ΠΗΓΗ
Γενικά η λέξη αυτή αναφέρεται σε μια φυσική έξοδο νερού (Εξ 15:27), σε αντίθεση με τα πηγάδια και τις στέρνες τα οποία ήταν συνήθως αποτέλεσμα εκσκαφής. (Γε 26:15) Επίσης χρησιμοποιείται αναφορικά με την προέλευση και άλλων πραγμάτων εκτός από το νερό. Δύο εβραϊκές λέξεις που αποδίδονται «πηγή» είναι η λέξη ‛άγιν (κατά κυριολεξία, «μάτι») και η συγγενική λέξη μα‛γιάν. Στο πρωτότυπο ελληνικό κείμενο χρησιμοποιείται η αντίστοιχη λέξη πηγή. Εφόσον οι πηγές κατά καιρούς καθαρίζονταν και εκβαθύνονταν, αυτό ίσως εξηγεί γιατί οι λέξεις «πηγή» και «πηγάδι» εναλλάσσονται μερικές φορές για την ίδια παροχή νερού.—Γε 16:7, 14· 24:11, 13· Ιωα 4:6, 12· βλέπε ΠΗΓΑΔΙ· ΣΤΕΡΝΑ.
Ο Μωυσής περιέγραψε την Υποσχεμένη Γη στους Ισραηλίτες ως γη με «πηγές και υδάτινα βάθη που ξεχύνονται στο λεκανοπέδιο και στην ορεινή περιοχή». (Δευ 8:7) Οι πηγές αφθονούν στην Παλαιστίνη, καθώς κατά μέσο όρο υπάρχουν έξι ή εφτά πηγές για κάθε 100 τ. χλμ. περίπου. Επειδή τα βουνά του Ιούδα και του Εφραΐμ αποτελούνται κυρίως από πορώδεις βράχους, τα νερά των χειμωνιάτικων βροχών εισχωρούν με ευκολία σε μεγάλο βάθος. Τελικά, φτάνουν σε ένα αδιάβροχο στρώμα του υπεδάφους, ρέουν κατά μήκος του και στη συνέχεια επανεμφανίζονται ως πηγές στη δυτική πλευρά της Κοιλάδας του Ιορδάνη και στη δυτική όχθη της Νεκράς Θαλάσσης, ενώ ένα μέρος τους εισρέει και μέσα στη Νεκρά Θάλασσα υπογείως. Πολλές από τις πηγές που εκβάλλουν κατευθείαν μέσα στη Νεκρά Θάλασσα και στον κατώτερο ρου του Ιορδάνη είναι θερμές. Δυτικά της οροσειράς τα νερά ξεπροβάλλουν ως πηγές στην ανατολική πλευρά της επιμήκους παράκτιας πεδιάδας, μολονότι κάποιο μέρος των νερών καταλήγει υπογείως στη Μεσόγειο. Μερικές πηγές, όπως αυτές που περιβάλλουν την Ιερουσαλήμ και τη Χεβρών, αναβλύζουν ακόμη και στις κορυφές των βουνών της Παλαιστίνης ή κοντά σε αυτές. Οι πολυάριθμες πηγές που δημιουργούνται από το χιόνι το οποίο λιώνει στην οροσειρά του Λιβάνου και στο Όρος Αερμών τροφοδοτούν με νερό τον Λιτάνι, τον Ιορδάνη και τους ποταμούς της Δαμασκού.
Η σπουδαιότητα των πηγών γίνεται φανερή από τα πολλά τοπωνύμια που άρχιζαν με το συνθετικό «Εν», το οποίο σημαίνει «πηγή». (Ιη 15:62· 17:11· 1Βα 1:9· βλέπε ΑΕΙΝ.) Οι κωμοπόλεις και τα χωριά χτίζονταν συχνά κοντά σε πηγές, εφόσον οι περισσότεροι «ποταμοί» της Παλαιστίνης είναι στην πραγματικότητα χείμαρροι που ξεραίνονται τους καλοκαιρινούς μήνες. Για λόγους άμυνας, οι πόλεις χτίζονταν γενικά σε υψώματα, και ως εκ τούτου οι πηγές ήταν πολλές φορές έξω από τα τείχη των πόλεων, σε χαμηλότερες κοιλάδες. Αυτό το γεγονός καθιστούσε την προστασία του αποθέματος νερού ζωτικής σημασίας. Κατασκευάζονταν αγωγοί που μετέφεραν το νερό από την πηγή του κατευθείαν μέσα στην πόλη. Ο Βασιλιάς Εζεκίας έφτιαξε έναν τέτοιον αγωγό για να φέρει τα νερά της Γιών στην Πόλη του Δαβίδ. (2Βα 20:20· 2Χρ 32:30) Σε άλλες περιπτώσεις, μυστικές διαβάσεις ή σήραγγες οδηγούσαν στην πηγή, εξασφαλίζοντας άφθονη προμήθεια νερού στους κατοίκους της πόλης ακόμη και σε περίπτωση πολιορκίας. Όταν έγινε η εισβολή των Ασσυρίων στον Ιούδα, ο Εζεκίας έφραξε τις πηγές έξω από την Ιερουσαλήμ για να μην έχουν νερό οι εισβολείς.—2Χρ 32:2-4· βλέπε ΕΖΕΚΙΑΣ Αρ. 1 (Οικοδομικά Έργα και Επιτεύγματα Μηχανικής)· ΟΧΥΡΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑ.
Μεταφορική Χρήση. Ο Ιεχωβά εδραίωσε «τις πηγές των υδάτινων βαθών». (Παρ 8:28· Γε 7:11) Ο ίδιος προσδιορίζεται επίσης ως η Πηγή της ζωής, η Πηγή του ζωντανού νερού και η Πηγή του Ισραήλ. (Ψλ 36:9· Ιερ 2:13· Ψλ 68:26) Ο Γιος του ο Ιησούς Χριστός δίνει νερό που γίνεται μέσα στον αποδέκτη «πηγή νερού που θα αναβλύζει για να μεταδίδει αιώνια ζωή». (Ιωα 4:14) Ο Ιωήλ προείπε προφητικά ότι, αφού τα έθνη πατηθούν σαν σε πατητήρι στην Κοιλάδα του Ιωσαφάτ, θα αναβλύσει από τον οίκο του Ιεχωβά μια αναζωογονητική πηγή.—Ιωλ 3:12, 13, 18.
Τονίζοντας πόσο σπουδαία είναι η σωστή χρήση της γλώσσας, ο Ιάκωβος ρωτάει τους Χριστιανούς, οι οποίοι θα πρέπει να προσφέρουν το νερό της ζωής: «Μήπως μια πηγή κάνει το γλυκό και το πικρό να αναβλύζουν από το ίδιο άνοιγμα;»—Ιακ 3:11.
Ο Ιησούς σταμάτησε την «πηγή του αίματος» μιας γυναίκας που υπέφερε από ροή αίματος επί 12 χρόνια, γιατρεύοντάς την. (Μαρ 5:25-29) Η λέξη «πηγή» χρησιμοποιείται επίσης για να υποδηλώσει μια πηγή σεξουαλικής ικανοποίησης.—Παρ 5:18.
Για πληροφορίες σχετικά με την Πύλη της Πηγής, βλέπε ΠΥΛΗ.