ΔΕΒΙΡ

(Δεβίρ) [Εσώτατος· Ενδότατος].

1. Ο βασιλιάς της Εγλών, ενός από τα τέσσερα μικρά βασίλεια που συμμάχησαν με το βασιλιά της Ιερουσαλήμ με σκοπό να επιτεθούν στην πόλη της Γαβαών επειδή έκανε ειρήνη με τον Ιησού του Ναυή. (Ιη 10:1-5) Η συνθηκολόγηση της Γαβαών με τον Ιησού του Ναυή ενέσπειρε το φόβο, δεδομένου ότι πιθανώς αποδυνάμωνε κάθε ενωμένο μέτωπο εναντίον του Ισραήλ (Ιη 9:1, 2) και συγχρόνως έδινε, όπως φαίνεται, στον Ιησού του Ναυή μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων ανάμεσα στα βόρεια και στα νότια εδάφη της Υποσχεμένης Γης, αφήνοντάς του το περιθώριο να κατακτά τη γη τμηματικά. Όταν πολιορκήθηκε η Γαβαών, ο στρατός του Ιησού του Ναυή πρόστρεξε σε διάσωσή της και, με τη βοήθεια θαυμάτων, ο Ιησούς του Ναυή κατατρόπωσε το στρατό των Χαναναίων, αναγκάζοντας τον Δεβίρ και τους άλλους βασιλιάδες να καταφύγουν σε μια σπηλιά. Εκεί έμειναν παγιδευμένοι ώσπου αργότερα εκτελέστηκαν.—Ιη 10:6-27.

2. Βασιλική πόλη των Χαναναίων (Ιη 10:38, 39), γνωστή και ως Κιριάθ-σεφέρ και Κιριάθ-σαννά. (Ιη 15:15, 49· Κρ 1:11) Ανήκε στην κληρονομιά του Ιούδα αλλά έγινε Λευιτική πόλη των Κααθιτών.—Ιη 21:9, 15· 1Χρ 6:54, 58.

Όπως φαίνεται υπάρχουν δύο αφηγήσεις για την πρώτη κατάκτηση της Δεβίρ από τον Ισραήλ στα πλαίσια των στρατιωτικών επιχειρήσεων του Ιησού του Ναυή. Η πρώτη αφήγηση απλώς δηλώνει ότι ο πληθυσμός της Δεβίρ αφανίστηκε. (Ιη 10:38, 39) Η δεύτερη, στα εδάφια Ιησούς του Ναυή 11:21-23, είναι πιθανώς μια ανακεφαλαίωση της ίδιας κατάκτησης (εφόσον το εδάφιο 18 αναφέρεται στις “πολλές ημέρες κατά τις οποίες διεξήγε ο Ιησούς πόλεμο με όλους αυτούς τους βασιλιάδες”), ενώ δίνει την επιπρόσθετη πληροφορία ότι ο Ιησούς του Ναυή «εξάλειψε τους Ανακίμ . . . από τη Δεβίρ» και άλλες πόλεις. Αυτή η συμπληρωματική ύλη μπορεί να περιλήφθηκε για να δείξει ότι ακόμη και οι ψηλοί Ανακίμ, οι οποίοι είχαν σκορπίσει τόσο φόβο στις καρδιές των κατασκόπων του Ισραήλ 40 και πλέον χρόνια νωρίτερα (Αρ 13:28, 31-33· Δευ 9:2), δεν αποδείχτηκαν άτρωτοι.

Ωστόσο, φαίνεται ότι οι Ανακίμ εγκαταστάθηκαν ξανά στην πόλη της Δεβίρ, ερχόμενοι ίσως από τα παράλια της Φιλιστίας (Ιη 11:22), ενώ ο Ισραήλ βρισκόταν προσωρινά στο στρατόπεδό του στα Γάλγαλα ή πολεμούσε στο Β. (Ιη 10:43–11:15) Αν και οι αρχικές εκστρατείες του Ιησού του Ναυή είχαν καταστείλει την ενωμένη αντίσταση των εχθρικών δυνάμεων στη γη Χαναάν κατεδαφίζοντας γρήγορα όλα τα ισχυρά προπύργια, φαίνεται ότι αυτή η μορφή πολέμου δεν τους επέτρεψε να εγκαταστήσουν φρουρές προκειμένου να διατηρήσουν υπό την κατοχή τους τα μέρη όπου βρίσκονταν όλες οι κατεστραμμένες πόλεις. Έτσι λοιπόν, έλαβε χώρα και μια δεύτερη κατάκτηση της Δεβίρ, ή αλλιώς επιχείρηση εκκαθάρισης, από τον Γοθονιήλ, ο οποίος διακρίθηκε στην κατάκτηση της πόλης, γι’ αυτό και του δόθηκε ως σύζυγος η Αχσάν, η κόρη του παλαίμαχου Χάλεβ.—Ιη 15:13-19· Κρ 1:11-15.

Δεν είναι δυνατόν να εξακριβωθεί σε ποια περίοδο της ιστορίας του Ισραήλ έλαβε χώρα αυτή η δεύτερη κατάκτηση. Το βιβλίο των Κριτών ανοίγει με τη φράση «έπειτα από το θάνατο του Ιησού», και αμέσως μετά ακολουθεί η αφήγηση για την κατάληψη της Δεβίρ από τον Χάλεβ. (Κρ 1:11-15) Το γεγονός αυτό σύμφωνα με μερικούς τοποθετεί την κατάκτηση της Δεβίρ από τον Ιούδα μετά το θάνατο του Ιησού του Ναυή και σημαίνει ότι η παρόμοια αφήγηση που βρίσκεται στα εδάφια Ιησούς του Ναυή 15:13-19 ήταν μεταγενέστερη προσθήκη στο ομώνυμο βιβλίο. Ωστόσο, άλλοι θεωρούν το εδάφιο Κριτές 1:1 απλώς μια τυπική εισαγωγή που το συνδέει με το βιβλίο του Ιησού του Ναυή, προβάλλοντας το επιχείρημα ότι ο Χάλεβ δεν θα περίμενε τόσα χρόνια μέχρι το θάνατο του Ιησού του Ναυή, προτού εκδιώξει τους Ανακίμ από την υποσχεμένη ιδιοκτησία του. Γι’ αυτό και θεωρούν την αφήγηση του βιβλίου των Κριτών ως επανάληψη της αφήγησης του Ιησού του Ναυή.

Αναφορικά με τη θέση της Δεβίρ στην ορεινή περιοχή του Ιούδα έχουν προβληθεί διάφορες εκδοχές από λογίους της Αγίας Γραφής. Στο παρελθόν ταυτίστηκε με το Τελλ Μπέιτ Μίρσιμ, περίπου 20 χλμ. ΔΝΔ της Χεβρών. Ωστόσο, τώρα ταυτίζεται με το Χίρμπετ Ραμπούντ, περίπου 13 χλμ. ΝΔ της Χεβρών.

Το αρχαίο όνομα της Δεβίρ, Κιριάθ-σεφέρ (Ιη 15:15· Κρ 1:11), σημαίνει «Πόλη του Βιβλίου». Αυτό έχει οδηγήσει μερικούς στην υπόθεση ότι η Δεβίρ ήταν το κέντρο της θρησκευτικής και της νομικής εκπαίδευσης των Χαναναίων και τόπος φύλαξης των δημόσιων αρχείων.

3. Τοποθεσία «στην κοιλάδα Αχώρ» η οποία αναφέρεται στον κατάλογο με τις μεθόριες τοποθεσίες του Ιούδα. (Ιη 15:7) Παρότι η ακριβής θέση της δεν είναι γνωστή σήμερα, μερικοί γεωγράφοι πιστεύουν ότι το όνομα αυτό διασώζεται στο τοπωνύμιο Θογέρετ εντ-Ντεμπρ, ΝΔ της Ιεριχώς, και στο όνομα του Ουάντι Ντεμπρ, το οποίο είναι πλησιέστερα στην τοποθεσία όπου, σύμφωνα με την τρέχουσα άποψη, βρίσκεται η Κοιλάδα του Αχώρ.

4. Τοποθεσία στο όριο του Γαδ στη Γαλαάδ. (Ιη 13:26) Αυτή η Δεβίρ θεωρείται συνήθως η ίδια με τη Λο-δεβάρ, όπου βρισκόταν το σπίτι του Μαχίρ (ο οποίος φιλοξένησε τον Μεφιβοσθέ και αργότερα τον Δαβίδ). (2Σα 9:4-6· 17:27-29) Κατά την τρέχουσα άποψη ορισμένων, η Δεβίρ του Γαδ ταυτίζεται με το Ουμ εντ-Νταμπάρ, 16 χλμ. Ν της Θάλασσας της Γαλιλαίας.