Μέσω Πίστης, ο Βαράκ Κατατρόπωσε ένα Ισχυρό Στράτευμα
ΦΑΝΤΑΣΤΕΙΤΕ ότι είστε αντιμέτωπος με μια στρατιά εχθρικών δυνάμεων. Διαθέτουν τον πιο σύγχρονο στρατιωτικό εξοπλισμό και είναι έτοιμοι να τον χρησιμοποιήσουν. Μπροστά τους, εσείς και οι σύντροφοί σας είστε ουσιαστικά ανυπεράσπιστοι.
Στη διάρκεια της περιόδου των κριτών του Ισραήλ, ο Βαράκ, η Δεββώρα και 10.000 συμπατριώτες τους Ισραηλίτες έζησαν μια τέτοια εμπειρία. Οι εχθρικές δυνάμεις ήταν Χαναναίοι υπό την ηγεσία του στρατιωτικού διοικητή Σισάρα. Το οπλοστάσιό τους περιλάμβανε άρματα, οι τροχοί των οποίων ήταν εξοπλισμένοι με θανατηφόρα σιδερένια δρεπάνια. Το περιστατικό διαδραματίστηκε στο Όρος Θαβώρ και στην κοιλάδα του χειμάρρου Κισών. Τα όσα έλαβαν χώρα εκεί προσδιορίζουν τον Βαράκ ως άνθρωπο υποδειγματικής πίστης. Εξετάστε τα γεγονότα που οδήγησαν σε αυτή τη σύγκρουση.
Ο Ισραήλ Κραυγάζει προς τον Ιεχωβά
Το βιβλίο των Κριτών μιλάει για την επανειλημμένη εγκατάλειψη της αγνής λατρείας από μέρους του Ισραήλ καθώς και για τις καταστροφικές συνέπειες τέτοιων ενεργειών. Σε κάθε περίπτωση, η ειλικρινής δέηση για το έλεος του Θεού ακολουθούνταν από το θεϊκό διορισμό ενός σωτήρα, από απελευθέρωση και στη συνέχεια και πάλι από στασιασμό. Σύμφωνα με αυτό το πρότυπο, «οι γιοι του Ισραήλ άρχισαν πάλι να πράττουν το κακό στα μάτια του Ιεχωβά, τώρα που ο Αώδ [ένας κριτής ο οποίος τους είχε σώσει από την καταδυνάστευση των Μωαβιτών] ήταν νεκρός». Μάλιστα, «διάλεξαν καινούριους θεούς». Το αποτέλεσμα; «Ο Ιεχωβά τούς πούλησε στο χέρι του Ιαβίν, του βασιλιά της Χαναάν, ο οποίος βασίλευε στην Ασώρ· και αρχηγός του στρατεύματός του ήταν ο Σισάρα . . . Και οι γιοι του Ισραήλ άρχισαν να κραυγάζουν προς τον Ιεχωβά, επειδή [ο Σισάρα] είχε εννιακόσια πολεμικά άρματα με σιδερένια δρεπάνια και ο ίδιος καταδυνάστευε τους γιους του Ισραήλ με σκληρότητα επί είκοσι χρόνια».—Κριτές 4:1-3· 5:8.
Σχετικά με τη ζωή στον Ισραήλ, οι Γραφές λένε: «[Εκείνες τις ημέρες] οι δρόμοι δεν είχαν καθόλου κίνηση, και οι ταξιδιώτες στους δρόμους ταξίδευαν από παρακαμπτήριες οδούς. Οι κάτοικοι της υπαίθρου χάθηκαν». (Κριτές 5:6, 7) Οι άνθρωποι ήταν τρομοκρατημένοι λόγω των ληστρικών επιδρομών που έκαναν διάφοροι αρματηλάτες. «Ο δημόσιος βίος στον Ισραήλ κυριαρχούνταν από το φόβο», λέει κάποιος λόγιος, «ολόκληρη η κοινωνία έμοιαζε να έχει παραλύσει και να είναι αβοήθητη». Γι’ αυτό, όπως είχαν κάνει πολλές φορές στο παρελθόν, οι απελπισμένοι Ισραηλίτες κραύγασαν προς τον Ιεχωβά για βοήθεια.
Ο Ιεχωβά Διορίζει έναν Ηγέτη
Η καταδυνάστευση από τους Χαναναίους αποτέλεσε μια περίοδο εθνικής κρίσης για τον Ισραήλ. Ο Θεός χρησιμοποίησε την προφήτισσα Δεββώρα για να μεταδώσει τις κρίσεις και τις οδηγίες του. Ο Ιεχωβά τής έδωσε έτσι το προνόμιο να ενεργήσει ως συμβολική μητέρα στον Ισραήλ.—Κριτές 4:4· 5:7.
Η Δεββώρα κάλεσε τον Βαράκ και του είπε: «Δεν έδωσε ο Ιεχωβά, ο Θεός του Ισραήλ, την εντολή; “Πήγαινε και παρατάξου στο Όρος Θαβώρ, και πάρε μαζί σου δέκα χιλιάδες άντρες από τους γιους του Νεφθαλί και από τους γιους του Ζαβουλών. Και εγώ θα σύρω κοντά σου, στην κοιλάδα του χειμάρρου Κισών, τον Σισάρα, τον αρχηγό του στρατεύματος του Ιαβίν, και τα πολεμικά του άρματα και το πλήθος του, και πράγματι θα τον δώσω στο χέρι σου”». (Κριτές 4:6, 7) Λέγοντας “δεν έδωσε ο Ιεχωβά την εντολή;” η Δεββώρα καθιστούσε απόλυτα σαφές ότι η ίδια δεν ασκούσε καμία προσωπική εξουσία πάνω στον Βαράκ. Απλώς ενεργούσε ως ο αγωγός μέσω του οποίου μεταφερόταν μια θεϊκή εντολή. Πώς ανταποκρίθηκε ο Βαράκ;
«Αν έρθεις μαζί μου», είπε ο Βαράκ, «τότε θα πάω· αν, όμως, δεν έρθεις μαζί μου, δεν θα πάω». (Κριτές 4:8) Γιατί δίσταζε ο Βαράκ να δεχτεί τη θεόδοτη ευθύνη; Μήπως δείλιαζε; Μήπως δεν είχε εμπιστοσύνη στις υποσχέσεις του Θεού; Όχι. Ο Βαράκ δεν αρνήθηκε το διορισμό ούτε παρήκουσε τον Ιεχωβά. Τουναντίον, η απάντησή του υποδήλωνε ότι αισθανόταν ανεπαρκής να φέρει σε πέρας μόνος του την εντολή του Θεού. Η παρουσία της εκπροσώπου του Θεού θα τον διαβεβαίωνε για τη θεϊκή καθοδηγία και θα γέμιζε τόσο τον ίδιο όσο και τους άντρες του με πεποίθηση. Αντί να αποτελεί λοιπόν σημάδι αδυναμίας, ο όρος που έθεσε ο Βαράκ ήταν ένδειξη ισχυρής πίστης.
Η αντίδραση του Βαράκ μπορεί να παραλληλιστεί με αυτήν του Μωυσή, του Γεδεών και του Ιερεμία. Και αυτοί επίσης δεν είχαν πεποίθηση στην ικανότητά τους να εκπληρώσουν τους θεόδοτους διορισμούς τους. Αλλά δεν θεωρήθηκαν λιγότερο πιστοί εξαιτίας αυτού. (Έξοδος 3:11–4:17· 33:12-17· Κριτές 6:11-22, 36-40· Ιερεμίας 1:4-10) Τι μπορεί να λεχθεί δε για τη στάση της Δεββώρας; Εκείνη δεν προσπάθησε να πάρει την κατάσταση στα χέρια της. Απεναντίας, παρέμεινε μια μετριόφρων δούλη του Ιεχωβά. «Εξάπαντος θα έρθω μαζί σου», είπε στον Βαράκ. (Κριτές 4:9) Ήταν διατεθειμένη να αφήσει το σπίτι της—ένα μέρος όπου υπήρχε μεγαλύτερη ασφάλεια—και να πάει με τον Βαράκ στην επικείμενη μάχη. Και η Δεββώρα επίσης αποτελεί παράδειγμα πίστης και θάρρους.
Έχοντας Πίστη Ακολούθησαν τον Βαράκ
Ο τόπος συγκέντρωσης των δυνάμεων του Ισραήλ ήταν το περίβλεπτο Όρος Θαβώρ. Η επιλογή της τοποθεσίας ήταν πολύ καλή. Αντιπροσώπευε ένα φυσικό σημείο συγκέντρωσης για τις φυλές του Νεφθαλί και του Ζαβουλών, οι οποίες κατοικούσαν εκεί κοντά. Έτσι λοιπόν, όπως είχε προστάξει ο Θεός, δέκα χιλιάδες εθελοντές—και η Δεββώρα—ανέβηκαν με τον Βαράκ σε αυτό το βουνό.
Απαιτούνταν πίστη από όλους όσους ακολούθησαν τον Βαράκ. Ο Ιεχωβά είχε υποσχεθεί στον Βαράκ νίκη επί των Χαναναίων, αλλά τι όπλα είχαν οι Ισραηλίτες; Το εδάφιο Κριτές 5:8 λέει: «Ασπίδα δεν φαινόταν ούτε κοντάρι, ανάμεσα σε σαράντα χιλιάδες στον Ισραήλ». Επομένως, οι Ισραηλίτες διέθεταν μόνο ελαφρύ οπλισμό. Ωστόσο, ακόμα και τα κοντάρια και οι ασπίδες θα δημιουργούσαν έναν αναμφισβήτητα άνισο συσχετισμό δυνάμεων συγκρινόμενα με τα δρεπανηφόρα πολεμικά άρματα. Όταν ο Σισάρα άκουσε ότι ο Βαράκ είχε ανεβεί στο Όρος Θαβώρ, συγκέντρωσε αμέσως όλα τα άρματα και τους στρατιώτες του στην κοιλάδα του χειμάρρου Κισών. (Κριτές 4:12, 13) Αυτό που δεν συνειδητοποίησε ο Σισάρα ήταν ότι θα πολεμούσε τον Παντοδύναμο Θεό.
Ο Βαράκ Κατατροπώνει το Στράτευμα του Σισάρα
Όταν ήρθε η στιγμή της σύγκρουσης, η Δεββώρα είπε στον Βαράκ: «Σήκω, γιατί αυτή είναι η ημέρα που ο Ιεχωβά θα δώσει οπωσδήποτε τον Σισάρα στο χέρι σου. Δεν είναι ο Ιεχωβά εκείνος που έχει βγει μπροστά από εσένα;» Ο Βαράκ και οι άντρες του έπρεπε να κατεβούν από το Όρος Θαβώρ στο λεκανοπέδιο, αλλά εκεί τα άρματα του Σισάρα θα υπερείχαν από στρατηγική άποψη. Πώς θα αισθανόσασταν εσείς αν βρισκόσασταν στο στράτευμα του Βαράκ; Θα υπακούατε αμέσως, ενθυμούμενοι ότι η κατεύθυνση ερχόταν από τον Ιεχωβά; Ο Βαράκ και οι δέκα χιλιάδες άντρες του υπάκουσαν. «Και ο Ιεχωβά επέφερε στον Σισάρα και σε όλα τα πολεμικά του άρματα και σε όλο το στρατόπεδο σύγχυση με την κόψη του σπαθιού ενώπιον του Βαράκ».—Κριτές 4:14, 15.
Με την υποστήριξη του Ιεχωβά, ο Βαράκ κατατρόπωσε το στράτευμα του Σισάρα. Η αφήγηση σχετικά με τη μάχη δεν εξηγεί όλα όσα συνέβησαν. Ωστόσο, ο επινίκιος ύμνος του Βαράκ και της Δεββώρας λέει ότι “οι ουρανοί και τα σύννεφα στάλαξαν νερό”. Πιθανότατα, μια καταιγίδα έκανε τα άρματα του Σισάρα να κολλήσουν στη λάσπη, δίνοντας το πλεονέκτημα στον Βαράκ. Το κύριο επιθετικό όπλο των Χαναναίων έγινε έτσι μειονέκτημα. Όσον αφορά τα πτώματα των αντρών του Σισάρα, ο ύμνος λέει: «Ο χείμαρρος Κισών τούς παρέσυρε».—Κριτές 5:4, 21.
Είναι αξιόπιστο αυτό το σενάριο; Η κοιλάδα του χειμάρρου Κισών είναι μια ρεματιά όπου συνήθως κυλάει λίγο νερό. Ύστερα από καταιγίδες ή παρατεταμένες βροχές, τέτοια ρέματα είναι πιθανό να φουσκώσουν ξαφνικά και να γίνουν ορμητικοί και επικίνδυνοι χείμαρροι. Στη διάρκεια του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, μόλις 15 λεπτά νεροποντής στο βαρύ αργιλώδες έδαφος της ίδιας περιοχής λέγεται ότι είχαν θέσει σε κίνδυνο την επιτυχία όλων των ελιγμών του ιππικού. Αφηγήσεις σχετικά με τη μάχη του Όρους Θαβώρ ανάμεσα στον Ναπολέοντα και στους Τούρκους στις 16 Απριλίου 1799 αναφέρουν ότι «πολλοί [Τούρκοι] πνίγηκαν όταν προσπάθησαν να διαφύγουν μέσω ενός τμήματος της πεδιάδας το οποίο είχε πλημμυρίσει από τον Κισών».
Ο Ιουδαίος ιστορικός Φλάβιος Ιώσηπος ισχυρίζεται ότι, καθώς τα στρατεύματα του Σισάρα και του Βαράκ ήταν έτοιμα να συγκρουστούν, “έπεσε μεγάλη καταιγίδα, με πολλή βροχή και χαλάζι· ο άνεμος έφερνε τη βροχή στα πρόσωπα των Χαναναίων και σκοτείνιαζε την όρασή τους, με αποτέλεσμα τα τόξα και οι σφεντόνες τους να τους είναι άχρηστα”.
«Από τον ουρανό πολέμησαν τα άστρα», δηλώνει το εδάφιο Κριτές 5:20, «από τις τροχιές τους πολέμησαν εναντίον του Σισάρα». Πώς πολέμησαν τα άστρα εναντίον του Σισάρα; Μερικοί θεωρούν ότι αυτή η δήλωση υπονοεί θεϊκή βοήθεια. Σύμφωνα με άλλες απόψεις, αυτό αναφέρεται σε αγγελική βοήθεια, σε βροχή μετεωριτών ή στην εξάρτηση του Σισάρα από προβλέψεις αστρολόγων που διαψεύστηκαν. Εφόσον η Γραφή δεν δίνει καμιά εξήγηση για το πώς πολέμησαν τα άστρα σε αυτή τη μάχη, μπορούμε προφανώς να αρκεστούμε στο να θεωρήσουμε ότι η δήλωση υπονοεί κάποιο είδος θεϊκής παρέμβασης για χάρη του στρατεύματος του Ισραήλ. Όπως και αν έχουν τα πράγματα, οι Ισραηλίτες επωφελήθηκαν στο πλήρες από την κατάσταση. «Ο Βαράκ καταδίωξε τα πολεμικά άρματα . . . ώστε όλο το στρατόπεδο του Σισάρα έπεσε από την κόψη του σπαθιού. Δεν απέμεινε ούτε ένας». (Κριτές 4:16) Τι απέγινε ο Σισάρα, ο αρχηγός του στρατεύματος;
Ο Δυνάστης Πέφτει «στο Χέρι Γυναίκας»
«Ο δε Σισάρα», λέει η Γραφή, «[εγκατέλειψε τη μάχη και] κατέφυγε με τα πόδια στη σκηνή της Ιαήλ, της συζύγου του Χέβερ του Κεναίου, γιατί υπήρχε ειρήνη ανάμεσα στον Ιαβίν, το βασιλιά της Ασώρ, και στο σπιτικό του Χέβερ του Κεναίου». Η Ιαήλ προσκάλεσε τον αποκαμωμένο Σισάρα στη σκηνή της, του έδωσε να πιει γάλα, τον σκέπασε και εκείνος αποκοιμήθηκε. Η Ιαήλ στη συνέχεια «πήρε έναν πάσσαλο της σκηνής και έβαλε το σφυρί στο χέρι της», αντικείμενα που ένας κάτοικος σκηνών χρησιμοποιούσε τακτικά. «Κατόπιν τον πλησίασε κρυφά και κάρφωσε τον πάσσαλο στους κροτάφους του και τον έμπηξε στη γη, ενώ αυτός κοιμόταν βαθιά και ήταν αποκαμωμένος. Και έτσι πέθανε».—Κριτές 4:17-21.
Η Ιαήλ βγήκε έπειτα έξω για να συναντήσει τον Βαράκ και του είπε: «Έλα να σου δείξω τον άνθρωπο που ψάχνεις». Η αφήγηση προσθέτει: «Εκείνος, λοιπόν, πήγε κοντά της και είδε τον Σισάρα να κείτεται νεκρός, με τον πάσσαλο στους κροτάφους του». Πόσο ενισχυτική για την πίστη πρέπει να ήταν αυτή η εμπειρία για τον Βαράκ! Νωρίτερα, η προφήτισσα Δεββώρα τού είχε πει: «Η λαμπρότητα δεν θα γίνει δική σου στο δρόμο που πηγαίνεις, γιατί στο χέρι γυναίκας θα πουλήσει ο Ιεχωβά τον Σισάρα».—Κριτές 4:9, 22.
Μπορεί να χαρακτηριστεί δόλια η ενέργεια της Ιαήλ; Ο Ιεχωβά δεν είχε αυτή την άποψη. «Ανάμεσα στις γυναίκες μέσα στη σκηνή θα είναι πάρα πολύ ευλογημένη», ανέφερε ο επινίκιος ύμνος του Βαράκ και της Δεββώρας. Αυτός ο ύμνος μάς βοηθάει να δούμε το θάνατο του Σισάρα υπό το σωστό πρίσμα. Η μητέρα του παρουσιάζεται να περιμένει με αγωνία την επιστροφή του από τη μάχη. «Γιατί καθυστέρησε να έρθει το πολεμικό του άρμα;» ρωτάει. «Οι σοφές από τις αρχόντισσές της» προσπαθούν να καθησυχάσουν τους φόβους της λέγοντας ότι σίγουρα θα μοιράζει τα λάφυρα της μάχης—όμορφα κεντητά ενδύματα και κοπέλες για τους άντρες. Οι αρχόντισσες ρωτούν: «Δεν πρέπει να βρουν, δεν πρέπει να μοιράσουν λάφυρα, μια μήτρα—δύο μήτρες [έκφραση των στρατιωτών για τις αιχμάλωτες παλλακίδες, υποσημείωση στη ΜΝΚ] για κάθε ακμαίο άντρα, λάφυρα από βαμμένα υφάσματα για τον Σισάρα . . . Ένα κεντητό ένδυμα, βαμμένο ύφασμα, δύο κεντητά ενδύματα για το λαιμό των αντρών που λαφυραγωγούν;»—Κριτές 5:24, 28-30.
Μαθήματα για Εμάς
Η αφήγηση σχετικά με τον Βαράκ μάς διδάσκει σπουδαία μαθήματα. Προβλήματα και απογοητεύσεις είναι βέβαιο ότι θα ταλαιπωρούν οποιουσδήποτε αποκλείουν από τη ζωή τους τον Ιεχωβά. Η απελευθέρωση από καταδυνάστευση διαφόρων μορφών είναι δυνατή για όσους στρέφονται μετανοημένα στον Θεό και ασκούν πίστη σε αυτόν. Και δεν πρέπει επίσης να καλλιεργούμε υπάκουο πνεύμα; Ακόμη και όταν οι απαιτήσεις του Θεού φαίνονται αντίθετες με την ανθρώπινη λογίκευση, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι οι οδηγίες του είναι πάντοτε για το διαρκές καλό μας. (Ησαΐας 48:17, 18) Μόνο ασκώντας πίστη στον Ιεχωβά και υπακούοντας στις θεϊκές οδηγίες “κατατρόπωσε [ο Βαράκ] τα στρατεύματα ξένων”.—Εβραίους 11:32-34.
Ο συγκινητικός επίλογος του ύμνου της Δεββώρας και του Βαράκ λέει: «Ας αφανιστούν όλοι οι εχθροί σου, Ιεχωβά, και αυτοί που σε αγαπούν ας είναι όπως ο ήλιος όταν ξεπροβάλλει με την κραταιότητά του». (Κριτές 5:31) Πόσο αληθινό θα αποδειχτεί αυτό όταν ο Ιεχωβά θα φέρει τέλος στον πονηρό κόσμο του Σατανά!
[Εικόνα στη σελίδα 29]
Ο Ιεχωβά χρησιμοποίησε τη Δεββώρα για να καλέσει τον Βαράκ
[Εικόνα στη σελίδα 31]
Ο ποταμός Κισών όταν ξεχειλίζει
[Ευχαριστίες]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.
[Εικόνα στη σελίδα 31]
Το Όρος Θαβώρ