ΒΕΝΙΑΜΙΝ
(Βενιαμίν) [Γιος του Δεξιού Χεριού].
1. Ο 12ος γιος του Ιακώβ και αμφιθαλής αδελφός του Ιωσήφ. Ο Βενιαμίν φαίνεται ότι ήταν ο μόνος γιος του Ιακώβ που γεννήθηκε στη γη Χαναάν, ενώ οι άλλοι γιοι γεννήθηκαν στην Παδάν-αράμ. (Γε 29:31–30:25· 31:18) Η Ραχήλ γέννησε τον Βενιαμίν, το δεύτερο γιο της, στο δρόμο από τη Βαιθήλ για την Εφράθ (τη Βηθλεέμ), φέρνοντας σε πέρας τη δύσκολη γέννα με τίμημα τη ζωή της. Ενώ πέθαινε, ονόμασε αυτόν το γιο Βεν-ονί, που σημαίνει «Γιος του Πένθους Μου». Ο θλιμμένος σύζυγός της, όμως, τον ονόμασε μετέπειτα Βενιαμίν, που σημαίνει «Γιος του Δεξιού Χεριού».—Γε 35:16-19· 48:7.
Από τη γέννησή του μέχρι και μετά την πώληση του αδελφού του τού Ιωσήφ σε δουλεία στην Αίγυπτο, δεν μας λέγεται τίποτα περισσότερο για τον Βενιαμίν. Επειδή ήταν ο νεότερος γιος του Ιακώβ από την αγαπημένη του σύζυγο, τη Ραχήλ (Γε 44:20), ο πατέρας του προφανώς εκδήλωνε μεγάλη στοργή για αυτόν, ιδιαίτερα τώρα που πίστευε ότι ο Ιωσήφ ήταν νεκρός. Γι’ αυτό, ο Ιακώβ ήταν εξαιρετικά απρόθυμος να αφήσει τον Βενιαμίν να πάει με τους αδελφούς του στην Αίγυπτο, και το έκανε αυτό μόνο αφού έγινε μεγάλη προσπάθεια για να τον πείσουν. (Γε 42:36-38· 43:8-14) Πρέπει να σημειωθεί ότι, αν και ο Ιούδας σε εκείνη την περίσταση χαρακτήρισε τον Βενιαμίν «αγόρι», ο Βενιαμίν τότε ήταν ήδη νεαρός άντρας. Το υπόμνημα στα εδάφια Γένεση 46:8, 21 παρουσιάζει τον Βενιαμίν ως πατέρα παιδιών την εποχή που ο Ιακώβ πήγε να κατοικήσει στην Αίγυπτο. Παρ’ όλα αυτά, ήταν το αγαπημένο «παιδί των γηρατειών» του Ιακώβ, το οποίο αποτελούσε για τον ηλικιωμένο γονέα στήριγμα από πολλές απόψεις. (Γε 44:20-22, 29-34) Και ο Ιωσήφ επίσης εκδήλωσε βαθιά στοργή για το νεότερο αδελφό του.—Γε 43:29-31, 34.
Η γενεαλογία των απογόνων του Βενιαμίν παρουσιάζεται σε αρκετές περικοπές, μερικές από τις οποίες είναι προφανώς πληρέστερες από άλλες. Το εδάφιο Γένεση 46:21 απαριθμεί δέκα άτομα ως “γιους του Βενιαμίν”, και η απουσία των ονομάτων αρκετών από αυτούς σε μετέπειτα καταλόγους έχει κάνει μερικούς να υποθέσουν ότι ορισμένοι γιοι πιθανόν να πέθαναν σε νεαρή ηλικία ή να μην απέκτησαν γιους από τους οποίους προήλθαν οικογενειακές γραμμές. Υπάρχουν κάποιες προφανείς παραλλαγές στον τρόπο γραφής των ονομάτων που εμφανίζονται σε αυτούς τους καταλόγους (παράβαλε Εχί, Αχιράμ, Αχαρά), και κάποια από τα άτομα που απαριθμούνται στο εδάφιο Γένεση 46:21 ίσως να είναι απλώς απόγονοι. (Αρ 26:38-40· 1Χρ 7:6· 8:1) Έχουν εγερθεί αντιρρήσεις για το κατά πόσον θα ήταν δυνατόν να έχει ο Βενιαμίν τόσο πολλούς γιους ή ακόμη και εγγονούς εκείνη την εποχή, αλλά θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας πως το γεγονός ότι αυτά τα άτομα συγκαταλέγονται στις «ψυχές που ήρθαν στον Ιακώβ στην Αίγυπτο» δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην ότι γεννήθηκαν πριν από αυτή καθαυτή την είσοδο στη χώρα. Ίσως να «ήρθαν στην Αίγυπτο» με το να γεννηθούν εκεί στη διάρκεια της 17ετούς παραμονής του Ιακώβ στην Αίγυπτο πριν από το θάνατό του, όπως ακριβώς οι δύο γιοι του Ιωσήφ που γεννήθηκαν εκεί συγκαταλέγονται στις «ψυχές του οίκου του Ιακώβ που ήρθαν στην Αίγυπτο». (Γε 46:26, 27) Τον καιρό του θανάτου του πατέρα του, ο Βενιαμίν ήταν προφανώς πάνω από 40 χρονών, και επομένως ήταν σε ηλικία να έχει εγγόνια.
Η γονική ευλογία που δόθηκε στον Βενιαμίν ως την κεφαλή μιας από τις 12 φυλές του Ισραήλ εξετάζεται παρακάτω.—Γε 49:27, 28.
2. Το όνομα Βενιαμίν προσδιορίζει επίσης τη φυλή που προήλθε από το γιο του Ιακώβ η οποία, τον καιρό της Εξόδου από την Αίγυπτο, είχε τα λιγότερα άρρενα μέλη (μετά τη φυλή του Μανασσή) από όλες τις φυλές. (Αρ 1:36, 37) Στην απογραφή που έλαβε χώρα αργότερα στις Πεδιάδες του Μωάβ, η φυλή του Βενιαμίν ανέβηκε στην έβδομη θέση. (Αρ 26:41) Όταν στρατοπέδευαν στην έρημο, η φυλή αυτή κατέλυε Δ της σκηνής της μαρτυρίας μαζί με τις φυλές που κατάγονταν από τους γιους του Ιωσήφ, τον Μανασσή και τον Εφραΐμ, και αυτή η τρίφυλη υποδιαίρεση προχωρούσε τρίτη κατά σειρά στην οδοιπορία.—Αρ 2:18-24.
Μέσα στη Χαναάν, η περιοχή που παραχωρήθηκε στη φυλή του Βενιαμίν βρισκόταν μεταξύ των περιοχών του Εφραΐμ και του Ιούδα, ενώ Δ συνόρευε με την περιοχή του Δαν. Το βόρειο σύνορό της ξεκινούσε από τον Ιορδάνη Ποταμό κοντά στην Ιεριχώ, διέσχιζε την ορεινή περιοχή δίπλα στη Βαιθήλ και συνέχιζε προς τα δυτικά ως ένα σημείο κοντά στην Κάτω Βαιθ-ορών. Από εκεί, το δυτικό σύνορό της κατέβαινε στην Κιριάθ-ιαρίμ και κατόπιν, στο Ν, έστριβε προς τα ανατολικά και περνούσε από την Ιερουσαλήμ διασχίζοντας την Κοιλάδα του Εννόμ, κατέβαινε ελικοειδώς μέσα από τις απόκρημνες ανατολικές πλαγιές και κατέληγε ξανά στον Ιορδάνη, στο βόρειο άκρο της Νεκράς Θαλάσσης—οπότε ο Ιορδάνης Ποταμός αποτελούσε το ανατολικό σύνορό της. (Ιη 18:11-20· παράβαλε με το βόρειο όριο του Ιούδα στα εδάφια Ιη 15:5-9 και το νότιο όριο “των γιων του Ιωσήφ” στα εδάφια Ιη 16:1-3.) Από Β προς Ν η περιοχή ήταν περίπου 19 χλμ. και από Α προς Δ περίπου 45 χλμ. Με εξαίρεση το τμήμα της Κοιλάδας του Ιορδάνη γύρω από την όαση της Ιεριχώς, αυτή η περιοχή ήταν λοφώδης και κακοτράχαλη, μολονότι διέθετε μερικά εύφορα τμήματα στις δυτικές πλαγιές. Οι κοιλάδες των χειμάρρων που κατευθύνονταν δυτικά προς την πεδιάδα της Φιλιστίας και ανατολικά προς τον Ιορδάνη καθιστούσαν αυτή την περιοχή κύρια οδό πρόσβασης στα ορεινά μέρη, τόσο για εμπορικούς όσο και για στρατιωτικούς σκοπούς. Κατά την αρχική περίοδο της βασιλείας του Σαούλ οι πολεμικές δυνάμεις των Φιλισταίων έκαναν εφόδους σε αυτή την περιοχή, λεηλατώντας όποτε ήθελαν τους Ισραηλίτες με ορμητήριο το στρατόπεδό τους στη Μιχμάς, λίγο βορειότερα από την έδρα του Σαούλ τη Γαβαά, μέχρις ότου ο άθλος του Ιωνάθαν στη Μιχμάς έδωσε το έναυσμα για την κατατρόπωση των Φιλισταίων και τη φυγή τους πίσω στις παράκτιες πεδιάδες.—1Σα 13:16-18· 14:11-16, 23, 31, 46.
Μερικές από τις εξέχουσες πόλεις που αναφέρεται ότι παραχωρήθηκαν αρχικά στον Βενιαμίν είναι η Ιεριχώ, η Βαιθήλ, η Γαβαών, η Γαβαά και η Ιερουσαλήμ. Ωστόσο, η κατάκτηση της Βαιθήλ επιτεύχθηκε από τον οίκο του Ιωσήφ. Μεταγενέστερα, η Βαιθήλ έγινε εξέχουσα πόλη του γειτονικού Εφραΐμ και κέντρο της παγανιστικής μοσχολατρίας. (Κρ 1:22· 1Βα 12:28, 29· βλέπε ΒΑΙΘΗΛ Αρ. 1.) Η Ιερουσαλήμ, μολονότι ανήκε και αυτή στην περιοχή του Βενιαμίν, βρισκόταν στα σύνορα με τη φυλή του Ιούδα, η οποία και την κατέλαβε αρχικά και έκαψε την πόλη. (Κρ 1:8) Ούτε ο Ιούδας, όμως, ούτε ο Βενιαμίν κατόρθωσαν να εκδιώξουν τους Ιεβουσαίους από το οχυρό της Ιερουσαλήμ (Ιη 15:63· Κρ 1:21), και μόνο κατά τη βασιλεία του Δαβίδ τέθηκε υπό πλήρη έλεγχο η πόλη και καταστάθηκε πρωτεύουσα του Ισραήλ.—2Σα 5:6-9.
Στην περίοδο των Κριτών, η φυλή του Βενιαμίν επέδειξε πεισματικό πνεύμα αρνούμενη να παραδώσει τους υπαίτιους ενός αισχρού εγκλήματος που διαπράχθηκε στην πόλη Γαβαά. Αυτό οδήγησε σε εμφύλιο πόλεμο με τις άλλες φυλές, οι οποίες ήταν αποφασισμένες να μην αφήσουν ατιμώρητο το έγκλημα, και είχε ως αποτέλεσμα την παρ’ ολίγον εξόντωση της φυλής του Βενιαμίν. (Κρ 19-21) Ωστόσο, με τη μέθοδο που επινόησαν οι άλλες φυλές για τη διαφύλαξη του Βενιαμίν, αυτή η φυλή αποκαταστάθηκε και αυξήθηκε από περίπου 600 άντρες σε σχεδόν 60.000 πολεμιστές την εποχή της βασιλείας του Δαβίδ.—1Χρ 7:6-12.
Η πολεμική ικανότητα των απογόνων του Βενιαμίν περιγράφηκε παραστατικά στην προφητεία που εξήγγειλε ο Ιακώβ από την επιθανάτια κλίνη του, λέγοντας για τον αγαπημένο του γιο: «Ο Βενιαμίν θα κατασπαράζει σαν λύκος. Το πρωί θα τρώει το ζώο που έχει πιάσει και το βράδυ θα μοιράζει λάφυρα». (Γε 49:27) Οι Βενιαμίτες πολεμιστές ήταν φημισμένοι για την ικανότητα με την οποία χειρίζονταν τη σφεντόνα, σφεντονίζοντας πέτρες είτε με το δεξί χέρι είτε με το αριστερό και πετυχαίνοντας το στόχο «στην τρίχα». (Κρ 20:16· 1Χρ 12:2) Ο αριστερόχειρας Κριτής Αώδ, που φόνευσε τον δυνάστη Βασιλιά Εγλών, ήταν από τον Βενιαμίν. (Κρ 3:15-21) Ας σημειωθεί, επίσης, ότι «το πρωί» της βασιλείας του Ισραήλ η φυλή του Βενιαμίν, αν και «μία από τις μικρότερες φυλές», παρείχε τον πρώτο βασιλιά του Ισραήλ, τον Σαούλ το γιο του Κεις, ο οποίος αποδείχτηκε σφοδρός μαχητής εναντίον των Φιλισταίων. (1Σα 9:15-17, 21) Παρόμοια, «το βράδυ» του έθνους του Ισραήλ, η φυλή του Βενιαμίν παρείχε τη Βασίλισσα Εσθήρ και τον πρωθυπουργό Μαροδοχαίο, οι οποίοι συνέβαλαν στη διάσωση των Ισραηλιτών από αφανισμό την εποχή της Περσικής Αυτοκρατορίας.—Εσθ 2:5-7.
Μολονότι ορισμένοι Βενιαμίτες υποστήριξαν τον Δαβίδ όταν ο Βασιλιάς Σαούλ τον είχε θέσει εκτός νόμου και τον καταδίωκε (1Χρ 12:1-7, 16-18), όταν πέθανε ο Σαούλ η πλειονότητα των μελών της φυλής πρόσφερε αρχικά την υποστήριξή της στο γιο του Σαούλ τον Ις-βοσθέ. (2Σα 2:8-10, 12-16) Έπειτα, όμως, αναγνώρισαν τη βασιλεία του Δαβίδ και έκτοτε έμειναν όσιοι στο βασίλειο του Ιούδα, με σπάνιες εξαιρέσεις. Μερικοί, όπως ο Σιμεΐ και ο Σεβά, συνέχισαν να εκδηλώνουν επαναστατικό πνεύμα, κάτι που κατέληξε στη δημιουργία προσωρινού χάσματος (2Σα 16:5· 20:1-22), αλλά την εποχή της διαίρεσης του έθνους, κατά την οποία η γειτονική φυλή του Εφραΐμ (που καταγόταν από τον ανιψιό του Βενιαμίν) έγινε η εξέχουσα φυλή του βόρειου βασιλείου, η φυλή του Βενιαμίν προσκολλήθηκε πιστά στον Ιούδα αναγνωρίζοντας έτσι την απόφαση του Ιεχωβά.—1Βα 11:31, 32· 12:21· 2Χρ 11:1· Γε 49:8-10.
Μετά την εξορία στη Βαβυλώνα, οι φυλές του Βενιαμίν και του Ιούδα κατείχαν ιδιαίτερα εξέχουσα θέση μεταξύ των αποκαταστημένων Ισραηλιτών στην Παλαιστίνη. (Εσδ 4:1· 10:9) Η όσια συνταύτιση του Βενιαμίν με τον Ιούδα και την Ιερουσαλήμ είχε αναμφίβολα κάποια συμβολή στη θέση που εμφανίζεται να κατέχει ο Βενιαμίν στο όραμα του Ιεζεκιήλ για τη διαμοίραση της γης υπό την υποσχεμένη βασιλεία, στο οποίο όραμα η φυλή του Βενιαμίν τοποθετείται ακριβώς στο νότιο σύνορο «της άγιας συνεισφοράς», ενώ η φυλή του Ιούδα τοποθετείται στο βόρειο σύνορο.—Ιεζ 48:8, 21-23.
Ένας από τους όσιους ακολούθους του Ιησού, “του Λιονταριού που είναι από τη φυλή του Ιούδα”, ήταν ο απόστολος Παύλος, ένας Βενιαμίτης που αποδείχτηκε σφοδρός μαχητής στον πνευματικό πόλεμο εναντίον των ψεύτικων διδασκαλιών και της ψεύτικης λατρείας. (Απ 5:5· Ρω 11:1· Φλπ 3:5) Η φυλή του Βενιαμίν ορθά εκπροσωπείται μεταξύ των φυλών του πνευματικού Ισραήλ.—Απ 7:8.
Αρχαίες επιστολές που βρέθηκαν στη Μάρι, στον ποταμό Ευφράτη, και που ανάγονται στο 18ο αιώνα Π.Κ.Χ., κάνουν λόγο για μια αμείλικτη φυλή νομάδων τους οποίους αποκαλούν Μπινού-γιαμίνα. Αναφορικά με αυτό το όνομα, Το Εικονογραφημένο Λεξικό της Βίβλου (The Illustrated Bible Dictionary) λέει ότι μερικοί μελετητές «έχουν αναζητήσει εδώ τους προγόνους της βιβλικής φυλής, αλλά η διαφορά στην εποχή και στην προέλευση καθιστά κάτι τέτοιο πολύ αβέβαιο».—Επιμέλεια Τζ. Ντάγκλας, 1980, Τόμ. 1, σ. 185.
3. Βενιαμίτης, απόγονος του Ιεδιαήλ μέσω του Βαλαάν.—1Χρ 7:6, 10.
4. Ένας από «τους γιους του Χαρίμ» που εξαπέστειλαν τις αλλοεθνείς συζύγους τους στις ημέρες του Έσδρα. (Εσδ 10:31, 32, 44) Μπορεί να είναι το ίδιο πρόσωπο με τον Βενιαμίν που αναφέρεται στα εδάφια Νεεμίας 3:23 και 12:34, αλλά αυτό είναι αβέβαιο.