ΑΡΡΑΒΩΝΑΣ

Αμοιβαία υπόσχεση για μελλοντική σύναψη γάμου. Μεταξύ των Εβραίων, οι σχετικές διαπραγματεύσεις εξαρτόνταν συνήθως από τους γονείς του ζευγαριού, ιδιαίτερα από τους πατέρες. (Γε 24:1-4· 38:6· 21:21) Οι επιθυμίες του νεαρού άντρα γύρω από αυτό το ζήτημα λαβαίνονταν συχνά υπόψη. (Κρ 14:2) Όσο για τις κοπέλες που κληρονομούσαν την προγονική περιουσία επειδή ο πατέρας τους είχε πεθάνει χωρίς να αφήσει γιους, αυτές μπορούσαν να γίνουν σύζυγοι οποιουδήποτε φαινόταν κατάλληλος στα μάτια τους, αρκεί να παντρεύονταν κάποιον από τη φυλή τους. (Αρ 36:6) Στην περίπτωση του Ισαάκ, ο Ιεχωβά ήταν στην πραγματικότητα εκείνος που επέλεξε τη νύφη που θα έπαιρνε. (Γε 24:50, 51) Την επιλογή της νύφης και την πρόταση γάμου, την οποία έκαναν συνήθως οι γονείς ή ο πατέρας του γαμπρού, ακολουθούσε η μνηστεία, ή αλλιώς ο αρραβώνας. Επρόκειτο για επίσημη διαδικασία την οποία χειρίζονταν οι γονείς της νύφης και συχνά ένας φίλος ή νομικός εκπρόσωπος του γαμπρού.—Γε 24:1-4· Ιωα 3:29.

Εξέχον χαρακτηριστικό του αρραβώνα ήταν το μόχαρ, το νυφικό τίμημα. Η λέξη μόχαρ εμφανίζεται τρεις φορές στην Αγία Γραφή. (Γε 34:12· Εξ 22:16, 17· 1Σα 18:25) Το νυφικό τίμημα καταβαλλόταν συνήθως στους γονείς. Στην περίπτωση της Ρεβέκκας, ο υπηρέτης του Αβραάμ έδωσε «εκλεκτά πράγματα» στη μητέρα της και στον αδελφό της τον Λάβαν, που είχε τον πρώτο λόγο στις διευθετήσεις. (Γε 24:53) Το μόχαρ μπορούσε επίσης να έχει τη μορφή υπηρεσίας. (Γε 29:15-30· Ιη 15:16) Τα εδάφια Έξοδος 22:16, 17 δείχνουν ότι το μόχαρ καταβαλλόταν στον πατέρα μιας αποπλανημένης κοπέλας ως αποζημίωση για το αδίκημα που είχε διαπραχθεί, έστω και αν αυτός αρνούνταν να δώσει την κοπέλα σε γάμο. Σε μερικές περιπτώσεις, ο πατέρας της νύφης τής έδινε κάτι ως «αποχαιρετιστήριο δώρο», και ενίοτε, όπως συνέβη με τη Ρεβέκκα, έδιναν στη νύφη δώρα στον αρραβώνα της.—1Βα 9:16· Ιη 15:17-19· Γε 24:53.

Οι Εβραίοι θεωρούσαν ότι το αρραβωνιασμένο ζευγάρι ήταν δεσμευμένο και ότι ήταν σαν να είχε ήδη παντρευτεί, μολονότι τα ζευγάρια δεν ζούσαν μαζί παρά μόνο αφού ολοκληρώνονταν οι διατυπώσεις του γάμου.—Γε 19:8, 14· Κρ 14:15, 16, 20.

Μεταξύ των Ιουδαίων ο αρραβώνας θεωρούνταν τόσο δεσμευτικός ώστε, αν ο γάμος δεν γινόταν, είτε επειδή άλλαζε γνώμη ο γαμπρός είτε επειδή υπήρχε κάποια εύλογη αιτία, η κοπέλα δεν μπορούσε να παντρευτεί άλλον μέχρι να κατασταθεί ελεύθερη μέσω της κατάλληλης νομικής διαδικασίας, δηλαδή με έγγραφο διαζυγίου. (Ματ 1:19) Αν μια κοπέλα πόρνευε με κάποιον ενώ ήταν μνηστευμένη με άλλον άντρα, θεωρούνταν μοιχαλίδα και καταδικαζόταν σε θάνατο. (Δευ 22:23, 24) Ακόμη και στην περίπτωση που ένας άντρας είχε σχέσεις με δούλη που είχε οριστεί για άλλον άντρα, αλλά δεν είχε απολυτρωθεί ακόμη, δηλαδή δεν είχε ελευθερωθεί, και τα δύο μέρη ήταν ένοχα και τιμωρούνταν. Ωστόσο, δεν θανατώνονταν επειδή εκείνη δεν είχε αφεθεί ελεύθερη.—Λευ 19:20-22.

Ο αρραβωνιασμένος άντρας απαλλασσόταν από τα στρατιωτικά καθήκοντα.—Δευ 20:7.

Όσον αφορά την ηλικία στην οποία αρραβωνιαζόταν κάποιος, στην Αγία Γραφή δεν τίθενται σχετικοί περιορισμοί. Σήμερα, σε χώρες της Μέσης Ανατολής, ο γάμος συχνά πραγματοποιείται αφού η νύφη γίνει 16 χρονών και ενίοτε ενώ είναι μικρότερη. Οι Ταλμουδιστές απαγόρευαν το γάμο αν το αγόρι ήταν κάτω των 13 ετών και μιας ημέρας, και αν το κορίτσι ήταν κάτω των 12 ετών και μιας ημέρας.

Γενικά δεν μεσολαβούσαν πολλά χρόνια ανάμεσα στον αρραβώνα και στο γάμο, μολονότι μερικές φορές χρειαζόταν να μεσολαβήσει κάποιο διάστημα για να πληρώσει ο γαμπρός το καθορισμένο τίμημα ή να αποδώσει την επιθυμητή υπηρεσία. Στην περίπτωση του Ιακώβ, η περίοδος του αρραβώνα κράτησε εφτά χρόνια, στη διάρκεια των οποίων υπηρετούσε για τη Ραχήλ, αλλά του δόθηκε η Λεία. Κατόπιν περίμενε μία εβδομάδα ακόμη πριν πάρει τη Ραχήλ, μολονότι συνέχισε να υπηρετεί τον Λάβαν άλλα εφτά χρόνια για εκείνη.—Γε 29:20-28.

Ο Χριστιανός πρέπει να θεωρεί δεσμευτικό το λόγο που δίνει ως υπόσχεση, στην περίπτωση δε του αρραβώνα πρέπει να ακολουθεί την αρχή που διατύπωσε ο Ιησούς: «Αλλά το Ναι το οποίο λέτε ας σημαίνει Ναι, το Όχι σας, Όχι· διότι οτιδήποτε τα υπερβαίνει αυτά είναι από τον πονηρό» (Ματ 5:37) και ο Ιάκωβος: «Αλλά το Ναι σας να σημαίνει Ναι, και το Όχι σας, Όχι, για να μην πέσετε σε κρίση».—Ιακ 5:12.

Η Νύφη του Χριστού. Ο Ιησούς Χριστός είναι μνηστευμένος με μια νύφη, τη Χριστιανική εκκλησία, η οποία είναι το σώμα του. (Εφ 1:22, 23) Την Πεντηκοστή του 33 Κ.Χ., τα πρώτα μέλη της “νύφης” έλαβαν το άγιο πνεύμα το οποίο τους έδωσε το θαυματουργικό δώρο των γλωσσών. Αυτό ήταν παρόμοιο με τα δώρα της μνηστείας και αποτέλεσε για την πνευματική νύφη του Χριστού «προκαταβολική εγγύηση της κληρονομιάς [τους], με σκοπό την απελευθέρωση της ιδιοκτησίας του Θεού με λύτρο, για τον ένδοξο αίνο του». (Εφ 1:13, 14) Ο απόστολος Παύλος χαρακτήρισε αρραβωνιασμένους εκείνους στους οποίους είχε γνωστοποιήσει την αλήθεια για τον Χριστό και οι οποίοι είχαν γίνει Χριστιανοί, και τους παρότρυνε να διατηρήσουν την καθαρότητά τους ως αγνή παρθένα για τον Χριστό. (2Κο 11:2, 3) Όσοι είναι αρραβωνιασμένοι με τον Χριστό θεωρούνται, ενόσω βρίσκονται στη γη, μνηστευμένοι και είναι προσκαλεσμένοι στο δείπνο του γάμου του Αρνιού.—Απ 19:9.