ΔΕΒΒΩΡΑ
(Δεββώρα) [Μέλισσα].
1. Η παραμάνα της Ρεβέκκας. Όταν η Ρεβέκκα έφυγε από το σπιτικό του πατέρα της του Βαθουήλ για να πάει στην Παλαιστίνη και να παντρευτεί τον Ισαάκ, η Δεββώρα τη συνόδευσε. (Γε 24:59) Έπειτα από χρόνια υπηρεσίας στο σπιτικό του Ισαάκ, η Δεββώρα έγινε μέλος του σπιτικού του Ιακώβ, ίσως μετά το θάνατο της Ρεβέκκας. Προφανώς περίπου 125 χρόνια μετά το γάμο της Ρεβέκκας με τον Ισαάκ, η Δεββώρα πέθανε και θάφτηκε κάτω από ένα μεγάλο δέντρο στη Βαιθήλ. Το όνομα που δόθηκε στο δέντρο (Αλλόν-βακούθ, που σημαίνει «Πελώριο Δέντρο Κλάματος») δείχνει πόσο πολύ την αγαπούσαν ο Ιακώβ και η οικογένειά του.—Γε 35:8.
2. Προφήτισσα του Ισραήλ, σύζυγος του Λαφιδώθ. (Κρ 4:4) Δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι ο Λαφιδώθ και ο Βαράκ ήταν το ίδιο πρόσωπο, όπως υποθέτουν μερικοί. Η συνεργασία της Δεββώρας και του Βαράκ βασιζόταν αποκλειστικά και μόνο στο κοινό τους ενδιαφέρον για την απελευθέρωση του Ισραήλ από την καταδυνάστευση των Χαναναίων. Η Δεββώρα κατοικούσε κάτω από έναν φοίνικα, στην ορεινή περιοχή του Εφραΐμ ανάμεσα στη Ραμά και στη Βαιθήλ, και «οι γιοι του Ισραήλ ανέβαιναν προς αυτήν για κρίση».—Κρ 4:5.
Ο Ιεχωβά χρησιμοποίησε τη Δεββώρα για να καλέσει τον Βαράκ από την Κέδες-νεφθαλί και να τον πληροφορήσει ότι ο Θεός είχε σκοπό να χρησιμοποιήσει 10.000 άντρες για να νικήσει το τεράστιο στράτευμα του Χαναναίου Βασιλιά Ιαβίν το οποίο είχε αρχηγό τον Σισάρα. Ο Βαράκ είχε την υπόσχεση του Ιεχωβά ότι θα του έδινε τον εχθρό στο χέρι του. Παράλληλα όμως, ενώ συγκέντρωσε τους άντρες και τους οδήγησε στο Όρος Θαβώρ, ο Βαράκ επέμενε να είναι παρούσα και η Δεββώρα ως η εκπρόσωπος του Θεού, παρότι ήταν γυναίκα. Η Δεββώρα δέχτηκε με προθυμία να αφήσει τον τόπο της όπου είχε μεγαλύτερη ασφάλεια και να ακολουθήσει τον Βαράκ. Ωστόσο, προφήτευσε ότι «η λαμπρότητα» της νίκης θα ανήκε σε μια γυναίκα. Αυτά τα λόγια εκπληρώθηκαν όταν μια γυναίκα, η Ιαήλ, σκότωσε τον Σισάρα.—Κρ 4:6-10, 17-22.
Η Δεββώρα και ο Βαράκ έψαλαν μαζί έναν ύμνο την ημέρα της νίκης. Μέρος του ύμνου είναι γραμμένο στο πρώτο πρόσωπο, κάτι που υποδεικνύει ότι τον συνέθεσε η Δεββώρα—αν όχι ολόκληρο, τουλάχιστον εν μέρει. (Κρ 5:7) Αποτελούσε έθιμο να γιορτάζουν οι γυναίκες τις νίκες με τραγούδια και χορούς. (Εξ 15:20, 21· Κρ 11:34· 1Σα 18:6, 7· Ψλ 68:11) Ο ύμνος αυτός δίνει όλη την τιμή και τον αίνο στον Ιεχωβά για τη νίκη υπέρ του λαού του. Συμπληρώνει αρκετά στοιχεία στην εξιστόρηση του περιστατικού η οποία προηγείται, και για να σχηματίσει κανείς πλήρη εικόνα πρέπει να εξετάσει τον ύμνο παράλληλα με την εξιστόρηση. Αφού περιγράφει την κραταιότητα και τη μεγαλειότητα του Ιεχωβά και κάνει μια αναδρομή στην κατάσταση του Ισραήλ πριν από τη μάχη του Βαράκ, ο ύμνος επαινεί τις φυλές που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα και ρωτάει γιατί δεν ανταποκρίθηκαν κάποιες άλλες. Προσθέτει με γλαφυρότητα διάφορες λεπτομέρειες για τη μάχη και την κατατρόπωση των Χαναναίων, για τη θαρραλέα ενέργεια της Ιαήλ που σκότωσε τον Σισάρα και για την απογοήτευση της μητέρας του Σισάρα, η οποία περίμενε μάταια να φέρουν λάφυρα και δούλους από τον Ισραήλ μετά την αναμενόμενη νίκη του γιου της, του Σισάρα.—Κρ 5.