ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ
Από τους αρχαίους χρόνους, οι άνθρωποι έφερναν προσφορές στον Θεό. Στην πρώτη καταγραμμένη περίπτωση, ο μεγαλύτερος γιος του Αδάμ, ο Κάιν, πρόσφερε μερικούς καρπούς της γης, και ο νεότερος γιος του Αδάμ, ο Άβελ, τα πρωτότοκα του ποιμνίου του. Προφανώς, η στάση και τα κίνητρα των δύο αδελφών διέφεραν, διότι ο Θεός επιδοκίμασε την προσφορά του Άβελ, ενώ είδε με δυσμένεια την προσφορά του Κάιν. (Μεταγενέστερα, η διαθήκη του Νόμου προέβλεπε τόσο την προσφορά ζώων όσο και σιτηρών.) Ο Άβελ πρέπει να πίστευε στην υπόσχεση του Θεού για απελευθέρωση μέσω του υποσχεμένου Σπέρματος και ενδεχομένως αντιλαμβανόταν ότι έπρεπε να χυθεί αίμα, ότι κάποιος έπρεπε να “πληγεί στη φτέρνα”, ώστε να μπορεί να εξυψωθεί το ανθρώπινο γένος στην τελειότητα την οποία είχαν χάσει ο Αδάμ και η Εύα. (Γε 3:15) Αναγνωρίζοντας ότι ο ίδιος ήταν αμαρτωλός, παρουσίασε, υποκινούμενος από πίστη, μια προσφορά που απαιτούσε έκχυση αίματος, προσκιάζοντας έτσι επακριβώς την πραγματική θυσία για αμαρτίες, τον Ιησού Χριστό.—Γε 4:1-4· Εβρ 11:4.
Στην Πατριαρχική Κοινωνία. Ο πατριάρχης Νώε, όταν βγήκε από την κιβωτό, πρόσφερε ευχαριστήρια θυσία στον Ιεχωβά η οποία ήταν «κατευναστική» (καταπραϋντική, γαληνευτική). Στη συνέχεια ο Ιεχωβά θέσπισε τη διαθήκη του “ουράνιου τόξου” με τον Νώε και τους απογόνους του. (Γε 8:18-22· 9:8-16) Μεταγενέστερα, διαβάζουμε για τις προσφορές που έφερναν οι πιστοί πατριάρχες στον Ιεχωβά. (Γε 31:54· 46:1) Ο Ιώβ, ως κεφαλή της οικογένειάς του, εκτελούσε χρέη ιερέα για τα μέλη της, θυσιάζοντας ολοκαυτώματα στον Θεό υπέρ αυτών. (Ιωβ 1:5) Η πιο αξιοσημείωτη και σημαντική από τις αρχαίες θυσίες ήταν η απόπειρα που έκανε ο Αβραάμ να προσφέρει τον Ισαάκ, σύμφωνα με την εντολή του Ιεχωβά. Ο Ιεχωβά, αφού είδε την πίστη και την υπακοή του Αβραάμ, προμήθευσε με καλοσύνη ένα κριάρι ως υποκατάστατο. Αυτή η πράξη του Αβραάμ προσκίαζε το γεγονός ότι ο Ιεχωβά θα πρόσφερε τον δικό του μονογενή Γιο, τον Ιησού Χριστό.—Γε 22:1-14· Εβρ 11:17-19.
Υπό το Νόμο. Όλες οι θυσίες που υπαγορεύονταν από τη διαθήκη του Νόμου υποδείκνυαν τον Ιησού Χριστό και τη θυσία του ή τα οφέλη που απορρέουν από εκείνη τη θυσία. (Εβρ 8:3-5· 9:9· 10:5-10) Όπως ο Ιησούς Χριστός ήταν τέλειος άνθρωπος, έτσι και όλα τα ζώα που προσφέρονταν ως θυσία έπρεπε να είναι υγιή, αψεγάδιαστα. (Λευ 1:3, 10· 3:1) Τόσο ο Ισραηλίτης όσο και ο πάροικος που ήταν λάτρης του Ιεχωβά είχαν την υποχρέωση να φέρνουν τις διάφορες προσφορές.—Αρ 15:26, 29.
Ολοκαυτώματα. Τα ολοκαυτώματα έπρεπε να προσφέρονται ολόκληρα στον Θεό. Ο λάτρης δεν κρατούσε κανένα μέρος του ζώου. (Παράβαλε Κρ 11:30, 31, 39, 40.) Με τα ολοκαυτώματα γινόταν έκκληση στον Ιεχωβά να δεχτεί, ή αλλιώς να δείξει ότι δεχόταν, την προσφορά για αμαρτία που ενίοτε τα συνόδευε. Ως «ολοκαύτωμα», ο Ιησούς Χριστός έδωσε τον εαυτό του πλήρως, ολοκληρωτικά.
Περιπτώσεις στις οποίες πρόσφεραν ολοκαυτώματα, και τα χαρακτηριστικά τους:
(1) Τακτικές προσφορές: Κάθε πρωί και βράδυ (Εξ 29:38-42· Λευ 6:8-13· Αρ 28:3-8)· κάθε Σάββατο (Αρ 28:9, 10)· την πρώτη ημέρα του μήνα (Αρ 10:10)· το Πάσχα και τις εφτά ημέρες της Γιορτής των Άζυμων Άρτων (Λευ 23:6-8· Αρ 28:16-19, 24)· την Ημέρα της Εξιλέωσης (Λευ 16:3, 5, 29, 30· Αρ 29:7-11)· την Πεντηκοστή (Λευ 23:16-18· Αρ 28:26-31)· κάθε ημέρα της Γιορτής των Σκηνών.—Αρ 29:12-39.
(2) Άλλες περιπτώσεις: Κατά τον καθαγιασμό του ιερατείου (Λευ 8:18-21· βλέπε ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ)· κατά την καθιέρωση των Λευιτών (Αρ 8:6, 11, 12)· στα πλαίσια της σύναψης διαθηκών (Εξ 24:5· βλέπε ΔΙΑΘΗΚΗ)· μαζί με προσφορές συμμετοχής, καθώς και μαζί με ορισμένες προσφορές για ενοχή και αμαρτία (Λευ 5:6, 7, 10· 16:3, 5)· κατά την εκπλήρωση ευχών (Αρ 15:3, 8)· στα πλαίσια διαφόρων καθαρισμών (Λευ 12:6-8· 14:2, 30, 31· 15:13-15, 30).
(3) Τα ζώα που προσφέρονταν και η σχετική διαδικασία: Ταύρος, κριάρι, τράγος, τρυγόνι ή νεαρό περιστέρι. (Λευ 1:3, 5, 10, 14) Αν επρόκειτο για ζώο, αυτός που έφερνε την προσφορά έθετε το χέρι του πάνω στο κεφάλι του ζώου (αναγνωρίζοντας ότι η προσφορά γινόταν από αυτόν και για λογαριασμό του, δηλαδή υπέρ του ιδίου). (Λευ 1:4) Κατόπιν έσφαζαν το ζώο και ράντιζαν ολόγυρα το θυσιαστήριο του ολοκαυτώματος με το αίμα του (Λευ 1:5, 11), επίσης το έγδερναν και το τεμάχιζαν στα μέλη του, έπλεναν τα έντερα (δεν έκαιγαν τα εντόσθια στο θυσιαστήριο) και τα πόδια του, και τοποθετούσαν πάνω στο θυσιαστήριο το κεφάλι και τα άλλα μέρη του σώματος (ο εν υπηρεσία ιερέας έπαιρνε το δέρμα· Λευ 7:8). (Λευ 1:6-9, 12, 13) Αν επρόκειτο για πτηνό, αφαιρούσαν τον πρόλοβο μαζί με τα φτερά, ενώ το κεφάλι και το σώμα τα έκαιγαν στο θυσιαστήριο. (Λευ 1:14-17)
Προσφορές συμμετοχής (ή προσφορές ειρήνης) Οι προσφορές συμμετοχής που ήταν ευπρόσδεκτες στον Ιεχωβά δήλωναν ειρήνη μαζί του. Ο λάτρης και το σπιτικό του έτρωγαν από αυτές (στην αυλή της σκηνής της μαρτυρίας· σύμφωνα με την παράδοση, υπήρχαν στέγαστρα ολόγυρα, μέσα από την εσωτερική πλευρά της κουρτίνας που περιέβαλλε την αυλή· στο ναό υπήρχαν τραπεζαρίες). Ο εν υπηρεσία ιερέας έπαιρνε μία μερίδα, και άλλη μία οι υπόλοιποι ιερείς που εκτελούσαν εκείνη την ώρα τα καθήκοντά τους. Ο Ιεχωβά λάβαινε, στην ουσία, τον ευάρεστο καπνό από το πάχος που καιγόταν. Το αίμα, που αντιπροσώπευε τη ζωή, το πρόσφεραν στον Θεό ως κάτι που του ανήκε. Έτσι λοιπόν, οι ιερείς, οι λάτρεις και ο Ιεχωβά μετείχαν από κοινού θα λέγαμε στο γεύμα, γεγονός που υποδήλωνε ειρηνικές σχέσεις. Όποιος έτρωγε ενώ ήταν ακάθαρτος (λόγω οποιασδήποτε ακαθαρσίας που μνημονευόταν στο Νόμο) ή έτρωγε από το κρέας αφού είχε παρέλθει ο καθορισμένος χρόνος διατήρησής του (οπότε αυτό θα άρχιζε να αποσυντίθεται εξαιτίας του θερμού κλίματος) επρόκειτο να εκκοπεί από το λαό του. Μόλυνε ή βεβήλωνε το γεύμα, επειδή είτε ήταν ακάθαρτος ο ίδιος είτε έτρωγε κάτι βρώμικο ενώπιον του Ιεχωβά Θεού, δείχνοντας έλλειψη σεβασμού για τα ιερά πράγματα.—Λευ 7:16-21· 19:5-8.
Το Δείπνο του Κυρίου (το Αναμνηστικό Δείπνο) είναι γεύμα συμμετοχής. (1Κο 10:16) Όσοι είναι στη «νέα διαθήκη που έχει ως βάση το αίμα» του Ιησού συμμετέχουν από κοινού με πίστη, λαβαίνοντας από τα εμβλήματα που αντιπροσωπεύουν το σώμα και το αίμα του Ιησού. Συμμετέχουν επίσης με τον Ιεχωβά ως τον Εμπνευστή της διευθέτησης. Επιζητούν την επιδοκιμασία του Ιεχωβά και έχουν ειρήνη, όχι μόνο μεταξύ τους, αλλά και με τον Ιεχωβά μέσω του Ιησού Χριστού. Σε αρμονία με την απαίτηση περί καθαρότητας για όσους λάβαιναν μέρος σε κάποιο γεύμα συμμετοχής, ο Παύλος προειδοποιεί ότι ο Χριστιανός πρέπει να κάνει αυτοεξέταση πριν από το Αναμνηστικό γεύμα. Το να αντιμετωπίζει κανείς με ελαφρότητα ή περιφρόνηση την περίσταση ή τα εμβλήματα του κρασιού και του άζυμου ψωμιού θα συνιστούσε βεβήλωση των ιερών πραγμάτων, κάτι που θα επέσυρε δικαίως δυσμενή κρίση.—1Κο 11:25, 27-29· βλέπε ΔΕΙΠΝΟ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ.
Στην ευχαριστήρια προσφορά, που ήταν προσφορά συμμετοχής προς αίνο του Θεού για τις προμήθειές του και τις εκδηλώσεις της στοργικής του καλοσύνης, έτρωγαν κρέας καθώς επίσης ένζυμο και άζυμο ψωμί. Ο λάτρης, επομένως, γιόρταζε την περίσταση τρώγοντας, θα λέγαμε, «καθημερινή τροφή». (Ωστόσο, ποτέ δεν έβαζαν πάνω στο θυσιαστήριο ένζυμο ψωμί ως προσφορά προς τον Θεό.) Επίσης, σε αυτή την έκφραση ευχαριστιών και αίνου προς τον Θεό, το κρέας έπρεπε να καταναλωθεί εκείνη την ημέρα, όχι την επόμενη. (Σε άλλες προσφορές συμμετοχής, το κρέας μπορούσε να καταναλωθεί τη δεύτερη ημέρα.) (Λευ 7:11-15) Αυτό μας θυμίζει την προσευχή που δίδαξε ο Ιησούς Χριστός στους ακολούθους του: «Δώσε μας σήμερα το ψωμί μας για αυτή την ημέρα».—Ματ 6:11.
Περιπτώσεις στις οποίες έκαναν προσφορές συμμετοχής, και τα χαρακτηριστικά τους:
(1) Περιπτώσεις: Στα πλαίσια της σύναψης διαθηκών (Εξ 24:5)· σε γιορταστικές περιόδους και στην αρχή του κάθε μήνα (Αρ 10:10· Εξ 12:2-14· Λευ 23:15-19· Αρ 29:39), καθώς και σε άλλες περιπτώσεις.
(2) Σκοπός: Η απόκτηση της επιδοκιμασίας του Θεού· ικεσία ή δέηση στον Θεό σε καιρό συμφοράς. (Λευ 19:5· Κρ 20:26· 21:4· 1Σα 13:9· 2Σα 24:25)
(3) Ζώα που χρησιμοποιούνταν, και η σχετική διαδικασία: Αρσενικά ή θηλυκά βοοειδή, πρόβατα, κατσίκια (όχι πουλιά, εφόσον δεν θεωρούνταν επαρκή για να αποτελέσουν γεύμα θυσίας). (Λευ 3:1, 6, 12) Αυτός που έφερνε την προσφορά έθετε το χέρι του πάνω στο κεφάλι του ζώου, το οποίο και έσφαζαν στη συνέχεια. Ο ιερέας ράντιζε ολόγυρα το θυσιαστήριο του ολοκαυτώματος με το αίμα του ζώου. (Λευ 3:2, 8, 13) Το πάχος (περιλαμβανομένης και της παχιάς ουράς του προβάτου) τοποθετούνταν πάνω στο θυσιαστήριο του ολοκαυτώματος. (Λευ 3:3-5, 9) Το στήθος το έδιναν στους ιερείς, ενώ το δεξί πόδι στον ιερέα που βρισκόταν σε υπηρεσία (Εξ 29:26, 28· Λευ 7:28-36).
(4) Τύποι: Απόδοση ευχαριστίας ή αίνου· ευχή (βλέπε Αρ 6:13, 14, 17)· εθελοντική προσφορά.
Προσφορές για αμαρτία. Όλες αυτές προσφέρονταν για κάποια ακούσια αμαρτία που είχε διαπραχθεί λόγω αδυναμίας της ατελούς σάρκας, και όχι «με υψωμένο χέρι», δηλαδή όχι απροκάλυπτα, υπερήφανα, σκόπιμα. (Αρ 15:30 [υποσ.], 31) Ανάλογα με τη θέση και τις περιστάσεις του ατόμου ή των ατόμων για την αμαρτία των οποίων γινόταν εξιλέωση, προσφέρονταν ως θυσία διάφορα ζώα, από ταύρο μέχρι περιστέρι. Ας σημειωθεί ότι όσοι περιλαμβάνονταν στις αμαρτίες με τις οποίες ασχολείται το 4ο κεφάλαιο του Λευιτικού ήταν άτομα που είχαν κάνει «κάποιο από τα πράγματα τα οποία ο Ιεχωβά διατάζει να μη γίνονται» με αποτέλεσμα να κατασταθούν ένοχοι. (Λευ 4:2, 13, 22, 27) Σχετικά με τις προσφορές για αμαρτία που γίνονταν την Ημέρα της Εξιλέωσης, βλέπε ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΕΞΙΛΕΩΣΗΣ.
Περιπτώσεις στις οποίες απαιτούνταν προσφορές για αμαρτία, και τα χαρακτηριστικά τους:
(1) Για αμαρτία του αρχιερέα που επέφερε ενοχή στο λαό (Λευ 4:3): Ο αρχιερέας έφερνε έναν ταύρο και έθετε το χέρι του πάνω στο κεφάλι του ζώου. Έπειτα έσφαζε τον ταύρο, έφερνε το αίμα του στα Άγια και τίναζε λίγο από το αίμα μπροστά στην κουρτίνα. Ακολούθως, άλειβε με λίγο αίμα τα κέρατα του θυσιαστηρίου του θυμιάματος, και το υπόλοιπο το έχυνε στη βάση του θυσιαστηρίου του ολοκαυτώματος. Το πάχος (όπως και στις προσφορές συμμετοχής) το έκαιγαν πάνω στο θυσιαστήριο του ολοκαυτώματος (Λευ 4:4-10), ενώ το κουφάρι (περιλαμβανομένου του δέρματος) το έκαιγαν σε έναν καθαρό τόπο έξω από την πόλη, εκεί όπου έριχναν τις στάχτες από το θυσιαστήριο. (Λευ 4:11, 12)
(2) Για αμαρτία ολόκληρης της σύναξης (αμαρτία που διαπράχθηκε από τη σύναξη και την οποία οι αρχηγοί δεν πληροφορήθηκαν παρά μόνο αργότερα) (Λευ 4:13): Η εκκλησία έφερνε έναν ταύρο και οι πρεσβύτεροι έθεταν τα χέρια τους πάνω στο κεφάλι του ταύρου, τον οποίο και έσφαζε κάποιος. Η υπόλοιπη διαδικασία ήταν ίδια με τη διαδικασία που ακολουθούνταν για την αμαρτία του αρχιερέα. (Λευ 4:14-21)
Τυχόν αμαρτία του αρχιερέα, την οποία διέπραξε ενόσω υπηρετούσε στο αξίωμά του και με την ιδιότητα του εκπροσώπου όλου του έθνους ενώπιον του Ιεχωβά, επέφερε ενοχή σε ολόκληρη τη σύναξη. Αυτή η αμαρτία θα μπορούσε να είναι ένα σφάλμα όπως λάθος στην κρίση, στην εφαρμογή του Νόμου ή στο χειρισμό ενός ζητήματος εθνικής σημασίας. Σε αυτή την περίπτωση, όπως και σε περίπτωση αμαρτίας ολόκληρης της σύναξης, απαιτούνταν η πολυτιμότερη από όλες τις θυσίες, δηλαδή ένας ταύρος.—Λευ 4:3, 13-15.
Στις προσφορές για αμαρτία που αφορούσαν άτομα, άφηναν το αίμα στο θυσιαστήριο. Ωστόσο, σε περιπτώσεις αμαρτίας του αρχιερέα και ολόκληρης της σύναξης, έφερναν το αίμα και στα Άγια, το πρώτο τμήμα του αγιαστηρίου, και το τίναζαν μπροστά στην κουρτίνα, από την άλλη πλευρά της οποίας “κατοικούσε” ο Ιεχωβά—πράγμα που συμβολιζόταν από ένα θαυματουργικό φως πάνω από την κιβωτό της διαθήκης στα Άγια των Αγίων. (Μόνο κατά τις προσφορές για αμαρτία που πραγματοποιούνταν σε τακτική βάση την Ημέρα της Εξιλέωσης έφερναν το αίμα στο δεύτερο τμήμα, τα Άγια των Αγίων· Λευ 16.) Κανένας ιερέας δεν μπορούσε να φάει οποιαδήποτε μερίδα από προσφορές των οποίων το αίμα είχε φερθεί στα Άγια.—Λευ 6:30.
(3) Αμαρτία αρχηγού: Η διαδικασία ήταν παρόμοια, με τη διαφορά ότι πρόσφεραν αρσενικό κατσίκι και δεν έφερναν στα Άγια το αίμα. Έβαζαν το αίμα πάνω στα κέρατα του θυσιαστηρίου του ολοκαυτώματος, έχυναν το υπόλοιπο στη βάση του και έκαναν το πάχος να βγάλει καπνό πάνω στο θυσιαστήριο. (Λευ 4:22-26) Στους ιερείς δινόταν προφανώς κάποια μερίδα από αυτό, όπως και από άλλες προσφορές για αμαρτία. (Λευ 6:24-26, 29) Τα σκεύη στα οποία έβραζε το κρέας έπρεπε να τα τρίβουν (ή να τα σπάζουν, αν ήταν πήλινα), ώστε να μη βεβηλώνεται τίποτα από αυτό που ήταν «αγιότατο», πράγμα που θα συνέβαινε αν έμενε κάτι από τη θυσία πάνω στο σκεύος και κατόπιν αυτό χρησιμοποιούνταν για συνηθισμένους σκοπούς. (Λευ 6:27, 28)
(4) Αμαρτία μεμονωμένου Ισραηλίτη: Πρόσφεραν θηλυκό κατσικάκι ή αρνί. Η διαδικασία ήταν ίδια με τη διαδικασία που ακολουθούνταν για την αμαρτία ενός αρχηγού. (Λευ 4:27-35)
Στις ακόλουθες περιπτώσεις οι αμαρτίες διαφέρουν από τις προαναφερόμενες κατά το ότι τα εμπλεκόμενα άτομα είχαν διαπράξει κάποιο λάθος και “δεν είχαν εκτελέσει όλες τις εντολές του Θεού”, δηλαδή είχαν διαπράξει κάποια αμαρτία παράλειψης.—Αρ 15:22.
(5) Για ολόκληρη τη σύναξη, πρόσφεραν ένα κατσικάκι (Αρ 15:22-26), ενώ για ένα άτομο, μια κατσίκα στον πρώτο της χρόνο. (Αρ 15:27-29)
Σε περιπτώσεις όπου οι ιερείς έπρεπε να φάνε μέρος της προσφοράς για αμαρτία, φαίνεται ότι με τη συμμετοχή τους ήταν σαν να “λογοδοτούσαν για το σφάλμα” εκείνων που έκαναν την προσφορά για αμαρτία, “προκειμένου να κάνουν εξιλέωση για αυτούς ενώπιον του Ιεχωβά”, με βάση το άγιο αξίωμά τους.—Λευ 10:16-18· 9:3, 15.
Προσφορές για ενοχή. Οι προσφορές για ενοχή γίνονταν και αυτές λόγω κάποιας αμαρτίας, διότι κάθε είδους ενοχή προϋποθέτει αμαρτία. Αφορούσαν συγκεκριμένες αμαρτίες που έφερναν ενοχή σε κάποιον και διέφεραν ελαφρώς από άλλες προσφορές για αμαρτία κατά το ότι γίνονταν, όπως φαίνεται, για να ικανοποιήσουν ή να αποκαταστήσουν κάποιο δικαίωμα το οποίο είχε παραβιαστεί—είτε αυτό ήταν του Ιεχωβά είτε του αγίου έθνους του. Η προσφορά για ενοχή αποσκοπούσε στο να ικανοποιήσει τον Ιεχωβά, σε σχέση με το δικαίωμα που είχε παραβιαστεί, ή να αποκαταστήσει—με άλλα λόγια να επανακτήσει—προς όφελος του μετανοημένου παραβάτη κάποια δικαιώματα που όριζε η διαθήκη, καθώς και να τον ανακουφίσει από την τιμωρία για την αμαρτία του.—Παράβαλε Ησ 53:10.
Στις περιπτώσεις που καλύπτουν τα εδάφια Λευιτικό 5:1-6, 17-19, τα άτομα είχαν αμαρτήσει εν αγνοία τους ή ενεργώντας αστόχαστα ή απερίσκεπτα και, όταν αυτό φερνόταν στην προσοχή τους, επιθυμούσαν να επανορθώσουν. Αντίθετα, οι αμαρτίες με τις οποίες ασχολούνται τα εδάφια Λευιτικό 6:1-7 δεν είχαν μεν διαπραχθεί εν αγνοία των ατόμων ή από απερισκεψία, εντούτοις όμως ήταν αμαρτίες που οφείλονταν σε σαρκικές αδυναμίες και επιθυμίες και δεν είχαν διαπραχθεί ηθελημένα, αλαζονικά και σκόπιμα ως εκδήλωση στασιασμού εναντίον του Θεού. Το άτομο είχε τύψεις συνείδησης, γι’ αυτό και μετανοούσε από μόνο του, ομολογώντας την αμαρτία του και, αφού επανόρθωνε, επιζητούσε έλεος και συγχώρηση.—Ματ 5:23, 24.
Αυτοί οι νόμοι τονίζουν το γεγονός ότι, ενώ ο Νόμος ήταν αυστηρός για τον εκούσιο, αμετανόητο αμαρτωλό, υπήρχαν περιθώρια για να ληφθούν υπόψη τα κίνητρα, οι περιστάσεις και η στάση του ατόμου ώστε να εκδηλωθεί έλεος υπό το Νόμο, όπως ακριβώς συμβαίνει και στη Χριστιανική εκκλησία. (Παράβαλε Λευ 6:1-7· Εξ 21:29-31· Αρ 35:22-25· 2Κο 2:5-11· 7:8-12· 1Τι 1:2-16.) Ας σημειωθεί, ωστόσο, ότι κανένα από αυτά τα αδικήματα δεν μπορούσε να μείνει ατιμώρητο. Έπρεπε να δοθεί αποζημίωση στο άτομο που είχε υποστεί βλάβη και να γίνει μια προσφορά για ενοχή στον Ιεχωβά. Οι προσφορές για ενοχή, με κάποιες παραλλαγές, γίνονταν όπως και οι προσφορές για αμαρτία, και οι ιερείς έπαιρναν μερίδα από αυτές.—Λευ 7:1, 5-7.
Περιπτώσεις στις οποίες απαιτούνταν προσφορές για ενοχή, και τα χαρακτηριστικά τους:
(1) Όταν κάποιος ήταν μάρτυρας σε ένα ζήτημα και είχε παραλείψει να καταθέσει ή να το αναφέρει, αφού είχε ακούσει το δημόσιο όρκο· κάποιος που είχε γίνει ακάθαρτος εν αγνοία του, είτε από κάποιο πτώμα είτε από κάποιο άλλο ακάθαρτο άτομο· κάποιος που είχε ορκιστεί βιαστικά ή αστόχαστα να κάνει ή να μην κάνει κάτι (Λευ 5:1-4): Έπρεπε να ομολογήσει με ποιον τρόπο είχε αμαρτήσει. (Λευ 5:5) Οι προσφορές για ενοχή ποίκιλλαν ανάλογα με την οικονομική κατάσταση του ατόμου. (Λευ 5:6-10) Αν επρόκειτο για προσφορά σιτηρών, δεν περιείχε καθόλου λάδι ή λιβάνι, διότι αποτελούσε προσφορά για αμαρτία, και ήταν υποχρεωτική προσφορά σιτηρών, όχι εθελοντική. Η εθελοντική προσφορά σιτηρών ήταν χαρωπή προσφορά από μέρους κάποιου ο οποίος είχε καλή υπόσταση ενώπιον του Θεού. (Λευ 5:11-13)
(2) Όταν κάποιος είχε αμαρτήσει ακούσια ενάντια σε άγια πράγματα του Ιεχωβά (για παράδειγμα, είχε οικειοποιηθεί εν αγνοία του σιτηρά που είχαν ξεχωριστεί ως δέκατο για το αγιαστήριο και τα είχε χρησιμοποιήσει για λογαριασμό του ή για το σπιτικό του [βεβηλώνοντας με αυτή τη συνηθισμένη χρήση το καθαγιασμένο πράγμα]) (Λευ 5:15α· παράβαλε Λευ 22:14-16): Έπρεπε να δώσει στο αγιαστήριο αποζημίωση προσαυξημένη κατά ένα πέμπτο. (Λευ 5:16) Ως προσφορά για ενοχή έπρεπε να φέρει ένα κριάρι. (Λευ 5:15)
(3) Όταν κάποιος είχε κάνει εν αγνοία του (πιθανότατα από αμέλεια) κάτι το οποίο ο Ιεχωβά είχε διατάξει να μη γίνεται: Έπρεπε να προσφέρει ένα κριάρι «σύμφωνα με την υπολογισμένη αξία». (Λευ 5:17-19)
(4) Όταν κάποιος είχε απατήσει τον πλησίον του παίρνοντας πολύτιμα αντικείμενα που του ήταν εμπιστευμένα, διαπράττοντας κλοπή ή απάτη, ή κρατώντας κάτι που είχε βρει και λέγοντας ψέματα σχετικά με αυτό (Λευ 6:2, 3· παράβαλε Εξ 22:7-13· προσέξτε ότι αυτό δεν περιλαμβάνει την ψευδομαρτυρία εναντίον του συνανθρώπου κάποιου, όπως συμβαίνει στο εδ. Δευ 5:20): Πρώτον, έπρεπε να ομολογήσει το λάθος. Κατόπιν, έπρεπε να προβεί σε πλήρη αποζημίωση του ατόμου που είχε βλάψει, προσαυξημένη κατά ένα πέμπτο. (Λευ 6:4, 5· Αρ 5:6, 7) Αν το άτομο σε βάρος του οποίου είχε διαπραχθεί το αδίκημα είχε πεθάνει, την αποζημίωση λάβαινε ο πιο κοντινός άρρενας συγγενής. Αν δεν υπήρχε κοντινός συγγενής, τότε τη λάβαινε ο ιερέας. (Αρ 5:8) Κατόπιν ο ένοχος έπρεπε να φέρει ένα κριάρι ως προσφορά για ενοχή.
Προσφορές σιτηρών. Οι προσφορές σιτηρών δίνονταν παράλληλα με τις προσφορές συμμετοχής, τα ολοκαυτώματα και τις προσφορές για αμαρτία, καθώς και ως πρώτοι καρποί. Ενίοτε προσφέρονταν ανεξάρτητα. (Εξ 29:40-42· Λευ 23:10-13, 15-18· Αρ 15:8, 9, 22-24· 28:9, 10, 20, 26-28· κεφ. 29) Σκοπός τους ήταν η αναγνώριση της γενναιοδωρίας με την οποία παρείχε ο Θεός ευλογίες και ευημερία. Συχνά συνοδεύονταν από λάδι και λιβάνι. Οι προσφορές σιτηρών μπορούσαν να είναι λεπτό αλεύρι, ψημένα σιτηρά ή, σε άλλη περίπτωση, κουλούρες ή λάγανα ψημένα στο φούρνο, σε ταψί ή σε βαθύ τηγάνι. Ένα μέρος της προσφοράς σιτηρών τοποθετούνταν στο θυσιαστήριο του ολοκαυτώματος και ένα μέρος το έτρωγαν οι ιερείς, ενώ στις προσφορές συμμετοχής μετείχε και ο λάτρης. (Λευ 6:14-23· 7:11-13· Αρ 18:8-11) Καμιά προσφορά σιτηρών που έφερναν στο θυσιαστήριο δεν έπρεπε να περιέχει προζύμι ή «μέλι» (προφανώς σιρόπι σύκων ή χυμό φρούτων), το οποίο θα μπορούσε να υποστεί ζύμωση.—Λευ 2:1-16.
Σπονδές. Οι σπονδές συνόδευαν τις περισσότερες προσφορές, ειδικά μετά την εγκατάσταση των Ισραηλιτών στην Υποσχεμένη Γη. (Αρ 15:2, 5, 8-10) Συνίσταντο σε κρασί (“μεθυστικό ποτό”) που το έχυναν πάνω στο θυσιαστήριο. (Αρ 28:7, 14· παράβαλε Εξ 30:9· Αρ 15:10.) Ο απόστολος Παύλος έγραψε στους Χριστιανούς των Φιλίππων: «Αν χύνομαι σαν σπονδή πάνω στη θυσία και στη δημόσια υπηρεσία στις οποίες σας έχει οδηγήσει η πίστη, ευφραίνομαι». Εδώ χρησιμοποίησε μεταφορικά τη σπονδή, εκφράζοντας την προθυμία του να δαπανηθεί για χάρη των συγχριστιανών του. (Φλπ 2:17) Λίγο προτού πεθάνει, έγραψε στον Τιμόθεο: «Εγώ χύνομαι ήδη σαν σπονδή, και ο ορισμένος καιρός για την απελευθέρωσή μου επίκειται».—2Τι 4:6.
Κινητές προσφορές. Στις κινητές προσφορές ο ιερέας έβαζε προφανώς τα χέρια του κάτω από τα χέρια του λάτρη, ο οποίος κρατούσε την προσκομιζόμενη θυσία, και τα κινούσε πέρα δώθε. Σε άλλες περιπτώσεις ο ίδιος ο ιερέας κινούσε αυτό που προσφερόταν. (Λευ 23:11α) Φαίνεται ότι ο Μωυσής, ως μεσίτης της διαθήκης του Νόμου, το έκανε αυτό για τον Ααρών και τους γιους του κατά τον καθαγιασμό τους για την ιεροσύνη. (Λευ 8:28, 29) Αυτή η πράξη συμβόλιζε την παρουσίαση των θυσιαζόμενων πραγμάτων στον Ιεχωβά. Ορισμένες κινητές προσφορές προορίζονταν για τους ιερείς.—Εξ 29:27.
Η παρουσίαση ενός δεματιού (ή ενός μέτρου γομόρ) από τους πρώτους καρπούς του θερισμού του κριθαριού στις 16 Νισάν αποτελούσε κινητή προσφορά που γινόταν από τον αρχιερέα. Εκείνη ακριβώς την ημερομηνία του έτους 33 Κ.Χ. αναστήθηκε ο Ιησούς Χριστός ως «οι πρώτοι καρποί από εκείνους που έχουν κοιμηθεί τον ύπνο του θανάτου». (1Κο 15:20· Λευ 23:11β· Ιωα 20:1) Την ημέρα της Πεντηκοστής προσκομίζονταν ως κινητή προσφορά δύο ένζυμα ψωμιά από τους πρώτους καρπούς του σιταριού. (Λευ 23:15-17) Τη συγκεκριμένη αυτή ημέρα, ο Ιησούς, ως Αρχιερέας στους ουρανούς, παρουσίασε στον Ιεχωβά τους πρώτους από τους πνευματικούς αδελφούς του οι οποίοι απάρτιζαν τη Χριστιανική εκκλησία, και οι οποίοι είχαν παρθεί ανάμεσα από την αμαρτωλή ανθρωπότητα και είχαν χριστεί, ως αποτέλεσμα της έκχυσης του αγίου πνεύματος.—Πρ 2:1-4, 32, 33· παράβαλε Ιακ 1:18.
Ιερές μερίδες (υψούμενες προσφορές). Η εβραϊκή λέξη τερουμάχ μεταφράζεται σε κάποιες περιπτώσεις «ιερή μερίδα» όταν αναφέρεται στο μέρος της θυσίας το οποίο ύψωναν αφαιρώντας το από την υπόλοιπη θυσία ως μερίδα των ιερέων. (Εξ 29:27, 28· Λευ 7:14, 32· 10:14, 15) Συχνά αποδίδεται και «συνεισφορά» όταν αναφέρεται σε πράγματα που δίνονταν για το αγιαστήριο, τα οποία—εκτός από αυτά που προσφέρονταν στο θυσιαστήριο—προορίζονταν επίσης για τη συντήρηση των ιερέων.—Αρ 18:8-13, 19, 24, 26-29· 31:29· Δευ 12:6, 11.