13) Γιατί να μην αφήσωμε να μπη πρώτα η θεοκρατική διδασκαλία στη διάνοια, μάλλον παρά να την αναβάλωμε για χρόνια ενώ θ’ απορροφάται εν τω μεταξύ η κατώτερη πληροφορία; Η μητέρα και η μάμμη του Τιμοθέου δεν έκαμαν λάθος διδάσκοντάς τον όταν ήταν ακόμη βρέφος, δεν είναι έτσι; Και εχρησιμοποίησαν τις Γραφές, όχι ένα απλοποιημένο παιδικό βιβλίο. Αυτές δεν ήσαν «υπεράνω των δυνάμεών του», επειδή αυτός έφθασε να γνωρίζη τις Γραφές. Ο Παύλος, έπειτα από χρόνια, εμνημόνευσε με επιδοκιμασία την εκπαίδευσι της βρεφικής ηλικίας του Τιμοθέου: «Από βρέφους γνωρίζεις τα ιερά γράμματα, τα δυνάμενα να σε σοφίσωσιν εις σωτηρίαν δια της πίστεως της εν Χριστώ Ιησού.» (2 Τιμ. 3:15) Μερικοί λέγουν ότι τα μικρά παιδιά δεν αποκτούν τίποτε με το να παρακολουθούν τις συναθροίσεις, αλλ’ ο Ιεχωβά λέγει να τα παίρνωμε, «δια να ακούσωσι, και δια να μάθωσι.» Πώς μπορούν αυτά ‘να ενθυμούνται τον Πλάστην των εις τας ημέρας της νεότητός των’ αν ποτέ δεν ακούουν για τον Πλάστην των στις ημέρες της νεότητός των;—Εκκλησ. 12:1.
17. Γιατί είναι φρόνιμο ν’ αρχίση η θεοκρατική εκπαίδευσις νωρίς στη ζωή;
17 Με την ώθησι και εντύπωσι του Λόγου του επάνω μας ο Ιεχωβά μάς διαπλάσσει σαν πήλινα σκεύη ελέους ή οργής. (Ρωμ. 9:20-24) Όσο πιο νωπός είναι ο πηλός τόσο ευκολώτερα μπορεί να διαπλασθή. Όσο περισσότερο στερεοποιείται, τόσο δυσκολώτερα διαπλάσσεται. Είναι ευκολώτερο να διαπλασθούμε σύμφωνα με τον Λόγον του Ιεχωβά αν αυτός ο Λόγος επιδράση επάνω μας ενόσω είμεθα νέοι αντί να περιμένωμε ώσπου να γίνωμε ηλικιωμένοι και πιο εδραιωμένοι στις κατευθύνσεις μας. Οι νέοι είναι πιο εύπλαστοι, και οι νεώτεροι ακόμη περισσότερο. Ο Ιησούς εχρησιμοποίησε ένα παιδί ως παράδειγμα ταπεινοσύνης, λέγοντας ότι οι ακόλουθοί του πρέπει να γίνουν σαν αυτά. (Ματθ. 18:1-4) Ένα νήπιο είναι ασταθές και χρειάζεται καθοδηγία, όπως δείχνει ο Ησαΐας αναφερόμενος στον καιρό «πριν μάθη το παιδίον να απορρίπτη το κακόν, και να εκλέγη το αγαθόν.» (Ησ. 7:16· Εφεσ. 4:14) Τα τρυφερά χρόνια είναι τα χρόνια της διαπλάσεως, και η διάπλασις θα γίνη προς το καλό ή προς το κακό. Οι γονείς πρέπει να κάνουν τη διάπλασι προς το καλό, βασισμένη σε δίκαιες αρχές, αλλιώς, άλλες επιρροές θα την κάμουν προς το κακό, στον καιρό δε που οι καθυστερημένοι γονείς νομίζουν ότι πρέπει ν’ αρχίση η θεοκρατική εκπαίδευσις, μπορεί να βρουν μια στάσι σκληρύνσεως εναντίον της.—Παροιμ. 19:18.
18. Ποιες διαπιστώσεις επιβεβαιώνουν ότι είναι φρόνιμο να δίδεται εκπαίδευσις στη νηπιακή ηλικία;
18 Ένα κύριο άρθρο εφημερίδος θρηνολογώντας ότι το κύμα της νεανικής εγκληματικότητος γίνεται κύμα παλίρροιας, λέγει: «Οι ειδικοί τώρα συμφωνούν ότι, αν θέλωμε να εμποδίσωμε την εγκληματικότητα, πρέπει να πλησιάσουμε τα παιδιά στα πριν από το σχολείο χρόνια.» Σε μια από τις πιο περιεκτικές μελέτες της νεανικής εγκληματικότητος που έγιναν ποτέ και η οποία περιλαμβάνει δεκαετή περίοδον, η μεγαλύτερη διαπίστωσις ήταν ότι η οικιακή ζωή πρωτίστως είναι εκείνη που καθορίζει αν το παιδί θα γίνη εγκληματίας ή όχι. Από την επισκόπησι του όλου θέματος προέκυψε ότι αν η ζωή της οικογενείας βασίζεται σε υγιείς αρχές, οι πιθανότητες του να γίνη το παιδί εγκληματίας ήσαν μόνο 3 στις 100, ενώ αν οι σχέσεις γονέως και παιδιού ήσαν κακές, οι πιθανότητες να ακολουθήση το παιδί κακό δρόμο ήσαν 98 στις 100. Έτσι, ενώ μπορεί να υπάρχουν σποραδικές εξαιρέσεις, ο γενικός κανών που αναγράφεται στις Παροιμίες 22:6 παραμένει αληθινός: «Δίδαξον το παιδίον εν αρχή της οδού αυτού· και δεν θέλει απομακρυνθή απ’ αυτής ουδέ όταν γηράση.»
19. Ποια πείρα μπορεί να παρηγορήση γονείς που ανησυχούν για την επίδρασι των κακών κοσμικών συναναστροφών στα παιδιά;
19 Ιδού μια πραγματική πείρα που μπορεί να παρηγορήση γονείς που ανησυχούν μήπως τα παιδιά τους διαφθαρούν από κακές κοσμικές συναναστροφές όταν βρίσκονται έξω από την προστασία του οικογενειακού κύκλου. Ένας μάρτυς διεξήγε μια Γραφική μελέτη με μια γυναίκα στο Μπρούκλυν. Ο γυιός της, τεσσάρων χρόνων, παρακολουθούσε ακούοντας. Ο πατέρας αντέτεινε. Έλεγε ότι έπρεπε να περιμένουν ώσπου το παιδί να γίνη 21 χρόνων για ν’ αποφασίση μόνο του για τη θρησκεία. Έπειτα από λίγες μέρες μια διδασκάλισσα του σχολείου ήλθε στη θύρα της γυναικός και ρώτησε αν αυτή ήταν μάρτυς του Ιεχωβά. Όχι, μόνο συμμελετώ μαζί τους, είπε η γυναίκα. Τότε η διδασκάλισσα είπε ότι είδε το μικρό αγόρι να του επιτίθεται ένας όμιλος παιδιών, πώς αυτή εσταμάτησε την επίθεσι και έμαθε την αιτία της επιθέσεως. Τα παιδιά ήθελαν ν’ αναγνωρίση το μικρό αυτό αγόρι ως Θεόν ένα άγαλμα που ήταν στη γειτονιά τους· δεν ήταν ένα θρησκευτικό άγαλμα, αλλά η θρησκευτική αγωγή που είχαν τα παιδιά αυτά τα έκανε να νομίζουν ότι ήταν Θεός. Το τεσσάρων χρόνων αγόρι αρνήθηκε να αναγνωρίση το άγαλμα ως Θεόν, τους είπε ότι αυτό δεν μπορούσε να δη, δεν μπορούσε ν’ ακούση, δεν μπορούσε να μιλήση, δεν μπορούσε να κινηθή, δεν μπορούσε να είναι Θεός, και δεν θα το ωνόμαζε Θεό! Για τούτο του έκαναν οχλοκρατική επίθεσι. Όταν ο πατέρας του παιδιού άκουσε σχετικά με τούτο, εθαύμασε που ο γυιός του είχε απορροφήσει τόσο πολλά παρακολουθώντας τη Γραφική μελέτη, και του έκαμε τόση εντύπωσι το θάρρος του γυιού του ο οποίος παρέμεινε σταθερός απέναντι της οχλοκρατίας των νεαρών, ώστε μετέβαλε γνώμη και είπε ότι ο γυιός του μπορούσε να εξακολουθήση να συμμετέχη στη μελέτη.—Ιερεμ. 10:5· Αββακ. 2:18, 19.