ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΤΕΚΑ
Ήταν Άγρυπνος και Καρτερικός
1, 2. Ποιο δυσάρεστο καθήκον είχε μπροστά του ο Ηλίας, και σε τι διέφερε από τον Αχαάβ;
Ο ΗΛΙΑΣ λαχταρούσε να βρεθεί μόνος του με τον ουράνιο Πατέρα του. Αλλά το πλήθος που τον περιέβαλλε είχε μόλις δει εκείνον τον αληθινό προφήτη να κάνει επίκληση με αποτέλεσμα να πέσει φωτιά από τον ουρανό, και πολλοί ήθελαν αναμφίβολα να κερδίσουν την εύνοιά του. Προτού ανεβεί ο Ηλίας στα υψώματα του Όρους Κάρμηλος και προσευχηθεί κατ’ ιδίαν στον Ιεχωβά Θεό, είχε μπροστά του ένα δυσάρεστο καθήκον. Έπρεπε να μιλήσει στον Βασιλιά Αχαάβ.
2 Οι δύο άντρες δεν έμοιαζαν σχεδόν σε τίποτα. Ο Αχαάβ, στολισμένος με βασιλική περιβολή, ήταν ένας άπληστος, άβουλος αποστάτης. Ο Ηλίας φορούσε το επίσημο ένδυμα του προφήτη—έναν απλό, τραχύ χιτώνα, πιθανώς από δέρμα ζώου ή υφασμένο από τρίχες καμήλας ή κατσικιού. Ήταν άνθρωπος με μεγάλο θάρρος, ακεραιότητα και πίστη. Η μέρα που κόντευε να τελειώσει είχε αποκαλύψει πολλά για το χαρακτήρα του καθενός.
3, 4. (α) Γιατί ήταν μια άσχημη μέρα για τον Αχαάβ και τους άλλους λάτρεις του Βάαλ; (β) Ποιες ερωτήσεις θα εξετάσουμε;
3 Ήταν μια άσχημη μέρα για τον Αχαάβ και τους άλλους λάτρεις του Βάαλ. Η ειδωλολατρική θρησκεία την οποία προωθούσε ο Αχαάβ και η σύζυγός του, η Βασίλισσα Ιεζάβελ, στο δεκάφυλο βασίλειο του Ισραήλ είχε υποστεί βαρύ πλήγμα. Ο Βάαλ είχε ξεσκεπαστεί ως κάτι κίβδηλο. Ο άψυχος θεός είχε αποτύχει να ανάψει μια απλή φωτιά ως απάντηση στις φρενήρεις ικεσίες, στους χορούς και στις αιματηρές τελετουργίες των προφητών του. Ο Βάαλ είχε αποτύχει να προστατέψει εκείνους τους 450 άντρες από την εκτέλεση που άξιζαν δικαίως. Αλλά ο ψεύτικος θεός είχε αποτύχει και σε κάτι άλλο, και αυτό επρόκειτο να φανεί περίτρανα. Επί τρία και πλέον χρόνια, οι προφήτες του Βάαλ εκλιπαρούσαν το θεό τους να τερματίσει την ξηρασία που ταλάνιζε τη γη, αλλά ο Βάαλ είχε αποδειχτεί ανίκανος να το κάνει αυτό. Σε λίγο, ο ίδιος ο Ιεχωβά θα καταδείκνυε την ανωτερότητά του τερματίζοντας την ξηρασία.—1 Βασ. 16:30–17:1· 18:1-40.
4 Πότε, όμως, θα ενεργούσε ο Ιεχωβά; Τι θα έκανε ο Ηλίας μέχρι τότε; Και τι μαθαίνουμε εμείς από αυτόν τον άνθρωπο πίστης; Ας δούμε, καθώς θα εξετάζουμε την αφήγηση.—Διαβάστε 1 Βασιλέων 18:41-46.
Άνθρωπος Προσευχής
5. Τι είπε ο Ηλίας στον Αχαάβ, και είχε πάρει άραγε κάποιο μάθημα ο Αχαάβ από τα γεγονότα της μέρας;
5 Ο Ηλίας πλησίασε τον Αχαάβ και είπε: «Ανέβα, φάε και πιες· διότι ακούγεται ο ήχος από τη βοή νεροποντής». Είχε πάρει κάποιο μάθημα εκείνος ο πονηρός βασιλιάς από τα γεγονότα της μέρας; Η αφήγηση δεν αναφέρει κάτι συγκεκριμένο, αλλά δεν βρίσκουμε καθόλου λόγια μετάνοιας, καμιά έκκληση προς τον προφήτη για βοήθεια ώστε να πλησιάσει τον Ιεχωβά και να ζητήσει συγχώρηση. Όχι, ο Αχαάβ απλώς «ανέβηκε . . . να φάει και να πιει». (1 Βασ. 18:41, 42) Τι συνέβη, όμως, με τον Ηλία;
6, 7. Για ποιο πράγμα προσευχήθηκε ο Ηλίας, και γιατί;
6 «Ο δε Ηλίας ανέβηκε στην κορυφή του Καρμήλου και λύγισε τα πόδια του χαμηλώνοντας μέχρι τη γη και έβαλε το πρόσωπό του ανάμεσα στα γόνατά του». Ενώ ο Αχαάβ πήγε να γεμίσει το στομάχι του, ο Ηλίας άδραξε την ευκαιρία να προσευχηθεί στον ουράνιο Πατέρα του. Προσέξτε την ταπεινή στάση του σώματός του, όπως περιγράφεται εδώ—είναι πεσμένος στο έδαφος, με το κεφάλι του τόσο χαμηλωμένο ώστε το πρόσωπό του πλησιάζει στα γόνατά του. Γιατί είχε αυτή τη στάση; Δεν χρειάζεται να μαντέψουμε. Η Αγία Γραφή, στο εδάφιο Ιακώβου 5:18, μας λέει ότι ο Ηλίας προσευχήθηκε για να τερματιστεί η ξηρασία. Πιθανότατα, αυτό ήταν το περιεχόμενο της προσευχής του στην κορυφή του Καρμήλου.
7 Νωρίτερα, ο Ιεχωβά είχε πει: «Έχω αποφασίσει να δώσω βροχή στην επιφάνεια της γης». (1 Βασ. 18:1) Άρα λοιπόν, ο Ηλίας προσευχήθηκε να εκπληρωθεί το δηλωμένο θέλημα του Ιεχωβά, ακριβώς όπως δίδαξε ο Ιησούς τους ακολούθους του να προσεύχονται περίπου χίλια χρόνια αργότερα.—Ματθ. 6:9, 10.
8. Τι μας διδάσκει για την προσευχή το παράδειγμα του Ηλία;
8 Το παράδειγμα του Ηλία μάς διδάσκει πολλά για την προσευχή. Αυτό που κυριαρχούσε στη σκέψη του ήταν η επιτέλεση του θελήματος του Θεού. Όταν εμείς προσευχόμαστε, είναι καλό να θυμόμαστε: «Ό,τι και αν είναι αυτό που ζητάμε σύμφωνα με το θέλημα [του Θεού] αυτός μας ακούει». (1 Ιωάν. 5:14) Σαφώς, λοιπόν, χρειάζεται να γνωρίζουμε ποιο είναι το θέλημα του Θεού για να προσευχόμαστε με αποδεκτό τρόπο—ένας καλός λόγος για να κάνουμε τη μελέτη της Γραφής μέρος της καθημερινής μας ζωής. Δίχως άλλο, ο Ηλίας ήθελε επίσης να τερματιστεί η ξηρασία σκεπτόμενος όλα όσα υπέφεραν οι συμπατριώτες του. Πιθανότατα η καρδιά του ήταν γεμάτη ευγνωμοσύνη μετά το θαύμα που είχε δει να εκτελεί ο Ιεχωβά εκείνη τη μέρα. Παρόμοια, και εμείς θέλουμε να αντανακλούν οι προσευχές μας εγκάρδια ευχαριστία και ενδιαφέρον για την ευημερία των άλλων.—Διαβάστε 2 Κορινθίους 1:11· Φιλιππησίους 4:6.
Πεπεισμένος και Άγρυπνος
9. Τι ζήτησε ο Ηλίας από τον υπηρέτη του, και ποιες δύο ιδιότητες θα εξετάσουμε;
9 Ο Ηλίας ήταν βέβαιος ότι ο Ιεχωβά θα ενεργούσε για να τερματίσει την ξηρασία, αλλά δεν ήταν βέβαιος για το πότε. Τι έκανε, λοιπόν, ο προφήτης στο μεταξύ; Προσέξτε τι αναφέρει η αφήγηση: «Είπε στον υπηρέτη του: “Ανέβα, σε παρακαλώ. Κοίταξε προς τη θάλασσα”. Ανέβηκε, λοιπόν, αυτός και κοίταξε και είπε: “Δεν υπάρχει τίποτα απολύτως”. Και εκείνος είπε “Ξαναπήγαινε”, και αυτό έγινε εφτά φορές». (1 Βασ. 18:43) Το παράδειγμα του Ηλία μάς διδάσκει τουλάχιστον δύο μαθήματα. Πρώτα, προσέξτε την πεποίθηση του προφήτη. Κατόπιν, σκεφτείτε την επαγρύπνησή του.
Ο Ηλίας αναζητούσε εναγωνίως ενδείξεις για το ότι ο Ιεχωβά ετοιμαζόταν να ενεργήσει
10, 11. (α) Πώς έδειξε ο Ηλίας την πεποίθησή του στην υπόσχεση του Ιεχωβά; (β) Γιατί μπορούμε να έχουμε παρόμοια πεποίθηση;
10 Επειδή ο Ηλίας είχε πεποίθηση στην υπόσχεση του Ιεχωβά, αναζητούσε εναγωνίως ενδείξεις για το ότι ο Ιεχωβά ετοιμαζόταν να ενεργήσει. Έστειλε τον υπηρέτη του σε ένα πανοραμικό μέρος για να ανιχνεύσει στον ορίζοντα τυχόν σημάδια βροχής. Μόλις επέστρεψε ο υπηρέτης, έδωσε την απογοητευτική αναφορά: «Δεν υπάρχει τίποτα απολύτως». Ο ορίζοντας ήταν καθαρός και ο ουρανός προφανώς ανέφελος. Παρατηρήσατε, όμως, κάτι ασυνήθιστο; Θυμηθείτε ότι ο Ηλίας μόλις είχε πει στον Βασιλιά Αχαάβ: «Ακούγεται ο ήχος από τη βοή νεροποντής». Πώς μπορούσε να πει ο προφήτης κάτι τέτοιο ενώ δεν φαίνονταν πουθενά σύννεφα βροχής;
11 Ο Ηλίας γνώριζε την υπόσχεση του Ιεχωβά. Ως προφήτης και εκπρόσωπός Του, ήταν βέβαιος ότι ο Θεός του θα εκπλήρωνε το λόγο Του. Ήταν τόσο πεπεισμένος ώστε ήταν σαν να άκουγε ήδη τη νεροποντή. Ίσως μας έρχεται στο νου τι λέει η Γραφή για τον Μωυσή: «Παρέμεινε σταθερός σαν να έβλεπε τον Αόρατο». Είναι ο Θεός τόσο πραγματικός για εσάς; Εκείνος μας παρέχει άφθονους λόγους για να θέτουμε ανάλογη πίστη στον ίδιο και στις υποσχέσεις του.—Εβρ. 11:1, 27.
12. Πώς έδειξε ο Ηλίας ότι ήταν άγρυπνος, και πώς αντέδρασε στην είδηση ότι υπήρχε ένα μοναχικό μικρό σύννεφο;
12 Κατόπιν, προσέξτε πόσο άγρυπνος ήταν ο Ηλίας. Έστειλε ξανά τον υπηρέτη του, όχι μία ή δύο φορές, αλλά εφτά! Ίσως φανταζόμαστε τον υπηρέτη να έχει απηυδήσει κάνοντας το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά, αλλά ο Ηλίας εξακολούθησε να αγωνιά για κάποιο σημάδι και δεν παραιτήθηκε. Τελικά, ύστερα από την έβδομη φορά, ο υπηρέτης ανέφερε: «Δες! Ένα μικρό σύννεφο, σαν παλάμη ανθρώπου, ανεβαίνει από τη θάλασσα». Οραματίζεστε τον υπηρέτη να κρατάει το χέρι του απλωμένο και να δείχνει με την παλάμη του το μέγεθος ενός μοναχικού μικρού σύννεφου που αναδυόταν από τον ορίζοντα της Μεγάλης Θάλασσας; Ο υπηρέτης ίσως να μην εντυπωσιάστηκε, αλλά για τον Ηλία εκείνο το σύννεφο ήταν σημαντικό. Γι’ αυτό λοιπόν, είπε τώρα επιτακτικά στον υπηρέτη του: «Ανέβα, πες στον Αχαάβ: “Ζέψε και κατέβα για να μη σε εμποδίσει η νεροποντή!”»—1 Βασ. 18:44.
13, 14. (α) Πώς μπορούμε να μιμούμαστε την επαγρύπνηση του Ηλία; (β) Ποιους λόγους έχουμε για να ενεργούμε με το αίσθημα του επείγοντος;
13 Ο Ηλίας έθεσε ξανά ένα εντυπωσιακό παράδειγμα για εμάς. Και εμείς ζούμε σε έναν καιρό κατά τον οποίο ο Θεός θα ενεργήσει σύντομα για να εκπληρώσει το δηλωμένο σκοπό του. Ο Ηλίας πρόσμενε το τέλος της ξηρασίας. Οι υπηρέτες του Θεού σήμερα προσμένουν το τέλος ενός διεφθαρμένου παγκόσμιου συστήματος πραγμάτων. (1 Ιωάν. 2:17) Μέχρι να ενεργήσει ο Ιεχωβά Θεός, εμείς πρέπει να είμαστε πάντα σε εγρήγορση, όπως ο Ηλίας. Ο Γιος του Θεού, ο Ιησούς, συμβούλεψε τους ακολούθους του: «Γι’ αυτό, να είστε σε εγρήγορση, επειδή δεν γνωρίζετε ποια ημέρα έρχεται ο Κύριός σας». (Ματθ. 24:42) Μήπως ο Ιησούς εννοούσε ότι οι ακόλουθοί του θα βρίσκονταν σε απόλυτο σκοτάδι όσον αφορά το πότε θα ερχόταν το τέλος; Όχι, διότι σχολίασε εκτενώς το πώς θα ήταν ο κόσμος στις ημέρες πριν από το τέλος. Όλοι μας μπορούμε να παρατηρήσουμε την εκπλήρωση αυτού του λεπτομερούς σημείου «της τελικής περιόδου του συστήματος πραγμάτων».—Διαβάστε Ματθαίος 24:3-7.
Ένα μοναχικό μικρό σύννεφο αρκούσε για να πείσει τον Ηλία ότι ο Ιεχωβά ετοιμαζόταν να ενεργήσει. Το σημείο των τελευταίων ημερών μάς δίνει επιτακτικούς λόγους να ενεργούμε με το αίσθημα του επείγοντος
14 Κάθε πτυχή του σημείου μάς παρέχει ισχυρές, πειστικές αποδείξεις. Αρκούν αυτές για να μας υποκινήσουν να ενεργούμε με το αίσθημα του επείγοντος στην υπηρεσία μας προς τον Ιεχωβά; Ένα μοναχικό μικρό σύννεφο στον ορίζοντα αρκούσε για να πείσει τον Ηλία ότι ο Ιεχωβά ετοιμαζόταν να ενεργήσει. Μήπως απογοητεύτηκε ο πιστός προφήτης;
Ο Ιεχωβά Φέρνει Ανακούφιση και Ευλογίες
15, 16. Ποια γεγονότα εκτυλίχθηκαν ραγδαία, και τι μπορεί να αναρωτιόταν ο Ηλίας για τον Αχαάβ;
15 Η αφήγηση μας λέει: «Στο μεταξύ, οι ουρανοί σκοτείνιασαν από τα σύννεφα και τον άνεμο και άρχισε μεγάλη νεροποντή. Και ο Αχαάβ συνέχισε να οδηγεί το άρμα του και πήγε στην Ιεζραέλ». (1 Βασ. 18:45) Τα γεγονότα άρχισαν να εκτυλίσσονται ραγδαία. Ενόσω ο υπηρέτης του Ηλία έδινε το άγγελμα του προφήτη στον Αχαάβ, το μικρό σύννεφο έγινε πολλά σύννεφα, και ο ουρανός σκοτείνιασε. Φύσηξε δυνατός άνεμος. Επιτέλους, ύστερα από τριάμισι χρόνια, έπεσε βροχή στο έδαφος του Ισραήλ. Το ξερό χώμα ρούφηξε τις σταγόνες. Καθώς η βροχή γινόταν νεροποντή, ο ποταμός Κισών πλημμύρισε, αναμφίβολα ξεπλένοντας το αίμα των εκτελεσμένων προφητών του Βάαλ. Αλλά και οι παραστρατημένοι Ισραηλίτες είχαν τώρα την ευκαιρία να ξεπλύνουν την τρομερή κηλίδα της λατρείας του Βάαλ από τη χώρα τους.
16 Ασφαλώς, ο Ηλίας το έλπιζε αυτό! Ίσως αναρωτιόταν πώς θα ανταποκρινόταν ο Αχαάβ στα δραματικά γεγονότα που εκτυλίσσονταν. Θα μετανοούσε και θα απομακρυνόταν από τη μολυσματική λατρεία του Βάαλ; Τα γεγονότα εκείνης της μέρας είχαν παράσχει ισχυρούς λόγους για να κάνει αυτές τις αλλαγές. Φυσικά, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τι είχε στο μυαλό του ο Αχαάβ εκείνη τη στιγμή. Η αφήγηση μας λέει απλώς ότι ο βασιλιάς «συνέχισε να οδηγεί το άρμα του και πήγε στην Ιεζραέλ». Είχε πάρει κάποιο μάθημα; Είχε αποφασίσει να αλλάξει τρόπο ζωής; Τα μετέπειτα γεγονότα δείχνουν πως όχι. Ωστόσο, εκείνη η μέρα δεν είχε τελειώσει ακόμη για τον Αχαάβ—ούτε για τον Ηλία.
17, 18. (α) Τι συνέβη στον Ηλία καθ’ οδόν προς την Ιεζραέλ; (β) Γιατί ήταν αξιοσημείωτο το ότι ο Ηλίας πήγε τρέχοντας από τον Κάρμηλο ως την Ιεζραέλ; (Βλέπε επίσης υποσημείωση.)
17 Ο προφήτης του Ιεχωβά τράβηξε τώρα τον ίδιο δρόμο που είχε πάρει ο Αχαάβ. Τον περίμενε ένα μακρύ ταξίδι μέσα στο σκοτάδι και στη βροχή. Αλλά κάτι ασυνήθιστο συνέβη στη συνέχεια.
18 «Το χέρι του Ιεχωβά ήρθε πάνω στον Ηλία, ώστε αυτός έζωσε τους γοφούς του και έτρεχε μπροστά από τον Αχαάβ μέχρι την Ιεζραέλ». (1 Βασ. 18:46) Είναι σαφές ότι «το χέρι του Ιεχωβά» επενεργούσε στον Ηλία με υπερφυσικό τρόπο. Η Ιεζραέλ απείχε περίπου 30 χιλιόμετρα, και ο Ηλίας δεν ήταν νεαρός.a Οραματιστείτε τον προφήτη να ζώνεται τα μακριά του ενδύματα, δένοντάς τα στους γοφούς του ώστε να κινεί τα πόδια του ελεύθερα, και κατόπιν να τρέχει στο βρεγμένο δρόμο—τόσο γρήγορα ώστε, όχι μόνο πρόφτασε το βασιλικό άρμα, αλλά και το προσπέρασε!
19. (α) Ποιες προφητείες μπορεί να μας έρχονται στο νου διαβάζοντας για τη θεόδοτη δύναμη και αντοχή του Ηλία; (β) Τι γνώριζε ασφαλώς ο Ηλίας καθώς έτρεχε προς την Ιεζραέλ;
19 Τι ευλογία πρέπει να ήταν αυτή για τον Ηλία! Η αίσθηση τέτοιας δύναμης, σθένους και αντοχής—που ενδεχομένως δεν είχε νιώσει ούτε στα νιάτα του—πρέπει να ήταν συγκλονιστική. Ίσως μας έρχονται στο νου οι προφητείες που εγγυώνται τέλεια υγεία και σφρίγος για τα πιστά άτομα στον ερχόμενο επίγειο Παράδεισο. (Διαβάστε Ησαΐας 35:6· Λουκ. 23:43) Καθώς ο Ηλίας έτρεχε σε εκείνον το βρεγμένο δρόμο, γνώριζε ασφαλώς ότι είχε την επιδοκιμασία του Πατέρα του, του μόνου αληθινού Θεού, του Ιεχωβά!
20. Πώς μπορούμε να επιζητούμε τις ευλογίες του Ιεχωβά;
20 Ο Ιεχωβά επιθυμεί διακαώς να μας ευλογεί. Ας επιζητούμε τις ευλογίες του. Αξίζουν κάθε προσπάθεια. Όπως ο Ηλίας, έτσι και εμείς χρειάζεται να είμαστε άγρυπνοι, ζυγίζοντας προσεκτικά τις ισχυρές αποδείξεις που φανερώνουν ότι ο Ιεχωβά ετοιμάζεται να ενεργήσει σε αυτούς τους επικίνδυνους και επείγοντες καιρούς. Όπως ο Ηλίας, έτσι και εμείς έχουμε κάθε λόγο να είμαστε απόλυτα πεπεισμένοι για τις υποσχέσεις του Ιεχωβά, “του Θεού της αλήθειας”.—Ψαλμ. 31:5.
a Λίγο αργότερα, ο Ιεχωβά θα έδινε στον Ηλία το διορισμό να εκπαιδεύσει τον Ελισαιέ, ο οποίος θα γινόταν γνωστός ως «αυτός που έχυνε νερό στα χέρια του Ηλία». (2 Βασ. 3:11) Ο Ελισαιέ υπηρέτησε τον Ηλία, παρέχοντας προφανώς πρακτική βοήθεια σε έναν άνθρωπο προχωρημένης ηλικίας.