Προσφορά Αποδεκτών Θυσιών στον Ιεχωβά

ΣΕ ΚΑΠΟΙΑ χρονική στιγμή της ιστορίας, μπορούσε να παρατηρήσει κανείς ένα αξιοσημείωτο φαινόμενο στην ανατολική είσοδο του κήπου της Εδέμ.a Εκεί στέκονταν φύλακες ισχυρά χερουβείμ, καθιστώντας σαφές με το απειλητικό παρουσιαστικό τους ότι κανείς δεν έπρεπε να τολμήσει να περάσει. Το ίδιο απαγορευτική ήταν και η φλογερή λεπίδα ενός περιστρεφόμενου σπαθιού, η οποία πρέπει να σκόρπιζε μια τρομακτική λάμψη στα γύρω δέντρα τη νύχτα. (Γένεση 3:24) Όσο αξιοπερίεργο και αν ήταν αυτό το θέαμα, όποιοι το έβλεπαν κρατούσαν αρκετή απόσταση.

Ο Κάιν και ο Άβελ προφανώς είχαν επισκεφτεί εκείνο το μέρος πολλές φορές. Εφόσον ο Αδάμ και η Εύα τούς είχαν γεννήσει έξω από τον κήπο, αυτοί μόνο εικασίες μπορούσαν να κάνουν για το πώς ήταν η ζωή μέσα στον Παράδεισο—μια εμπειρία που την είχαν ζήσει οι γονείς τους—εκεί όπου υπήρχαν άφθονα νερά για πότισμα, οργιώδης βλάστηση και άφθονα φρούτα και λαχανικά. Τώρα, το μικρό τμήμα της Εδέμ που μπορούσαν να δουν θα φαινόταν χωρίς αμφιβολία αφρόντιστο και η βλάστηση θα είχε γίνει ανεξέλεγκτη.

Είναι βέβαιο ότι ο Αδάμ και η Εύα είχαν εξηγήσει στα παιδιά τους γιατί είχε μείνει ο κήπος χωρίς φροντίδα και γιατί είχαν εκδιωχθεί οι ίδιοι από αυτόν. (Γένεση 2:17· 3:6, 23) Πόσο απογοητευμένοι πρέπει να ένιωθαν ο Κάιν και ο Άβελ! Μπορούσαν να δουν τον κήπο, αλλά δεν μπορούσαν να μπουν σε αυτόν. Βρίσκονταν τόσο κοντά στον Παράδεισο, και όμως απείχαν τόσο πολύ από αυτόν. Η ατέλεια τους είχε στιγματίσει, και ο Κάιν ή ο Άβελ δεν μπορούσαν να κάνουν κάτι για αυτό.

Οι σχέσεις των γονέων τους οπωσδήποτε δεν βελτίωναν την κατάσταση. Όταν καταδίκασε την Εύα, ο Θεός είπε: «Η λαχτάρα σου θα είναι για το σύζυγό σου και αυτός θα σε εξουσιάζει». (Γένεση 3:16) Σε επαλήθευση αυτής της προφητείας, ο Αδάμ πρέπει να είχε αρχίσει να ασκεί τώρα την εξουσία του πάνω στη σύζυγό του, ίσως με το να μην τη μεταχειρίζεται πια ως σύντροφο και βοηθό. Και η Εύα προφανώς εκδήλωνε μια νοσηρή εξάρτηση από αυτόν τον άντρα. Κάποιο σχολιολόγιο φτάνει στο σημείο να περιγράψει τη «λαχτάρα» της ως «επιθυμία που άγγιζε τα όρια της αρρώστιας».

Η Αγία Γραφή δεν αναφέρει σε ποιο βαθμό επηρεάστηκε ο σεβασμός των παιδιών για τους γονείς τους από την κατάσταση που επικρατούσε σε αυτόν το γάμο. Ωστόσο, είναι φανερό ότι το παράδειγμα που έθετε ο Αδάμ και η Εύα προκαλούσε κάποια εσωτερική αναστάτωση στα παιδιά τους.

Επέλεξαν Διαφορετικούς Δρόμους

Τελικά, ο Άβελ έγινε βοσκός και ο Κάιν ασχολήθηκε με τη γεωργία. (Γένεση 4:2) Καθώς ο Άβελ φρόντιζε τα κοπάδια του, αναμφίβολα είχε πολύ χρόνο για να συλλογίζεται την εξέχουσα προφητεία που είχε εξαγγελθεί προτού αποβληθούν οι γονείς του από την Εδέμ: «Εγώ θα βάλω έχθρα ανάμεσα σε εσένα και στη γυναίκα και ανάμεσα στο σπέρμα σου και στο σπέρμα της. Εκείνος θα σε πλήξει στο κεφάλι και εσύ θα τον πλήξεις στη φτέρνα». (Γένεση 3:15) Ο Άβελ πρέπει να αναρωτιόταν: “Πώς θα εκπληρωθεί η προφητεία του Θεού σχετικά με το σπέρμα που θα συντρίψει το φίδι, και πώς θα πληγεί αυτό το σπέρμα στη φτέρνα;”

Λίγο αργότερα, προφανώς όταν είχαν ενηλικιωθεί πλήρως, ο Κάιν και ο Άβελ έκαναν από μια προσφορά στον Ιεχωβά. Εφόσον ο Άβελ ήταν βοσκός, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι πρόσφερε «μερικά πρωτότοκα του ποιμνίου του, και μάλιστα τα κομμάτια του πάχους τους». Αντίθετα, ο Κάιν πρόσφερε «μερικούς καρπούς της γης». Ο Ιεχωβά δέχτηκε τη θυσία του Άβελ, αλλά «δεν είδε με καμιά εύνοια τον Κάιν και τη δική του προσφορά». (Γένεση 4:3-5) Γιατί δεν την είδε με εύνοια;

Μερικοί επισημαίνουν ότι η θυσία του Άβελ ήταν από τα «πρωτότοκα του ποιμνίου του», ενώ του Κάιν ήταν απλώς “μερικοί καρποί της γης”. Αλλά το πρόβλημα δεν είχε να κάνει με την ποιότητα των προϊόντων που πρόσφερε ο Κάιν, διότι η αφήγηση λέει ότι ο Ιεχωβά είδε με εύνοια «τον Άβελ και την προσφορά του» και με δυσμένεια «τον Κάιν και τη δική του προσφορά». Συνεπώς, ο Ιεχωβά έβλεπε κυρίως την κατάσταση της καρδιάς εκείνου που του απέδιδε λατρεία. Καθώς το έκανε αυτό, τι διέκρινε; Το εδάφιο Εβραίους 11:4 λέει ότι ο Άβελ πρόσφερε τη θυσία του «μέσω πίστης». Άρα, ο Κάιν προφανώς δεν είχε πίστη ανάλογη εκείνης που έκανε τη θυσία του Άβελ ευπρόσδεκτη.

Αναφορικά με αυτό, είναι αξιοπρόσεκτο το γεγονός ότι η προσφορά του Άβελ περιλάμβανε την έκχυση αίματος. Αυτός μπορεί ορθά να συμπέρανε ότι η υπόσχεση του Θεού σχετικά με ένα σπέρμα το οποίο επρόκειτο να πληγεί στη φτέρνα θα συνεπαγόταν τη θυσία μιας ζωής. Η προσφορά του Άβελ, λοιπόν, θα πρέπει να αποτελούσε έκκληση για εξιλέωση και εξέφραζε πίστη για το γεγονός ότι στον κατάλληλο καιρό ο Θεός θα παρείχε μια εξιλαστήρια θυσία για τις αμαρτίες.

Αντίθετα, ο Κάιν προφανώς δεν είχε κάνει παρά μόνο επιφανειακές σκέψεις όσον αφορά την προσφορά του. «Η δική του προσφορά αποτελούσε απλώς αναγνώριση του Θεού ως ευεργέτη», υποστήριξε ένας Βιβλικός σχολιαστής του 19ου αιώνα. «Φανέρωνε ξεκάθαρα ότι αυτός δεν αναγνώριζε την ύπαρξη ουσιαστικού χάσματος ανάμεσα στον ίδιο και στον Δημιουργό του ούτε και την αναγκαιότητα της εξομολόγησης αμαρτιών ή της εξιλέωσης».

Εκτός αυτού, ως πρωτότοκος, ο Κάιν μπορεί να συμπέρανε με αλαζονεία ότι ο ίδιος ήταν το υποσχεμένο σπέρμα που θα εξολόθρευε το Φίδι, τον Σατανά. Ίσως δε να είχε και η Εύα τέτοιες φιλόδοξες βλέψεις για τον πρωτότοκο γιο της. (Γένεση 4:1) Φυσικά, αν αυτή ήταν η προσδοκία του Κάιν και της Εύας, είχαν κάνει μεγάλο λάθος.

Η Αγία Γραφή δεν εξηγεί πώς έκανε φανερή ο Ιεχωβά την επιδοκιμασία του για τη θυσία του Άβελ. Μερικοί υποστηρίζουν ότι κατέβηκε φωτιά από τον ουρανό και έκαψε τη θυσία. Ούτως ή άλλως, όταν κατάλαβε ότι η προσφορά του απορρίφθηκε, «ο Κάιν άναψε από μεγάλο θυμό και η όψη του κατσούφιασε». (Γένεση 4:5) Ο Κάιν όδευε προς την καταστροφή.

Η Συμβουλή του Ιεχωβά και η Αντίδραση του Κάιν

Ο Ιεχωβά προσπάθησε να λογικέψει τον Κάιν. «Γιατί έχεις ανάψει από θυμό και γιατί κατσούφιασε η όψη σου;» τον ρώτησε. Αυτό έδωσε στον Κάιν την ευκαιρία που χρειαζόταν για να διερευνήσει τα αισθήματά του και τα κίνητρά του. «Αν στραφείς στο να κάνεις το καλό», είπε στη συνέχεια ο Ιεχωβά, «δεν θα υπάρξει εξύψωση; Αλλά αν δεν στραφείς στο να κάνεις το καλό, η αμαρτία κάθεται συσπειρωμένη στην είσοδο, και εσένα λαχταράει· και εσύ θα της επιβληθείς άραγε;»—Γένεση 4:6, 7. (Βλέπε πλαίσιο στη σελίδα 23.)

Ο Κάιν δεν άκουσε. Απεναντίας, οδήγησε τον Άβελ σε κάποιον αγρό και τον δολοφόνησε. Αργότερα, όταν ο Ιεχωβά ρώτησε πού βρισκόταν ο Άβελ, ο Κάιν πρόσθεσε στην αμαρτία του και ένα ψέμα. «Δεν ξέρω», αποκρίθηκε. «Φύλακας του αδελφού μου είμαι εγώ;»—Γένεση 4:8, 9.

Τόσο πριν από τη δολοφονία του Άβελ όσο και ύστερα από αυτήν, ο Κάιν αρνήθηκε να “στραφεί στο να κάνει το καλό”. Επέλεξε να επιτρέψει στην αμαρτία να του επιβληθεί, και γι’ αυτό ο Κάιν εκδιώχθηκε από την περιοχή στην οποία κατοικούσε η ανθρώπινη οικογένεια. Ορίστηκε ένα «σημείο», ίσως απλώς ένα επίσημο διάταγμα, σύμφωνα με το οποίο κανένας δεν έπρεπε να πάρει εκδίκηση για το θάνατο του Άβελ σκοτώνοντας τον Κάιν.—Γένεση 4:15.

Αργότερα, ο Κάιν έχτισε μια πόλη και της έδωσε το όνομα του γιου του. Δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι οι απόγονοί του ήταν διαβόητοι για τη βιαιότητά τους. Τελικά, η γραμμή του Κάιν τερματίστηκε όταν ο Κατακλυσμός των ημερών του Νώε σάρωσε όλους τους άδικους ανθρώπους.—Γένεση 4:17-24· 7:21-24.

Η Βιβλική αφήγηση σχετικά με τον Κάιν και τον Άβελ δεν διατηρήθηκε για να αποτελεί απλώς και μόνο ένα ευχάριστο ανάγνωσμα. Απεναντίας, “γράφτηκε για την εκπαίδευσή μας” και είναι «ωφέλιμη για διδασκαλία, για έλεγχο». (Ρωμαίους 15:4· 2 Τιμόθεο 3:16) Τι μπορούμε να μάθουμε εμείς από αυτή την αφήγηση;

Ένα Δίδαγμα για Εμάς

Σαν τον Κάιν και τον Άβελ, οι Χριστιανοί σήμερα καλούνται να προσφέρουν στον Θεό μια θυσία—όχι κατά γράμμα ολοκαύτωμα, αλλά «θυσία αίνου, δηλαδή τον καρπό των χειλιών που κάνουν δημόσια διακήρυξη για το όνομά του». (Εβραίους 13:15) Αυτό επιτελείται τώρα σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς οι Μάρτυρες του Ιεχωβά κηρύττουν τα καλά νέα της Βασιλείας του Θεού σε περισσότερες από 230 χώρες. (Ματθαίος 24:14) Συμμετέχετε εσείς σε αυτό το έργο; Αν ναι, τότε μπορείτε να είστε βέβαιοι ότι «ο Θεός δεν είναι άδικος ώστε να ξεχάσει το έργο σας και την αγάπη που δείξατε για το όνομά του».—Εβραίους 6:10.

Όπως συνέβη και με τις προσφορές του Κάιν και του Άβελ, η θυσία σας δεν κρίνεται από το πώς φαίνεται εξωτερικά—παραδείγματος χάρη, απλώς και μόνο από τον αριθμό των ωρών που δαπανάτε στη διακονία. Ο Ιεχωβά κοιτάζει βαθύτερα. Το εδάφιο Ιερεμίας 17:10 λέει ότι “ερευνάει την καρδιά”, μάλιστα “εξετάζει τα νεφρά”—τις βαθύτερες σκέψεις και τα βαθύτερα αισθήματα και κίνητρα που διέπουν την προσωπικότητα του ατόμου. Άρα, το ουσιαστικό ζήτημα είναι το κίνητρο, όχι η ποσότητα. Πράγματι, είτε μικρή είτε μεγάλη, μια θυσία είναι πολύτιμη για τον Θεό όταν προσφέρεται από μια καρδιά που υποκινείται από αγάπη.—Παράβαλε Μάρκος 12:41-44 με 14:3-9.

Ταυτόχρονα, πρέπει να γνωρίζουμε ότι ο Ιεχωβά δεν δέχεται ελαττωματικές θυσίες, ακριβώς όπως δεν δέχτηκε την προσφορά που έκανε ο Κάιν με μισή καρδιά. (Μαλαχίας 1:8, 13) Ο Ιεχωβά απαιτεί να του δίνετε το καλύτερο που έχετε, να τον υπηρετείτε με όλη σας την καρδιά, την ψυχή, τη διάνοια και τη δύναμη. (Μάρκος 12:30) Το κάνετε εσείς αυτό; Αν ναι, τότε έχετε εύλογη αιτία να είστε ικανοποιημένοι με τη θυσία σας. Ο Παύλος έγραψε: «Ο καθένας ας αποδεικνύει τι είναι το δικό του έργο, και τότε θα έχει λόγο για αγαλλίαση σε σχέση με τον εαυτό του μόνο και όχι σε σύγκριση με τον άλλον».—Γαλάτες 6:4.

Ο Κάιν και ο Άβελ είχαν ανατραφεί με τον ίδιο τρόπο. Αλλά ο χρόνος και οι περιστάσεις έδωσαν στον καθένα τους την ευκαιρία να αναπτύξει ξεχωριστά χαρακτηριστικά. Η νοοτροπία του Κάιν προοδευτικά σκιάστηκε από ζήλια, εριστικότητα και ξεσπάσματα θυμού.

Αντίθετα, ο Άβελ βρίσκεται στη μνήμη του Θεού ως δίκαιος άνθρωπος. (Ματθαίος 23:35) Το γεγονός ότι ήταν αποφασισμένος να χαροποιεί τον Θεό πάση θυσία κατέστησε τον Άβελ ευάρεστα διαφορετικό από τα αγνώμονα μέλη της οικογένειάς του—τον Αδάμ, την Εύα και τον Κάιν. Η Αγία Γραφή μάς λέει ότι, αν και πέθανε ο Άβελ, «ακόμη μιλάει». Η πιστή του υπηρεσία στον Θεό αποτελεί μέρος της μόνιμης ιστορικής αφήγησης την οποία περιέχει η Αγία Γραφή. Είθε να ακολουθούμε το παράδειγμα του Άβελ, προσφέροντας συνεχώς ευπρόσδεκτες θυσίες στον Θεό.—Εβραίους 11:4.

[Υποσημείωση]

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 23]

Υπόδειγμα για Χριστιανούς Συμβούλους

«ΓΙΑΤΙ έχεις ανάψει από θυμό και γιατί κατσούφιασε η όψη σου;» Με αυτό το ερώτημα, ο Ιεχωβά προσπάθησε φιλάγαθα να λογικέψει τον Κάιν. Δεν ανάγκασε τον Κάιν να αλλάξει, διότι ο Κάιν ήταν ελεύθερος ηθικός παράγοντας. (Παράβαλε Δευτερονόμιο 30:19.) Παρ’ όλα αυτά, ο Ιεχωβά δεν δίστασε να εκθέσει τις συνέπειες που θα είχε η λανθασμένη πορεία του Κάιν. Προειδοποίησε τον Κάιν: «Αν δεν στραφείς στο να κάνεις το καλό, η αμαρτία κάθεται συσπειρωμένη στην είσοδο, και εσένα λαχταράει».—Γένεση 4:6, 7.

Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι, ακόμη και όταν έδωσε αυτόν τον αυστηρό έλεγχο, ο Ιεχωβά δεν μεταχειρίστηκε τον Κάιν σαν να ήταν “ανεπίδεκτος βοήθειας”. Απεναντίας, μίλησε στον Κάιν για τις ευλογίες που τον ανέμεναν αν άλλαζε τις οδούς του, και εξέφρασε την πεποίθηση ότι ο Κάιν μπορούσε να ξεπεράσει το πρόβλημα αν επέλεγε να το κάνει αυτό. «Αν στραφείς στο να κάνεις το καλό», είπε ο Ιεχωβά, «δεν θα υπάρξει εξύψωση;» Επίσης, ρώτησε τον Κάιν σχετικά με τη δολοφονική οργή του: «Εσύ θα της επιβληθείς άραγε;»

Σήμερα, οι πρεσβύτεροι στη Χριστιανική εκκλησία πρέπει να μιμούνται το παράδειγμα του Ιεχωβά. Όπως τονίζεται στο εδάφιο 2 Τιμόθεο 4:2, μερικές φορές πρέπει να “ελέγχουν” και να “επιτιμούν”, εκθέτοντας ευθέως τις συνέπειες της λανθασμένης πορείας ενός ατόμου που σφάλλει. Ταυτόχρονα, οι πρεσβύτεροι πρέπει να “προτρέπουν”. Η λέξη παρακαλέω που χρησιμοποιείται στο ελληνικό κείμενο σημαίνει «ενθαρρύνω». «Η νουθεσία δεν είναι απότομη, επιθετική ή επικριτική», σημειώνει το Θεολογικό Λεξικό της Καινής Διαθήκης (Theological Dictionary of the New Testament). «Αυτή η ιδέα υποστηρίζεται και από το γεγονός ότι μια άλλη έννοια αυτής της λέξης είναι “παρηγοριά”».

Είναι σημαντικό ότι η συγγενική λέξη παράκλητος μπορεί να αναφέρεται σε ένα άτομο που ενεργεί ως βοηθός ή υποστηρικτής σε κάποιο νομικό ζήτημα. Συνεπώς, ακόμη και όταν οι πρεσβύτεροι παρέχουν συγκεκριμένο έλεγχο, πρέπει να θυμούνται ότι είναι βοηθοί—όχι αντίδικοι—του ατόμου που χρειάζεται τη συμβουλή. Σαν τον Ιεχωβά, οι πρεσβύτεροι πρέπει να είναι θετικοί, να δείχνουν πως είναι πεπεισμένοι ότι το άτομο που λαβαίνει τη συμβουλή μπορεί να επιβληθεί στο πρόβλημα.—Παράβαλε Γαλάτες 6:1.

Σε τελική ανάλυση, φυσικά, εναπόκειται στο άτομο το αν θα εφαρμόσει τη νουθεσία. (Γαλάτες 6:5· Φιλιππησίους 2:12) Οι σύμβουλοι ίσως διαπιστώσουν ότι μερικοί δεν δέχονται τις προειδοποιήσεις τους, ακριβώς όπως ο Κάιν επέλεξε να αγνοήσει τον έλεγχο που του έδωσε ο ίδιος ο Δημιουργός. Εντούτοις, όταν οι πρεσβύτεροι μιμούνται τον Ιεχωβά, το τέλειο Υπόδειγμα για τους Χριστιανούς συμβούλους, μπορούν να είναι βέβαιοι ότι έχουν κάνει αυτό που πρέπει.