ΕΛΕΑΖΑΡ
(Ελεάζαρ) [Ο Θεός Έχει Βοηθήσει].
1. Ο τρίτος στη σειρά κατονομαζόμενος γιος του Αρχιερέα Ααρών μέσω της συζύγου του της Ελισέβα. Ο Ελεάζαρ ανήκε στην οικογένεια του Καάθ, του γιου του Λευί. (Εξ 6:16, 18, 20, 23· Αρ 3:2) Ο Ααρών και οι γιοι του, ο Ναδάβ, ο Αβιού, ο Ελεάζαρ και ο Ιθάμαρ, αποτέλεσαν το ιερατείο του Ισραήλ όταν αυτό καθιερώθηκε από τον Μωυσή.—Λευ 8.
Το δεύτερο έτος μετά την Έξοδο από την Αίγυπτο, όταν στήθηκε η σκηνή της μαρτυρίας, ο Ελεάζαρ αναφέρεται ότι ήταν ο αρχηγός των Λευιτών. (Αρ 1:1· 3:32) Πρέπει να ήταν τουλάχιστον 30 χρονών εκείνον τον καιρό, εφόσον εκτελούσε ιερατικά καθήκοντα.—Αρ 4:3.
Ο Ελεάζαρ συγκαταλεγόταν σε εκείνους που ήταν πάνω από 20 χρονών όταν έφυγαν από την Αίγυπτο και οι οποίοι μπήκαν στην Υποσχεμένη Γη. Εφόσον ανήκε στη φυλή του Λευί, δεν περιλαμβανόταν στην καταδίκη που εξέφερε ο Θεός εναντίον των άλλων 12 φυλών, ότι δηλαδή κανείς από αυτές τις φυλές ηλικίας 20 χρονών και πάνω δεν θα έμπαινε στην Υποσχεμένη Γη, με εξαίρεση τον Ιησού του Ναυή και τον Χάλεβ. Ο Λευί δεν είχε εκπρόσωπο μεταξύ των 12 κατασκόπων, από τους οποίους οι 10 έφεραν κακές ειδήσεις, και οι Λευίτες προφανώς δεν περιλαμβάνονταν στους άπιστους στασιαστές οι οποίοι γόγγυζαν εναντίον του Ιεχωβά.—Αρ 13:4-16· 14:26-30.
Λίγο μετά την αφιέρωση της σκηνής και τον καθαγιασμό του Ααρών και των γιων του για την ιεροσύνη (Λευ 8), ο Ναδάβ και ο Αβιού πρόσφεραν στον Ιεχωβά ανάρμοστη φωτιά και θανατώθηκαν με φωτιά που βγήκε από τον Ιεχωβά. (Λευ 10:1, 2· Αρ 3:2-4) Ο Ααρών και οι δύο πιστοί γιοι του, ο Ελεάζαρ και ο Ιθάμαρ, συνέχισαν να υπηρετούν ως ιερείς. Όταν διαχωρίστηκαν τα καθήκοντα που είχαν σχέση με τη φροντίδα του αγιαστηρίου, ο Ελεάζαρ ανέλαβε υπό την επίβλεψή του τη σκηνή καθώς και τα σκεύη της, τη μόνιμη προσφορά σιτηρών, το λάδι και το θυμίαμα. (Αρ 4:16) Κατόπιν εντολής του Ιεχωβά, ο Ελεάζαρ μάζεψε τα χάλκινα πυροδοχεία που είχαν χρησιμοποιήσει ο Κορέ και οι σύντροφοί του (εκ των οποίων κανείς δεν ήταν ιερέας) για να προσφέρουν θυμίαμα στον Ιεχωβά επειδή ήθελαν να αναλάβουν ιερατικά καθήκοντα. Από αυτά έφτιαξαν λεπτές μεταλλικές πλάκες με τις οποίες επικάλυψαν το θυσιαστήριο. (Αρ 16:37-40) Ο Ελεάζαρ εκτέλεσε τα καθήκοντά του όταν θυσιάστηκε ως προσφορά για αμαρτία μια κόκκινη δαμαλίδα της οποίας οι στάχτες χρησίμευαν για τον καθαρισμό από κάποιες μορφές ακαθαρσίας.—Αρ 19:2, 3, 9· Εβρ 9:13.
Όταν οι Ισραηλίτες επέστρεψαν από τον πόλεμο στον οποίο τιμώρησαν τους Μαδιανίτες για την υπόθεση του Φεγώρ, ο Ελεάζαρ βοήθησε στη διανομή των λαφύρων που είχαν πάρει από τους Μαδιανίτες και διακήρυξε τη διάταξη του Θεού σχετικά με τα πράγματα που είχαν πάρει.—Αρ 31:6, 21-41.
Ο Φινεές, ο γιος τον οποίο απέκτησε ο Ελεάζαρ μέσω μιας από τις κόρες του Φουτιήλ, ανταμείφθηκε από τον Ιεχωβά με διαθήκη ειρήνης για τη γεμάτη ζήλο δράση του υπέρ της αγνής λατρείας όταν ο Ισραήλ αμάρτησε σε σχέση με τον Βάαλ του Φεγώρ. Αυτή η διαθήκη μπορεί να θεωρηθεί προσθήκη στη διαθήκη ιεροσύνης την οποία είχε κάνει ο Ιεχωβά με τη φυλή του Λευί.—Αρ 25:1-13· Εξ 6:25.
Γίνεται Αρχιερέας. Το 40ό έτος της οδοιπορίας στην έρημο, όταν ο Ααρών πέθανε σε ηλικία 123 ετών, έγινε αρχιερέας ο Ελεάζαρ, ο οποίος ήταν τότε περίπου 70 ετών. (Αρ 33:37-39) Έτσι λοιπόν, ο Ελεάζαρ ήταν ο πρώτος αρχιερέας του Ισραήλ ο οποίος υπηρέτησε στην Υποσχεμένη Γη όταν μπήκαν σε αυτήν, περίπου οχτώ μήνες αργότερα. (Αρ 20:25-28· Δευ 10:6· Ιη 4:19) Μπροστά στον Ελεάζαρ έπρεπε να σταθεί ο Ιησούς του Ναυή για να διοριστεί διάδοχος του Μωυσή, και ο Ελεάζαρ έπρεπε να συνεχίσει να υποστηρίζει τον Ιησού του Ναυή στο διορισμό του, καθώς και να του μεταφέρει τις αποφάσεις του Ιεχωβά σε σημαντικά ζητήματα σύμφωνα με την κρίση του Ουρίμ και του Θουμμίμ. (Αρ 27:18-23) Ο Ελεάζαρ συνεργάστηκε επίσης με τον Ιησού του Ναυή στη διανομή της Υποσχεμένης Γης έπειτα από την κατάκτηση της Χαναάν.—Ιη 14:1· 21:1-3.
Κεφαλή Μείζονος Ιερατικού Οίκου. Το πότε ακριβώς πέθανε ο Ελεάζαρ δεν αναφέρεται στις Γραφές, αλλά φαίνεται ότι ο θάνατός του δεν απείχε πολύ από το θάνατο του Ιησού του Ναυή. Διάδοχος του Ελεάζαρ ήταν ο γιος του ο Φινεές. (Ιη 24:29, 30, 33· Κρ 20:27, 28) Ο Ελεάζαρ εκδήλωσε την ιδιότητα του ζήλου για την αληθινή λατρεία του Ιεχωβά και διαχειρίστηκε την ιεροσύνη αξιότιμα όλες τις ημέρες του. Η Ιουδαϊκή παράδοση υποστηρίζει ότι, τον καιρό που η σκηνή της μαρτυρίας βρισκόταν στη Σηλώ, υπήρχαν 16 εφημερίες ιερέων, 8 από την οικογένεια του Ελεάζαρ και 8 από την οικογένεια του αδελφού του, του Ιθάμαρ. Ωστόσο, την εποχή του Δαβίδ, υπήρχαν περισσότεροι αρχηγοί από την οικογένεια του Ελεάζαρ παρά από την οικογένεια του Ιθάμαρ. Γι’ αυτό και ο Δαβίδ έφτιαξε 16 ιερατικές υποδιαιρέσεις από τον οίκο του Ελεάζαρ και 8 από τον οίκο του Ιθάμαρ, ένα σύνολο 24 υποδιαιρέσεων οι οποίες μετέπειτα υπηρετούσαν με τη σειρά στο ναό.—1Χρ 24:1-4.
2. Ο γιος του Αβιναδάβ ο οποίος αγιάστηκε για να φυλάει την ιερή Κιβωτό η οποία φέρθηκε στο σπίτι του πατέρα του στην πόλη Κιριάθ-ιαρίμ, όταν την επέστρεψαν οι Φιλισταίοι.—1Σα 7:1, 2.
3. Γιος του Δωδώ του Αχωχίτη, ένας από τους τρεις διακεκριμένους κραταιούς άντρες του Δαβίδ. Στη Φας-δαμμίμ, ενώ βρισκόταν σε στρατιωτική εκστρατεία μαζί με τον Δαβίδ, ο Ελεάζαρ διέπρεψε με το να σταθεί σε έναν αγρό γεμάτο κριθάρι και να πατάξει μόνος του τους Φιλισταίους, «ώστε ο Ιεχωβά έσωσε με μεγάλη σωτηρία».—1Χρ 11:12-14· 2Σα 23:9, 10.
4. Γιος του Μααλί του Μεραρίτη από τη φυλή του Λευί. Ο Ελεάζαρ είχε μόνο κόρες και όχι γιους. Γι’ αυτό και οι γιοι του Κεις, οι εξάδελφοί τους, τις πήραν για συζύγους.—1Χρ 23:21, 22.
5. Γιος κάποιου Φινεές, για τον οποίο αναφέρεται ότι βοήθησε τον Μερημώθ τον ιερέα όταν ζυγίστηκε το ασήμι, το χρυσάφι και τα σκεύη τα οποία θα χρησιμοποιούνταν στο ναό, την τέταρτη ημέρα μετά την επιστροφή του Έσδρα στην Ιερουσαλήμ.—Εσδ 8:29, 32, 33.
6. Απόγονος του Φαρώς ο οποίος συγκαταλεγόταν σε εκείνους που είχαν πάρει αλλοεθνείς συζύγους αλλά κατόπιν υπάκουσαν στην προτροπή του Έσδρα να τις αποπέμψουν.—Εσδ 10:25, 44.
7. Λευίτης ιερέας ο οποίος συμμετείχε στην πομπή που διοργάνωσε ο Νεεμίας κατά την εγκαινίαση του ανοικοδομημένου τείχους της Ιερουσαλήμ.—Νε 12:42.
8. Πρόγονος του Ιωσήφ, του θετού πατέρα του Ιησού.—Ματ 1:15.