Δέχονται οι Άλλοι τις Συμβουλές Σας;
Η ΚΑΛΗ συμβουλή που δίνεται με τον κατάλληλο τρόπο φέρνει πάντα θαυμάσια αποτελέσματα. Σωστό; Λάθος! Συχνά, ακόμη και εξαιρετικές συμβουλές που δίνονται από ικανούς συμβούλους αγνοούνται ή απορρίπτονται.—Παροιμίες 29:19.
Αυτό συνέβη όταν ο Ιεχωβά συμβούλεψε τον Κάιν, ο οποίος είχε αναπτύξει μίσος για τον αδελφό του τον Άβελ. (Γένεση 4:3-5) Γνωρίζοντας τον κίνδυνο που έθετε αυτό για τον Κάιν, ο Θεός τού είπε: «Γιατί έχεις ανάψει από θυμό και γιατί κατσούφιασε η όψη σου; Αν στραφείς στο να κάνεις το καλό, δεν θα υπάρξει εξύψωση; Αλλά αν δεν στραφείς στο να κάνεις το καλό, η αμαρτία κάθεται συσπειρωμένη στην είσοδο, και εσένα λαχταράει· και εσύ θα της επιβληθείς άραγε;»—Γένεση 4:6, 7.
Με αυτά τα λόγια, ο Ιεχωβά παρομοίασε την αμαρτία με ένα αρπακτικό ζώο που περίμενε να χιμήξει στον Κάιν αν εξακολουθούσε να τρέφει μνησικακία εναντίον του αδελφού του. (Παράβαλε Ιακώβου 1:14, 15.) Ο Κάιν είχε ακόμη το περιθώριο να αλλάξει τη στάση του, να “στραφεί στο να κάνει το καλό” αντί να επιδιώκει μια καταστροφική πορεία. Δυστυχώς, ο Κάιν δεν έδωσε προσοχή. Απέρριψε τη συμβουλή του Ιεχωβά, με ολέθριες συνέπειες.
Μερικοί δυσανασχετούν και απορρίπτουν οποιοδήποτε είδος συμβουλής. (Παροιμίες 1:22-30) Θα μπορούσε να επιρριφτεί η ευθύνη για την απόρριψη της συμβουλής σε εκείνον που τη δίνει; (Ιώβ 38:2) Μήπως εσείς που δίνετε συμβουλή καθιστάτε δύσκολο για τους άλλους να τη δεχτούν; Η ανθρώπινη ατέλεια θέτει έναν πραγματικό κίνδυνο ως προς αυτό. Αλλά μπορείτε να ελαχιστοποιήσετε την πιθανότητα να συμβεί κάτι τέτοιο με το να ακολουθείτε προσεκτικά τις αρχές της Αγίας Γραφής. Ας εξετάσουμε μερικές από αυτές.
“Να Διορθώνετε με Πνεύμα Πραότητας”
«Αδελφοί, ακόμη και αν ένας άνθρωπος κάνει κάποιο εσφαλμένο βήμα προτού το αντιληφθεί, εσείς που έχετε πνευματικά προσόντα να προσπαθείτε να διορθώσετε αυτόν τον άνθρωπο με πνεύμα πραότητας, προσέχοντας ο καθένας σας τον εαυτό του, μήπως και εσύ πειραστείς». (Γαλάτες 6:1) Με αυτά τα λόγια, ο απόστολος Παύλος έδειξε ότι εκείνοι που έχουν «πνευματικά προσόντα» θα πρέπει να προσπαθούν να διορθώσουν ένα Χριστιανό ο οποίος «κάνει κάποιο εσφαλμένο βήμα προτού το αντιληφθεί». Μερικές φορές φαίνεται ότι συνήθως εκείνοι που έχουν τη μεγαλύτερη τάση να δίνουν συμβουλές είναι και οι λιγότερο κατάλληλοι να το κάνουν αυτό. Επομένως, μη σπεύδετε να δίνετε συμβουλές σε άλλους. (Παροιμίες 10:19· Ιακώβου 1:19· 3:1) Οι πρεσβύτεροι της εκκλησίας είναι πρωτίστως εκείνοι που έχουν τα πνευματικά προσόντα για να το κάνουν αυτό. Φυσικά, ο κάθε ώριμος Χριστιανός θα πρέπει να δίνει προειδοποίηση αν βλέπει ότι ο αδελφός του ακολουθεί επικίνδυνη πορεία.
Αν αποφασίσετε να δώσετε κάποια συμβουλή, βεβαιωθείτε ότι αυτά που λέτε βασίζονται στη θεϊκή σοφία, όχι σε ανθρώπινες θεωρίες και φιλοσοφίες. (Κολοσσαείς 2:8) Να είστε όπως ένας προσεκτικός μάγειρας ο οποίος φροντίζει ώστε τα υλικά που χρησιμοποιεί να είναι υγιεινά και να μην περιέχουν τίποτε που θα μπορούσε να είναι δηλητηριώδες. Να βεβαιώνεστε ότι η συμβουλή σας είναι σταθερά βασισμένη στο Λόγο του Θεού και όχι απλώς σε κάποια προσωπική άποψη. (2 Τιμόθεο 3:16, 17) Κάνοντάς το αυτό, μπορείτε να είστε βέβαιοι ότι η συμβουλή σας δεν πρόκειται να βλάψει κανέναν.
Ο σκοπός της συμβουλής είναι να “διορθώσει” αυτόν που σφάλλει, όχι να του επιβάλει μια αλλαγή χωρίς τη θέλησή του. Η λέξη του Κειμένου που αποδίδεται «να διορθώσετε» έχει σχέση με έναν όρο που αναφέρεται στην ανάταξη ενός εξαρθρωμένου οστού προκειμένου να αποφευχθεί περαιτέρω βλάβη. Σύμφωνα με τον λεξικογράφο Γ. Ε. Βάιν, υποδηλώνει επίσης «την ανάγκη για υπομονή και εμμονή κατά τη συγκεκριμένη διαδικασία». Φανταστείτε την προσοχή και την επιδεξιότητα που απαιτούνται για να μην προκληθεί άσκοπος σωματικός πόνος. Παρόμοια, αυτός που δίνει συμβουλή χρειάζεται να προσέχει πάρα πολύ ώστε να μην πληγώσει εκείνον τον οποίο συμβουλεύει. Αυτό είναι αρκετά δύσκολο όταν κάποιος ζητάει συμβουλή. Όταν δεν σας έχουν ζητήσει τη συμβουλή σας, τότε χρειάζεται ακόμη μεγαλύτερη επιδεξιότητα και διακριτικότητα.
Ασφαλώς δεν πρόκειται να «διορθώσετε» κανέναν αν τον κάνετε να αποξενωθεί από εσάς. Για να το αποφύγετε αυτό, να θυμάστε ότι είναι αναγκαίο να εκδηλώνετε «την τρυφερή στοργή της συμπόνιας, την καλοσύνη, την ταπεινοφροσύνη, την πραότητα και τη μακροθυμία». (Κολοσσαείς 3:12) Αν ένας γιατρός είναι ανυπόμονος και αδικαιολόγητα αυστηρός, τότε ο ασθενής μπορεί να αψηφήσει τις συμβουλές του και να μην τον επισκεφτεί ποτέ ξανά για την αναγκαία θεραπεία.
Αυτό δεν σημαίνει ότι η συμβουλή δεν θα πρέπει να δίνεται με σταθερότητα. Ο Ιησούς Χριστός ήταν σταθερός όταν έδωσε συμβουλή στις εφτά εκκλησίες στην περιφέρεια της Ασίας. (Αποκάλυψη 1:4· 3:1-22) Τους έδωσε μερικές πολύ άμεσες συμβουλές τις οποίες έπρεπε να ακούσουν και να εφαρμόσουν. Αλλά η σταθερότητα του Ιησού εξισορροπούνταν πάντα με ιδιότητες όπως η συμπόνια και η καλοσύνη, αντανακλώντας το στοργικό πνεύμα του ουράνιου Πατέρα του.—Ψαλμός 23:1-6· Ιωάννης 10:7-15.
Συμβουλή με Χάρη
«Ο λόγος σας ας είναι πάντοτε με χάρη, καρυκευμένος με αλάτι, για να γνωρίζετε πώς πρέπει να απαντάτε στον καθένα». (Κολοσσαείς 4:6) Το αλάτι μπορεί να κάνει το φαγητό πιο νόστιμο και πιο επιθυμητό. Για να είναι η συμβουλή σας «εύγευστη», πρέπει να παρουσιάζεται “με χάρη, καρυκευμένη με αλάτι”. Εντούτοις, ακόμη και με τα καλύτερα υλικά, το φαγητό μπορεί να μην είναι καλά μαγειρεμένο ή μπορεί να το πετάξουν σε ένα πιάτο πρόχειρα και ακαλαίσθητα. Αυτό δεν βελτιώνει την όρεξη κανενός. Στην πραγματικότητα, μπορεί να δυσκολευτεί να καταπιεί έστω και μια μπουκιά από αυτό το άνοστο φαγητό.
Όταν δίνουμε συμβουλή, είναι σπουδαίο να διαλέγουμε τα σωστά λόγια. Ο σοφός Σολομών είπε: «Σαν χρυσά μήλα σε ασημένια σκαλίσματα είναι ο λόγος που λέγεται στην κατάλληλη στιγμή». (Παροιμίες 25:11) Μπορεί κάλλιστα να είχε υπόψη του ένα όμορφα φιλοτεχνημένο ασημένιο σκεύος που περιείχε εξαίσια λαξευτά χρυσά μήλα. Πόσο ευχάριστο θα ήταν αυτό στην όψη, και πόσο πολύ θα εκτιμούσατε ένα τέτοιο δώρο! Με τον ίδιο τρόπο, τα καλοδιαλεγμένα λόγια που λέγονται με χάρη μπορούν να έχουν μεγάλη απήχηση στο άτομο το οποίο προσπαθείτε να βοηθήσετε.—Εκκλησιαστής 12:9, 10.
Αντίθετα, «ο λόγος που προξενεί πόνο διεγείρει θυμό». (Παροιμίες 15:1) Τα λόγια που δεν είναι καλοδιαλεγμένα μπορούν εύκολα να οδηγήσουν σε πόνο και θυμό αντί για ευγνωμοσύνη. Στην πραγματικότητα, όχι μόνο τα αστόχαστα λόγια, αλλά και ο εσφαλμένος τόνος της φωνής μπορεί να κάνει ένα άτομο να απορρίψει μια συμβουλή η οποία στην ουσία είναι καλή. Το να δίνει κανείς συμβουλές με τρόπο που χαρακτηρίζεται από έλλειψη διακριτικότητας και ευαισθησίας μπορεί να είναι τόσο επιβλαβές όσο και το να επιτίθεται με κάποιο όπλο. «Υπάρχει εκείνος που μιλάει αστόχαστα σαν να δίνει χτυπήματα με σπαθί», λέει το εδάφιο Παροιμίες 12:18. Γιατί να μιλάμε αστόχαστα και να δυσκολεύουμε κάποιον να ακούσει τη συμβουλή;—Παροιμίες 12:15.
Όπως είπε ο Σολομών, τα συμβουλευτικά λόγια πρέπει να “λέγονται στην κατάλληλη στιγμή”. Ο σωστός χρόνος είναι πολύ σημαντικός παράγοντας για την επιτυχία μιας συμβουλής! Είναι προφανές ότι κάποιος που δεν έχει όρεξη μπορεί να μην εκτιμάει την τροφή. Μπορεί να έφαγε ένα πλούσιο γεύμα πριν από λίγο ή ίσως είναι άρρωστος. Το να πιέζουμε κάποιον να φάει όταν δεν θέλει δεν είναι ούτε σοφό ούτε αποδεκτό.
Συμβουλή με Ταπεινοφροσύνη
«Κάντε πλήρη τη χαρά μου . . . μη κάνοντας τίποτα από φιλόνικη διάθεση ή από εγωισμό, αλλά με ταπεινοφροσύνη θεωρώντας τους άλλους ανώτερους από εσάς, δίνοντας προσοχή με προσωπικό ενδιαφέρον, όχι μόνο στα δικά σας ζητήματα, αλλά και στα ζητήματα των άλλων». (Φιλιππησίους 2:2-4) Αν είστε καλός σύμβουλος, τότε θα υποκινείστε από «προσωπικό ενδιαφέρον» για την ευημερία των άλλων. Επίσης, θα εκδηλώνετε «ταπεινοφροσύνη» όταν ασχολείστε με πνευματικούς αδελφούς και αδελφές, θεωρώντας τους άλλους ανώτερους από εσάς. Τι σημαίνει αυτό;
Η ταπεινοφροσύνη θα σας εμποδίζει να έχετε στάση ή τόνο ανωτερότητας. Κανένας μας δεν έχει βάσιμο λόγο να αισθάνεται ανώτερος από τους ομοπίστους του. Όλοι μας υστερούμε από καιρό σε καιρό. Εφόσον δεν μπορείτε να διαβάσετε την καρδιά, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να μην κρίνετε τα κίνητρα εκείνου τον οποίο συμβουλεύετε. Μπορεί να μην τρέφει κάποιο κακό κίνητρο ή ίσως να μην έχει αντιληφθεί την εσφαλμένη στάση ή τις ενέργειές του. Ακόμη και αν αντιλαμβάνεται σε κάποιο βαθμό ότι δεν συμβαδίζει με τις απαιτήσεις του Θεού, αναμφίβολα θα είναι ευκολότερο να δεχτεί τη συμβουλή αν αυτή δοθεί ταπεινά, με γνήσιο ενδιαφέρον για την πνευματική του ευημερία.
Φανταστείτε πώς θα νιώθατε αν σας καλούσαν σε ένα γεύμα, αλλά ο οικοδεσπότης σάς συμπεριφερόταν με ψυχρό, περιφρονητικό τρόπο! Ασφαλώς δεν θα απολαμβάνατε το γεύμα. Πράγματι, «καλύτερα ένα πιάτο λαχανικά όπου υπάρχει αγάπη παρά ένας ταύρος θρεμμένος στο παχνί και συνάμα μίσος». (Παροιμίες 15:17) Παρόμοια, ακόμη και η καλύτερη συμβουλή είναι δύσκολο να γίνει δεκτή αν αυτός που τη δίνει εκδηλώνει αντιπάθεια για εκείνον τον οποίο συμβουλεύει ή αν τον υποβιβάζει και τον φέρνει σε αμηχανία. Εντούτοις, η αγάπη, ο αμοιβαίος σεβασμός και η εμπιστοσύνη διευκολύνουν τόσο εκείνον που δίνει όσο και εκείνον που λαβαίνει τη συμβουλή.—Κολοσσαείς 3:14.
Συμβουλή που Έγινε Δεκτή
Ο προφήτης Νάθαν έδειξε ταπεινοφροσύνη όταν συμβούλεψε τον Βασιλιά Δαβίδ. Η αγάπη και ο σεβασμός προς τον Δαβίδ ήταν έκδηλα στα όσα είπε και έκανε ο Νάθαν. Ο Νάθαν άρχισε αφηγούμενος μια παραβολή, λαβαίνοντας υπόψη ότι ο Δαβίδ πιθανώς θα δυσκολευόταν να ακούσει τη συμβουλή. (2 Σαμουήλ 12:1-4) Ο προφήτης έκανε έκκληση στην αγάπη του Δαβίδ για τη δικαιοσύνη, αν και αυτή δεν είχε γίνει εμφανής στις ενέργειές του σε σχέση με τη Βηθ-σαβεέ. (2 Σαμουήλ 11:2-27) Όταν ήρθε στο προσκήνιο το σημείο που τόνιζε η παραβολή, η ειλικρινής αντίδραση του Δαβίδ ήταν: «Αμάρτησα εναντίον του Ιεχωβά». (2 Σαμουήλ 12:7-13) Αντίθετα με τον Κάιν, ο οποίος δεν άκουσε τον Ιεχωβά, ο Δαβίδ δέχτηκε ταπεινά διόρθωση.
Ασφαλώς ο Ιεχωβά ήταν αυτός που κατηύθυνε τον Νάθαν, λαβαίνοντας υπόψη την ατέλεια του Δαβίδ και την πιθανότητα να αντιδράσει αρνητικά. Ο Νάθαν έδωσε συμβουλή με μεγάλη διακριτικότητα, και προφανώς θεωρούσε τον Δαβίδ ανώτερο λόγω της θέσης του Δαβίδ ως διορισμένου βασιλιά του Ιεχωβά. Αν έχετε κάποια θέση εξουσίας, θα μπορούσατε να δώσετε κατάλληλη συμβουλή, αλλά πιθανώς να δυσκολευτείτε να δεχτείτε συμβουλή αν δεν εκδηλώνετε ταπεινοφροσύνη.
Ο Νάθαν διόρθωσε τον Δαβίδ με πνεύμα πραότητας. Τα λόγια του προφήτη ήταν φιλάγαθα και προσεκτικά μελετημένα ώστε να μπορεί ο Δαβίδ να ανταποκριθεί με τρόπο που θα συνέβαλλε στο καλύτερο συμφέρον του. Ο Νάθαν δεν υποκινούνταν από προσωπικό συμφέρον ούτε προσπάθησε να φανεί ηθικά ή πνευματικά ανώτερος από τον Δαβίδ. Τι θαυμάσιο παράδειγμα όσον αφορά το να λέμε τα σωστά λόγια με τον κατάλληλο τρόπο! Αν εκδηλώνετε παρόμοιο πνεύμα, είναι πολύ πιο πιθανό να δέχονται οι άλλοι τις συμβουλές σας.
[Εικόνα στη σελίδα 22]
Όπως η θρεπτική τροφή, η συμβουλή σας θα πρέπει να είναι ωφέλιμη
[Εικόνα στη σελίδα 23]
Κάνετε τη συμβουλή σας τόσο ελκυστική όσο είναι τα χρυσά μήλα σε ασημένια σκαλίσματα;
[Εικόνα στη σελίδα 24]
Ο προφήτης Νάθαν έκανε ταπεινά έκκληση στην αγάπη του Δαβίδ για τη δικαιοσύνη