Η Άποψη της Αγίας Γραφής
Τι το Εσφαλμένο Έχει η Πολυγαμία;
Τα προβλήματα της Τζέιν άρχισαν όταν ο πατέρας της έπιασε δουλειά στην πόλη.a Εκεί, μακριά από το σπίτι τους στην αφρικανική ύπαιθρο, αυτός άρχισε να ζει με κάποια άλλη γυναίκα. «Η ζωή μας δεν ήταν εύκολη», διηγείται η Τζέιν, «γιατί ο πατέρας μου δεν μας συντηρούσε οικονομικά· συντηρούσε τη δεύτερη σύζυγό του και τα παιδιά της. Τα τελευταία χρόνια που πήγαινα στο σχολείο, συχνά έπεφτα στο κρεβάτι πεινασμένη. Το σπίτι μας ήταν ετοιμόρροπο. Τα σαββατοκύριακα προσπαθούσα να βοηθήσω τη μητέρα μου πουλώντας φρούτα, αλλά δεν τα βγάζαμε πέρα. Έκλαιγα κάθε νύχτα».
Η ΙΣΤΟΡΙΑ της Τζέιν επισημαίνει τις ταλαιπωρίες που συχνά συνεπάγεται για τα αθώα μέλη η πολυγαμική σχέση. Εκείνοι που μιλούν βέντα στη νότια Αφρική έχουν μια λέξη, μουχατζίνγκα, με την οποία μια σύζυγος μπορεί να απευθύνεται σε κάποια άλλη σύζυγο σε μια πολυγαμική οικογένεια. Αυτή προέρχεται από μια άλλη λέξη που σημαίνει «ψήσιμο», πράγμα το οποίο πιθανόν να περιγράφει παραστατικά τα προβλήματα που προκαλεί συχνά μεταξύ των γυναικών-συζύγων η πολυγαμία.
‘Όμως’, ίσως ρωτήσετε, ‘είναι η πολυγαμία εσφαλμένη; Αν ναι, γιατί ήταν πολυγαμικά μερικά πασίγνωστα άτομα που αναφέρονται στην Αγία Γραφή;’
Η Πολυγαμία στην Αγία Γραφή
Ο Θεός επέτρεψε την πολυγαμία για κάποιο διάστημα, επειδή αυτή συνέβαλε στην εκπλήρωση της υπόσχεσης που έδωσε στον Αβραάμ: «Θέλω σε κάμει εις έθνος μέγα». (Γένεσις 12:2· Έξοδος 1:7) Εκείνη την εποχή, η γυναίκα του Αβραάμ, η Σάρρα, ήταν άτεκνη. Τελικά, αυτή παρακάλεσε τον Αβραάμ να κάνει παιδιά με τη δούλη της, την Άγαρ. Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι η Αγία Γραφή περιγράφει με σαφήνεια τα προβλήματα που προκάλεσε αυτό στο σπιτικό του Αβραάμ.—Γένεσις 16:5, 6· 21:8-10.
Όσον αφορά τον Ιακώβ, τον εγγονό του Αβραάμ, αυτός σκόπευε να παντρευτεί μόνο μια γυναίκα, τη Ραχήλ. (Γένεσις 44:27) Ο πεθερός του Ιακώβ, ο Λάβαν, ήταν εκείνος που τον εξαπάτησε και τον έκανε να παντρευτεί και τις δυο κόρες του, τη Ραχήλ και τη Λεία. (Γένεσις 29:21-28) Και αυτές οι δυο σύζυγοι ήταν που παρακίνησαν τον Ιακώβ να κάνει παιδιά έχοντας σχέσεις με τις θεράπαινές τους, τη Βαλλά και τη Ζελφά. Και πάλι, η Αγία Γραφή δεν αποκρύπτει τα πολλά προβλήματα που προξένησε η πολυγαμία στη μεγάλη οικογένεια του Ιακώβ.—Γένεσις 29:30, 31· 30:1-3, 15, 16, 20· 37:2-4· 44:20-29.
Η Αγία Γραφή καταγράφει επίσης την ιστορία του Ελκανά, που ήταν ο πατέρας του προφήτη Σαμουήλ, και των δυο συζύγων του Ελκανά, της Άννας και της Φενίννας. Η Φενίννα κακομεταχειριζόταν την Άννα σε τέτοιο βαθμό που εκείνη ξεσπούσε συχνά σε κλάματα και έχανε την όρεξή της. Από την πλευρά της, η Φενίννα ήταν φανερό ότι ζήλευε επειδή ο Ελκανά έδειχνε περισσότερη αγάπη για την Άννα.—1 Σαμουήλ 1:4-7.
Ομολογουμένως, το έθιμο της πολυγαμίας έχει προκαλέσει ταλαιπωρίες. Ενώ έγινε ανεκτό μεταξύ του αρχαίου λαού του Θεού, η Αγία Γραφή δείχνει καθαρά αν ο αρχικός σκοπός του Θεού ήταν να είναι ο άνθρωπος πολύγαμος ή όχι.
Το Αρχικό Πρότυπο του Θεού
Για να κατανοήσουμε το πρότυπο του Θεού για το γάμο, πρέπει να ανατρέξουμε στην αρχή της ανθρώπινης ιστορίας. Ο Λόγος του Θεού περιγράφει την έλξη που ένιωσε ο Αδάμ όταν συνάντησε πρώτη φορά τη μία και μόνη σύζυγό του, η οποία είχε πλαστεί πρόσφατα, την Εύα. «Τούτο είναι τώρα οστούν εκ των οστέων μου και σαρξ εκ της σαρκός μου», είπε. «Δια τούτο», συνεχίζει η Αγία Γραφή, «θέλει αφήσει ο άνθρωπος τον πατέρα αυτού και την μητέρα αυτού, και θέλει προσκολληθή εις την γυναίκα αυτού· και θέλουσιν είσθαι οι δύο εις σάρκα μίαν».—Γένεσις 2:21-24.
Για τους γάμους των Χριστιανών, ο Ιησούς αποκατέστησε το αρχικό πρότυπο του Θεού—τη μονογαμία. (Ματθαίος 19:4, 5) Επιπλέον, έδειξε ότι οι παντρεμένοι έπρεπε τώρα να προσκολλούνται σ’ αυτόν το θεϊκό κανόνα. Όπως εξήγησε ο ίδιος: «Δεν είναι πλέον δύο, αλλά μία σαρξ. Εκείνο λοιπόν το οποίον ο Θεός συνέζευξεν, άνθρωπος ας μη χωρίζη». (Ματθαίος 19:6) Επομένως, ο παντρεμένος Χριστιανός πρέπει να προστατεύει το δεσμό της ‘μιας σάρκας’ που υφίσταται ανάμεσα σ’ αυτόν και στο νόμιμο σύντροφό του.b Οι σεξουαλικές σχέσεις με κάποιο πολυγαμικό τρίτο μέλος θα βεβήλωναν αυτή τη θεϊκή διευθέτηση. Τέτοιου είδους ενέργειες απαγορεύονται στη Χριστιανική εκκλησία.—1 Κορινθίους 5:11· 6:9, 16, 18· Εβραίους 13:4.
Δεν προκαλεί έκπληξη, λοιπόν, το ότι η Αγία Γραφή μιλάει με καλά λόγια για παντρεμένους Χριστιανούς που έχουν μόνο μια σύζυγο. (1 Κορινθίους 9:5, ΝΔΜ· 1 Τιμόθεον 3:2) Η Αγία Γραφή διασαφηνίζει: «Ας έχη έκαστος την εαυτού γυναίκα [όχι γυναίκες], και εκάστη ας έχη τον εαυτής άνδρα [όχι κάποιον άντρα που έχει ήδη μια νόμιμη σύζυγο]».—1 Κορινθίους 7:2· Παροιμίαι 5:18.
Μερικοί, όταν μαθαίνουν ότι η Αγία Γραφή απαγορεύει την πολυγαμία, προβαίνουν σε θαρραλέες ενέργειες για να εναρμονίσουν τη ζωή τους με το θέλημα του Θεού. Ας πάρουμε για παράδειγμα τον Τζον, που ζει σε κάποια πόλη της κεντρικής Αφρικής.c Στο παρελθόν αυτός είχε τρεις συζύγους. Αλλά αφού μελέτησε την Αγία Γραφή με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά, ο Τζον κατέληξε σε μια προσωπική απόφαση ύστερα από συνεννόηση με τις συζύγους του. Αφού διευθέτησε τη μελλοντική φροντίδα της δεύτερης και της τρίτης συζύγου του, καθώς και των παιδιών τους από την πρώην πολυγαμική σχέση, αυτές γύρισαν στα σπίτια τους στην ύπαιθρο. Μ’ αυτόν τον τρόπο ο Τζον απέκτησε τα προσόντα για να έχει το προνόμιο να υπηρετεί τον Θεό μαζί με την τοπική εκκλησία. Δοκίμασε επίσης και άλλες ευλογίες.
«Κάθε νύχτα», εξηγεί ο ίδιος, «όταν γύριζα στο σπίτι, με περίμεναν του κόσμου τα προβλήματα. Λόγου χάρη, η μια γυναίκα μπορεί να κατηγορούσε τα παιδιά κάποιας άλλης, και τα παιδιά χωρίζονταν σε παρατάξεις. Πρώτα απ’ όλα ήμουν αναγκασμένος να βάλω τάξη. Τώρα που έχω μάθει να ζω με μια σύζυγο, το σπίτι μου έχει γίνει τόπος ανάπαυσης και ειρήνης».
Είναι βέβαιο ότι η ειρήνη που συνοδεύεται από την ευλογία του Θεού αξίζει τον κόπο.—Ρωμαίους 12:1, 2.
[Υποσημειώσεις]
a Δεν χρησιμοποιείται το πραγματικό όνομα.
b Το Νέο Διεθνές Λεξικό της Θεολογίας της Καινής Διαθήκης (The New International Dictionary of New Testament Theology) αναφέρει ότι η έκφραση «σάρκα μίαν» στο εδάφιο Ματθαίος 19:5β έχει ιδιαίτερη σημασία ως μετάφραση των εβραϊκών λέξεων του εδαφίου Γένεσις 2:24 και υποδηλώνει «πλήρη σύμπραξη άντρα και γυναίκας, η οποία δεν μπορεί να διαλυθεί χωρίς να προκληθεί βλάβη στους συμπράττοντες».
c Δεν χρησιμοποιείται το πραγματικό όνομα.
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 27]
«Οι ζήλειες και οι καβγάδες που έχουν σεξουαλικά κίνητρα είναι συνηθισμένα προβλήματα της [πολυγαμικής] οικογένειας· και ο σύζυγος πρέπει να είναι σοφός, δυνατός, διπλωματικός και διορατικός για να διατηρεί την αρμονία».—Η Νέα Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα (The New Encyclopædia Britannica)
[Εικόνα στη σελίδα 26]
Τερακότα που παριστάνει οικογενειακό όμιλο Αφρικανών· σύζυγος από τη φυλή Ίγκμπο με τις γυναίκες του
[Ευχαριστίες]
Courtesy of The British Museum