Μια Δοκιμή της Ταπεινοφροσύνης
Η ΤΑΠΕΙΝΟΦΡΟΣΥΝΗ είναι μια ιδιότης που ο Κυρίαρχος του σύμπαντος, Ιεχωβά Θεός, περιμένει από εκείνους τους οποίους τιμά με το να τους χρησιμοποιή στην υπηρεσία του. Η Γραφή μάς λέγει: «Ο Θεός εις τους υπερήφανους αντιτάσσεται, εις δε τους ταπεινούς δίδει χάριν.»—Ιακ. 4:6.
Μολονότι υπέρτατος, ο Ιεχωβά Θεός είναι ταπεινός. Πώς μπορεί να συμβαίνη αυτό; Το ότι ο Θεός είναι ταπεινός δεν σημαίνει, φυσικά, ότι υποτάσσεται σε άλλους. Αντιθέτως σημαίνει ότι είναι πάντοτε έτοιμος και πρόθυμος να ασκήση έλεος απέναντι σε ταπεινούς αμαρτωλούς οι οποίοι με ειλικρίνεια επιθυμούν την επιδοκιμασία του. Ένας ο οποίος το εξετίμησε αυτό ήταν ο Βασιλεύς Δαβίδ. Όταν ο Ιεχωβά τον έσωσε από τους εχθρούς του, ο Δαβίδ έψαλλε: «Και έδωκας εις εμέ την ασπίδα της σωτηρίας· και η αγαθότης [ταπεινοφροσύνη, ΜΝΚ] σου με εμεγάλυνε.» (2 Σαμ. 22:36) Ναι, με ταπεινοφροσύνη ο Ιεχωβά συγκατένευσε να έλθη σε βοήθεια ενός ατελούς, (μολονότι με δικαία καρδιά) ανθρώπου, του Δαβίδ, και έτσι να τον μεγαλύνη.
Ο πρωτότοκος Υιός του Θεού, Ιησούς Χριστός, αντανακλούσε επίσης ταπεινοφροσύνη. (Φιλιπ. 2:5-8) Ως τέλειος άνθρωπος, δεν ήταν ποτέ πολύ επικριτικός ή αλαζών απέναντι στους αμαρτωλούς ανθρώπους ανάμεσα στους οποίους έζησε και εργάσθηκε. Το έλεος και η ευσπλαγχνία τον ωθούσαν να βοηθή άλλους από πνευματική και σωματική άποψι.—Ματθ. 9:36.
Όπως ο Ιησούς Χριστός, εκατομμύρια πιστών αγγέλων έχουν εκδηλώσει ταπεινοφροσύνη και με τη στάσι και με τη δράσι των. Ο άγγελος που είχε χρησιμοποιηθή να μεταδώση μια προφητική αποκάλυψι στον απόστολο Ιωάννη ανεγνώρισε ταπεινά: «Εγώ είμαι σύνδουλός σου και των αδελφών σου.» (Αποκάλ. 22:9) Και για τους αγγέλους, ως σύνολον, ο Ιησούς είπε: «Χαρά γίνεται ενώπιον των αγγέλων του Θεού δια ένα αμαρτωλόν μετανοούντα.» (Λουκ. 15:10) Αυτή η χαρά είναι πράγματι απόδειξις μεγάλης ταπεινοφροσύνης. Πώς αυτό;
Τότε τον πρώτον αιώνα μ.Χ. αμαρτωλοί που μετανοούσαν ήσαν σε θέσι να γίνουν μέλη της ουρανίας βασιλείας. Όλοι εκείνοι οι οποίοι κατόπιν απεδεικνύοντο πιστοί μέχρι θανάτου επρόκειτο να γίνουν σύντροφοι βασιλείς και ιερείς μαζί με τον Κύριο Ιησού Χριστό, και να καταλάβουν μια θέσι ανώτερη από τη θέσι των αγγέλων. (1 Κορ. 6:2, 3· 2 Τιμ. 2:11, 12· Αποκάλ. 20:6) Εν τούτοις, οι άγγελοι δεν εθίγησαν επειδή δεν είχαν εκλεγή από τον Ιεχωβά Θεό παρ’ όλη την πιστή υπηρεσία των που εχρονολογείτο πολύ πριν και από την δημιουργία του ανθρώπου ακόμη. Όχι, εχαίροντο εκτιμώντας το ότι αυτό που είχαν αντιμετωπίσει και υπερνικήσει εκείνοι οι άνθρωποι τους εξήρτισε στο να μπορούν να υπηρετούν ως συμπονετικοί και ελεήμονες βασιλείς και ιερείς.—Παράβαλε Εβραίους 4:14-16.
Οι άγγελοι έχουν τόση εκτίμησι της ευθύτητος και της δικαιοσύνης των διευθετήσεων του Ιεχωβά ώστε με ταπεινοφροσύνη διακονούν τους υποψηφίους κληρονόμους της βασιλείας στη γη. Το εδάφιο Εβραίους 1:14 λέγει: «Δεν είναι πάντες λειτουργικά πνεύματα εις υπηρεσίαν αποστελλόμενα διά τους μέλλοντας να κληρονομήσωσιν σωτηρίαν;» Δίνουν ένα έξοχο παράδειγμα.
ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΓΙ’ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΔΙΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΙ
Ως ατελείς άνθρωποι, έχομε τάσι να φρονούμε για τον εαυτό μας περισσότερο απ’ όσο πράγματι θα έπρεπε. Γι’ αυτό οφείλομε να καταβάλλωμε προσπάθειες να μιμούμεθα την ταπεινοφροσύνη του Ιεχωβά Θεού και των αγγελικών υιών του, περιλαμβανομένου και του Ιησού Χριστού. Μερικές φορές οι εξελίξεις που γίνονται μέσα στις εκκλησίες του λαού του Θεού θέτουν σε δοκιμή την ταπεινοφροσύνη πολλών. Ιδιαίτερα παρατηρείται αυτό όταν διορίζωνται άνδρες να υπηρετήσουν σε ειδικές υπηρεσίες. Παραδείγματος χάριν, μερικοί, μολονότι δεν έχουν διορισθή ως πρεσβύτεροι, είναι πιθανόν να νομίζουν ότι θα έπρεπε να θεωρούνται ως διδάσκαλοι στην εκκλησία.
Ακόμη και τον πρώτο αιώνα μ.Χ. μερικοί Χριστιανοί έκαναν τις ίδιες σκέψεις. Προφανώς απευθυνόμενος σε τέτοιους άνδρες ο μαθητής Ιάκωβος έγραψε: «Μη γίνεσθε πολλοί διδάσκαλοι, αδελφοί μου, εξεύροντες ότι [ως διδάσκαλοι] μεγαλυτέραν κατάκρισιν θέλομεν λάβει [θα κληθούμε σε αυστηρότερη λογοδοσία, ΝΑΒ].»
Είναι σοβαρό πράγματι να έχωμε υπ’ όψιν ότι, στην εκπλήρωσι του έργου των, οι πρεσβύτεροι έχουν μεγαλύτερη ευθύνη από τους Χριστιανούς γενικά. (Λουκ. 12:48) Αυτό το ζήτημα του να ‘κληθούν σε αυστηρότερη λογοδοσία’ δεν είναι κάτι εύκολο για τους πρεσβυτέρους. Και αυτοί, όπως οι Χριστιανοί αδελφοί των, είναι ατελείς άνθρωποι. Ο μαθητής Ιάκωβος το ανεγνώρισε λέγοντας: «Εις πολλά πταίομεν άπαντες.»—Ιακ. 3:2.
Οι ατέλειες των πρεσβυτέρων αποκαλύπτονται συχνά σε μεγαλύτερο βαθμό από τις ατέλειες των άλλων μελών της εκκλησίας. Γιατί συμβαίνει αυτό; Διότι οι πρεσβύτεροι βρίσκονται συνεχώς μπροστά στην εκκλησία, διδάσκοντας, προτρέποντας και επιπλήττοντας. Οι πράξεις των βρίσκονται κάτω από στενή διερευνητική παρατήρησι από τα μέλη της εκκλησίας, διότι βλέπουν τους πρεσβυτέρους ως παραδείγματα καταλλήλου Χριστιανικής διαγωγής.
Ένας ο οποίος δεν έχει διορισθή πρεσβύτερος αλλά πιστεύει ότι θα έπρεπε να είναι, θα κάμη καλά να σκεφθή σοβαρά αυτά που έχει γράψει ο Ιάκωβος. Θα κάμη καλά να ρωτήση τον εαυτό του: Γιατί επιθυμώ να είμαι ένας πρεσβύτερος; Είναι μήπως επειδή επιθυμώ να διαθέτω τον εαυτό μου για τους αδελφούς μου; Είναι το ελατήριό μου τελείως ανιδιοτελές ή μήπως επιθυμώ την διάκρισι που συνοδεύει εκείνον ο οποίος είναι διδάσκαλος των ομοπίστων του; Είμαι πραγματικά σε θέσι να προσφέρω περισσότερα από άλλα μέλη της εκκλησίας; Έχω πράγματι τη σοφία και τη βαθειά γνώσι για να μπορώ να κρίνω ζητήματα που επηρεάζουν τη ζωή των ανθρώπων; Μπορώ να δώσω ορθή Γραφική συμβουλή η οποία πραγματικά θα βοηθήση άλλους να λύσουν προσωπικά και οικογενειακά προβλήματα;
Πολλοί Χριστιανοί έχοντας υπ’ όψιν τους περιορισμούς των τουλάχιστον σε μερικά απ’ αυτά τα σημεία, αναγνωρίζουν ότι δεν έχουν τα προσόντα του πρεσβυτέρου. Χαίρονται διότι οι υπεύθυνοι αδελφοί οι οποίοι έχουν τ’ απαιτούμενα πνευματικά προσόντα θέτουν τη νομιμοφροσύνη τους στον Ιεχωβά επάνω από την προσωπική φιλία και γι’ αυτό δεν τους συνέστησαν για τη θέσι του πρεσβυτέρου. Τέτοιοι άνθρωποι οι οποίοι έχουν εκτίμησι διαπιστώνουν ότι δεν έχουν θιγή μ’ αυτό. Τίποτε δεν μπορεί να τους εμποδίση από το να συμμετέχουν πλήρως στο έργο του κηρύγματος και της διδασκαλίας των Γραφικών αληθειών στους έξω, υποστηρίζοντας πιστά εκείνους οι οποίοι είναι πρεσβύτεροι στην εκκλησία στην εκπλήρωσι του έργου των, καλλιεργώντας τους καρπούς του πνεύματος του Θεού σε πληρέστερο μέτρο, και αγαθοποιώντας τους Χριστιανούς αδελφούς των. Και μήπως δεν είναι αυτά τα πράγματα που κάνουν τη ζωή του Χριστιανού πλούσια και γεμάτη σημασία; Ασφαλώς είναι.
Αυτοί οι ταπεινοί αδελφοί γνωρίζουν ότι μπορούν να συνεχίσουν να εργάζονται προς την κατεύθυνσι να γίνουν πρεσβύτεροι, όχι για δική τους δόξα, αλλά για την ευλογία των ομοπίστων τους. Μπορούν ακόμη να πηγαίνουν στους πρεσβυτέρους της εκκλησίας και να ρωτούν τι θα μπορούσαν να κάνουν για να βελτιωθούν στους τομείς όπου δεν ανταποκρίνονται απολύτως στις Γραφικές απαιτήσεις για πρεσβυτέρους.
Αν ένας αδελφός έχει τάσι να είναι φιλόδοξος και ανταγωνιστικός, προσπαθώντας να κάμη εντύπωσι στους άλλους με τις ικανότητές του, πρέπει πρώτα ν’ αγωνισθή να καλλιεργήση μεγαλυτέρα ταπεινοφροσύνη. Όπως συμβουλεύει ο μαθητής Ιάκωβος: «Ας δείξη εκ της καλής διαγωγής τα έργα εαυτού εν πραότητι σοφίας. Εάν όμως έχητε εν τη καρδία υμών φθόνον πικρόν και φιλονεικίαν, μη κατακαυχάσθε και ψεύδεσθε κατά της αληθείας.» (Ιακ. 3:13, 14) Όχι επιδεικτικότης, αλλά ταπεινοφροσύνη και μετριοφροσύνη χαρακτηρίζουν εκείνον ο οποίος κατέχει πραγματική σοφία. Άνδρες οι οποίοι έχουν πικρή ζηλοφθονία και είναι φιλόνεικοι δεν μπορούν να καυχώνται ότι έχουν τα προσόντα για να διδάξουν τους αδελφούς των. Οι ισχυρισμοί των περιφρονούν την αλήθεια πάνω σ’ αυτό το ζήτημα.
ΔΟΚΙΜΗ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ ΤΟΥΣ ΔΙΩΡΙΣΜΕΝΟΥΣ ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥΣ
Η δοκιμή της ταπεινοφροσύνης περιλαμβάνει επίσης εκείνους που είναι διωρισμένοι πρεσβύτεροι. Πολλοί απ’ αυτούς έχουν υπηρετήσει ως προεδρεύοντες διάκονοι αρκετά έτη. Εθεωρούντο ως ο «υπ’ αριθμός ένα» άνθρωπος στην εκκλησία. Συχνά εκείνοι είχαν την αποφασιστική γνώμη για την αποδοχή ή την απόρριψι εισηγήσεων. Πώς αισθάνονται που αφήνουν την προεδρία του σώματος των πρεσβυτέρων σε κάποιον άλλο; Μήπως φοβούνται ότι τα πράγματα δεν θα πάνε τόσο καλά; Είναι πρόθυμοι να προσέξουν τις εισηγήσεις των άλλων; Ή μήπως, λόγω της περασμένης πείρας των έχουν τάσι ν’ απορρίπτουν τις υποδείξεις των άλλων;
Οι προηγούμενοι προεδρεύοντες διάκονοι με ορθή στάσι εκτιμούν το ότι οι διευθετήσεις του Ιεχωβά είναι πάντοτε οι καλύτερες. Επιθυμούν ειλικρινά να χειρίζονται τα ζητήματα σε αρμονία με τη συμβουλή του αποστόλου Παύλου να ‘θεωρούν αλλήλους υπερέχοντας εαυτών.’ (Φιλιπ. 2:3) Με την κατάλληλη μετριοφροσύνη, αναγνωρίζουν ότι οι άλλοι είναι ανώτεροι απ’ αυτούς σε ωρισμένες ιδιότητες. Μερικοί αδελφοί διακρίνονται στην εκδήλωσι συμπαθείας, ελέους, φιλικότητας, και γενναιοφροσύνης. Άλλοι αντιλαμβάνονται με έξοχο τρόπο τις Γραφές και είναι ικανοί να τις εφαρμόζουν αποτελεσματικά όταν προκύπτουν προβλήματα. Άλλοι πάλι έχουν αξιοσημείωτο ζήλο, ενθουσιασμό και δραστηριότητα. Πράγματι, κανένας δεν έχει όλες τις επιθυμητές ιδιότητες σε πλήρη ισορροπία. Έτσι αυτοί οι ταπεινοί πρώην προεδρεύοντες διάκονοι χαίρονται για την εμπλουτιστική επίδρασι που θα έχη η εκ περιτροπής προεδρία προς όφελος ολόκληρης της εκκλησίας.—Παράβαλε 1 Κορινθίους 12:4-11.
Η ταπεινοφροσύνη των αδελφών που διορίζονται να υπηρετήσουν ως νέοι προεδρεύοντες διάκονοι εκ περιτροπής, τίθεται επίσης σε δοκιμή. Θα προσπαθήσουν τώρα να κάμουν εντύπωσι ή να επιβληθούν στην εκκλησία, κάνοντας αλλαγές που ταιριάζουν στις προσωπικές των προτιμήσεις; Αν είναι πράγματι ταπεινοί και μετριόφρονες δεν θα το κάμουν. Αναγνωρίζουν ότι ο διορισμός των δεν τους κάνει τους πιο εξέχοντας μέσα στην εκκλησία. Δεν έχουν όλες τις απαντήσεις. Είναι απλώς ένα μέλος του «πρεσβυτερίου.» Έχουν ανάγκη από την ισορροπιστική επίδρασι των άλλων αδελφών. Ακριβώς όπως λέγει, το εδάφιο Παροιμίαι 15:22: «Εν τω πλήθει των συμβούλων οι σκοποί στερεώνονται.» Ναι, ένα σώμα πρεσβυτέρων, που λειτουργεί ως ένα ενωμένο σύνολο, μπορεί ν’ αντανακλά την ωραιότητα των ευσεβών ιδιοτήτων με τρόπο που κανένας άνθρωπος μόνος του δεν θα μπορούσε. Αυτό σημαίνει ότι κάθε πρεσβύτερος πρέπει να αισθάνεται ελεύθερος να εκφράζεται και να κάνη εισηγήσεις ή συστάσεις για να τις εξετάσουν οι άλλοι πρεσβύτεροι.
ΔΟΚΙΜΗ ΤΑΠΕΙΝΟΦΡΟΣΥΝΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΝΕΟΛΑΙΑ
Οι νέοι της εφηβικής ηλικίας ή που βρίσκονται στις αρχές της εικοσαετίας των αντιμετωπίζουν επίσης μια δοκιμή ταπεινοφροσύνης. Μερικοί απ’ αυτούς έχουν έξοχες ικανότητες και μπορούν να εκφράζωνται πολύ καλά. Αλλά τους λείπει ακόμα η σοφία και η πείρα που απαιτούνται απ’ αυτούς που διδάσκουν, που ενθαρρύνουν, που επιπλήττουν και κρίνουν ζητήματα πολύ σοβαράς φύσεως μέσα στην εκκλησία του λαού του Θεού. Επειδή μάλιστα δεν χρησιμοποιούνται ως διακονικοί υπηρέται, μερικοί αδελφοί στο τέλος της εφηβικής ηλικίας των νομίζουν ότι αυτοί δεν έχουν να κάμνουν τίποτε. Πώς μπορούν αυτοί οι νέοι να διατηρήσουν την ορθή άποψι της διευθετήσεως του Ιεχωβά;
Θα κάμουν καλά να εξετάσουν τα πολλά πράγματα που μπορούν να κάμουν υπηρετώντας τον Ιεχωβά και τους αδελφούς των. Συνήθως, όταν είναι ελεύθεροι από οικογενειακές υποχρεώσεις, μπορούν ν’ αφιερώσουν περισσότερο χρόνο στο να μελετούν στοχαστικά τον Λόγο του Θεού. Έτσι μπορούν να οικοδομήσουν ένα έξοχο κεφάλαιο γνώσεως και αυτό θα είναι γι’ αυτούς πολύ βοηθητικό οποτεδήποτε θα έχουν τα προσόντα να υπηρετήσουν ως πρεσβύτεροι. Δεν υπάρχουν όρια όσον αφορά του τι μπορούν να κάμουν οι νέοι στη διακήρυξι του ευαγγελίου σε άλλους. Μπορούν επίσης να προσφέρουν τα προσόντα τους και τις ικανότητές τους στην υποβοήθησι των πρεσβυτέρων και των διακονικών υπηρετών για την εκπλήρωσι του έργου των. Με το ν’ αποδεικνύουν ότι είναι συνεργατικοί, αξιόπιστοι, διακριτικοί, πλήρως αφωσιωμένοι στην υπηρεσία του Ιεχωβά, μπορούν να κερδίσουν τον σεβασμό και την εμπιστοσύνη ολόκληρης της εκκλησίας. (Πράξ. 16:1, 2) Επίσης γίνεται φανερό σ’ ολόκληρο το σώμα των πρεσβυτέρων ότι τέτοιοι νέοι εκδηλώνουν τις ιδιότητες οι οποίες απαιτούνται από άνδρες οι οποίοι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στον ωρισμένο καιρό ως διακονικοί υπηρέται.
Είναι καλό να θυμούνται οι νέοι ότι, με τις Γραφικές διευθετήσεις, όχι μόνο μερικοί, αλλά όλοι οι αδελφοί στην εκκλησία οι οποίοι έχουν τ’ απαιτούμενα προσόντα, μπορούν να διορισθούν ως διακονικοί υπηρέται ή ως πρεσβύτεροι. Είναι όμως καταφανές ότι αν οι έφηβοι δεν καταβάλουν πραγματική προσπάθεια να καλλιεργήσουν καλές Χριστιανικές ιδιότητες, δεν θα τις έχουν ούτε όταν μεγαλώσουν. Η νεότης προσφέρει μια καλή ευκαιρία για να εργασθή κανείς προς την κατεύθυνσι της αποκτήσεως προσόντων που θ’ αποδειχθούν ότι είναι ευλογία και πηγή ενθαρρύνσεως σε άλλους ομοίους πιστούς.
Οι νέοι μπορούν να ωφεληθούν πολύ από τη συναναστροφή μ’ εκείνους οι οποίοι είναι πρεσβύτεροι καθώς και με άλλα ηλικιωμένα άτομα τα οποία εκδηλώνουν καλές Χριστιανικές ιδιότητες. Το εδάφιο Παροιμίαι 13:20 λέγει: «Ο περιπατών μετά σοφών θέλει είσθαι σοφός.» Μολονότι ένας νέος μπορεί να χρειασθή να περιμένη ένα διάστημα προτού διορισθή ως διακονικός υπηρέτης και ενδεχομένως ως πρεσβύτερος, αυτό δεν πρέπει να γίνη αιτία ν’ ανησυχή. Είναι πολύ καλύτερα να υπηρετή κανείς αφού αποκτήση καλές βάσεις της Γραφής και πείρα της ζωής. Μήπως οι αδελφοί μας δεν χρειάζονται το καλύτερο από απόψεως Γραφικής συμβουλής και διδασκαλίας; Ασφαλώς δεν θα θέλαμε να λάβουν κατώτερη ποίμανσι για να κερδίσωμε εμείς προσωπικώς.
ΔΟΚΙΜΗ ΤΑΠΕΙΝΟΦΡΟΣΥΝΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΘΕΝΑ
Όταν το σκεφθούμε, πραγματικά διαπιστώνομε ότι η από τον Θεό διευθετημένη τακτοποίησις της εκκλησίας των Χριστιανών μαρτύρων του Ιεχωβά αποτελεί δοκιμή της ταπεινοφροσύνης όλων εκείνων οι οποίοι είναι συνταυτισμένοι. Οι πρεσβύτεροι οφείλουν να είναι ταπεινοί για ν’ ακολουθήσουν την θεόπνευστη εντολή: «Ποιμάνατε το μεταξύ σας ποίμνιον του Θεού, επισκοπούντες μη αναγκαστικώς, αλλ’ εκουσίως· μηδέ αισχροκερδώς, αλλά προθύμως· μηδέ ως κατακυριεύοντες την κληρονομίαν του Θεού, αλλά τύποι γινόμενοι του ποιμνίου.» (1 Πέτρ. 5:2, 3) Απαιτείται επίσης ταπεινοφροσύνη απ’ όλα τα άλλα μέλη της εκκλησίας για να συνεργάζωνται με τους πρεσβυτέρους, να υποστηρίζουν τις αποφάσεις τους και να τους βοηθούν στην εκπλήρωσι του ζωτικού έργου των. Αυτό βρίσκεται σε αρμονία με τη Γραφική συμβουλή: «Πείθεσθε εις τους προεστώτας σας, και υπακούετε· διότι αυτοί αγρυπνούσιν υπέρ των ψυχών σας, ως μέλλοντες να αποδώσωσι λόγον διά να κάμνωσι τούτο μετά χαράς, και μη στενάζοντες· διότι τούτο δεν σας ωφελεί.»—Εβρ. 13:17.
Είναι αλήθεια ότι οι πρεσβύτεροι είναι ατελείς άνθρωποι. Κάνουν λάθη. Αλλ’ αν οι τέλειοι αγγελικοί υιοί του Θεού είναι πρόθυμοι να υπηρετήσουν τις δικές των ανάγκες και τις δικές μας, ασφαλώς όλοι εμείς πρέπει να είμεθα αρκετά ταπεινοί ώστε να θέλωμε να υποτασσώμεθα στη διευθέτησι του Ιεχωβά. Το να είμεθα συνεργατικοί μ’ αυτούς τους ανθρώπους θα συντελέση πολύ στην ευτυχία και την ευημερία μας. Είθε λοιπόν όλοι μας να στρέψωμε κάθε προσπάθειά μας στο να περάσωμε τη δοκιμή της ταπεινοφροσύνης επιτυχώς, προς δόξαν του ταπεινόφρονος ουρανίου Πατρός μας, Ιεχωβά Θεού.