Μήπως Βλέπετε Μόνο την Εξωτερική Εμφάνιση;
Ο ΧΑΪΝΤΣ, ένας έφηβος, σχεδίαζε να σκοτώσει τον πατριό του υποκινούμενος από μίσος. Ευτυχώς, δεν είχε αρκετό θάρρος για να το κάνει. Αρκετά χρόνια αργότερα αποφάσισε να αυτοκτονήσει, αλλά ούτε κι αυτό το κατάφερε. Μπλέχτηκε σε κλοπές και διακίνηση ναρκωτικών, πράγματα για τα οποία φυλακίστηκε. Στη συνέχεια, ο γάμος του απέτυχε.
Σήμερα, ο Χάιντς δεν είναι πια εθισμένος στα ναρκωτικά. Διάγει μια έντιμη ζωή. Έχει έναν ευτυχισμένο γάμο και μια θαυμάσια σχέση με τον πατριό του. Τι προκάλεσε την αλλαγή; Αυτός άρχισε να μελετάει την Αγία Γραφή με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Σταδιακά, η άποψή του για τη ζωή άρχισε να αλλάζει.
Αναμφίβολα, πολλοί που ήξεραν τον παλιό Χάιντς τον θεωρούσαν χαμένη υπόθεση. Ευτυχώς για πολλούς ανθρώπους σαν κι αυτόν, ο Θεός δεν τον εγκατέλειψε, ως άτομο που ήταν αδύνατον να σωθεί. Γιατί δεν τον εγκατέλειψε; Ο λόγος είναι ο εξής: ‘Δεν βλέπει ο Θεός καθώς βλέπει ο άνθρωπος· διότι ο άνθρωπος βλέπει το φαινόμενον, ο δε Ιεχωβά βλέπει την καρδίαν’.—1 Σαμουήλ 16:7.
Υπάρχει μια μεγάλη διαφορά μεταξύ ανθρώπου και Θεού. Εμείς έχουμε την τάση να κρίνουμε από την εξωτερική εμφάνιση. Φτάνουμε στο σημείο να λέμε ότι «οι πρώτες εντυπώσεις είναι μόνιμες εντυπώσεις». Με άλλα λόγια, τείνουμε να κατατάσσουμε τους ανθρώπους με βάση τις πρώτες αντιδράσεις. Αλλά ο Θεός, επειδή μπορεί να διαβάζει την καρδιά, είναι δίκαιος και αμερόληπτος. Και γι’ αυτό έστειλε τον Γιο του, τον Ιησού Χριστό, στη γη ώστε «να σωθώσι πάντες οι άνθρωποι και να έλθωσιν εις επίγνωσιν της αληθείας». (1 Τιμόθεον 2:4) Σχετικά μ’ αυτό, οι αφιερωμένοι Χριστιανοί έχουν το προνόμιο να είναι «του Θεού . . . συνεργοί» με το να κηρύττουν ενεργά τα καλά νέα της Βασιλείας του Θεού σε όλο το ανθρώπινο γένος. (1 Κορινθίους 3:9) Ωστόσο, οι Χριστιανοί έχουν τους περιορισμούς τους—δεν μπορούν να διαβάσουν την καρδιά των ανθρώπων. Γι’ αυτό πρέπει να είναι αμερόληπτοι και να μην επηρεάζονται αρνητικά από την εξωτερική εμφάνιση.
Ο ετεροθαλής αδελφός του Ιησού, ο Ιάκωβος, γνώριζε ότι υπήρχε αυτός ο κίνδυνος στην πρώτη Χριστιανική εκκλησία. Αυτός είπε: «Αδελφοί μου, αφού πιστεύετε στον Κύριό μας Ιησού Χριστό, που βασιλεύει με δόξα, δεν πρέπει να εκδηλώνετε ποτέ υπεροψία. Για παράδειγμα, στον τόπο της λατρείας σας μπορεί να μπουν δυο επισκέπτες—ο ένας, καλοντυμένος άνθρωπος με χρυσά δαχτυλίδια, και ο άλλος, ένας φτωχός άνθρωπος με φθαρμένα ρούχα. Ας υποθέσουμε ότι δίνετε ιδιαίτερη προσοχή στον καλοντυμένο άνθρωπο . . . Δεν καταλαβαίνετε ότι είστε ασυνεπείς και κρίνετε με λάθος κριτήρια;» Με βάση αυτό, μήπως κρίνουμε μερικές φορές λανθασμένα τους ανθρώπους που έρχονται στην Αίθουσα Βασιλείας για πρώτη φορά;—Ιακώβου 2:1-4, The New English Bible (Η Νέα Αγγλική Βίβλος).
Ο Ιησούς Έθεσε το Παράδειγμα
Ο Ιησούς έβλεπε τους ανθρώπους, όχι ως αμαρτωλούς που ήταν αδύνατον να σωθούν, αλλά ως πιθανώς ειλικρινή άτομα που θα ήταν πρόθυμα να αλλάξουν, αν τους δινόταν η απαραίτητη βοήθεια και το κατάλληλο κίνητρο. Γι’ αυτό «έδωκεν εαυτόν αντίλυτρον υπέρ πάντων». (1 Τιμόθεον 2:6) Στο έργο κηρύγματος που έκανε δεν θεωρούσε κανένα άτομο με καλή καρδιά ως αξιοκαταφρόνητο, ως ανάξιο προσοχής. Η άποψή του για τους ανθρώπους δεν αποκάλυπτε περήφανα αισθήματα αυτοδικαίωσης.—Λουκάς 5:12, 13.
Πόσο διέφερε από τους Φαρισαίους, για τους οποίους διαβάζουμε: «Οι δε γραμματείς και Φαρισαίοι, ιδόντες αυτόν τρώγοντα μετά των τελωνών και αμαρτωλών, έλεγον προς τους μαθητάς αυτού· Δια τι μετά των τελωνών και αμαρτωλών τρώγει και πίνει; Και ακούσας ο Ιησούς, λέγει προς αυτούς· Δεν έχουσι χρείαν ιατρού οι υγιαίνοντες, αλλ’ οι πάσχοντες· δεν ήλθον δια να καλέσω δικαίους αλλά αμαρτωλούς».—Μάρκος 2:16, 17.
Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι ο Ιησούς ανεχόταν τις ανέντιμες και εσφαλμένες ενέργειες που έκαναν αυτοί οι αμαρτωλοί και οι τελώνες. Αλλά ήξερε ότι οι άνθρωποι μπορούν να μπλεχτούν σ’ έναν εσφαλμένο τρόπο ζωής, ίσως ακόμη και χωρίς τη θέλησή τους ή εξαιτίας περιστάσεων που είναι δύσκολο να ελέγξουν. Γι’ αυτό εκείνος έδειχνε κατανόηση, καθώς «εσπλαγχνίσθη δι’ αυτούς, επειδή ήσαν ως πρόβατα μη έχοντα ποιμένα». (Μάρκος 6:34) Στοργικά έκανε διάκριση ανάμεσα στις κακές τους πράξεις και στις πιθανώς καλές καρδιές τους.
Στις σχέσεις του με τους ακολούθους του, ο Ιησούς έβλεπε επίσης πέρα από την εξωτερική εμφάνιση. Αυτοί ήταν αμαρτωλοί που συχνά έκαναν λάθη, αλλά ο Ιησούς δεν ήταν κανένας παράλογα μανιώδης με την τελειότητα που να τους επέπληττε για κάθε μικρή παράβαση. Ήξερε ότι οι προθέσεις τους ήταν καλές ή, όπως θα λέγαμε αλλιώς, ότι είχαν τα σωστά κίνητρα. Αυτό που χρειάζονταν ήταν βοήθεια και ενθάρρυνση· κι ο Ιησούς δεν τα έδινε αυτά ποτέ με φειδώ. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι εκείνος έβλεπε τους ανθρώπους με τον τρόπο που τους βλέπει ο Θεός. Προσπαθούμε εμείς να μιμούμαστε το θαυμάσιο παράδειγμά του;
Εσείς ‘Κρίνετε τη Δίκαιη Κρίση’;
Κάποια φορά ο Ιησούς αντιμετώπισε μια ομάδα αυτοδικαιούμενων γογγυστών που ενοχλήθηκαν, επειδή εκείνος είχε γιατρέψει κάποιον το Σάββατο. Εκείνος τους έδωσε την εξής οδηγία: «Μη κρίνετε κατ’ όψιν [από την εξωτερική εμφάνιση, ΜΝΚ], αλλά την δικαίαν κρίσιν κρίνατε». Γιατί δεν χάρηκαν αυτοί βλέποντας τον Ιησού ως ένα θαυματοποιό που είχε κάνει «ολόκληρον άνθρωπον υγιή», αντί να ‘οργισθούν’ και να τον δουν ως παραβάτη του νόμου του Σαββάτου; Κρίνοντας από την εξωτερική εμφάνιση, πρόδωσαν τα άσχημα κίνητρά τους. Αποκάλυψαν ότι η κρίση τους δικαίωνε τους ίδιους και ήταν άδικη συγχρόνως.—Ιωάννης 7:23, 24.
Πώς θα μπορούσαμε να κάνουμε κι εμείς ίσως το ίδιο σφάλμα; Με το να μη χαρούμε όταν ένα μετανιωμένο άτομο επιστρέφει στην εκκλησία ή όταν ένα πολύ κοσμικό άτομο μαθαίνει την αλήθεια και αρχίζει να ωφελείται από την πνευματική θεραπεία. Μερικές φορές μπορεί να κρίνουμε τους ανθρώπους από το ανορθόδοξο ντύσιμο ή την ανορθόδοξη εμφάνισή τους και να τους ξεγράφουμε νομίζοντας ότι είναι εντελώς απίθανο να γίνουν Μάρτυρες. Κι όμως, πολλοί πρώην χίπις και άλλοι που είχαν ανορθόδοξο τρόπο ζωής έγιναν τελικά Χριστιανοί Μάρτυρες του Ιεχωβά. Ενόσω τέτοια άτομα βρίσκονται στο στάδιο των προσαρμογών, εμείς δεν θέλουμε να επιτρέψουμε στην ‘κρίση από την εξωτερική εμφάνιση’ να μας τυφλώσει ως προς την καλή κατάσταση της καρδιάς τους.
Πόσο καλύτερο, και σύμφωνο με το ωραίο παράδειγμα του Ιησού, είναι να προσευχόμαστε γι’ αυτούς και να τους προσφέρουμε πρακτική βοήθεια ώστε να φτάσουν σε Χριστιανική ωριμότητα! Μπορεί να φαίνεται δύσκολο να διακρίνουμε σ’ αυτούς κάποια αιτία για χαρά. Αλλά, αν ο Ιεχωβά τούς ελκύει στον εαυτό του μέσω του Χριστού, ποιοι είμαστε εμείς που θα τους απορρίψουμε με βάση τα δικά μας περιορισμένα κριτήρια; (Ιωάννης 6:44) Το να κρίνουμε κάποιον με βάση τη δική μας δικαιοσύνη, ενώ δεν ξέρουμε ούτε την καρδιά του ούτε τις περιστάσεις, θα μπορούσε να μας οδηγήσει στο να λάβουμε δυσμενή κρίση.—Παράβαλε Ματθαίος 7:1-5.
Αντί να κρίνουμε αυστηρά τέτοια καινούρια άτομα, πρέπει να τα βοηθάμε, να τα ενθαρρύνουμε και να τα νουθετούμε με το παράδειγμά μας. Εντούτοις, ενώ δείχνουμε καλοσύνη, δεν πρέπει βέβαια να ειδωλοποιούμε καινούρια άτομα που είναι ίσως πολύ γνωστά στον κόσμο. Αυτό θα αποτελούσε μια μορφή μεροληψίας. Θα αποτελούσε επίσης ένδειξη ανωριμότητας από μέρους μας. Όσο για το ίδιο το άτομο, θα το βοηθούσε η κολακεία μας να είναι ταπεινό; Ή θα το έφερνε, μάλλον, σε δύσκολη θέση;—Λευιτικόν 19:15.
Μην Περιμένετε Περισσότερα Από Όσα Περιμένει ο Θεός
Η άποψή μας για τους άλλους είναι πολύ περιορισμένη σε σύγκριση με εκείνη του Ιεχωβά, ο οποίος διαβάζει την καρδιά. (1 Χρονικών 28:9) Η αναγνώριση αυτού του γεγονότος θα μας εμποδίσει να γίνουμε σύγχρονοι, αυτοδικαιούμενοι Φαρισαίοι, προσπαθώντας να βάλουμε τους ανθρώπους στο δικό μας ανθρωποποίητο καλούπι δικαιοσύνης, ώστε αυτοί να ταιριάζουν στην αντίληψή μας για το τι είναι σωστό. Αν προσπαθούμε να βλέπουμε τους ανθρώπους όπως τους βλέπει ο Θεός, δεν θα απαιτούμε από αυτούς περισσότερα από όσα απαιτεί εκείνος. Δεν θα ‘πηγαίνουμε πιο πέρα από τα πράγματα που είναι γραμμένα’. (1 Κορινθίους 4:6, ΜΝΚ) Είναι ιδιαίτερα σπουδαίο για τους Χριστιανούς πρεσβυτέρους να το πάρουν αυτό στα σοβαρά.—1 Πέτρου 5:2, 3.
Μπορούμε να το δείξουμε παραστατικά αυτό στο ζήτημα του ντυσίματος. Η Γραφική απαίτηση—η απαίτηση του Θεού—είναι ότι τα ρούχα ενός Χριστιανού πρέπει να είναι ευπρεπή και καθαρά, τακτοποιημένα και να μην προδίδουν έλλειψη ‘αιδούς και σωφροσύνης’. (1 Τιμόθεον 2:9· 3:2) Σαφώς λοιπόν, οι πρεσβύτεροι σε κάποια εκκλησία πριν από μερικά χρόνια πήγαν ‘πιο πέρα από τα πράγματα που είναι γραμμένα’, απαιτώντας από όλους τους δημόσιους ομιλητές στην εκκλησία τους να φοράνε άσπρο πουκάμισο, αν και τα απαλά χρώματα ήταν γενικά αποδεκτά σ’ εκείνη τη χώρα. Ζητούσαν από τους επισκέπτες ομιλητές, που εμφανίζονταν με χρωματιστό πουκάμισο, να αλλάξουν και να φορέσουν ένα από τα αρκετά άσπρα πουκάμισα που φυλάγονταν στην Αίθουσα Βασιλείας για τέτοιες ακριβώς έκτακτες περιπτώσεις. Πόσο προσεκτικοί πρέπει να είμαστε ώστε να μην επιβάλλουμε το προσωπικό μας γούστο σε άλλους! Και πόσο κατάλληλη είναι η συμβουλή του Παύλου: «Η επιείκειά σας [η λογικότητά σας, ΜΝΚ] ας γείνη γνωστή εις πάντας τους ανθρώπους»!—Φιλιππησίους 4:5.
Τα Καλά Αποτελέσματα του να Βλέπουμε Πέρα Από την Εξωτερική Εμφάνιση
Το να αναγνωρίζουμε ότι δεν μπορούμε να διαβάζουμε τις καρδιές των ανθρώπων θα μας βοηθήσει να διατηρούμε μια καλύτερη σχέση με όσους μας περιβάλλουν, τόσο μέσα όσο και έξω από τη Χριστιανική εκκλησία. Θα μας βοηθήσει να σκεφτόμαστε θετικά για τους άλλους, να μην αμφισβητούμε τα κίνητρά τους, «διότι ήμεθα ποτέ και ημείς ανόητοι, απειθείς, πλανώμενοι, δουλεύοντες εις διαφόρους επιθυμίας και ηδονάς». (Τίτον 3:3) Αν το συνειδητοποιήσουμε αυτό, θα είμαστε πρόθυμοι να κηρύττουμε σε όλους, ακόμη και σε εκείνους που, από την εξωτερική εμφάνιση, μπορεί να φαίνονται ανάξιοι. Στο κάτω-κάτω, η απόφαση να δεχτούν ή να απορρίψουν την αλήθεια είναι δική τους. Η ευθύνη να την κηρύξουμε σε όλους είναι δική μας.
Πολλοί Μάρτυρες του Ιεχωβά, όπως ο Χάιντς, χαίρονται που τους καλωσόρισαν στη Χριστιανική εκκλησία αδελφοί και αδελφές που έβλεπαν πέρα από την εξωτερική εμφάνιση και δεν έκριναν από τις πρώτες εντυπώσεις.
Πάρτε για παράδειγμα τον Φρανκ, που εμφανίστηκε κάποια Κυριακή σε μια Αίθουσα Βασιλείας των Μαρτύρων του Ιεχωβά στη νότια Γερμανία. Τι είδαν οι παρευρισκόμενοι; Έναν αχτένιστο νεαρό με γενειάδα και μαλλιά μακριά μέχρι τους ώμους, ντυμένο με βρώμικα ρούχα, γνωστό ως θαμώνα των τοπικών μπαρ και μανιώδη καπνιστή—ένα άτομο που είχε παραμελήσει τη φιλενάδα του και τα δίδυμα μωρά τους. Παρ’ όλα αυτά, τον υποδέχτηκαν στη συνάθροιση θερμά. Εκείνος εντυπωσιάστηκε τόσο πολύ που επέστρεψε ύστερα από μια βδομάδα. Τι είδαν τότε; Ένα νεαρό με περιποιημένη εμφάνιση και καθαρά ρούχα. Την τρίτη βδομάδα είδαν ένα νεαρό που δεν κάπνιζε πια και αυτή τη φορά συνοδευόταν από τη φιλενάδα του και τα δυο παιδιά τους. Την τέταρτη Κυριακή είδαν ένα νεαρό και μια νεαρή που μόλις είχαν βγάλει άδεια γάμου για να νομιμοποιήσουν τη σχέση τους. Την πέμπτη Κυριακή είδαν ένα νεαρό που είχε κόψει όλους τους δεσμούς με την ψεύτικη θρησκεία. Σήμερα, περίπου τέσσερα χρόνια αργότερα, βλέπουν, όπως αναφέρει ένας Μάρτυρας του Ιεχωβά, «μια οικογένεια που κάνει τόσο καλή εντύπωση ώστε θα νόμιζες ότι είναι αδελφοί μας εδώ και πολλά χρόνια».
Η ποιότητα ενός βιβλίου δεν αντανακλάται απαραίτητα στο δέσιμό του ούτε η ποιότητα ενός σπιτιού στην πρόσοψή του. Παρόμοια, η αληθινή ποιότητα ενός ατόμου δεν αντανακλάται απαραίτητα στην εξωτερική εμφάνιση. Οι Χριστιανοί που προσπαθούν να βλέπουν τους ανθρώπους όπως τους βλέπει ο Θεός δεν θα κρίνουν από τις αρχικές εντυπώσεις. Ο Θεός δίνει προσοχή στον ‘κρυφό άνθρωπο της καρδιάς’, και μπορούμε να είμαστε ευγνώμονες γι’ αυτό.—1 Πέτρου 3:3, 4.