Πουλιά — ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της Σκοπιάς

ΠΟΥΛΙΑ

Τα πουλιά είναι θερμόαιμα, φτερωτά σπονδυλωτά και επίσης ωοτόκα. Στην Αγία Γραφή υπάρχουν περίπου 300 αναφορές σε πουλιά και κατονομάζονται συγκεκριμένα περίπου 30 διαφορετικές ποικιλίες. Γίνεται αναφορά στο γεγονός ότι πετούν, πολλές φορές προσπαθώντας να ξεφύγουν από τους εχθρούς τους (Ψλ 11:1· Παρ 26:2· 27:8· Ησ 31:5· Ωσ 9:11), ότι κουρνιάζουν σε δέντρα (Ψλ 104:12· Ματ 13:32), ότι φτιάχνουν φωλιές (Ψλ 84:3· Ιεζ 31:6), ότι χρησιμοποιούνταν στις θυσίες, κυρίως τα νεαρά περιστέρια και τα τρυγόνια (Λευ 1:14· 14:4-7, 49-53), ότι χρησιμοποιούνταν ως τροφή τόσο τα ίδια (Νε 5:18) όσο και τα αβγά τους (Ησ 10:14· Λου 11:11, 12) και ότι ο Θεός προμηθεύει και φροντίζει για αυτά (Ματ 6:26· 10:29· παράβαλε Δευ 22:6, 7).

Τα πουλιά ήταν από τις πρώτες ζωντανές ψυχές που εμφανίστηκαν στη γη, εφόσον ήρθαν σε ύπαρξη την πέμπτη δημιουργική «ημέρα» μαζί με τα θαλάσσια πλάσματα. (Γε 1:20-23) Από τους γενικούς όρους που χρησιμοποιούνται στην Αγία Γραφή και εφαρμόζονται στα πουλιά, η συχνότερη εβραϊκή λέξη είναι η λέξη ‛ωφ, που σημαίνει κυρίως «πετούμενο πλάσμα» (Γε 1:20) και μπορεί να περιλαμβάνει, όχι μόνο τα πουλιά, αλλά και τα φτερωτά έντομα. (Παράβαλε Λευ 11:13, 21-23.) Επίσης, η εβραϊκή λέξη τσιππώρ εμφανίζεται σε πολλά εδάφια και είναι ένας ευρύς όρος που εφαρμόζεται στα πουλιά εν γένει. (Γε 7:14) Μια τρίτη εβραϊκή λέξη, ο όρος ‛άγιτ, εφαρμόζεται μόνο στα αρπακτικά πουλιά.

Στις Ελληνικές Γραφές βρίσκονται οι ακόλουθες λέξεις: ὄρνεον, που σημαίνει απλώς «πουλί» (Απ 18:2), πετεινόν και πτηνός, που σημαίνουν και οι δύο κατά κυριολεξία «ιπτάμενος». (Ρω 1:23· 1Κο 15:39) Στο εδάφιο Πράξεις 17:18, οι Αθηναίοι φιλόσοφοι αποκάλεσαν τον απόστολο Παύλο “φλύαρο”. Η λέξη του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου η οποία χρησιμοποιήθηκε εδώ (σπερμολόγος) εφαρμοζόταν στα πουλιά που συλλέγουν σπόρους, ενώ χρησιμοποιούνταν μεταφορικά για κάποιον που συλλέγει «ψίχουλα» διαφόρων πραγμάτων είτε ζητιανεύοντας είτε κλέβοντας ή—όπως στην εν λόγω περίπτωση—για κάποιον που επαναλαμβάνει «ψίχουλα» γνώσης, έναν αργόσχολο πολυλογά.

Η εμπεριστατωμένη μελέτη των πουλιών αποδεικνύει πειστικά αυτό που διδάσκει η Αγία Γραφή, δηλαδή ότι είναι δημιουργημένα από τον Θεό. Μολονότι τα πουλιά και τα ερπετά είναι και τα μεν και τα δε ωοτόκα, τα ερπετά είναι ψυχρόαιμα και συχνά νωθρά, ενώ τα πουλιά είναι θερμόαιμα και συγκαταλέγονται στα πιο δραστήρια πλάσματα όλης της γης. Επίσης, έχουν ασυνήθιστα ταχύ καρδιακό παλμό. Η εξελικτική άποψη που υποστηρίζει ότι οι φολίδες και τα μπροστινά άκρα των ερπετών εξελίχθηκαν τελικά σε φτερούγες με πούπουλα είναι και φαντασιώδης και αβάσιμη. Τα απολιθώματα των πουλιών στα οποία οι επιστήμονες δίνουν τις ονομασίες Αρχαιοπτέρυξ και Αρχαιόρνις, μολονότι δείχνουν ότι τα πουλιά αυτά είχαν δόντια και μακριά σπονδυλωτή ουρά, ταυτόχρονα δείχνουν ότι ήταν εντελώς καλυμμένα με πούπουλα, είχαν πόδια κατάλληλα για να κάθονται πάνω σε κλαδιά, καθώς και πλήρως αναπτυγμένες φτερούγες. Δεν υπάρχουν ενδιάμεσα δείγματα—με φολίδες εξελισσόμενες σε πούπουλα ή μπροστινά πόδια εξελισσόμενα σε φτερούγες—τα οποία να στηρίζουν έστω και στο ελάχιστο τη θεωρία της εξέλιξης. Όπως το εξέφρασε ο απόστολος Παύλος, τα πουλιά είναι από «σάρκα» διαφορετική σε σχέση με των άλλων πλασμάτων της γης.—1Κο 15:39.

Ο ψαλμωδός κάλεσε τα «φτερωτά πουλιά» να αινούν τον Ιεχωβά (Ψλ 148:1, 10), και τα πουλιά το κάνουν αυτό με την ίδια την κατασκευή τους και με τον περίπλοκο σχεδιασμό τους. Ένα και μόνο πουλί ενδέχεται να έχει από 1.000 ως 20.000 και πλέον πούπουλα. Ωστόσο, κάθε πούπουλο αποτελείται από έναν άξονα από τον οποίο εκφύονται εκατοντάδες μύστακες που σχηματίζουν ένα εσωτερικό πλέγμα, ενώ κάθε μύστακας περιλαμβάνει αρκετές εκατοντάδες μικρότερα μυστάκια και κάθε μυστάκιο έχει εκατοντάδες αγκιστροειδείς προεξοχές. Παραδείγματος χάρη, ένα και μόνο πούπουλο, μήκους περίπου 15 εκ., στη φτερούγα ενός περιστεριού υπολογίζεται ότι περιέχει μερικές εκατοντάδες χιλιάδες μυστάκια και κυριολεκτικά εκατομμύρια αγκιστροειδείς προεξοχές. Οι αρχές της αεροδυναμικής με βάση τις οποίες έχουν σχεδιαστεί οι φτερούγες και το σώμα των πουλιών υπερτερούν σε περιπλοκότητα και αποτελεσματικότητα από εκείνες των σύγχρονων αεροσκαφών. Τα κούφια οστά των πουλιών συμβάλλουν στο μικρό τους βάρος, και γι’ αυτό ο σκελετός μιας φρεγάτας, ενός πουλιού με άνοιγμα φτερών 2 μ., μπορεί κατά προσέγγιση να ζυγίζει μόνο 110 γρ. Μάλιστα μερικά από τα οστά στις φτερούγες των μεγάλων πουλιών που αερολισθαίνουν έχουν στο κούφιο εσωτερικό τους στηρίγματα όμοια με αντηρίδες, σαν τις δοκούς στο εσωτερικό των φτερών του αεροπλάνου.

Τον καιρό του Κατακλυσμού, ο Νώε έβαλε στην κιβωτό ζευγάρια πουλιών «κατά τα είδη τους» με σκοπό να τα διασώσει. (Γε 6:7, 20· 7:3, 23) Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε με βεβαιότητα πόσα διαφορετικά «είδη» πουλιών υπήρχαν τότε, εφόσον ορισμένα έχουν εξαφανιστεί ακόμη και πρόσφατα. Ωστόσο, είναι αξιοσημείωτο ότι ο κατάλογος των πουλιών σύμφωνα με τη σημερινή επιστημονική κατάταξη που εμφανίζεται στη Νέα Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα ([The New Encyclopædia Britannica] 1985, Τόμ. 15, σ. 14-106) αναφέρει συνολικά μόνο 221 «οικογένειες» πουλιών, περιλαμβανομένων και μερικών που έχουν εξαφανιστεί τώρα ή είναι γνωστές μόνο σε μορφή απολιθωμάτων. Φυσικά, αυτές οι «οικογένειες» περιλαμβάνουν χιλιάδες ποικιλίες.—Βλέπε ΚΙΒΩΤΟΣ Αρ. 1.

Μετά τον παγγήινο Κατακλυσμό, ο Νώε πρόσφερε ως θυσία «καθαρά πετούμενα πλάσματα» μαζί με ζώα. (Γε 8:18-20) Έκτοτε, ο Θεός επέτρεψε στον άνθρωπο να συμπεριλάβει πουλιά στη διατροφή του, με την προϋπόθεση ότι δεν θα έτρωγε το αίμα. (Γε 9:1-4· παράβαλε Λευ 7:26· 17:13.) Άρα, η “καθαρότητα” ορισμένων πουλιών εκείνη την εποχή φαίνεται πως σχετιζόταν με κάποια θεϊκή ένδειξη ότι ήταν αποδεκτά για θυσία. Η Βιβλική αφήγηση δείχνει ότι κανένα από τα πουλιά δεν είχε χαρακτηριστεί «ακάθαρτο» για βρώση μέχρις ότου δόθηκε ο Μωσαϊκός Νόμος. (Λευ 11:13-19, 46, 47· 20:25· Δευ 14:11-20) Οι παράγοντες που καθόριζαν ποια πουλιά χαρακτηρίζονταν τελετουργικά «ακάθαρτα» δεν αναφέρονται ξεκάθαρα στην Αγία Γραφή. Γι’ αυτό, μολονότι τα περισσότερα πουλιά που έφεραν αυτόν το χαρακτηρισμό ήταν αρπακτικά ή νεκροφάγα, αυτό δεν ίσχυε για όλα. (Βλέπε ΤΣΑΛΑΠΕΤΕΙΝΟΣ.) Η εν λόγω απαγόρευση άρθηκε με τη θέσπιση της νέας διαθήκης, όπως αποκάλυψε ο Θεός στον Πέτρο μέσω οράματος.—Πρ 10:9-15.

Ο προσδιορισμός των πουλιών που κατονομάζονται συγκεκριμένα στην Αγία Γραφή αποτελεί δύσκολο πρόβλημα σε ορισμένες περιπτώσεις. Οι λεξικογράφοι καθοδηγούνται γενικά από τη σημασία που έχει η ρίζα της κάθε ονομασίας, εφόσον συνήθως αυτή είναι περιγραφική, από ενδείξεις των συμφραζομένων σχετικά με τις συνήθειες και τη φυσική κατοικία του πουλιού, καθώς και από την παρατήρηση των πουλιών που γνωρίζουμε ότι μπορούν να βρεθούν στις Βιβλικές χώρες. Σε πολλές περιπτώσεις, οι λέξεις που προσδιορίζουν τα διάφορα πουλιά πιστεύεται ότι είναι ονοματοποιημένες, δηλαδή αποτελούν μίμηση του ήχου που παράγει το πουλί.

Η Παλαιστίνη, λόγω της ποικιλόμορφης τοπογραφίας της, που χαρακτηρίζεται από δροσερές βουνοκορφές μέχρι βαθιές κοιλάδες με αποπνικτική ζέστη και από άνυδρες ερήμους μέχρι παραθαλάσσιες πεδιάδες—όλα αυτά κοντά στη νοτιοανατολική γωνία της Μεσογείου—αποτελεί σημείο συγκέντρωσης μεγάλης ποικιλίας πουλιών. Το Όρος Αερμών, που βρίσκεται στο Β, σκεπάζεται από χιόνι τη μεγαλύτερη περίοδο του έτους, ενώ 200 χλμ. νότια, στην κάτω Κοιλάδα του Ιορδάνη και κοντά στη Νεκρά Θάλασσα, επικρατεί θερμό και τροπικό κλίμα. Η καθεμιά από αυτές τις ζώνες φιλοξενεί πουλιά ενδημικά του ανάλογου περιβάλλοντος, είτε αλπικού είτε τροπικού, πράγμα που ισχύει και για τις εύκρατες ζώνες και τις ερήμους. (Ψλ 102:6· 104:16, 17) Επιπλέον, από την Παλαιστίνη περνάει μια από τις κύριες μεταναστευτικές οδούς που ακολουθούν κάθε χρόνο τα πουλιά (πελαργοί, τρυγόνια, ορτύκια, πετροχελίδονα, χελιδόνια, πυκνόνωτοι, κούκοι και άλλα) καθώς ταξιδεύουν την άνοιξη προς το Β από την Αφρική ή το φθινόπωρο προς το Ν από την Ευρώπη και την Ασία. (Ασμ 2:11, 12· Ιερ 8:7) Υπολογίζεται, λοιπόν, ότι κατά τη διάρκεια του έτους μπορούν να βρεθούν στην Παλαιστίνη περίπου 470 ποικιλίες πουλιών. Αν ληφθεί υπόψη η φθορά που υπέστησαν τα δάση και η βλάστηση της Παλαιστίνης στο πέρασμα των αιώνων, ο πληθυσμός των πουλιών στους Βιβλικούς χρόνους πιθανόν να ήταν ακόμη μεγαλύτερος.

Ιδιαίτερα αξιοσημείωτος είναι ο μεγάλος αριθμός αρπακτικών πουλιών (εβρ., ‛άγιτ) που βρίσκονται στην Παλαιστίνη, στα οποία περιλαμβάνονται αετοί, γεράκια—γνήσια και μη—ικτίνοι και γύπες. Την εποχή του Αβραάμ, κάποια αρπακτικά πουλιά προσπάθησαν να κατεβούν πάνω σε ορισμένα ζώα και πουλιά που είχε θυσιάσει εκείνος, αναγκάζοντάς τον να τα διώχνει ωσότου άρχισε να δύει ο ήλιος. (Γε 15:9-12· παράβαλε 2Σα 21:10.) Για να βρουν τροφή αυτά τα πουλιά, βασίζονται στην οξεία όρασή τους, χάρη στην οποία βλέπουν μακριά, και όχι στη σχετικά ασθενή τους όσφρηση.

Το πασίγνωστο θέαμα ενός σμήνους νεκροφάγων πουλιών που μαζεύονται γύρω από κάποιο πτώμα αποτελούσε συχνά τη βάση μιας δυσοίωνης προειδοποίησης για τον εχθρό (1Σα 17:44, 46), και αποτέλεσε επανειλημμένα μέρος θεόπνευστων προφητικών προειδοποιήσεων προς το έθνος του Ισραήλ και τους άρχοντές του (Δευ 28:26· 1Βα 14:11· 21:24· Ιερ 7:33· 15:3), καθώς και προς διάφορα ξένα έθνη. (Ησ 18:1, 6· Ιεζ 29:5· 32:4) Γι’ αυτό, το πρόσωπο που χρησιμοποίησε ο Ιεχωβά για να εκτελέσει κρίση συμβολίστηκε από ένα «αρπακτικό πουλί». (Ησ 46:11) Για να απεικονιστεί η ερήμωση μιας πόλης ή μιας χώρας, αναφερόταν ότι αυτή θα γινόταν κατοικία ορισμένων μοναχικών πουλιών (Ησ 13:19-21· παράβαλε Απ 18:2) ή ότι θα εξαφανίζονταν από αυτήν όλα τα πουλιά. (Ιερ 4:25-27· 9:10· 12:4· Ωσ 4:3· Σοφ 1:3) Η διακήρυξη μέσω της οποίας καλούνται όλα τα πουλιά να συγκεντρωθούν και να συμποσιάσουν τρώγοντας τα πτώματα του Γωγ του Μαγώγ και του πλήθους του (Ιεζ 39:1-4, 17-21) είναι παράλληλη εκείνης που έχει καταγραφεί στην Αποκάλυψη, σύμφωνα με την οποία τα πτώματα των εθνικών ηγετών και των στρατευμάτων τους γίνονται τροφή για «όλα τα πουλιά που πετούν στο μεσουράνημα» εξαιτίας του εκτελεστικού έργου του Χριστού Ιησού ως Βασιλιά.—Απ 19:11-21· αντιπαράβαλε αυτό με τα παρηγορητικά λόγια του Θεού προς το λαό του, στα εδάφια Ωσ 2:18-20.

Η λατρεία πουλιών ως παραστάσεων του αληθινού Θεού απαγορευόταν για το έθνος του Ισραήλ (Δευ 4:15-17), αλλά κατείχε εξέχουσα θέση στα ειδωλολατρικά έθνη και κυρίως στην Αίγυπτο. (Ρω 1:23) Εκατοντάδες ταριχευμένα πουλιά έχουν βρεθεί σε αιγυπτιακούς τάφους, ιδίως γεράκια, γύπες και ίβιδες—πουλιά που όλα θεωρούνταν ιερά από τους Αιγυπτίους. Η αιγυπτιακή ιερογλυφική γραφή περιλαμβάνει περίπου 22 διαφορετικά σύμβολα που απεικονίζουν πουλιά.