ΟΝΕΙΡΟ

Οι σκέψεις ή οι νοερές εικόνες που εμφανίζονται σε κάποιον όταν κοιμάται. Οι Γραφές κάνουν λόγο για όνειρα από τον Θεό (Αρ 12:6), για φυσικά όνειρα (Ιωβ 20:8) και για ψεύτικα όνειρα (Ιερ 29:8, 9), όπως αυτά που περιλαμβάνουν μαντεία.—Ζαχ 10:2.

Όνειρα από τον Θεό. Όνειρα από τον Θεό έλαβαν διάφοροι υπηρέτες του Ιεχωβά, αλλά και άτομα που δεν πίστευαν σε αυτόν. (1Βα 3:5· Κρ 7:13, 14) Μερικά όνειρα περιείχαν προειδοποιήσεις ώστε να προστατευτούν οι υπηρέτες του Ιεχωβά, ενώ άλλα τους παρείχαν κατεύθυνση. Για παράδειγμα, ο Θεός προειδοποίησε σε όνειρο τον Αβιμέλεχ, το βασιλιά των Γεράρων, να μην αγγίξει τη Σάρρα, και έτσι αυτή παρέμεινε αμόλυντη. (Γε 20) Συμμορφούμενοι με μια «θεϊκή προειδοποίηση σε όνειρο», οι αστρολόγοι που επισκέφτηκαν τον Ιησού δεν επέστρεψαν στον Ηρώδη, ο οποίος είχε δολοφονικές προθέσεις. (Ματ 2:11, 12) Ανταποκρινόμενος στην αγγελική κατεύθυνση που του δόθηκε σε όνειρα, ο Ιωσήφ πήρε τη Μαρία ως σύζυγό του, και επίσης έφυγε μαζί της καθώς και με τον Ιησού στην Αίγυπτο. Μεταγενέστερα όνειρα από τον Θεό οδήγησαν τον Ιωσήφ να επιστρέψει από την Αίγυπτο μαζί τους και να εγκατασταθούν στη Ναζαρέτ για να εκπληρωθεί η προφητεία: «Θα αποκληθεί Ναζωραίος».—Ματ 1:18-25· 2:13-15, 19-23.

Ορισμένα όνειρα από τον Θεό παρείχαν στους υπηρέτες του διαβεβαίωση για τη θεϊκή εύνοια ή τους βοηθούσαν να κατανοήσουν πώς τους στήριζε ο Ιεχωβά. Όταν ο Θεός επρόκειτο να συνάψει διαθήκη με τον Άβραμ (Αβραάμ), έπεσε βαθύς ύπνος και μεγάλο σκοτάδι σε αυτόν τον πατριάρχη, και τότε ο Ιεχωβά τού μίλησε προφανώς σε όνειρο. (Γε 15:12-16) Στη Λουζ (Βαιθήλ) ο Θεός έκανε τον Ιακώβ να ονειρευτεί μια σκάλα η οποία έφτανε από τη γη μέχρι τον ουρανό, πράγμα που υποδήλωνε επικοινωνία με τον ουρανό. Σε αυτή τη σκάλα ανέβαιναν και κατέβαιναν άγγελοι, ενώ από πάνω της στεκόταν αντιπροσωπευτικά ο Ιεχωβά Θεός, ο οποίος και ευλόγησε τον Ιακώβ. (Γε 28:10-19· παράβαλε Ιωα 1:51.) Μέσω ονείρου επίσης, ο Θεός έδειξε ύστερα από χρόνια στον Ιακώβ ότι τον επιδοκίμαζε και τον κατηύθυνε με έναν άγγελο να επιστρέψει στην πατρίδα του.—Γε 31:11-13.

Ο γιος του Ιακώβ, ο Ιωσήφ, είδε στη νεαρή του ηλικία κάποια όνειρα που έδειχναν ότι είχε τη θεϊκή εύνοια και ήταν επίσης προφητικά. Σε ένα από αυτά, ο ίδιος και οι αδελφοί του έδεναν δεμάτια στον αγρό. Το δεμάτι του Ιωσήφ στάθηκε όρθιο, ενώ τα δεμάτια των αδελφών του έκαναν κύκλο και το προσκύνησαν. Σε ένα άλλο όνειρο, ο ήλιος, η σελήνη και 11 άστρα τον προσκύνησαν. (Γε 37:5-11) Και τα δύο αυτά όνειρα εκπληρώθηκαν όταν ο Ιακώβ και το σπιτικό του μετακόμισαν στην Αίγυπτο στη διάρκεια μιας μεγάλης πείνας. Για να εξασφαλίσουν τρόφιμα, εξαρτόνταν όλοι από τον Ιωσήφ, που ήταν τότε ο διαχειριστής τροφίμων της Αιγύπτου.—Γε 42:1-3, 5-9.

Προφητικά ήταν και μερικά όνειρα από τον Θεό τα οποία είδαν άτομα που δεν τον λάτρευαν. Στην Αίγυπτο, ενόσω ο Ιωσήφ ήταν στη φυλακή μαζί με τον αρχιοινοχόο και τον αρχιαρτοποιό του Φαραώ, αυτοί είδαν όνειρα τα οποία ο Ιωσήφ, σύμφωνα με την ικανότητα που του έδωσε ο Θεός, ερμήνευσε ως εξής: σε τρεις ημέρες ο αρχιοινοχόος επρόκειτο να αποκατασταθεί στη θέση του, ενώ ο αρχιαρτοποιός θα εκτελούνταν. Έτσι και έγινε έπειτα από τρεις ημέρες, στα γενέθλια του Φαραώ. Αργότερα, χάρη σε αυτά τα όνειρα, αναφέρθηκε στον Φαραώ ότι ο Ιωσήφ ήταν άνθρωπος που είχε το πνεύμα του Θεού.—Γε 40.

Η προειδοποίηση και το προφητικό στοιχείο συνδυάστηκαν σε δύο όνειρα που είδε ο Φαραώ των ημερών του Ιωσήφ μέσα σε μία νύχτα. Στο πρώτο, είδε εφτά παχύσαρκες αγελάδες να καταβροχθίζονται από εφτά ισχνές, λεπτόσαρκες αγελάδες. Στο δεύτερο όνειρο του Φαραώ, ανέβηκαν από ένα στέλεχος εφτά μεστά και καλά στάχυα, τα οποία όμως τα κατάπιαν εφτά ζαρωμένα, αδύνατα και ανεμοκαμένα στάχυα. Ο Ιωσήφ, αποδίδοντας την ερμηνεία στον Θεό, εξήγησε ορθά ότι και τα δύο όνειρα υποδήλωναν εφτά χρόνια αφθονίας τα οποία θα ακολουθούνταν από εφτά χρόνια πείνας. (Γε 41) Ήταν η κατεύθυνση που έδωσε ο Θεός για να σωθούν πολλοί από τη λιμοκτονία και ειδικότερα για να διατηρηθούν στη ζωή οι απόγονοι του Αβραάμ, ώστε να εκπληρωθούν οι υποσχέσεις του προς αυτόν.—Γε 45:5-8.

Ο Βαβυλώνιος Βασιλιάς Ναβουχοδονόσορ έλαβε επίσης δύο προφητικά όνειρα από τον Θεό. Στο ένα είδε μια μεταλλική εικόνα που είχε κεφάλι από χρυσάφι, στήθος και βραχίονες από ασήμι, κοιλιά και μηρούς από χαλκό, κνήμες από σίδερο και πόδια από σίδερο και πηλό. Μια πέτρα που κόπηκε χωρίς την ενέργεια χεριών χτύπησε και συνέτριψε τα πόδια της εικόνας και κατόπιν κονιορτοποίησε το υπόλοιπο τμήμα της. Ο Δανιήλ προσδιόρισε τον Ναβουχοδονόσορα ως «το κεφάλι το χρυσό» και εξήγησε ότι μια σειρά από ανθρώπινες βασιλείες θα διαδεχόταν τη βασιλεία της Βαβυλώνας. Τελικά, ο ίδιος ο Θεός θα εγκαθίδρυε μια Βασιλεία η οποία «ποτέ δεν θα καταστραφεί».—Δα 2:29-45.

Σε ένα άλλο όνειρο από τον Θεό, ο Ναβουχοδονόσορ είδε ένα μεγάλο δέντρο το οποίο κόπηκε, το δε εναπομείναν στέλεχος των ριζών του παρέμεινε δεμένο με «δεσμά σιδερένια και χάλκινα» ώσπου πέρασαν από πάνω του «εφτά καιροί». Σε αρμονία με την εξήγηση του Δανιήλ, ο καυχησιολόγος Ναβουχοδονόσορ (που συμβολιζόταν από το δέντρο το οποίο κόπηκε) παραφρόνησε και παρέμεινε σε αυτή την κατάσταση ώσπου πέρασαν εφτά καιροί, δηλαδή εφτά χρόνια. Κατόπιν, αναγνώρισε την κυριαρχία του Θεού και, μετά την αποκατάσταση της διανοητικής του υγείας, εδραιώθηκε και πάλι στη βασιλεία του.—Δα 4· βλέπε ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΕΝΟΙ ΚΑΙΡΟΙ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ.

Ο ίδιος ο Δανιήλ έλαβε ένα όνειρο από τον Ιεχωβά στο οποίο είδε τέσσερα πελώρια θηρία να ανεβαίνουν από τη θάλασσα. Αυτά τα πλάσματα συμβόλιζαν ανθρώπινες κυβερνήσεις. (Δα 7:1, 3, 17· βλέπε ΘΗΡΙΑ, ΣΥΜΒΟΛΙΚΑ.) Ο Δανιήλ είδε επίσης τον Παλαιό των Ημερών, από τον οποίο «κάποιος που ήταν σαν γιος ανθρώπου» έλαβε διαρκή «εξουσία διακυβέρνησης και αξιοπρέπεια και βασιλεία».—Δα 7:13, 14.

Ο Ιωήλ προείπε ότι η έκχυση του πνεύματος του Θεού θα ακολουθούνταν από εκδηλώσεις όπως η εξαγγελία προφητειών και τα θεόπνευστα όνειρα. (Ιωλ 2:28) Την ημέρα της Πεντηκοστής του έτους 33 Κ.Χ., περίπου 120 μαθητές του Ιησού Χριστού έλαβαν το άγιο πνεύμα και άρχισαν να μιλούν σε διάφορες γλώσσες «για τα μεγαλεία του Θεού». (Πρ 2:1-18) Αργότερα, και άλλοι πιστοί, περιλαμβανομένου του πρώην διώκτη Σαύλου (Παύλου), έλαβαν το άγιο πνεύμα και θαυματουργικά χαρίσματα. (Πρ 8:17-19· 9:17· 10:44-46) Ενόσω βρισκόταν στην Τρωάδα, ο Παύλος είδε ένα νυχτερινό όραμα ή όνειρο το οποίο του υπέδειξε πού έπρεπε να κηρύξουν «τα καλά νέα» αυτός και οι σύντροφοί του. (Πρ 16:9, 10) Αναμφίβολα, και άλλοι μαθητές επίσης είδαν όνειρα υπό την επενέργεια του πνεύματος του Θεού, σε εκπλήρωση των λόγων της προφητείας του Ιωήλ.

Όταν ο Ιησούς Χριστός δικαζόταν ενώπιον του Πόντιου Πιλάτου, η σύζυγος αυτού του Ρωμαίου κυβερνήτη τού έστειλε το εξής μήνυμα αναφορικά με τον Ιησού: «Μην έχεις καμιά σχέση με εκείνον το δίκαιο άντρα, γιατί πολύ υπέφερα σήμερα σε όνειρο εξαιτίας του». (Ματ 27:19) Το όνειρο, το οποίο είχε προφανώς θεϊκή προέλευση, θα έπρεπε να είχε προειδοποιήσει τον Πιλάτο ότι η υπόθεση του Χριστού ήταν υψίστης σπουδαιότητας.

Φυσικά Όνειρα. Φυσικά όνειρα μπορεί να δημιουργηθούν από συγκεκριμένες σκέψεις ή συναισθήματα, εντυπώσεις ή καθημερινές δραστηριότητες (από την ανησυχία κάποιου, τη σωματική του κατάσταση, τις ασχολίες του, και ούτω καθεξής). (Εκ 5:3) Αυτά τα όνειρα δεν έχουν μεγάλη σημασία. (Ψλ 73:20) Ο πεινασμένος μπορεί να ονειρεύεται ότι τρώει και ο διψασμένος ότι πίνει, αλλά ξυπνούν ανικανοποίητοι. Ανάλογη διάψευση ελπίδων επιφυλασσόταν για όλα τα έθνη “που διεξήγαν πόλεμο εναντίον του Όρους Σιών”.—Ησ 29:7, 8.

Σχετικά με τις αντιλήψεις των ειδωλολατρών για τα όνειρα, αναφέρονται τα εξής: «Οι Βαβυλώνιοι είχαν τόση εμπιστοσύνη στα όνειρα ώστε την παραμονή της λήψης σημαντικών αποφάσεων κοιμούνταν σε ναούς, ελπίζοντας να τους δοθούν συμβουλές. Οι Έλληνες που επιθυμούσαν να λάβουν οδηγίες σε θέματα υγείας κοιμούνταν στα ιερά του Ασκληπιού, οι δε Ρωμαίοι στους ναούς του Σεράπιδος. Οι Αιγύπτιοι συνέταξαν λεπτομερείς ονειροκρίτες». (Λεξικό της Αγίας Γραφής, του Χάρπερ [Harper’s Bible Dictionary], επιμέλεια Μ. και Τζ. Λ. Μίλερ, 1961, σ. 141) Ωστόσο, οι πιστοί Εβραίοι και οι πρώτοι Χριστιανοί δεν είχαν τέτοιες συνήθειες. Οι Γραφές προειδοποιούν να μην αναζητάει κανείς οιωνούς, είτε στα φυσικά όνειρα είτε σε διάφορα περιστατικά.—Δευ 18:10-12· βλέπε ΜΑΝΤΕΙΑ.

Ψεύτικα Όνειρα. Τα ψεύτικα όνειρα καταδικάζονται στην Αγία Γραφή. Σύμφωνα με το Νόμο, όποιος έβλεπε ψεύτικα όνειρα και παρακινούσε άλλους σε διάπραξη ειδωλολατρίας έπρεπε να θανατώνεται. (Δευ 13:1-5) Ο Θεός μπορεί να μιλούσε κατά καιρούς στους αληθινούς προφήτες του μέσω ονείρων (Αρ 12:6), αλλά ήταν εναντίον «των προφητών με τα ψεύτικα όνειρα» οι οποίοι απομάκρυναν το λαό του από την αληθινή λατρεία. (Ιερ 23:25-32· 27:9, 10) Οι μάντεις χαρακτηρίστηκαν ως άτομα που έλεγαν «όνειρα χωρίς αξία».—Ζαχ 10:2.

Η Αγία Γραφή μιλάει μεταφορικά για τα όνειρα όταν περιγράφει τους ασεβείς που μόλυναν τη σάρκα και είχαν διεισδύσει στη Χριστιανική εκκλησία. Ο Ιούδας προειδοποίησε τους ομοπίστους του για αυτά τα άτομα τα οποία “εντρυφούσαν σε όνειρα”, καθώς προφανώς ονειρεύονταν (φαντάζονταν) ότι μπορούσαν να παραβιάζουν το Λόγο του Θεού και να μολύνουν τη σάρκα μέσα στην εκκλησία ατιμωρητί. Αυτό ήταν λάθος, επειδή αναπόφευκτα θα λάβαιναν δυσμενή κρίση από τον Υπέρτατο Κριτή, τον Ιεχωβά.—Ιου 8· 1Κο 6:9, 10, 18-20.