ΑΑΡΩΝ
(Ααρών).
Γιος του Αμράμ και της Ιωχαβέδ από τη φυλή του Λευί. Γεννήθηκε στην Αίγυπτο το 1597 Π.Κ.Χ. Ο Λευί ήταν προπάππος του Ααρών. (Εξ 6:13, 16-20) Η Μαριάμ ήταν μεγαλύτερη αδελφή του και ο Μωυσής μικρότερος αδελφός του κατά τρία χρόνια. (Εξ 2:1-4· 7:7) Ο Ααρών παντρεύτηκε την Ελισέβα, κόρη του Αμμιναδάβ, και απέκτησε τέσσερις γιους: τον Ναδάβ, τον Αβιού, τον Ελεάζαρ και τον Ιθάμαρ. (Εξ 6:23) Πέθανε το 1474 Π.Κ.Χ. σε ηλικία 123 ετών.—Αρ 33:39.
Λόγω του δισταγμού του Μωυσή ο οποίος δυσκολευόταν να μιλήσει με ευχέρεια, ο Ιεχωβά διόρισε τον Ααρών εκπρόσωπο του Μωυσή ενώπιον του Φαραώ, λέγοντας σχετικά με τον Ααρών: «Ξέρω ότι εκείνος μιλάει καλά». Ο Ααρών πήγε να συναντήσει τον Μωυσή στο Όρος Σινά και ενημερώθηκε γύρω από το τεράστιας σημασίας πρόγραμμα δράσης που είχε ετοιμάσει ο Θεός σε σχέση με τον Ισραήλ και την Αίγυπτο, και στη συνέχεια τα δύο αδέλφια γύρισαν πίσω στην Αίγυπτο.—Εξ 4:14-16, 27-30.
Ο Ααρών άρχισε τώρα να υπηρετεί ως «στόμα» για τον Μωυσή, μιλώντας εκ μέρους του στους πρεσβυτέρους του Ισραήλ και εκτελώντας θαυματουργικά σημεία για να αποδείξει τη θεϊκή προέλευση των μηνυμάτων τους. Όταν ήρθε ο καιρός να εμφανιστούν στην αυλή του Φαραώ, ο 83χρονος Ααρών, ως εκπρόσωπος του Μωυσή, έπρεπε να αντιμετωπίσει θαρραλέα εκείνον τον αλαζόνα άρχοντα. Όπως είπε μετέπειτα ο Ιεχωβά στον Μωυσή: «Εγώ σε έχω κάνει Θεό για τον Φαραώ, και ο Ααρών ο αδελφός σου θα γίνει ο προφήτης σου». (Εξ 7:1, 7) Ο Ααρών ήταν αυτός που εκτέλεσε το πρώτο θαυματουργικό σημείο ενώπιον του Φαραώ και των μάγων ιερέων του και, αργότερα, ο ίδιος με εντολή του Μωυσή σήκωσε το ραβδί του Μωυσή και σήμανε την έναρξη των Δέκα Πληγών. (Εξ 7:9-12, 19, 20) Στη διάρκεια των πληγών που επακολούθησαν συνέχισε να ενεργεί σε συνεργασία και ενότητα με τον Μωυσή και να υπακούει στον Θεό, ώσπου τελικά ήρθε η απελευθέρωση. Από αυτή την άποψη έθεσε καλό παράδειγμα για τους Χριστιανούς οι οποίοι υπηρετούν ως “πρεσβευτές που αναπληρώνουν τον Χριστό, σαν να ικέτευε ο Θεός χρησιμοποιώντας αυτούς”.—Εξ 7:6· 2Κο 5:20.
Η δράση του Ααρών ως εκπροσώπου του Μωυσή προφανώς ελαττώθηκε στη διάρκεια της 40χρονης περιπλάνησης στην έρημο, εφόσον φαίνεται ότι στις περισσότερες περιπτώσεις μιλούσε ο ίδιος ο Μωυσής. (Εξ 32:26-30· 34:31-34· 35:1, 4) Επίσης, το ραβδί επιστράφηκε στα χέρια του Μωυσή έπειτα από την τρίτη πληγή. Εξάλλου, στη μάχη εναντίον του Αμαλήκ, ο Ααρών μαζί με τον Χουρ απλώς στήριζαν τους βραχίονες του Μωυσή. (Εξ 9:23· 17:9, 12) Ωστόσο, ο Ιεχωβά γενικά συνέχισε να συνδέει τον Ααρών με τον Μωυσή όταν παρείχε οδηγίες, και η εικόνα που δίνεται για αυτούς είναι ότι ενεργούσαν και μιλούσαν από κοινού, ώσπου πέθανε ο Ααρών.—Αρ 20:6-12.
Δεδομένου ότι η θέση του ήταν υποδεέστερη, ο Ααρών δεν συνόδευσε τον Μωυσή στην κορυφή του Όρους Σινά για να λάβει τη διαθήκη του Νόμου, του επιτράπηκε όμως, μαζί με δύο από τους γιους του και 70 από τους πρεσβυτέρους του έθνους, να πλησιάσει στο βουνό και να δει ένα μεγαλοπρεπές όραμα της δόξας του Θεού. (Εξ 24:9-15) Στη διαθήκη του Νόμου γίνεται τιμητική αναφορά στον Ααρών και στον οίκο του, και ο Θεός τον ξεχώρισε για τη θέση του αρχιερέα.—Εξ 28:1-3.
Αρχιερέας. Με μια εφταήμερη τελετή καθιέρωσης, ο Μωυσής ως εκπρόσωπος του Θεού ανέθεσε στον Ααρών τα ιερά του καθήκοντα, και οι τέσσερις γιοι του καθιερώθηκαν και αυτοί ως υφιερείς. Ο Μωυσής έντυσε τον Ααρών με λαμπρά ενδύματα από χρυσά, μπλε, πορφυρά και κόκκινα υλικά. Σε αυτά τα ενδύματα περιλαμβάνονταν κάποια κομμάτια που ξεκινούσαν από τους ώμους, καθώς και ένα περιστήθιο το οποίο ήταν στολισμένο με πολύτιμα πετράδια διαφόρων χρωμάτων. Στο κεφάλι του τοποθετήθηκε ένα τουρμπάνι από εκλεκτό λινάρι. Πάνω σε αυτό ήταν στερεωμένη μια πλάκα από καθαρό χρυσάφι, όπου υπήρχαν σκαλισμένες οι λέξεις: «Η αγιότητα ανήκει στον Ιεχωβά». (Λευ 8:7-9· Εξ 28) Ο Ααρών χρίστηκε στη συνέχεια με τον τρόπο που περιγράφεται στο εδάφιο Ψαλμός 133:2 και από τότε και έπειτα μπορούσε να ονομάζεται μασίαχ, ή μεσσίας (χριστός, Ο΄), δηλαδή «χρισμένος».—Λευ 4:5, 16· 6:22.
Ο Ααρών, όχι μόνο τοποθετήθηκε επικεφαλής όλου του ιερατείου, αλλά επίσης προσδιορίστηκε μέσω θεϊκής διακήρυξης ως εκείνος από του οποίου τη γενεαλογική γραμμή, ή αλλιώς τον οίκο, θα προέρχονταν όλοι οι μελλοντικοί αρχιερείς. Ωστόσο ο ίδιος ο Ααρών δεν είχε λάβει την ιεροσύνη μέσω κληρονομιάς, και έτσι ο απόστολος Παύλος μπορούσε να πει σχετικά με αυτόν: «Αυτή την τιμή την παίρνει κάποιος, όχι από μόνος του, αλλά μόνο όταν καλείται από τον Θεό, όπως κλήθηκε και ο Ααρών. Έτσι και ο Χριστός δεν δόξασε τον εαυτό του με το να γίνει αρχιερέας, αλλά δοξάστηκε από εκείνον που είπε αναφορικά με αυτόν: “Γιος μου είσαι εσύ· εγώ σήμερα έγινα πατέρας σου”». (Εβρ 5:4, 5) Ο Παύλος στη συνέχεια καταδεικνύει με ποιον τρόπο το ιερατικό αξίωμα, το οποίο κατείχε πρώτος ο Ααρών, συμβόλιζε το αξίωμα που κατέχει ο Χριστός Ιησούς ως ανώτερος και ουράνιος αρχιερέας. Με αυτό ως δεδομένο, οι ιερατικές αρμοδιότητες που συνόδευαν το υψηλό αξίωμα του Ααρών προσλαμβάνουν ιδιαίτερο νόημα για εμάς.—Εβρ 8:1-6· 9:6-14, 23-28.
Ως αρχιερέας, ο Ααρών είχε την ευθύνη να παρέχει κατεύθυνση για όλες τις πτυχές της λατρείας στη σκηνή της μαρτυρίας και να επιβλέπει το έργο των χιλιάδων Λευιτών που απασχολούνταν στην υπηρεσία της σκηνής. (Αρ 3:5-10) Στην ετήσια Ημέρα της Εξιλέωσης έκανε προσφορές για αμαρτία υπέρ του ιερατείου, των Λευιτών και του λαού του Ισραήλ, και μόνο αυτός επιτρεπόταν να μπαίνει στα Άγια των Αγίων της σκηνής με το αίμα από τις θυσίες των ζώων. (Λευ 16) Η καθημερινή προσφορά θυμιάματος, η προσφορά των πρώτων καρπών από τη συγκομιδή των σιτηρών και πολλές άλλες πτυχές της λατρείας ήταν αποκλειστικό προνόμιο του Ααρών και των γιων του ως ιερέων. (Εξ 30:7, 8· Λου 1:8-11· Λευ 23:4-11) Ωστόσο, το χρίσμα του τον αγίασε ώστε, εκτός από τα καθήκοντα που αφορούσαν την προσφορά θυσιών για χάρη του έθνους, να εκτελεί και άλλα καθήκοντα επίσης. Είχε την ευθύνη να διδάσκει στο έθνος το Λόγο του Θεού. (Λευ 10:8-11· Δευ 24:8· Μαλ 2:7) Αυτός, όπως και οι διάδοχοί του, υπηρετούσε ως ο ανώτατος λειτουργός υπό τον Ιεχωβά τον Βασιλιά. Σε εξαιρετικά επίσημες περιστάσεις φορούσε τα βαρύτιμα ενδύματα και τη χρυσή «αστραφτερή πλάκα» στο λινό τουρμπάνι του. Φορούσε επίσης το περιστήθιο που περιείχε το Ουρίμ και το Θουμμίμ, μέσω των οποίων ο Ιεχωβά τού απαντούσε με ένα «Ναι» ή ένα «Όχι» όταν ανέκυπταν εθνικά προβλήματα, αν και φαίνεται ότι, όσο ζούσε ο Μωυσής και υπηρετούσε ως μεσίτης, αυτό το χαρακτηριστικό δεν χρησιμοποιούνταν πολύ.—Εξ 28:4, 29, 30, 36· βλέπε ΑΡΧΙΕΡΕΑΣ.
Η αφοσίωση του Ααρών στην αγνή λατρεία τέθηκε από την αρχή σε δοκιμή με το θάνατο των γιων του, του Ναδάβ και του Αβιού, τους οποίους εξολόθρευσε ο Θεός λόγω τού ότι χρησιμοποίησαν την ιερατική τους θέση με βέβηλο τρόπο. Το υπόμνημα αναφέρει: «Και ο Ααρών έμενε σιωπηλός». Όταν εκείνος και οι δύο εναπομείναντες γιοι του έλαβαν την οδηγία να μην πενθήσουν για τους νεκρούς παραβάτες, “ενήργησαν σύμφωνα με το λόγο του Μωυσή”.—Λευ 10:1-11.
Επί 40 χρόνια σχεδόν ο Ααρών εκπροσωπούσε τις 12 φυλές ενώπιον του Ιεχωβά με την ιδιότητα του αρχιερέα. Στην έρημο ξέσπασε σοβαρός στασιασμός εναντίον της εξουσίας του Μωυσή και του Ααρών. Πρωτοστάτης σε αυτόν ήταν ένας Λευίτης ονόματι Κορέ, μαζί με τους Ρουβηνίτες Δαθάν, Αβιρών και Ων, οι οποίοι παραπονιούνταν κατά της ηγεσίας. Ο Ιεχωβά έκανε να ανοίξει η γη κάτω από τις σκηνές του Κορέ, του Δαθάν και του Αβιρών και να τους καταπιεί μαζί με τα σπιτικά τους, ενώ ο ίδιος ο Κορέ και άλλοι 250 οι οποίοι συμμετείχαν στη συνωμοσία εξολοθρεύτηκαν με φωτιά. (Αρ 16:1-35) Τότε η εκκλησία άρχισε να γογγύζει εναντίον του Μωυσή και του Ααρών. Στη θεϊκή πληγή που επακολούθησε, ο Ααρών έδειξε μεγάλη πίστη και θάρρος βγαίνοντας υπάκουα με το πυροδοχείο του και κάνοντας εξιλέωση για το λαό ενώ «στεκόταν ανάμεσα στους νεκρούς και στους ζωντανούς», μέχρις ότου σταμάτησε η πληγή.—Αρ 16:46-50.
Στη συνέχεια, ο Θεός έδωσε εντολή να τοποθετηθούν στη σκηνή 12 ραβδιά, καθένα από τα οποία αντιπροσώπευε μία από τις 12 φυλές, και πάνω στο ραβδί της φυλής του Λευί χαράχτηκε το όνομα του Ααρών. (Αρ 17:1-4) Την επομένη ο Μωυσής μπήκε στη σκηνή της Μαρτυρίας και ανακάλυψε ότι το ραβδί του Ααρών είχε βλαστήσει και είχε βγάλει άνθη και ώριμα αμύγδαλα. (Αρ 17:8) Αυτό επιβεβαίωσε αδιαφιλονίκητα το ότι ο Ιεχωβά είχε εκλέξει τους Λευίτες γιους του Ααρών για την ιερατική υπηρεσία και ότι είχε διορίσει τον Ααρών αρχιερέα. Έκτοτε, το δικαίωμα του οίκου του Ααρών στην ιεροσύνη ποτέ δεν αμφισβητήθηκε σοβαρά. Το ραβδί του Ααρών που είχε βλαστήσει τοποθετήθηκε στην κιβωτό της διαθήκης ως «σημείο προς τους γιους της στασιαστικότητας», αν και φαίνεται ότι μετά το θάνατο αυτών των στασιαστών και την είσοδο του έθνους στη Γη της Υπόσχεσης το ραβδί αφαιρέθηκε από εκεί, εφόσον είχε πλέον εξυπηρετήσει το σκοπό του.—Αρ 17:10· Εβρ 9:4· 2Χρ 5:10· 1Βα 8:9.
Γιατί δεν τιμωρήθηκε ο Ααρών για την κατασκευή του χρυσού μοσχαριού;
Παρά την προνομιακή του θέση, ο Ααρών είχε τα ελαττώματά του. Στη διάρκεια της πρώτης 40ήμερης παραμονής του Μωυσή στο Όρος Σινά, «ο λαός συγκεντρώθηκε γύρω από τον Ααρών και του είπε: “Σήκω, φτιάξε μας έναν θεό που θα πηγαίνει μπροστά μας, επειδή αυτός ο Μωυσής, ο άνθρωπος που μας ανέβασε από τη γη της Αιγύπτου, δεν ξέρουμε τι απέγινε”». (Εξ 32:1) Ο Ααρών ενέδωσε και συνεργάστηκε με αυτούς τους στασιαστές στην κατασκευή του χρυσού αγάλματος ενός μοσχαριού. (Εξ 32:2-6) Όταν αργότερα ήρθε αντιμέτωπος με τον Μωυσή, πρόβαλε μια φτωχή δικαιολογία. (Εξ 32:22-24) Ωστόσο, ο Ιεχωβά δεν καθόρισε αυτόν ως τον πρωταίτιο της αδικοπραγίας αλλά είπε στον Μωυσή: «Άφησέ με, λοιπόν, ώστε να ανάψει ο θυμός μου εναντίον τους και να τους εξοντώσω». (Εξ 32:10) Ο Μωυσής φρόντισε να τακτοποιηθεί η υπόθεση φωνάζοντας: «Ποιος είναι με το μέρος του Ιεχωβά; Κοντά μου!» (Εξ 32:26) Όλοι οι γιοι του Λευί ανταποκρίθηκαν, περιλαμβανομένου αναμφίβολα και του Ααρών. Τρεις χιλιάδες ειδωλολάτρες, πιθανότατα οι κύριοι υποκινητές του στασιασμού, σφαγιάστηκαν από αυτούς. (Εξ 32:28) Παρ’ όλα αυτά, ο Μωυσής αργότερα υπενθύμισε στον υπόλοιπο λαό ότι και εκείνοι έφεραν ενοχή. (Εξ 32:30) Ο Ααρών, λοιπόν, δεν ήταν ο μόνος που έλαβε το έλεος του Θεού. Οι ενέργειές του από εκεί και πέρα φανέρωσαν ότι δεν συμφωνούσε από καρδιάς με το ειδωλολατρικό κίνημα, αλλά απλώς ενέδωσε στην πίεση των στασιαστών. (Εξ 32:35) Ο Ιεχωβά έδειξε ότι είχε συγχωρήσει τον Ααρών με το να μην ακυρώσει το διορισμό του ως αρχιερέα.—Εξ 40:12, 13.
Παρά την όσια υποστήριξη που είχε παράσχει ο Ααρών στο μικρότερο αδελφό του σε πολλές δύσκολες καταστάσεις και παρά την πρόσφατη καθιέρωσή του ως αρχιερέα από τον Μωυσή, τον εκπρόσωπο του Θεού, συνέπραξε ανόητα με την αδελφή του Μαριάμ όταν επέκριναν τον Μωυσή για το γάμο του με μια Χουσίτισσα και αμφισβήτησαν τη μοναδική σχέση του Μωυσή με τον Ιεχωβά Θεό και τη θέση του ενώπιόν Του, λέγοντας: «Μόνο τον Μωυσή χρησιμοποίησε ο Ιεχωβά για να μιλήσει; Δεν χρησιμοποίησε και εμάς για να μιλήσει;» (Αρ 12:1, 2) Ο Ιεχωβά ανέλαβε δράση γρήγορα, έφερε και τους τρεις ενώπιόν του μπροστά στη σκηνή της συνάντησης και επέπληξε δριμύτατα τον Ααρών και τη Μαριάμ για την ασέβειά τους προς το διορισμό του Θεού. Το γεγονός ότι μόνο η Μαριάμ πατάχθηκε με λέπρα πιθανώς την υποδεικνύει ως την πρωταίτια της ενέργειας αυτής και πιθανώς δείχνει ότι ο Ααρών φάνηκε και πάλι αδύναμος, δεδομένου ότι παρασύρθηκε και την ακολούθησε. Ωστόσο, αν είχε παταχθεί και ο Ααρών με λέπρα, θα ακυρωνόταν ο διορισμός του ως αρχιερέα, σύμφωνα με το νόμο του Θεού. (Λευ 21:21-23) Η σωστή διάθεση της καρδιάς του φάνηκε από το ότι ομολόγησε αμέσως και ζήτησε συγνώμη για την ανόητη πράξη τους, καθώς και από το ότι απηύθυνε αγωνιώδη έκκληση στον Μωυσή να μεσολαβήσει για χάρη της λεπρής Μαριάμ.—Αρ 12:10-13.
Ο Ααρών υπήρξε για άλλη μια φορά συνυπεύθυνος σε εσφαλμένη ενέργεια όταν αυτός και ο Μωυσής παρέλειψαν να αγιάσουν και να τιμήσουν τον Θεό ενώπιον της εκκλησίας στο περιστατικό που περιλάμβανε την προμήθεια νερού στη Μεριβά της Κάδης. Για αυτή την ενέργεια ο Θεός αποφάνθηκε ότι κανείς τους δεν θα είχε το προνόμιο να οδηγήσει το έθνος στη Γη της Υπόσχεσης.—Αρ 20:9-13.
Την πρώτη ημέρα του μήνα Αβ, το 40ό έτος μετά την Έξοδο, το έθνος του Ισραήλ ήταν στρατοπεδευμένο στα σύνορα του Εδώμ μπροστά στο Όρος Ωρ. Μέσα σε λίγους μήνες θα περνούσαν τον Ιορδάνη—όχι όμως και ο ηλικίας 123 ετών Ααρών. Κατόπιν εντολής του Ιεχωβά, και ενώ τους παρατηρούσε όλο το στρατόπεδο, ο Ααρών, ο γιος του ο Ελεάζαρ και ο Μωυσής ανέβηκαν στην κορυφή του Όρους Ωρ. Εκεί ο Ααρών άφησε τον αδελφό του να του βγάλει τα ιερατικά του ενδύματα και να τα φορέσει στο γιο του και διάδοχό του στο αρχιερατικό αξίωμα, τον Ελεάζαρ. Κατόπιν ο Ααρών πέθανε. Πιθανώς τον έθαψαν εκεί ο αδελφός του και ο γιος του, και ο Ισραήλ πένθησε 30 ημέρες για το θάνατό του.—Αρ 20:24-29.
Είναι αξιοσημείωτο ότι σε καθεμιά από τις τρεις περιπτώσεις που παρέκκλινε ο Ααρών δεν εμφανίζεται ως ο κύριος υποκινητής της εσφαλμένης πράξης, αλλά απεναντίας φαίνεται ότι επέτρεψε στην πίεση των καταστάσεων ή στην επιρροή των υπολοίπων να τον κλονίσει από μια πορεία ευθύτητας. Ιδιαίτερα σε σχέση με το πρώτο του παράπτωμα, θα μπορούσε να είχε εφαρμόσει την αρχή που διέπει την εντολή: «Δεν πρέπει να ακολουθήσεις τους πολλούς για κακούς σκοπούς». (Εξ 23:2) Παρ’ όλα αυτά, το όνομά του χρησιμοποιείται έκτοτε στις Γραφές με τιμητικό τρόπο, και ο Γιος του Θεού, στην επίγεια ζωή του, αναγνώρισε τη νομιμότητα του Ααρωνικού ιερατείου.—Ψλ 115:10, 12· 118:3· 133:1, 2· 135:19· Ματ 5:17-19· 8:4.
Οι Ιερατικοί Απόγονοι του Ααρών. Η λέξη “Ααρωνίτες” εμφανίζεται στη Μετάφραση Βασιλέως Ιακώβου και στη Μετάφραση του Βάμβα στα εδάφια 1 Χρονικών 12:27· 27:17. (Το Μασοριτικό κείμενο στην εβραϊκή χρησιμοποιεί απλώς το όνομα Ααρών. Το κείμενο Λαγκάρντ της Μετάφρασης των Εβδομήκοντα [εδ. 1Χρ 12:27] λέει “στους γιους του Ααρών”.) Είναι προφανές ότι η λέξη «Ααρών» χρησιμοποιείται εδώ με συλλογική έννοια, όπως το όνομα Ισραήλ, και εννοεί τον οίκο του Ααρών ή τους άρρενες απογόνους του οι οποίοι ανήκαν στη φυλή του Λευί και υπηρετούσαν ως ιερείς την εποχή του Δαβίδ. (1Χρ 6:48-53) Η Μετάφραση Νέου Κόσμου αναφέρει: «Και ο Ιωδαέ ηγούνταν στους γιους του Ααρών· και μαζί του ήταν τρεις χιλιάδες εφτακόσιοι» (1Χρ 12:27), προσθέτοντας τις λέξεις «στους γιους» για να είναι ολοκληρωμένο το νόημα της πρότασης.