ΡΕΦΑΪΜ
(Ρεφαΐμ).
Ψηλός λαός ή ψηλή φυλή. Υπάρχει αβεβαιότητα γύρω από τη σημασία και την προέλευση του ονόματος. Πιθανώς αποκαλούνταν Ρεφαΐμ επειδή ήταν απόγονοι κάποιου ονόματι Ραφάχ. Στο εδάφιο 2 Σαμουήλ 21:16, το όνομα του πατέρα φαίνεται ότι χρησιμοποιείται στον όρο χαΡαφάχ (κατά κυριολεξία, ο Ραφάχ) για να υποδηλώσει ολόκληρη τη φυλή αυτών των γιγάντων.
Σε κάποια πρώιμη περίοδο, οι Ρεφαΐμ κατοικούσαν προφανώς Α της Νεκράς Θαλάσσης. Οι Μωαβίτες, οι οποίοι τους εκδίωξαν, αποκαλούσαν τους Ρεφαΐμ με το όνομα Εμίμ («Φοβερά Πράγματα»). Οι Αμμωνίτες τούς ονόμαζαν Ζαμζουμμίμ (πιθανώς από μια ρίζα που σημαίνει «έχω στο νου μου· σχεδιάζω»). (Δευ 2:10, 11, 19, 20) Όταν ο Βασιλιάς Χοδολλογομόρ του Ελάμ κατευθύνθηκε Δ για να πολεμήσει πέντε επαναστατημένους βασιλιάδες κοντά στη Νεκρά Θάλασσα (οπότε και αιχμαλώτισε τον Λωτ), νίκησε τους Ρεφαΐμ στην Αστερώθ-καρναΐμ. (Γε 14:1, 5) Από αυτό εξάγεται ότι τότε οι Ρεφαΐμ κατοικούσαν στη Βασάν, Α του Ιορδάνη. Λίγο καιρό αργότερα, ο Θεός είπε ότι θα έδινε στους απογόνους του Αβραάμ την Υποσχεμένη Γη, η οποία περιλάμβανε εδάφη στα οποία ζούσαν οι Ρεφαΐμ.—Γε 15:18-20.
Έπειτα από 400 και πλέον χρόνια, ακριβώς προτού μπει στη Χαναάν ο Ισραήλ, η «γη των Ρεφαΐμ» εξακολουθούσε να ταυτίζεται με τη Βασάν. Εκεί οι Ισραηλίτες νίκησαν τον Ωγ, το βασιλιά της Βασάν (Δευ 3:3, 11, 13· Ιη 12:4· 13:12), που ήταν ο μόνος ο οποίος «υπήρχε ακόμη από τους Ρεφαΐμ που απέμεναν». Δεν είναι βέβαιο αν αυτό σημαίνει ότι ήταν ο τελευταίος βασιλιάς των Ρεφαΐμ ή ότι ήταν ο τελευταίος των Ρεφαΐμ εκείνης της περιοχής, εφόσον σύντομα εντοπίστηκαν Ρεφαΐμ Δ του Ιορδάνη.
Στην Υποσχεμένη Γη, οι Ισραηλίτες αντιμετώπισαν προβλήματα με τους Ρεφαΐμ, διότι κάποιοι από αυτούς παρέμειναν στα δάση της ορεινής περιοχής του Εφραΐμ. Οι γιοι του Ιωσήφ φοβούνταν να τους διώξουν. (Ιη 17:14-18) Όταν ο Δαβίδ πολεμούσε τους Φιλισταίους, ο ίδιος και οι υπηρέτες του πάταξαν τέσσερις άντρες που «είχαν γεννηθεί στους Ρεφαΐμ στη Γαθ». Ένας από αυτούς χαρακτηρίζεται ως «υπερμεγέθης άντρας, του οποίου τα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών ήταν από έξι, δηλαδή είκοσι τέσσερα». Η περιγραφή του οπλισμού τους δείχνει ότι ήταν όλοι άντρες μεγάλου αναστήματος. Ένας από αυτούς ήταν “ο Λααμί, ο αδελφός του Γολιάθ του Γιθίτη”. (1Χρ 20:4-8) Αυτός ο Γολιάθ, τον οποίο σκότωσε ο Δαβίδ, είχε ύψος έξι πήχεις και μία σπιθαμή (2,9 μ.). (1Σα 17:4-7) Η αφήγηση των εδαφίων 2 Σαμουήλ 21:16-22 κάνει λόγο για «τον Γολιάθ», αντί για «τον αδελφό του Γολιάθ» όπως λέει το εδάφιο 1 Χρονικών 20:5, πράγμα που μπορεί να υποδηλώνει ότι υπήρχαν δύο Γολιάθ.—Βλέπε ΓΟΛΙΑΘ.
Η εβραϊκή λέξη ρεφα’ΐμ χρησιμοποιείται και με μια άλλη έννοια στην Αγία Γραφή. Μερικές φορές εφαρμόζεται σαφώς, όχι σε κάποιον λαό, αλλά σε όσους είναι νεκροί. Συνδέοντας τη λέξη με μια ρίζα που σημαίνει «ατονώ, χαλαρώνω», ορισμένοι λόγιοι καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι σημαίνει «βυθισμένοι, αδύναμοι». Σε περικοπές όπου η λέξη έχει αυτή την έννοια, η Μετάφραση Νέου Κόσμου την αποδίδει «εκείνοι που βρίσκονται ανίσχυροι στο θάνατο», και πολλές άλλες μεταφράσεις χρησιμοποιούν αποδόσεις όπως «νεκρά πράγματα», «πεθαμένοι» και «νεκροί».—Ιωβ 26:5· Ψλ 88:10· Παρ 2:18· 9:18· 21:16· Ησ 14:9· 26:14, 19.