ΑΛΟΓΟ
[εβρ. κείμενο, σους· ρέχεβ (άλογα αρμάτων)· ρέχες (ομάδα αλόγων· ταχυδρομικά άλογα)· ελλ. κείμενο, ἵππος].
Όταν ο Ιεχωβά, ο Δημιουργός αυτού του ζώου, έλεγξε τον Ιώβ, περιέγραψε μερικά από τα βασικά γνωρίσματα του αλόγου: τη μεγάλη του δύναμη, το φρίμασμα που βγαίνει από τα μεγάλα ρουθούνια του, το χτύπημα των ποδιών του καταγής με ανυπομονησία, την έξαψη που νιώθει με την προοπτική της μάχης και την αφοβιά του μπροστά στην κλαγγή των όπλων. (Ιωβ 39:19-25) Από την αρχαιότητα, αυτό το πασίγνωστο ζώο σχετίζεται στενά με τον άνθρωπο, ο οποίος χρησιμοποιεί το χαλινάρι και το μαστίγιο για να το κρατάει υπό έλεγχο.—Ψλ 32:9· Παρ 26:3· Ιακ 3:3.
Πολεμική Χρήση. Εκτός από τη χρήση του από βασιλιάδες, άρχοντες και κυβερνητικούς αξιωματούχους ή για ταχέα συστήματα επικοινωνίας (2Σα 15:1· Εκ 10:7· Εσθ 6:7, 8· 8:14· Ιερ 17:25· 22:4), στην αρχαιότητα το άλογο χρησιμοποιούνταν κυρίως στον πόλεμο.—Παρ 21:31· Ησ 5:28· Ιερ 4:13· 8:16· 46:4, 9.
Εντούτοις, τα άλογα δεν προσφέρονται για πολεμική χρήση σε ορεινά, ανώμαλα εδάφη. (Αμ 6:12) Γι’ αυτό, όταν ο Βασιλιάς Αχαάβ του Ισραήλ νίκησε το στρατό της Συρίας, οι υπηρέτες του Βεν-αδάδ πρόβαλαν ως δικαιολογία το ότι ο Θεός του Ισραήλ ήταν «Θεός των βουνών» και όχι των πεδιάδων, όπου τα άλογα και τα άρματα υπερέχουν. Ωστόσο, ο Ιεχωβά έδωσε τη νίκη στον Ισραήλ ακόμη και στις πεδιάδες.—1Βα 20:23-29.
Το άλογο αποτελούσε τόσο σημαντικό μέρος μιας αποτελεσματικής πολεμικής δύναμης ώστε ακόμη και ο ήχος πολυάριθμων αλόγων και αρμάτων ήταν αρκετός για να ενσπείρει το φόβο και να τρέψει σε άτακτη φυγή έναν στρατό που πίστευε ότι υστερούσε αριθμητικά. (2Βα 7:6, 7) Η στρατιωτική ισχύς της Αιγύπτου, της Ασσυρίας, της Βαβυλωνίας, της Μηδοπερσίας και άλλων εθνών εξαρτόταν κατά πολύ από τα άλογα. (Ησ 31:1, 3· Ιερ 6:22, 23· 50:35, 37, 41, 42· 51:27, 28· Ιεζ 23:5, 6, 23· 26:7, 10, 11· Να 3:1, 2· Αββ 1:6, 8) Σε αρχαία μνημεία υπάρχουν πολλές απεικονίσεις αλόγων που φέρουν χαλινάρια, ηνία, στολίδια στο κεφάλι, υφάσματα σαμαριού και άλλα διακοσμητικά εξαρτήματα.
Ωστόσο, ο εκλεκτός λαός του Θεού στην αρχαιότητα, οι Ισραηλίτες, δεν έπρεπε να είναι σαν τους Αιγυπτίους και άλλα έθνη εκείνης της εποχής, που θεωρούσαν τα άλογα και τα άρματα απαραίτητα για την ασφάλεια και την ανεξαρτησία τους. Στους βασιλιάδες του Ισραήλ απαγορευόταν να συσσωρεύσουν πολλά άλογα. (Δευ 17:15, 16) Αντί να βασίζονται στη στρατιωτική ισχύ, στα άλογα και στα άρματα, οι Ισραηλίτες έπρεπε να αποβλέπουν στον Ιεχωβά για βοήθεια και δεν έπρεπε να φοβηθούν ποτέ τον πολεμικό εξοπλισμό των εχθρών τους.—Δευ 20:1-4· Ψλ 20:7· 33:17· Ωσ 1:7.
Ο Βασιλιάς Δαβίδ του Ισραήλ θυμόταν την απαγόρευση του Ιεχωβά για τη συσσώρευση αλόγων. Όταν νίκησε τον Αδαδέζερ της Ζωβά, ο Δαβίδ θα μπορούσε να προσθέσει πολλά άλογα στο στρατό του, αλλά αντιθέτως κράτησε μόνο όσα έκρινε ότι επαρκούσαν για τις άμεσες ανάγκες του και διέταξε να κόψουν τους τένοντες των υπολοίπων.—2Σα 8:3, 4· 1Χρ 18:3, 4· παράβαλε Ιη 11:6, 9· βλέπε ΚΟΠΗ ΤΩΝ ΤΕΝΟΝΤΩΝ.
Από τον Σολομώντα ως την Επάνοδο από την Εξορία. Εντούτοις, ο γιος και διάδοχος του Δαβίδ, ο Σολομών, άρχισε να συσσωρεύει χιλιάδες άλογα. (1Βα 4:26 [εδώ η φράση «σαράντα χιλιάδες θέσεις σταβλισμού για τα άλογα» πιστεύεται γενικά ότι αποτελεί λανθασμένη αντιγραφή της φράσης «τέσσερις χιλιάδες»]· παράβαλε 2Χρ 9:25.) Ο Βασιλιάς Σολομών λάβαινε άλογα από την Αίγυπτο και από άλλες χώρες (2Χρ 9:28), ενώ τα άλογα συγκαταλέγονταν στα δώρα που έφερναν όσοι επιθυμούσαν να ακούσουν τη σοφία του. (1Βα 10:24, 25· 2Χρ 9:23, 24) Τα άλογα σταβλίζονταν σε ειδικές πόλεις αρμάτων, καθώς και στην Ιερουσαλήμ. (1Βα 9:17-19· 10:26) Το κριθάρι και το άχυρο που αποτελούσαν την τροφή των αλόγων τα προμήθευαν οι περιφερειακοί διαχειριστές που είχαν την ευθύνη να παρέχουν τροφή για το βασιλικό τραπέζι.—1Βα 4:27, 28.
Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Σολομώντα, οι βασιλικοί έμποροι έκαναν αγοραπωλησίες αλόγων και αρμάτων. Η τιμή ενός αλόγου ήταν 150 κομμάτια ασήμι ($330, αν τα κομμάτια ασήμι ήταν σίκλοι), και η τιμή ενός άρματος ήταν 600 κομμάτια ασήμι (περ. $1.320, αν επρόκειτο για σίκλους).—1Βα 10:28, 29· 2Χρ 1:16, 17.
Στα μετέπειτα χρόνια, οι βασιλιάδες του Ιούδα και του Ισραήλ χρησιμοποιούσαν άλογα στον πόλεμο. (1Βα 22:4· 2Βα 3:7) Αναφερόμενος στον Ιούδα, ο προφήτης Ησαΐας δήλωσε ότι η γη ήταν γεμάτη άλογα. (Ησ 2:1, 7) Μολονότι σε διάφορες περιόδους της ιστορίας του Ισραήλ η ξηρασία, η πείνα και οι στρατιωτικές ήττες μείωναν δραστικά τον αριθμό των αλόγων (1Βα 17:1· 18:1, 2, 5· 2Βα 7:13, 14· 13:7· Αμ 4:10), ο λαός εξακολουθούσε να θέτει την εμπιστοσύνη του στα άλογα και να αποβλέπει στην Αίγυπτο για στρατιωτική βοήθεια. (Ησ 30:16· 31:1, 3) Μάλιστα κάποιοι πονηροί βασιλιάδες του Ιούδα αφιέρωσαν ορισμένα άλογα στην παγανιστική ηλιολατρία και τα έφεραν μέσα στον ιερό περίβολο του ναού του Ιεχωβά. (2Βα 23:11) Ο τελευταίος βασιλιάς του Ιούδα, ο Σεδεκίας, στασίασε εναντίον του Βασιλιά Ναβουχοδονόσορα της Βαβυλώνας και κατόπιν έστειλε αγγελιοφόρους στην Αίγυπτο ζητώντας άλογα και στρατιωτική βοήθεια. (2Χρ 36:11, 13· Ιεζ 17:15) Ως αποτέλεσμα, σε εκπλήρωση προφητείας, ο Ιούδας εξορίστηκε.—Ιεζ 17:16-21· Ιερ 52:11-14.
Τα άλογα συγκαταλέγονται στα υποζύγια που αναφέρθηκε ότι θα χρησιμοποιούνταν για να μεταφερθεί στην Ιερουσαλήμ ο διασκορπισμένος λαός του Θεού. (Ησ 66:20) Είναι, λοιπόν, αξιοπρόσεκτο ότι στην πρώτη εκπλήρωση των προφητειών αποκατάστασης οι επαναπατριζόμενοι Ιουδαίοι έφεραν μαζί τους 736 άλογα.—Εσδ 2:1, 66· Νε 7:68.
Αλληγορική Χρήση. Στις Γραφές, το άλογο χρησιμοποιείται επανειλημμένα σε αλληγορικές εικόνες. Οι μοιχικοί γιοι της άπιστης Ιερουσαλήμ παρομοιάζονται με «άλογα κυριευμένα από σεξουαλική έξαψη». (Ιερ 5:7, 8) Η άπιστη Ιερουσαλήμ εκπορνεύθηκε με τους ηγέτες των ειδωλολατρικών εθνών, ποθώντας τους όπως οι παλλακίδες που ανήκουν σε άντρες με υπερβολικές σεξουαλικές δυνάμεις, οι οποίοι παρομοιάζονται με αρσενικά άλογα. (Ιεζ 23:20, 21) Η πεισματική, αμετανόητη στάση ενός αποστατικού λαού παραβάλλεται με τον ασυγκράτητο τρόπο με τον οποίο ορμάει το άλογο στη μάχη αδιαφορώντας για τις συνέπειες.—Ιερ 8:6.
Η ιδιαίτερη περιποίηση και ο πλούσιος στολισμός ενός βασιλικού αλόγου χρησιμοποιούνται ως σύμβολο της προσοχής την οποία στρέφει ευνοϊκά ο Ιεχωβά στο μετανοημένο λαό του, κάνοντάς τον σαν νικηφόρο πολεμικό άλογο.—Ζαχ 10:3-6.
Όταν ο Ιεχωβά, μέσω του προφήτη Ιωήλ, προείπε ότι θα ερχόταν οδυνηρή πληγή σε εκείνους που ισχυρίζονταν ότι ήταν λαός του, αλλά ήταν στην πραγματικότητα αποστάτες, περιέγραψε αδηφάγα έντομα που είχαν «την όψη αλόγων». (Ιωλ 2:1-4) Ο απόστολος Ιωάννης είδε σε παρόμοιο όραμα μια μεγάλη πληγή ακρίδων, οι οποίες «έμοιαζαν με άλογα ετοιμασμένα για μάχη».—Απ 9:7.
Ο Ιωάννης είδε, επίσης, στρατεύματα ιππικού που αριθμούσαν δύο μυριάδες μυριάδων (200.000.000) και τα οποία είχαν εξουσιοδοτηθεί να εκτελέσουν τις καταστροφικές κρίσεις του Θεού. Τα άλογα είχαν θανατηφόρα δύναμη τόσο στα κεφάλια τους όσο και στις ουρές τους. Φαίνεται ότι όλα αυτά τα άλογα τελούσαν υπό την κατεύθυνση των τεσσάρων αγγέλων που είχαν δεθεί στον ποταμό Ευφράτη.—Απ 9:14-19.
Το αόρατο ουράνιο οπλοστάσιο του Ιεχωβά συμβολίζεται από πύρινα άλογα και άρματα. (2Βα 2:11, 12) Σε μια περίπτωση, ο Ελισαιέ προσευχήθηκε ζητώντας να ανοιχτούν τα μάτια του τρομοκρατημένου υπηρέτη του προκειμένου να δει ότι «η ορεινή περιοχή ήταν γεμάτη άλογα και πολεμικά άρματα από φωτιά γύρω από τον Ελισαιέ», τα οποία θα τον προστάτευαν από τις δυνάμεις των Συρίων που είχαν περικυκλώσει τον τόπο με σκοπό να τον αιχμαλωτίσουν.—2Βα 6:17.
Αιώνες αργότερα, ο Ζαχαρίας είδε σε όραμα τέσσερα άρματα, το πρώτο με κόκκινα άλογα, το δεύτερο με μαύρα άλογα, το τρίτο με λευκά άλογα και το τέταρτο με πιτσιλωτά, ποικιλόχρωμα άλογα. Αυτά προσδιορίζονται ως «τα τέσσερα πνεύματα των ουρανών».—Ζαχ 6:1-8· βλέπε επίσης Ζαχ 1:8-11.
Η προφητεία του Ζαχαρία σχετικά με εκείνους που εκστρατεύουν εναντίον της Ιερουσαλήμ υποδήλωνε ότι ο Ιεχωβά θα διέσωζε το λαό του και θα κατέστρεφε τον εχθρό και τα άλογά του. (Ζαχ 14:12-15· βλέπε επίσης Ιεζ 38 και 39.) Ένα από τα ευλογητά αποτελέσματα αυτής της ενέργειας θα ήταν ότι το άλογο δεν θα χρησιμοποιούνταν πια στον πόλεμο. Απεναντίας, θα χρησιμοποιούνταν ως όργανο υπηρεσίας για τη δόξα του Θεού, όπως φαίνεται από τα λόγια: «Θα υπάρχει πάνω στα κουδούνια του αλόγου: “Η αγιότητα ανήκει στον Ιεχωβά!”» (Ζαχ 14:20· παράβαλε Εξ 28:36, 37.) Επίσης, η εκκοπή του πολεμικού άρματος και του αλόγου υποδηλώνει αποκατάσταση της ειρήνης.—Ζαχ 9:10.
Στο συμβολικό όραμα του αποστόλου Ιωάννη, ο δοξασμένος Ιησούς Χριστός απεικονίζεται να ιππεύει λευκό άλογο και να συνοδεύεται από στράτευμα, του οποίου όλα τα μέλη κάθονται πάνω σε λευκά άλογα. Αυτό το όραμα αποκαλύφτηκε στον Ιωάννη για να συμβολίσει τη δικαιοσύνη του πολέμου που θα διεξαγάγει ο Χριστός εναντίον όλων των εχθρών εκ μέρους του Θεού και Πατέρα του, του Ιεχωβά. (Απ 19:11, 14) Σε προηγούμενο σημείο, η ανάληψη βασιλικής δράσης από μέρους του Χριστού καθώς και οι επακόλουθες συμφορές συμβολίζονται από διάφορους ιππείς και τα άλογά τους.—Απ 6:2-8.
Για πληροφορίες σχετικά με την Πύλη των Αλόγων, βλέπε ΠΥΛΗ.